രവി വർമ്മ ടി. ആർ.

STATE CAPTURE

സ്വന്തം താല്പര്യങ്ങൾ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനോ സ്ഥിതി മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനോ വേണ്ടി ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാനുള്ള പ്രക്രിയയെ അവിഹിതമായി സ്വാധീനിക്കാൻ കച്ചവട-വ്യവസായ ഉടമകളും രാഷ്ട്രീയ-അധികാരകേന്ദ്രങ്ങളും ചേർന്ന് നടത്തുന്ന അഴിമതിയെയും ഗൂഢാലോചനയേയും നിർവ്വചിക്കുന്ന അക്കാദമിക് പദമാണ്‌ “സ്റ്റേറ്റ് ക്യാപ്ച്ചർ “(State Capture) എന്നത്. ഇതിന്റെ അർത്ഥം ശരിയാംവണ്ണം പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നില്ലെങ്കിലും “ഭരണവ്യവസ്ഥയെ പിടിച്ചെടുക്കൽ” എന്ന് മലയാളത്തിൽ വേണമെങ്കിൽ പറയാം. മിക്ക ജനാധിപത്യ രാജ്യങ്ങളിലും ഇത്തരം ഉദ്യമങ്ങൾക്ക് തടയിടാൻ നിയമങ്ങൾ ഉണ്ടെങ്കിലും സ്വന്തം പണത്താൽ അധികാരത്തിലേറ്റിയ രാഷ്ട്രീയകൂട്ടാളികളുടെ സഹായത്തോടെ നിയമവ്യവസ്ഥയെ അട്ടിമറിക്കുന്നതിൽ കച്ചവട-വ്യവസായ ലോബികൾ വിജയിക്കുന്ന ചരിത്രമാണ് ഇന്ത്യയുൾപ്പെടെ പല രാജ്യങ്ങളിലും നമുക്ക് കാണാനാവുന്നത്.
ലണ്ടൻ സ്കൂൾ ഓഫ് എക്കണോമിക്സിലെ അധ്യാപകൻ പ്രൊഫസ്സർ അബി ഇന്നസ്സിന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ “State Capture” സർക്കാർ നയം വക്രീകരിക്കുക മാത്രമല്ല, ചില കോർപറേറ്റുകളെ വഴിവിട്ട് മറ്റുള്ളവരെക്കാൾ വ്യവസ്ഥാപിതമായി അനുകൂലിക്കുന്നതിന് വഴി തുറക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. “State Capture”-ന്റെ മൂർദ്ധന്യാവസ്ഥയിൽ കോർപറേറ്റുകൾ പ്രത്യക്ഷത്തിൽ തന്നെ രാജ്യത്തിൻറെ നിയമനിർമ്മാണ പ്രക്രിയയെ സ്വാധീനിക്കുന്നു. അധികാരത്തിലിരിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയപ്രവർത്തകർ ഒറ്റയ്ക്കോ കൂട്ടമായോ അവരെ താങ്ങിനിർത്തുന്ന കോർപറേറ്റുകൾക്ക് വഴിവിട്ട സഹായങ്ങളും ചെയ്തുകൊടുക്കുന്നു. ഇത്തരം സാഹചര്യങ്ങളിൽ രാജ്യത്തിൻറെ മുഴുവൻ നയരൂപീകരണഘടനയും വില്പനച്ചരക്കായി മാറുന്നു.
കിഴക്കൻ യൂറോപ്പിലെയും മധ്യേഷ്യയിലെയും അഴിമതിയെ കുറിച്ചുള്ള 2003-ലെ ലോക ബാങ്ക്ലാ റിപ്പോർട്ടിലാണ് “State Capture” എന്ന ആശയം ആദ്യമായി നിർവ്വചിക്കപ്പെടുന്നത്. ചില ഭരണ പ്രഭു വർഗ്ഗങ്ങൾ തങ്ങളുടെ ആധിപത്യം നിലനിർത്താൻ പ്രയോഗിക്കുന്ന അസാധാരണ തന്ത്രങ്ങളെ വിവരിക്കാൻ ഒരു പുതിയ പദം ആവശ്യമാണെന്ന തിരിച്ചറിവിൽ നിന്നാണ് “State Capture” എന്ന പ്രയോഗം രൂപപ്പെടുന്നത്.

ജബൾ (Chaebol) എന്നറിയപ്പെടുന്ന കുടുംബ-വ്യവസായഭീമന്മാർ രാഷ്ട്രീയനേതാക്കളെയും ഭരണകൂടത്തെയും സ്വാധീനിച്ച് അവിഹിതമായി ആനുകൂല്യങ്ങൾ കൈപറ്റുന്ന സാഹചര്യം തെക്കൻ കൊറിയയിൽ വളരെക്കാലമായി നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. അതിൽ ഏറ്റവും വാർത്താപ്രാധാന്യം നേടിയതാണ് 2015-ൽ തെക്കൻ കൊറിയയിലെ ഏറ്റവും വലിയ കമ്പനിയും ലോകത്തിലെ തന്നെ പ്രമുഖ ടെക് കമ്പനികളിൽ ഒന്നുമായ സാംസങ് കമ്പനിയും അന്നത്തെ ദക്ഷിണ കൊറിയൻ പ്രസിഡന്റ് പാർക്ക് ഗ്യുൻ-ഹിയുമായി നടത്തിയ അവിഹിത പണമിടപാടുകളും അഴിമതിയും. 2016-ൽ, പാർക്ക് ഗ്യുൻ-ഹി ഇമ്പീച്ച് ചെയ്യപ്പെടുകയും നടപടിയെ കോടതി ശരിവെച്ചതിനെ തുടർന്ന് 2017-ൽ പ്രസിഡന്റ സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നിഷ്കാസിതയാവുകയും ചെയ്തു. മാത്രമല്ല, അധികാരദുർവിനിയോഗം, അഴിമതി, എന്നീ കുറ്റങ്ങൾക്ക് അവരെ കോടതി 25 വർഷത്തെ തടവിനും വിധിച്ചു (എങ്കിലും 2021-ൽ സഹതാപത്തിന്റെ പേരിൽ അവരെ അന്നത്തെ പ്രസിഡന്റ് ജയിലിൽ നിന്ന് മോചിതയാക്കി). നീണ്ട കോടതി നടപടികൾക്ക് ശേഷം സാംസങ് കുടുംബത്തിലെ അനന്തരാവകാശിയും കമ്പനി മേധാവിയുമായ ലീ ജായ് യോങ്ങും അഴിമതിക്കുറ്റത്തിന് ജയിൽ ശിക്ഷ ഏറ്റുവാങ്ങി.

തെക്കൻ കൊറിയയിൽ സാംസങും അവരെപോലെയുള്ള മറ്റ് ഭീമന്മാരും നടത്തിയ അഴിമതിയെ വെല്ലുന്ന, State Capture-ന്റെ ശരിപ്പകർപ്പ് എന്ന് പറയാവുന്ന, അഴിമതിയാണ് ജേക്കബ് സുമ പ്രസിഡന്റ് ആയിരുന്ന 2009-2018 കാലഘട്ടത്തിൽ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിൽ അരങ്ങേറിയത്. 1993-ൽ ഇന്ത്യയിൽ നിന്ന് ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയിലേക്ക് കുടിയേറിയ ഗുപ്ത കുടുംബമാണ് (പ്രധാനമായും അതുൽ, അജയ്, രാജേഷ്, എന്നീ സഹോദരന്മാരും വരുൺ എന്ന അനിന്തരവനും ചേരുന്നതാണ് ആ കുടുംബം) ഇതിലെ കേന്ദ്ര കഥാപാത്രം. വ്യക്തിതലത്തിലും അവരുടെ കമ്പനിയായ ‘ഓക്ബേ ഇൻവെസ്റ്റ്മെന്റ്സ്’ മുഖേനയും ഗുപ്ത കുടുംബം ജേക്കബ് സുമയുമായി ശക്തമായ ബന്ധം സ്ഥാപിച്ചെടുത്തു. ആ ബന്ധം പിന്നീട് അവിഹിത ഇടപെടലുകളിലേക്കും അഴിമതിയിലേക്കും വഴിതെളിച്ചു. ഗുപ്ത കുടുംബത്തിന്റെ പ്രത്യക്ഷമായോ പരോക്ഷമായോ നേട്ടത്തിനായി സർക്കാർ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്ന സ്ഥിതിയായി. പ്രസിഡന്റിന്റെ മകൻ ഡൂഡുസാനെ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി സുമ കുടുംബാംഗങ്ങളെ അവർ സ്വന്തം കമ്പനികളിൽ നിയമിച്ചു. ഗുപ്ത സഹോദരന്മാർ പലപ്പോഴും തങ്ങൾക്ക് അനുകൂലമായി തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാൻ ഉദ്യോഗസ്ഥരോട് നേരിട്ട് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നതായി വിവിധ സർക്കാർ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ തലപ്പത്തുള്ള ഉദ്യോഗസ്ഥർ അന്വേഷണകമ്മീഷന് മുൻപാകെ വെളിപ്പെടുത്തിയ വിവരങ്ങൾ പിന്നീട് പുറത്ത് വരികയുണ്ടായി. ഈ രീതിയിൽ “പിടിച്ചെടുക്കപ്പെട്ട” പൊതുസ്ഥാപനങ്ങളിൽ ധനകാര്യം, പ്രകൃതിവിഭവങ്ങൾ, പൊതുസംരഭങ്ങൾ, എന്നിവ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്ന വകുപ്പുകൾ, നികുതിപിരിവിനും ആശയവിനിമയത്തിനും ചുമതലയുള്ള സർക്കാർ ഏജൻസികൾ, സ്റ്റേറ്റ് ബ്രോഡ്കാസ്റ്റർ SABC, ദേശീയ വിമാനക്കമ്പനി സൗത്ത് ആഫ്രിക്കൻ എയർവെയ്‌സ്, സർക്കാർ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള റെയിൽവേ ഓപ്പറേറ്റർ ‘ട്രാൻസ്‌നെറ്റ് ‘ ഊർജ്ജഭീമൻ ‘എസ്‌കോം’തുടങ്ങിയവയും ഉൾപ്പെടുന്നു. സർക്കാർ-പൊതുസ്ഥാപനങ്ങളിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥനിയമനം പ്രസിഡന്റിൽ നിക്ഷിപ്തമായിരുന്നത് വലിയ അളവിൽ അഴിമതിയും അവിഹിത ഇടപെടലുകളും നടത്തുന്നതിന് ഗുപ്ത സഹോദരന്മാരെ സഹായിച്ചു.
അഴിമതി ആരോപണങ്ങളുടെ കുത്തൊഴുക്കും ആഫ്രിക്കൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിൽ നിന്നുള്ള നിരന്തര സമ്മർദ്ദവും ജേക്കബ് സുമയെ പ്രസിഡന്റ് സ്ഥാനം ഒഴിയുന്നതിന് നിർബ്ബന്ധിതനാക്കി.

അവസാനം 2018 ഫെബ്രുവരിയിൽ അദ്ദേഹം പ്രസിഡന്റ് സ്ഥാനം ഒഴിഞ്ഞു. അതിന് മുമ്പ് തന്നെ, വളർന്നുവരുന്ന പ്രതികൂല സാഹചര്യം മനസ്സിലാക്കി, ഗുപ്ത സഹോദരന്മാർ താമസം ദുബൈയിലേക്ക് മാറ്റിയിരുന്നു. വഞ്ചന, കള്ളപ്പണം വെളുപ്പിക്കൽ, എന്നീ കുറ്റങ്ങൾ ചുമത്തി 2022-ൽ അതുൽ ഗുപ്ത, രാജേഷ് ഗുപ്ത എന്നിവർക്കെതിരെ ഇന്റർപോൾ റെഡ് കോർണർ നോട്ടീസ് പുറപ്പെടുവിച്ചിരിക്കുകയാണ്. ഗുപ്ത സഹോദരന്മാർ ഇപ്പോഴും പാലായനത്തിലാണ്.
ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി പ്രധാനമന്ത്രി ആയതോടെയാണ് ഇന്ത്യയിൽ State Capture-ന്റെ ലാഞ്ചനകൾ കണ്ടുതുടങ്ങിയത്. യെമെനിൽ പെട്രോൾ പമ്പ്ആ അറ്റെൻഡർ ആയിരുന്ന ധിരുഭായ് അംബാനി, ടാറ്റ, ബിർള, മഫത്ലാൽ, തുടങ്ങിയ പരമ്പരാഗത വ്യവസായികളെ പിന്നിലാക്കി അതിവേഗം വളർന്നതിന് പിന്നിൽ അവിഹിത ഭരണകൂടസ്വാധീനവും അഴിമതിയും ഉണ്ടായിരുന്നു. 1980-കളിൽ ഇന്ത്യയിൽ നിലനിന്നിരുന്ന നിയമങ്ങളും നിയന്ത്രണങ്ങളും അഴിമതിക്കും അവിഹിത ഇടപെടലുകൾക്കും വളം വെക്കുന്ന തരത്തിൽ അങ്ങേയറ്റം പുരാത നവും ഭരണകൂടത്തിന് വിവേചനാധികാരം നല്കുന്നവയുമായിരുന്നു. അന്ന് ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി മന്ത്രിസഭയിൽ ധനമന്ത്രി ആയിരുന്ന പ്രണബ് മുഖർജി ‘റിലയൻസി’ന് പ്രയോജനം ലഭിക്കത്തക്ക രീതിയിൽ നികുതിനിരക്കുകളിൽ മാറ്റം വരുത്തിയതായും നയങ്ങളിലും നിയന്ത്രണങ്ങളിലും ഭേദഗതികൾ കൊണ്ടുവന്നതായും ആരോപണം നേരിടുകയുണ്ടായി. എന്തിനധികം റിലയൻസിന് അനുകൂലമായ വിധികളിലൂടെ സുപ്രീം കോടതി പോലും അക്കാലത്ത് സംശയത്തിന്റെ നിഴലിലാവുകയുണ്ടായി.
2017-ൽ പരേതനായ അരുൺ ജെയ്‌റ്റിലി ധനകാര്യമന്ത്രി ആയിരുന്ന സമയത്താണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബോണ്ടുകൾ (electoral bonds )എന്ന ആശയം ഇന്ത്യയിൽ പരിചയപ്പെടുത്തുന്നത്. 2018-ൽ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബോണ്ടുകൾ നിയമപരമായിത്തന്നെ നിലവിൽ വന്നു. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫണ്ടിങ്ങിലെ കള്ളപ്പണം നിർത്തലാക്കുക, സുതാര്യത കൊണ്ടുവരിക, എന്നിവയാണ് ഈ ബോണ്ടുകളുടെ പ്രഖ്യാപിത ലക്ഷ്യമെങ്കിലും ഫലത്തിൽ നേരെ വിപരീതമാണ് സംഭവിച്ചത്. തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബോണ്ട്‌ പദ്ധതി പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിന് മുമ്പ്, ഒരു കോർപറേറ്റ് സ്ഥാപനത്തിന് രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് നൽകാവുന്ന സംഭവനയ്ക്ക് പരിധി ഉണ്ടായിരുന്നു. അത് കമ്പനിയുടെ മൂന്ന് വർഷത്തെ അറ്റാദായത്തിന്റെ 7.5%ൽ കൂടാൻ പാടില്ലായിരുന്നു. എന്നാൽ നിയമത്തിൽ ഭേദഗതി വരുത്തി എൻ ഡി എ സർക്കാർ ഈ പരിധി എടുത്തുകളഞ്ഞു. കൂടാതെ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ബോണ്ടുകൾ ൾ വഴി സംഭാവന നൽകുന്നവരുടെ പേരും മറ്റ് വിവരങ്ങളും പരസ്യപ്പെടുത്താൻ പാടില്ലെന്ന വ്യവസ്ഥയും കൊണ്ടുവന്നു. ഇപ്രകാരം ബോണ്ടുകളുടെ സുതാര്യത നഷ്ടപ്പെടുത്തി. അതേസമയം ഭരിക്കുന്നവർക്ക് എല്ലാ വിവരങ്ങളും അറിയാനുള്ള പഴുതുകൾ നിയമത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു താനും. ചുരുക്കത്തിൽ തങ്ങൾക്ക് താല്പര്യമുള്ള വ്യവസായികളിൽ നിന്ന് കോടിക്കണക്കിന് രൂപ പൊതുജനം അറിയാതെ സ്വരൂപിക്കുന്നതിനും പ്രതിഫലമായി അവർക്ക് ഉതകുന്ന തരത്തിൽ സർക്കാർ നയങ്ങളും പദ്ധതികളും തീർപ്പാക്കുന്നതിനും, സംഭാവന നല്കാത്തവരെ പ്രതികൂലനടപടികളിലൂടെ ശിക്ഷിക്കുന്നതിനും, ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ വഴിതുറന്നു.

2018-ന് ശേഷം ഇന്ത്യയിലെ വ്യവസായ ഭൂപടത്തിൽ സംഭവിച്ച വ്യത്യാസങ്ങളും ചില വ്യവസായികൾ കൈവരിച്ച അഭൂതപൂർവ്വമായ വളർച്ചയും വിരൽചൂണ്ടുന്നത് തിരഞ്ഞെടുപ്പു ബോണ്ടുകൾ എങ്ങനെ ഒന്നോ രണ്ടോ വ്യവസായകുടുംബങ്ങൾക്ക് സ്റ്റേറ്റ്ക്യാപ്ച്ചർ ചെയ്യുന്നതിന് ഉത്തേജകമായി എന്ന വസ്തുതയിലേക്കാണ്. ധനകാര്യസഹമന്ത്രി പങ്കജ് ചൗധരി രാജ്യസഭയിൽ നൽകിയ വിവരമനുസരിച്ച്, 2018-ൽ ഈ നിയമം വന്നതുമുതൽ 2022 വരെ, മൊത്തം 9208.23 കോടി രൂപയാണ് തിരഞ്ഞെടുപ്പു ബോണ്ടുകൾ വഴി രാഷ്ട്രീയപ്പാർട്ടികൾക്ക് സംഭാവനയായി കിട്ടിയത്. ഇതിൽ ഏതാണ്ട് 75% കിട്ടിയത് ബിജെപി എന്ന ഒരൊറ്റ പാർട്ടിക്കാണ്. 7000 കോടിയോളം വരുന്ന ഈ തുക ആരൊക്കെയാണ് ബിജെപിക്ക് നൽകിയതെന്ന് അറിയാൻ പൊതുജനത്തിന് യാതൊരു വഴിയുമില്ല. എന്നാൽ പൊതുജനങ്ങൾക്ക് ഒന്നറിയാം. കോവിഡ് മഹാമാരിക്കാലത്തും ഇന്ത്യയിലെ രണ്ട് വ്യവസായഭീമന്മാരുടെ ആസ്തിയിൽ വലിയ അളവിൽ വർധനവുണ്ടായി. ഏഷ്യയിലെ ശതകോടീശ്വരന്മാരിൽ ഒന്നാമനായും രണ്ടാമനായും ഇവർ തമ്മിൽ കസേര ഇടയ്ക്കിടെ വെച്ചുമാറുന്നു. ചിലപ്പോൾ അംബാനി, മറ്റുചിലപ്പോൾ അദാനി.

കവർ ഡിസൈൻ : ആദിത്യ സായീഷ്

ശ്രീലങ്കയിൽ കഴിഞ്ഞ ഏതാനും ആഴ്ചകളായി തുടർന്നുവരുന്ന പൊതുജനപ്രക്ഷോഭം പ്രധാനമന്ത്രി മഹിന്ദ രജപക്സയുടെ രാജിയിലാണ് അവസാനം എത്തിനിൽക്കുന്നത്. പുതിയ പ്രധാനമന്ത്രിയായി റനിൽ വിക്രമസിംഗെ സ്ഥാനം ഏറ്റെങ്കിലും സ്ഥിതിഗതികൾ ഇപ്പോഴും സാധാരണമട്ടിൽ എത്തിയിട്ടില്ല. ഒരു സമയത്ത് സിംഹളരുടെ വീരനായകനായിരുന്ന മഹിന്ദ രജപക്സ ഇപ്പോൾ ജനങ്ങളിൽ നിന്ന് രക്ഷ നേടാനായി ശ്രീലങ്കയുടെ വടക്കുകിഴക്കൻ മേഖലയിലെ ഒരു നേവൽ ബേസിൽ അഭയം തേടിയിരിക്കുകയാണ്. അദ്ദേഹം രാജ്യം വിട്ടുപോകുന്നത് കോടതി വിലക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുന്നു. മഹീന്ദയുടെ സഹോദരനും പ്രസിഡന്റുമായ ഗോതബയ രാജപക്സയാവട്ടെ തന്റെ സ്ഥാനം നിലനിർത്താനുള്ള തത്രപ്പാടിലുമാണ്. ഭൂരിപക്ഷ വർഗ്ഗീയതയും ജനാധിപത്യത്തിലൂടെ അധികാരത്തിലേറി ഏകാധിപത്യസ്വഭാവം കൈവരിച്ച ഗവണ്മെന്റും ചേർന്ന് ഒരു രാജ്യത്തെ സാമ്പത്തികമായും സാമൂഹ്യമായും എങ്ങനെ തകർക്കാമെന്നതിന്റെ ഉത്തമ ഉദാഹരണമാണ് ഇന്നത്തെ ശ്രീലങ്ക.

റനിൽ വിക്രമ സിംഗെ

അടുത്ത കാലം വരെ, കേരളത്തിന് സമാനമായ മെച്ചപ്പെട്ട വിദ്യാഭ്യാസ-ആരോഗ്യ വ്യവസ്ഥകളും മികച്ച social indicators-ഉം ഉണ്ടായിരുന്ന, വികസ്വരരാജ്യങ്ങൾക്ക് മാതൃകയായിരുന്ന, രാജ്യമായിരുന്നു ശ്രീലങ്ക. എന്നാൽ വളരെ പെട്ടെന്നാണ് സംഗതികൾ കീഴ്മേൽ മറിഞ്ഞത്. അങ്ങേയറ്റം താഴ്ന്ന നിലയിൽ എത്തിയ വിദേശനാണ്യശേഖരം, വൻതോതിലുള്ള കടം, മൂല്യശോഷണം സംഭവിച്ച കറൻസി, മുമ്പെങ്ങും ഇല്ലാത്ത വിധമുള്ള വിലക്കയറ്റം, എന്നീ ഘടകങ്ങളെല്ലാം ചേർന്ന് ശ്രീലങ്കൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ താറുമാറാക്കി. ജീവിതം ക്ലേശകരമായതോടെ ജനങ്ങൾ തെരുവിലിറങ്ങുകയും രാജ്യം ഏതാണ്ട് ആഭ്യന്തര കലാപത്തിന്റെ വക്കിലെത്തിനിൽക്കുകയും ചെയ്തിരിക്കുകയാണ്. അവശ്യസാധനങ്ങൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്യാനുള്ള foreign exchange പോലും കൈയ്യിലില്ലാത്ത സ്ഥിതിയിലാണ് രാജ്യം. ഇന്ത്യയും ചൈനയും ഇടയിൽ നൽകിയ ധനസഹായമാണ് ആ രാജ്യം അമ്പേ തകർന്ന് തരിപ്പണമാകാതെ ഇത്തരത്തിലെങ്കിലും നിലനിർത്തിപ്പോരുന്നത്. തമിഴ് ഈഴം പുലികളുമായി നടന്ന ആഭ്യന്തരയുദ്ധസമയത്തുപോലും ശ്രീലങ്കയുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ ഇത്രമാത്രം ജീർണ്ണാവസ്ഥയിൽ എത്തിയിരുന്നില്ല.

കഴിഞ്ഞ ഒന്നര പതിറ്റാണ്ടായി ശ്രീലങ്കൻ രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ഏതാണ്ട് ഏകാധിപത്യത്തോട് അടുക്കുന്ന അനിഷേധ്യസ്ഥാനം വഹിക്കുകയായിരുന്നു രജപക്സ കുടുംബം. പ്രധാനമന്ത്രിപദം ഒഴിയേണ്ടിവന്ന മഹിന്ദ രാജപക്സയാണ് രജപക്സ കുടുംബത്തിലെ പ്രമുഖൻ. Liberation Tigers for Tamil Elam (LTTE) എന്ന സംഘടനയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ തമിഴ് വിമോചനസമരം കൊടുമ്പിരികൊണ്ടിരുന്ന കാലത്താണ് സിംഹളതാല്പര്യസംരക്ഷകൻ എന്ന ലേബലോടെ മഹിന്ദ രജപക്സ ശ്രീലങ്കയുടെ പ്രസിഡന്റായി 2005-ൽ സ്ഥാനം ഏൽക്കുന്നത്. സ്ഥാനം ഏറ്റെടുത്ത ശേഷം അദ്ദേഹം ആദ്യം ചെയ്തത് Army Commander ശരത് ഫൊൻസേകയുടെയും Defense Secretary-യും അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹോദരനുമായ ഗോതബയ രാജപക്സെയുടെയും (ഇപ്പോഴത്തെ ശ്രീലങ്കൻ പ്രസിഡന്റ) നേതൃത്വത്തിൽ LTTE-യ്ക്ക് എതിരെ അന്നുവരെ കാണാത്ത രീതിയിലുള്ള അതിഭീകര ആക്രമണം അഴിച്ചുവിടുകയാണ്. ലോകചരിത്രത്തിലെ തന്നെ ഏറ്റവും ഹീനവും ക്രൂരവുമായ നരനായാട്ടാണ് അക്കാലത്ത് ശ്രീലങ്കയിൽ അരങ്ങേറിയത്. മൂന്ന്-മൂന്നര കൊല്ലം നീണ്ട പട്ടാളനടപടിയിൽ വേലുപ്പിള്ള പ്രഭാകരൻ ഉൾപ്പെടെ അനേകായിരം തമിഴ് വംശജർ കൊല്ലപ്പെട്ടു. LTTE എന്ന സംഘടന ശ്രീലങ്കയിൽ നിന്ന് പൂർണ്ണമായും തുടച്ചുനീക്കപ്പെട്ടു. ഈ സംഭവവികാസങ്ങൾ മഹിന്ദ രജപക്‌സയ്ക്ക് ഭൂരിപക്ഷം വരുന്ന സിംഹളർക്കിടയിൽ താരപരിവേഷം നൽകി. 2010-ൽ അദ്ദേഹം വീണ്ടും പ്രസിഡന്റായി തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. തുട൪ന്ന് സിംഹള ഭൂരിപക്ഷ പ്രീണനനയത്തിലൂന്നിയ, അഴിമതിയും സ്വജനപക്ഷപാതവും നിറഞ്ഞ, വ്യക്തിഗതതീരുമാനങ്ങൾ നടപ്പാക്കുന്ന, ഭരണമാണ് ശ്രീലങ്ക കണ്ടത്. 2015-ൽ നടന്ന രാഷ്‌ട്രപതി തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അദ്ദേഹം മൈത്രിപാല സിരിസേനയോട് പരാജയപ്പെട്ടു. ഇതിനിടെ നിരവധി രാഷ്ട്രീയ അസ്ഥിരതകളിലൂടെ ശ്രീലങ്ക കടന്നുപോയി. സിരിസേനയുടെ കാലാവധി അവസാനിച്ചശേഷം 2019-ൽ നടന്ന പ്രസിഡന്റ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മഹീന്ദയുടെ ഇളയ സഹോദരനും മുൻ Defense Secretary-യുമായ ഗോതബയ രജപക്സ ശ്രീ ലങ്കയുടെ പ്രസിഡന്റ്ആയി ചുമതലയേറ്റു (ശ്രീലങ്കയിൽ പ്രസിഡന്റിനെ ജനങ്ങൾ നേരിട്ടാണ് തെരഞ്ഞെടുക്കുന്നത്, മാത്രമല്ല, ഇന്ത്യയെ അപേക്ഷിച്ച് ശ്രീലങ്കയിൽ പ്രസിഡന്റിന് കൂടുതൽ executive അധികാരങ്ങളുമുണ്ട്). പ്രസിഡന്റ് ഗോ തബയ രാജപക്‌സയുടെ ആശീർവാദത്തോടെ 2019-ൽ മഹിന്ദ രജപക്സ ശ്രീലങ്കയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി ചുമതലയേറ്റു. തന്റെ സിംഹളഭൂരിപക്ഷപക്ഷപാതം ഒരു സന്ദേശമായി നൽകിക്കൊണ്ട്, പതിവ് വിട്ട് കൊളംബോയ്ക്ക് പുറത്ത് ഒരു ബുദ്ധിസ്റ്റ് ക്ഷേത്രത്തിൽ വെച്ചാണ് മഹിന്ദ രജപക്സ സത്യപ്രതിജ്ഞ ചൊല്ലി അധികാരമേറ്റത്. പുതിയ മന്ത്രിസഭയിൽ ധനകാര്യം ഉൾപ്പെടെ പ്രധാനവകുപ്പുകൾ രജപക്സ കുടുംബാംഗങ്ങൾക്ക് വീതം വെയ്ക്കപ്പെട്ടു. അങ്ങനെ ശ്രീലങ്ക ഏതാണ്ട് പൂർണ്ണമായും രജപക്സ കുടുംബത്തിന്റെ കാൽകീഴിലായി. ന്യൂനപക്ഷ വിരുദ്ധതയും സ്വജനപക്ഷപാതവും അഴിമതിയും മുമ്പെങ്ങും ഇല്ലാത്ത വിധം വർദ്ധിച്ചു. ഇതിനെയെല്ലാം ഭൂരിപക്ഷ വർഗ്ഗീയത കൊണ്ട് മൂടിവെക്കുക എന്ന തന്ത്രമാണ് രജപക്സ കുടുംബം സ്വീകരിച്ചത്. ഭരണകൂടത്തിൽ തങ്ങളുടെ പിടി മുറുക്കുന്നതിനും തമിഴർക്കും മുസ്‌ലിംകൾക്കും എതിരെ പ്രതികൂലമായ നടപടികൾ അടിച്ചേൽപ്പിക്കുന്നതിനും രാജപക്‌സമാർ സമയം പാഴാക്കിയില്ല. തമിഴ് പ്രദേശങ്ങളിലെ വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന സൈനികവൽക്കരണം, തമിഴ് മാധ്യമപ്രവർത്തകരെയും എൻജിഒകളെയും ഉപദ്രവിക്കുന്നത് മുതൽ മുസ്ലീം കൊവിഡ് ഇരകളുടെ നിർബന്ധിത ശവസംസ്‌കാരം പോലുള്ള പ്രശ്‌നങ്ങൾ വരെ, സിംഹള ഇതര സമുദായങ്ങളെ തങ്ങൾ രണ്ടാംതരം പൗരന്മാരാണെന്ന് കാണിക്കാൻ രാജപക്‌സെ സർക്കാർ ലക്ഷ്യമിട്ടു. ഇപ്രകാരം ഒരുവശത്ത് രജപക്സ കുടുംബത്തിന്റെ അപ്രമാദിത്വം നടമാടുമ്പോൾ മറുവശത്ത് ശ്രീലങ്കയുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ തകർന്നുകൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു. ആ തകർച്ചയ്ക്ക് നിരവധി കാരണങ്ങളുണ്ട്.

വർദ്ധിച്ച മിലിറ്ററി ചെലവ്: തമിഴ് പുലികളുടെ ഉന്മൂലനത്തിന് ശേഷം തമിഴ് പ്രദേശങ്ങളിലെ വർദ്ധിത സൈനികവൽക്കരണത്തിന് മുൻഗണന നൽകിയ ശ്രീലങ്കൻ ഗവണ്മെന്റിന് ആ വകയിൽ പതിവിൽ കവിഞ്ഞ വൻതുക നീക്കിവെക്കേണ്ടി വന്നു. ഇത് ബഡ്ജറ്റിന്റെ താളം തെറ്റിച്ചു.

നികുതിവരുമാനത്തിലെ കുറവ്: നിലവിലുള്ള നികുതികൾ അമ്പത് ശതമാനം കുറയ്ക്കുമെന്ന വാഗ്ദാനം നൽകിയാണ് 2019-ൽ ഗോതബയ രാജപക്സ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നേരിട്ടത്. അധികാരത്തിൽ എത്തിയ ഉടനെ അദ്ദേഹം ആ വാഗ്ദാനം നിറവേറ്റി. പക്ഷെ അത് ഗവണ്മെന്റിന്റെ നികുതിവരുമാനത്തിൽ വലിയ കുറവ് വരുത്തി. കോവിഡ് മഹാമാരിക്കാലത്ത് സർക്കാരിന്റെ വരുമാനം കൂപ്പുകുത്തി.

വീണ്ടുവിചാരമില്ലാതെ തുടങ്ങിവെച്ച പ്രോജക്ടുകൾ: രാജപക്സ സഹോദരന്മാരുടെ ഡംഭും പൊങ്ങച്ചവും മുതലെടുത്ത് ചൈന ശ്രീലങ്കയിൽ ഏതാനും വൻകിട infrastructure project-കൾ തുടങ്ങിവെച്ചു. എന്നാൽ കോവിഡ് മഹാമാരിയെ തുടർന്നുണ്ടായ മാന്ദ്യത്തിൽ ആ പ്രോജക്ടുകളെല്ലാം വെള്ളാനകളായി മാറി. പ്രോജക്ടുകളിൽ നിന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ച വരുമാനം ഉണ്ടായില്ലെന്ന് മാത്രമല്ല, ആ പ്രോജക്ടുകൾക്ക് ചൈന നൽകിയ കടം ഒരു ഡെമോക്ലീസിന്റെ വാൾ പോലെ ശ്രീലങ്കയുടെ മുകളിൽ ഇപ്പോഴും തൂങ്ങിക്കിടക്കുകയും ചെയ്യൂന്നു.

ഈസ്റ്റർദിനത്തിലെ ബോംബ് സ്‌ഫോടനങ്ങൾ: 2019 ഏപ്രിൽ 21 ഈസ്റ്റർ ദിനത്തിൽ മൂന്ന് ക്രിസ്ത്യൻ പള്ളികളിലും മൂന്ന് ഹോട്ടലുകളിലുമായി നടന്ന സ്‌ഫോടനങ്ങളിൽ 45 വിദേശികൾ ഉൾപ്പെടെ 254 പേരാണ് കൊല്ലപ്പെട്ടത്. അതോടെ ശ്രീലങ്കയിലേക്കുള്ള ടൂറിസ്റ്റുകളുടെ വരവ് നിലച്ചു. ശ്രീലങ്കൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെ നട്ടെല്ലായിരുന്ന ടൂറിസം മേഖലയ്ക്ക് ഈ ബോംബ് സ്‌ഫോടനങ്ങൾ വലിയ ആഘാതമാണ് ഏൽപ്പിച്ചത്. 2019 അവസാനത്തോടെ ആ ആഘാതത്തിൽ നിന്ന് ടൂറിസം മേഖല കരകയറാൻ തുടങ്ങുമ്പോഴാണ് കൂനിന്മേൽ കുരു പോലെ അടുത്ത പ്രഹരം കോവിഡ് മഹാമാരിയുടെ രൂപത്തിൽ എത്തുന്നത്. കേരളത്തെ പോലെ ശ്രീലങ്കൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും പ്രധാനമായും നിലനിന്നു പോരുന്നത് ടൂറിസം മേഖലയിലെ വരുമാനത്തിന്റെയും പ്രവാസികൾ അയയ്ക്കുന്ന പണത്തിന്റെയും ബലത്തിലാണ്.

പ്രവാസികൾ അയയ്ക്കുന്ന പണത്തിലെ കുറവ്: കോവിഡ് മഹാമാരിയെ തുടർന്ന് പ്രവാസികൾ ശ്രീ ലങ്കയിലേക്ക് അയയ്ക്കുന്ന പണത്തിന്റെ തോതിൽ വലിയ കുറവുണ്ടായി. ടൂറിസം മേഖലയിലെ വരുമാനം നിലച്ചതിനോടൊപ്പം ഇതുംകൂടി ആയപ്പോൾ ശ്രീ ലങ്കയുടെ വിദേശനാണ്യ ശേഖരത്തിൽ ഭീമമായ കമ്മിയാണുണ്ടായത്.

കയറ്റുമതിയിലെ ഇടിവും ഇറക്കുമതിയിലെ വർദ്ധനവും: ശ്രീലങ്ക പ്രധാനമായും കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്നത് റബ്ബർ, ചായ, നാളികേരം, സുഗന്ധദ്രവ്യങ്ങൾ, തുടങ്ങിയവയാണ്. കഴിഞ്ഞ പതിറ്റാണ്ടിൽ ഇത്തരം വസ്തുവകകൾക്ക് ആഗോളതലത്തിൽ സംഭവിച്ച വിലത്തകർച്ച ശ്രീലങ്കയുടെ വരുമാനത്തെ കാര്യമായി ബാധിച്ചു. ശ്രീലങ്ക ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്നത് പ്രധാനമായും പെട്രോൾ-പെട്രോളിയം ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ, അരി, പഞ്ചസാര, ഗോതമ്പ്, പരിപ്പ്‌വർഗ്ഗങ്ങൾ, മരുന്ന്, രാസവളം, തുടങ്ങിയ അവശ്യവസ്തുക്കളാണ്. മുകളിൽ പറഞ്ഞ കാരണങ്ങളാൽ വിദേശനാണ്യശേഖരത്തിൽ വൻതോതിൽ ശോഷണം സംഭവിക്കുകയും അവശ്യസാധനങ്ങൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്യാൻ പോലും കൈയ്യിൽ പണം ഇല്ലെന്ന അവസ്ഥ ഉളവാകുകയും ചെയ്തു.

രാസവളനിരോധനം: ഇതിനിടെ ഗവണ്മെന്റ് മറ്റൊരു അബദ്ധം കൂടി ചെയ്തു. വിദേശനാണ്യശേഖരം ഭക്ഷ്യവസ്തുക്കളും പെട്രോളും ഇറക്കുമതി ചെയ്യാൻ പോലും തികയാതെ വന്ന സ്ഥിതിയിൽ ജൈവവളത്തിന്റെ പ്രോത്സാഹനമെന്ന മട്ടിൽ രാസവളത്തിന്റെ ഇറക്കുമതി ഗവണ്മെന്റ് നിരോധിച്ചു. എല്ലാവരും ജൈവവളകൃഷിയിലേക്ക് തിരിയണമെന്ന് ഗവണ്മെന്റ് ഓർഡർ പുറപ്പെടുവിച്ചു. എന്നാൽ ഇത് വിപരീതഫലമാണ് ഉണ്ടാക്കിയത്. ശ്രീലങ്ക കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്ന റബ്ബർ, ചായ, മറ്റ് നാണ്യവിളകൾ എന്നിവയുടെ ഉത്പാദനം ജൈവകൃഷിയുടെ ഫലമായി ഗണ്യമായി കുറഞ്ഞു. കുറച്ചെങ്കിലും കൃഷി ചെയ്തിരുന്ന നെല്ലിന്റെ ഉല്പാദനവും കുറഞ്ഞു. ഇത് ശ്രീലങ്കയുടെ കയറ്റുമതി വരുമാനത്തിൽ കൂടുതൽ വിള്ളൽ ഉണ്ടാക്കുകയും ആഭ്യന്തര ഭക്ഷ്യലഭ്യതയിൽ കുറവുണ്ടാക്കുകയും ചെയ്തു.

അസാധാരണവിലക്കയറ്റം: ഗവണ്മെന്റിന്റെ ദീർഘവീക്ഷണമില്ലായ്മയും വീണ്ടുവിചാരമില്ലാത്ത നടപടികളും ശ്രീലങ്കൻ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ പടിപടിയായി കരകയറാനാവാത്ത വിധം പടുകുഴിയിൽ എത്തിച്ചു. International Monetary Fund (IMF)-ൽ നിന്ന് ലോൺ എടുത്ത് ധനസ്ഥിതി മെച്ചപ്പെടുത്തണമെന്ന ധനകാര്യവിദഗ്ധരുടെ നിർദ്ദേശങ്ങൾക്ക് തങ്ങളുടേതായ സ്വപ്നലോകത്ത് ജീവിക്കുന്ന ഗവണ്മെന്റ് ചെവികൊടുത്തില്ല. ശ്രീലങ്കൻ റുപ്പിയുടെ വില അനുദിനം കുറഞ്ഞുകൊണ്ടിരുന്നു. ഒരു അമേരിക്കൻ ഡോളറിന് 350 ശ്രീലങ്കൻ റുപ്പീ എന്നതായി വിനിമയനിരക്ക്. അവശ്യസാധനങ്ങൾ ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന ശ്രീലങ്കയിൽ രൂപയുടെ ഈ മൂല്യശോഷണം വലിയതോതിലുള്ള വിലക്കയറ്റത്തിനാണ് വഴിവെച്ചത്. ഒരു കിലോഗ്രാം പഞ്ചസാരയ്ക്ക് 300 രൂപ, 400 ഗ്രാം പാൽപൊടിക്ക് 800 രൂപ, ഒരു കപ്പ് പാൽചായയ്ക്ക് 100 രൂപ, എന്നിങ്ങനെയാണ് ഇപ്പോഴത്തെ വിലനിലവാരം.

റനിൽ വിക്രമസിംഗെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി ചുമതല ഏറ്റെങ്കിലും കാര്യങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിനും അത്ര എളുപ്പമാവില്ല. നേരത്തെ അഞ്ചുതവണ പ്രധാനമന്ത്രിപദം അലങ്കരിച്ചിരുന്ന വ്യക്തിയാണ് വിക്രമസിംഗെ. അതിന്റെ അനുഭവപരിചയം അദ്ദേഹത്തിന്റെ തുണയ്ക്ക് എത്തുമെന്ന് കരുതാം. എങ്കിലും ജനങ്ങൾ ഇതിനെ സംശയദൃഷ്ടിയോടെയാണ് കാണുന്നത്. റനിൽ വിക്രമസിംഗെയെ പ്രധാനമന്ത്രിയാക്കുന്നതുവഴി പ്രതിഷേധസമരങ്ങൾക്ക് തടയിടാമെന്നും അങ്ങനെ തന്റെ പ്രസിഡന്റ സ്ഥാനത്തിന് ഇളക്കം തട്ടാതെ നോക്കാമെന്നുമാണ് ഗോതബയ രാജപക്സ കരുതുന്നത്. അത് എത്രത്തോളം വിജയിക്കുമെന്നത് കാത്തിരുന്ന് കാണേണ്ട കാര്യമാണ്.

ഭൂരിപക്ഷ വർഗ്ഗീയത, ജനാധിപത്യവ്യവസ്ഥയിൽ വോട്ടെടുപ്പിലൂടെ അധികാരത്തിലെത്തി ഏകാധിപത്യസ്വഭാവം കൈവരിച്ച ഗവണ്മെന്റ്, പ്രധാനമന്ത്രിപദത്തിലിരിക്കുന്ന വ്യക്തി മുൻപിൻ നോക്കാതെ എടുത്ത നടപടികൾ രാജ്യത്തിന് വരുത്തിവെച്ച കഷ്ടനഷ്ടങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ ഇന്ത്യയ്ക്ക് ശ്രീലങ്കയുമായി സമാനതകൾ ഏറെയാണ്. ഇന്ത്യയുടെ വലിപ്പവും ബഹുസ്വരതയും ബലവത്തായ സാമ്പത്തികാടിത്തറയും നമ്മെ ശ്രീലങ്കയുടെ വഴിയേ പോകുന്നതിൽ നിന്ന് തടഞ്ഞുനിർത്തി. എങ്കിലും നമ്മുടെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും അത്ര ഭദ്രമല്ല എന്നതിന്റെ സൂചനകൾ വന്നുതുടങ്ങി. രാഷ്ട്രീയ-മതവർഗ്ഗീയ മണ്ഡലങ്ങളിൽ അടുത്ത കാലത്തായി ഇന്ത്യയിൽ നടക്കുന്ന സംഭവവികാസങ്ങളും സംവാദങ്ങളും ആശാവഹമല്ല. നാം ആശങ്കപ്പെടേണ്ടതുണ്ട്, മറ്റൊരു ശ്രീലങ്ക ആവില്ലെയെന്ന്.

കവർ ഡിസൈൻ : ആദിത്യ സായിഷ്

Images Courtesy : Google Images

ഫെബ്രുവരി-മാർച്ച് മാസങ്ങളിലായി തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപിച്ച അഞ്ച് സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ നാലിലും ആ പ്രക്രിയ ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്ക് മുമ്പേ പൂർത്തിയായിക്കഴിഞ്ഞു. ബാക്കിയുള്ളത് ഏഴ് ഘട്ടങ്ങളിലായി തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപിച്ച ഉത്തർപ്രദേശാണ്. അവിടെയും ആറ് ഘട്ടങ്ങൾ കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. ഇനി മാർച്ച് 7ന് ഏഴാം ഘട്ടം കൂടി കഴിയുന്നതോടെ ഉത്തർപ്രദേശിലും തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രക്രിയ പൂർത്തിയാകും.
തെരഞ്ഞെടുപ്പ് അഞ്ച് സംസ്ഥാനങ്ങളിലേക്കാണെങ്കിലും, പതിവുപോലെ എല്ലാ കണ്ണുകളും ഉറ്റുനോക്കുന്നത് ഉത്തർപ്രദേശിലേക്കാണ്. അതിന് കാരണവുമുണ്ട്. ജനസംഖ്യാടിസ്ഥാനത്തിൽ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ സംസ്ഥാനമാണ് ഉത്തർപ്രദേശ്. ഏതാണ്ട് 20 കോടിയാണ് അവിടുത്തെ ജനസംഖ്യ (കേരളത്തിന്റേത് 3.34 കോടി). ഉത്തർപ്രദേശ് ഒരു സ്വാതന്ത്രരാജ്യമായിരുന്നെങ്കിൽ ലോകത്തിലെ ഏഴാമത്തെ വലിയ രാജ്യമായേനെ. മാത്രമല്ല, പാർലമെന്റിലേക്ക് 80 അംഗങ്ങളെ അയയ്ക്കുന്ന ഉത്തർപ്രദേശ് ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ ഗതിവിഗതികൾ നിർണ്ണയിക്കുന്നതിൽ സുപ്രധാനപങ്ക് വഹിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് ഈ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം 2024-ലേക്കുള്ള ചൂണ്ടുപലകയും കൂടിയാണെന്ന് പറയാം.

1990-കളോടെ കോൺഗ്രസ്സിന് സംഭവിച്ച അപചയത്തിന്‌ ശേഷം മുലായം സിംഗ് യാദവിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിയും മായാവതിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ബഹുജൻ സമാജ് പാർട്ടിയുമാണ്, ബിജെപിയെ കൂടാതെ, ഉത്തർപ്രദേശ് രാഷ്ട്രീയത്തിൽ മുഖ്യസ്ഥാനത്ത് ഉണ്ടായിരുന്നത്. ഇവർക്കിടയിൽ കോൺഗ്രസ്സ് വെറുമൊരു നോക്കുകുത്തിയായി മാറി. 2007-ൽ ബഹുജൻ സമാജ് പാർട്ടി സ്വന്തം നിലയിൽ തന്നെ അധികാരത്തിലേറിയെങ്കിൽ, 2012-ൽ നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ, അച്ഛൻ മുലായം സിംഗ് യാദവിനെ വിശ്രമത്തിന് വിട്ടുകൊണ്ട് നേതൃത്വം ഏറ്റെടുത്ത മകൻ അഖിലേഷ് യാദവ് നയിച്ച സമാജ്‌വാദി പാർട്ടി, ബഹുജൻ സമാജ് പാർട്ടിയെ പുറന്തള്ളി സ്വന്തം ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ സർക്കാർ രൂപീകരിച്ചു. എന്നാൽ 2017-ലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഉത്തർപ്രദേശിലെ എല്ലാ രാഷ്ട്രീയസമവാക്യങ്ങളും കണക്കുകൂട്ടലുകളും തെറ്റിച്ചുകൊണ്ട് ബിജെപിയും ഘടകകക്ഷികളും ചേർന്ന് 325 സീറ്റുകൾ എന്ന വമ്പൻ ഭൂരിപക്ഷം നേടി അധികാരത്തിലേറി. തുടർന്ന് 2019-ൽ നടന്ന ലോക്‌സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിലും 80-ൽ 64 സീറ്റുകൾ നേടി ബിജെപി മുന്നണി അവരുടെ അപ്രമാദിത്തം തുടർന്നു.

ആറുമാസം മുമ്പ് വരെ എല്ലാ രാഷ്ട്രീയനിരീക്ഷകരും പ്രവചിച്ചിരുന്നത്, പ്രതികൂലഘടകങ്ങൾ നിരവധി ഉണ്ടെങ്കിലും, ഉത്തർപ്രദേശിൽ വീണ്ടും ബിജെപി അധികാരത്തിൽ വരുമെന്നാണ്. പരസ്പരം വിഘടിച്ചുനിന്ന പ്രതിപക്ഷ കക്ഷികൾക്ക് മുമ്പിൽ ബിജെപി ഒരു ബാലികേറാമലയായി നിന്നു. എന്നാൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് പ്രഖ്യാപിച്ചതോടെ കാര്യങ്ങൾ കീഴ്മേൽ മറിഞ്ഞ സ്ഥിതിയായി. പ്രധാനമായും അഖിലേഷ് യാദവ് നടത്തിയ റാലികളിലെ വൻ ജനപങ്കാളിത്തം അവരുടെ തന്നെ കണ്ണ് തുറപ്പിക്കുന്നതായി. ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ വലിയ തോതിൽ ഗവണ്മെന്റിനെതിരായ വികാരം ഉണ്ടെന്ന് അവർക്ക് അനുഭവപ്പെട്ടു. ഒരു വർഷത്തിൽ കൂടുതൽ കാലം തുടർന്ന കർഷകസമരവും പ്രതിപക്ഷത്തിന്റെ പുതിയ മുന്നേറ്റത്തിൽ ഒരു catalyst ആയി പ്രവർത്തിച്ചു. അവസരം മുതലാക്കി അഖിലേഷ് യാദവ്, അജിത് സിങിന്റെ മകൻ ജയന്ത് ചൗധരി നയിക്കുന്ന, കർഷകരായ ജാട്ടുകളുടെ പാർട്ടിയായ ആർ എൽ ഡി യുമായി സഖ്യമുണ്ടാക്കി. കൂടാതെ ബിജെപിയുടെ അവഗണനയിൽ അസംതൃപ്തരായ ഏതാനും OBC നേതാക്കളെയും അവരുടെ ചെറുപാർട്ടികളെയും കൂടെക്കൂട്ടി. പ്രിയങ്ക ഗാന്ധി വാദ്രയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ കോൺഗ്രസ്സ് ഒരു മുന്നേറ്റത്തിന് ശ്രമിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും അത് എത്രമാത്രം ഫലവത്താകുമെന്ന് കണ്ടറിയണം. മായാവതിയുടെ ബി എസ പി ആവട്ടെ പ്രചാരണത്തിൽ ഒരുതരം മന്ദത ബാധിച്ച നിലയിലുമാണ്. ഇവരെ കൂടാതെ അസദുദ്ദിൻ ഒവൈസിയുടെ AIMIM എന്ന പാർട്ടി ഉത്തർപ്രദേശിൽ ഭാഗ്യപരീക്ഷണത്തിന് ഇറങ്ങിയിട്ടുണ്ടെങ്കിലും അവർക്ക് വലിയ ചലനമൊന്നും ഉണ്ടാക്കാൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ലെന്നാണ് പൊതുവെ വിലയിരുത്തൽ. ചുരുക്കത്തിൽ പ്രധാനമായും മത്സരം നടക്കുന്നത് ബിജെപിമുന്നണിയും സമാജ്‌വാദിമുന്നണിയും തമ്മിലാണ് എന്നതാണ് സ്ഥിതി.

2017-ൽ ജാതിസമവാക്യങ്ങൾക്കപ്പുറം കടന്ന് ഹിന്ദുത്വയിൽ അധിഷ്ഠിതമായ വിജയമാണ് ബിജെപി കൈവരിച്ചതെന്ന് അവർ അവകാശപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, വാസ്തവത്തിൽ ജാതിസമവാക്യങ്ങൾ തന്നെയാണ് ഉത്തർപ്രദേശ് രാഷ്ട്രീയത്തെ നിയന്ത്രിക്കുന്നത്. ബ്രാഹ്മണർ, താക്കൂർ, ഗുജ്ജർ, ജാട്ട്, ബനിയ എന്നിങ്ങനെ ബിജെപിയുടെ core vote bank എല്ലാ സാഹചര്യങ്ങളിലും അവർക്ക് 15 ശതമാനം വരെ വോട്ട് ലഭിക്കുമെന്ന ഉറപ്പ് നൽകുന്നു. സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിക്കാകട്ടെ, മുസ്ലിം-യാദവ് കൂട്ടുകെട്ടിലൂടെ 20 ശതമാനം വോട്ടെന്ന minimum guarantee ലഭിക്കുന്നു. ദളിതരുടെ പാർട്ടിയെന്ന ലേബലിൽ ബഹുജൻ സമാജ് പാർട്ടിക്കും 20 ശതമാനം വോട്ടെന്ന minimum guarantee ഉണ്ട്. ദളിതരിലും മുന്നോക്കജാതികളിലും ഇപ്പോഴും കുറച്ചൊക്കെ സ്വാധീനമുള്ള കോൺഗ്രസ്സിന് 2017-ൽ 6.25 ശതമാനം വോട്ട് മാത്രമേ ലഭിച്ചുള്ളൂ (അവർ 100 സീറ്റുകളിലേ മത്സരിച്ചുള്ളൂ എന്നത് ശതമാനത്തിലെ ഈ കുറവിന് കാരണമാണെന്ന് മറക്കുന്നില്ല). മുകളിൽ പറഞ്ഞ category-യിലൊന്നും പെടാത്ത വലിയൊരു വിഭാഗം Other Backward Castes (സോനാർ, കുർമി, ഗിരി, മൗര്യ, കുശ്വാഹ, ലോധി, കശ്യപ്, നിഷാദ്, ടെലി, സൈനി എന്നിങ്ങനെ പോകും ഇവരുടെ ലിസ്റ്റ്) എന്ന വിഭാഗത്തിലുണ്ട്. ഉത്തർപ്രദേശ് ജനസംഖ്യയിൽ 30 ശതമാനം വരും ഈ വിഭാഗം. വാസ്തവത്തിൽ ഇവരുടെ മാറുന്ന voting pattern ആണ് ഉത്തർപ്രദേശിലെ പ്രമുഖ പാർട്ടികളുടെ ജയപരാജയങ്ങൾ നിർണ്ണയിക്കുന്നത്. 2017-ൽ ബിജെപിയ്ക്ക് വമ്പിച്ച വിജയം സമ്മാനിച്ചത്. ഒബിസി പാർട്ടികളായ ഓംപ്രകാശ് രാജ്ഭർ നയിക്കുന്ന സുഹൽദേവ് ഭാരതീയ സമാജ് പാർട്ടി, അനുപ്രിയ പട്ടേൽ നയിക്കുന്ന അപ്ന ദൾ, സഞ്ജയ് നിഷാദിന്റെ നിഷാദ് പാർട്ടി, എന്നീ കക്ഷികളുമായി ചേർന്ന് ഉണ്ടാക്കിയ മുന്നണിയാണ്. ബിജെപിയ്ക്ക് സ്ഥിരമായി കിട്ടുന്ന 15 ശതമാനത്തിനൊപ്പം യാദവേതര ഒബിസി സമുദായത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗം വോട്ട് കൂടി ലഭിച്ചപ്പോൾ അവരുടെ വോട്ട് ശതമാനം 38 ആയി ഉയർന്നു. അതാണ് അവർക്ക് 325 സീറ്റുകൾ എന്ന വമ്പിച്ച വിജയം നൽകിയത്. കോൺഗ്രസിന് 100 സീറ്റുകൾ നൽകി അവരുമായി ചേർന്ന് മത്സരിച്ചതാണ് സമാജ്‌വാദി പാർട്ടി 2017-ൽ കാണിച്ച മണ്ടത്തരം. കോൺഗ്രസ്സിന് വോട്ട് ചെയ്യുന്ന മുന്നോക്കവിഭാഗവും ദളിതരും സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിക്ക് വോട്ട് ചെയ്തില്ല. എന്നാൽ 2022-ലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അഖിലേഷ് യാദവ് ബുദ്ധിപൂർവം കോൺഗ്രസ്സിനെ മുന്നണിയിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കി. പകരം നേരത്തെ ബിജെപി മുന്നണിയിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന സുഹൽദേവ് ഭാരതീയ സമാജ് പാർട്ടി, അപ്‌നാ ദൾ പിളർന്ന് അനുപ്രിയ പട്ടേലിന്റെ അമ്മ കൃഷ്ണ പട്ടേലിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ ഉടലെടുത്ത അപ്‌നാ ദൾ (കൃഷ്ണ പട്ടേൽ) എനീ ഒബിസി പാർട്ടികളെ കൂടെകൂട്ടി. മാത്രമല്ല, മന്ത്രിപദം ഒഴിഞ്ഞ സ്വാമിപ്രസാദ്‌ മൗര്യ, ധരം സിംഗ് സൈനി, ധാരാസിംഗ് ചൗഹാൻ, എന്നിവരടക്കം പതിനൊന്ന് ബിജെപി എം എൽ എ മാരും സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നു. ഈ ഒബിസി പാർട്ടികൾ 15 ശതമാനം വോട്ട് സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിക്ക് മറിച്ചാൽ തുല്യമായ കുറവ് ബിജെപിയുടെ വോട്ട് ശതമാനത്തിൽ ഉണ്ടാവുമെന്നും തൽഫലമായി ബിജെപിയുടെ വോട്ട് വിഹിതം 39 ശതമാനത്തിൽ നിന്ന് 24 ശതമാനമായി കുറയുമെന്നും തങ്ങളുടെ 20 ശതമാനം വോട്ട് 35 ശതമാനമായി ഉയരുകയും ചെയ്യുമെന്നാണ് അഖിലേഷ് യാദവിന്റെ കണക്കുകൂട്ടൽ. ഈ കണക്കുകൂട്ടലുകളിൽ ചെറിയ വ്യതിയാനങ്ങൾ ഉണ്ടായാൽ പോലും ഭൂരിപക്ഷം ഉറപ്പായും ലഭിക്കുമെന്നും അവർ അനുമാനിക്കുന്നു. മറുവശത്ത് ഒബിസി വിഭാഗത്തെ തന്ത്രപരമായി കൂടെ നിർത്താൻ ബിജെപിയും പഠിച്ച പണി മുഴുവൻ എടുക്കുന്നുണ്ട്.

വിലക്കയറ്റം, തൊഴിലില്ലായ്മ, വികസനമുരടിപ്പ്, തുടങ്ങിയ വിഷയങ്ങൾ മുൻനിർത്തിയാണ് പ്രതിപക്ഷ പാർട്ടികൾ പ്രചാരണം നടത്തുന്നതെങ്കിൽ, പതിവുപോലെ ഹിന്ദു-മുസ്ലിം കാർഡ് ഇറക്കിയാണ് ബിജെപി പ്രചാരണം നടത്തുന്നത്. ഉത്തർപ്രദേശിനെ കേരളം ആകാതിരിക്കാൻ ബിജെപിയ്ക്ക് വോട്ട് ചെയ്യണമെന്ന യോഗി ആദിത്യനാഥിന്റെ പ്രസ്താവന വലിയ വിവാദങ്ങൾക്ക് വഴിവെക്കുകയുണ്ടായി. 2017-ലും 2019-ലും വിഘടിച്ചു നിന്ന ജാട്ട്-മുസ്ലിം വിഭാഗങ്ങൾ, കര്ഷകസമരത്തെ തുടർന്ന് യോജിച്ചത് ബിജെപിക്ക് വലിയ ക്ഷീണമാണ് വരുത്തിയിരിക്കുന്നത്. ഒബിസി മന്ത്രിമാർ ഉൾപ്പെടെ 11 എം എൽ എ മാർ സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിയിൽ ചേർന്നതും അവർക്ക് തലവേദനയായി. കൂടാതെ, ഈ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ മുസ്ലിം വിഭാഗം തങ്ങളുടെ വോട്ട് കേന്ദ്രീകൃതസ്വഭാവത്തിൽ സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിക്ക് അനുകൂലമായാണ് ചെയ്തതെന്നും റിപ്പോർട്ടുകളുണ്ട്. ഓർക്കുക, ഉത്തർപ്രദേശിലെ ജനസംഖ്യയിൽ 20 ശതമാനത്തിനടുത്ത് മുസ്ലിംകളാണ്.

ആറ് ഘട്ടങ്ങളിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കഴിഞ്ഞതോടെ ചിത്രം കൂടുതൽ വ്യക്തമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ഒന്നും രണ്ടും ഘട്ടങ്ങളിൽ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് നടന്ന, ജാട്ടുകൾക്കും മുസ്ലിംകൾക്കും മുൻതൂക്കമുള്ള, 113 മണ്ഡലങ്ങളിൽ സമാജ്‌വാദി പാർട്ടി നയിക്കുന്ന മുന്നണിക്കാണ് മേൽക്കൈ എന്നാണ് പൊതുവെ വിലയിരുത്തൽ. മൂന്നും നാലും ഘട്ടങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന 118 മണ്ഡലങ്ങളിൽ ബിജെപിയും സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിയും തമ്മിൽ കടുത്ത മത്സരമാണ് നടന്നതെന്ന് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു. ഇവിടെയും സമാജ്‌വാദി പാർട്ടിക്കാണ് രാഷ്ട്രീയനിരീക്ഷകർ മുൻ‌തൂക്കം നൽകുന്നത്. അഞ്ചും ആറും ഘട്ടങ്ങളിലും 118 മണ്ഡലങ്ങളാണ് ഉൾപ്പെടുന്നത്. ഇവിടെ സ്വന്തം ആധിപത്യം നിലനിർത്താൻ ബിജെപി കിണഞ്ഞു പരിശ്രമിച്ചിട്ടുണ്ട്. എങ്കിലും 2017 ആവർത്തിക്കുക എന്നത് ബിജെപിയ്ക്ക് അത്ര എളുപ്പമാണെന്ന് തോന്നുന്നില്ല. അവസാനത്തെ ഏഴാം ഘട്ടത്തിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന 54 മണ്ഡലങ്ങളിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് മാർച്ച് 7-ന് നടക്കും. രണ്ടുമൂന്ന് ദിവസമായി വാരണാസിയിൽ ക്യാമ്പ് ചെയ്താണ് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോഡി ഈ പ്രദേശത്ത് പ്രചാരണം നടത്തുന്നത്. പ്രധാനമന്ത്രി ഒരു സംസ്ഥാന തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് വേണ്ടി അവിടെ ക്യാമ്പ് ചെയ്ത് പ്രചാരണം നടത്തുക എന്നത് മുൻപ് ഉണ്ടായിട്ടില്ല. ബിജെപി അപകടം മണക്കുന്നു എന്നതിന്റെ വ്യക്തമായ സൂചനയാണ് ഇത് നൽകുന്നത്.

X-Factor: പ്രാദേശിക മാധ്യമപ്രതിനിധികൾ ഗ്രാമീണരുമായി (പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകൾ) നടത്തിയ സംഭാഷണങ്ങളിൽ ബിജെപിയ്ക്ക് അനുകൂലമായി അവർ പറഞ്ഞ രണ്ടു കാര്യങ്ങൾ ഉണ്ട്. (1) ഗവണ്മെന്റ് ദരിദ്രവിഭാഗങ്ങൾക്ക് നൽകിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സൗജന്യ റേഷൻ (അരി, ഗോതമ്പ്, കടുകെണ്ണ, കടല, ഉപ്പ് എന്നിവയാണ് റേഷനിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത് – എൽ ഡി എഫ് കേരളത്തിൽ തുടർഭരണം നേടുന്നതിൽ സൗജന്യ റേഷൻ കിറ്റിന് പ്രധാന റോൾ ഉണ്ടായിരുന്നെന്ന് ഓർക്കുക). (2) മെച്ചപ്പെട്ട സുരക്ഷാ സാഹചര്യം, പ്രത്യേകിച്ച് സ്ത്രീകൾക്ക്. ഇതിൽ വലിയ വാസ്തവമൊന്നും ഇല്ലെങ്കിലും ബിജെപി അനുസ്യൂതമായി നടത്തിയ പ്രചാരണം അങ്ങനെയൊരു പ്രതീതി സൃഷ്ടിച്ചെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ഈ രണ്ട് കാര്യങ്ങളും ബിജെപി പ്രചാരണങ്ങളിൽ ഫലപ്രദമായി ഉപയോഗിക്കുന്നുമുണ്ട്. ഒരു മാധ്യമപ്രതിനിധി റോഡുവക്കിൽ കണ്ടുമുട്ടിയ ഒരു വയോധികയോട്‌ ചോദിച്ചപ്പോൾ അവർ നിഷ്കളങ്കയായി പറഞ്ഞത് “മേം നെ മോഡിജി കാ നമക്ക് ഘായാ ഹൈ തോ വോട്ട് ഉൻഹി കോ ദേനാ പടേഗാ” (മോഡി തന്ന ഉപ്പാണ് കഴിക്കുന്നത്, അതുകൊണ്ട് വോട്ട് അദ്ദേഹത്തിന് തന്നെ നൽകണം) എന്നാണ്. ഉത്തർപ്രദേശ് ഉപമുഖ്യമന്ത്രി കേശവപ്രസാദ്‌ മൗര്യ മത്സരിക്കുന്ന മണ്ഡലത്തിലെ ഒരു ഗ്രാമത്തിൽ ഇതേ പ്രതിനിധി ഒരു പറ്റം സ്ത്രീകളോട് ചോദിച്ചപ്പോൾ അവർക്ക് സ്ഥാനാർത്ഥി ആരെന്ന് പോലും അറിയുകയില്ല, പക്ഷെ വോട്ട് മോഡി-യോഗിക്ക് കൊടുക്കുമെന്നാണ് പറഞ്ഞത്.

ഉത്തർപ്രദേശിൽ നല്ലനിലയിൽ ഭൂരിപക്ഷം നേടിയില്ലെങ്കിൽ ബിജെപിയെ മറ്റൊരു കുരുക്കുകൂടി കാത്തിരിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ വരുന്ന ജൂലൈയിൽ രാഷ്‌ട്രപതി രാംനാഥ് കോവിന്ദിന്റെ കാലാവധി അവസാനിക്കുകയാണ്. ഇപ്പോഴത്തെ കക്ഷിനിലയനുസരിച്ച് യു പി നഷ്ടപ്പെട്ടാൽ ബിജെപിയ്ക്ക് തങ്ങളുടെ സ്ഥാനാർത്ഥിയെ വിജയിപ്പിക്കാനുള്ള electoral college തികയാതെ വരും. ചെറിയ ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ ജയിച്ചാൽ പോലും പ്രാദേശിക കക്ഷികളുടെ വോട്ട് കൂടി ലഭിക്കാതെ സ്വന്തം സ്ഥാനാർത്ഥിയെ ജയിപ്പിക്കാൻ ബിജെപിയ്ക്ക് കഴിയില്ല. 2024-ലെ ലോകസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ അഥവാ തൂക്ക് പാര്ലമെന്റാണ് ആവിർഭവിക്കുന്നതെങ്കിൽ രാഷ്ട്രപതിയുടെ റോൾ അങ്ങേയറ്റം പ്രധാനമുള്ളതാവുകയും ചെയ്യും. അങ്ങനെ എന്തുകൊണ്ടും നിർണ്ണായകമാവുകയാണ് ഉത്തർപ്രദേശിലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം. ഏഴാം തീയതിയിലെ എക്സിറ്റ് പോൾ എന്ന പ്രഹസനം മറികടന്ന് പത്താം തീയതിലെ യഥാർത്ഥത്തിലുള്ള ഫലത്തിനായി നമുക്ക് കാത്തിരിക്കാം.

കവർ : വിത്സൺ ശാരദാ ആനന്ദ്

റഷ്യ തങ്ങളുടെ ഒരു ലക്ഷം വരുന്ന ആർമി ബറ്റാലിയനുകളെ ഉക്രൈൻ അതിർത്തിയിൽ വിന്യസിച്ചിരിക്കുന്നുവെന്നും താമസിയാതെ ഒരു യുദ്ധം അവിടെ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെടുമെന്നുമുള്ള ആശങ്കാജനകമായ വാർത്തകളാണ് അന്താരാഷ്ട്രമാധ്യമങ്ങളിൽ നിറഞ്ഞുനിൽക്കുന്നത്. അവിടെ ഒരു യുദ്ധം ആസന്നമാണെന്ന് അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ജോ ബൈഡൻ തന്നെ പറഞ്ഞുകഴിഞ്ഞു. കേരളത്തിലെ മാധ്യമങ്ങൾ എന്തുകൊണ്ടോ ഈ വാർത്തയ്ക്ക് വലിയ പ്രാധാന്യം കൊടുത്തുകാണുന്നില്ല. റഷ്യയും ഉക്രൈനും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷത്തിന് പിന്നിലുള്ള കാരണങ്ങൾ എന്തെല്ലാമാണ്, അത് എന്തുകൊണ്ട് അന്താരാഷ്ട്രപ്രാധാന്യം കൈവരിക്കുന്നു, എന്നീ കാര്യങ്ങളിലേക്ക് വെളിച്ചം വീശാനുള്ള ഒരു ചെറിയ ഉദ്യമമാണ് ഈ ലേഖനം.

നൂറ്റാണ്ടുകളോളം റഷ്യൻ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന ചരിത്രമാണ് ഉക്രൈനുള്ളത്. സോവിയറ്റ് യൂണിയൻ നിലവിൽ വന്നപ്പോൾ സ്വാഭാവികമായി ഉക്രൈൻ അതിന്റെ ഭാഗമായി. വാസ്തവത്തിൽ സോവ്യറ്റ് യൂണിയന്റെ സ്ഥാപനത്തിൽ ഉക്രൈൻ ജനതയ്ക്ക് വലിയ പങ്കാണുള്ളത്. സോവിയറ്റ് യൂണിയന്റെ തകർച്ചയെ തുടർന്ന് 1991-ലാണ് ഉക്രൈൻ ഒരു സ്വാതന്ത്രരാജ്യമാവുന്നത്. അന്നുമുതൽ ഉക്രൈൻ തങ്ങളുടെ റഷ്യൻ വിധേയത്വം കുടഞ്ഞുകളയാനും കൂടുതൽ പാശ്ചാത്യ ചേരിയിലേക്ക് ചായാനുമുള്ള ഉദ്യമത്തിലാണ്. റഷ്യയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഉക്രൈനെ സ്വന്തം ചേരിയിൽ നിലനിർത്തുക എന്നത് അനിവാര്യമായ കാര്യമാണ്. ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി ഉക്രൈന്റെ കിടപ്പ് റഷ്യയ്ക്ക് അത്രയും തന്ത്രപ്രധാനമാണ്. ഉക്രൈൻ യൂറോപ്യൻ യൂണിയനുമായി കൂടുതൽ സഹകരിക്കുക എന്നതിനർത്ഥം നാറ്റോ സൈന്യം സ്വന്തം വീടിന് പുറത്ത് എത്തുക എന്നതാണെന്ന് റഷ്യയ്ക്ക് നന്നായി അറിയാം. അതുകൊണ്ട് എന്ത് വിലകൊടുത്തും ഉക്രൈനെ അതിൽ നിന്ന് പിന്തിരിപ്പിക്കുക എന്നതാണ് റഷ്യയുടെ ദൗത്യം. ഇപ്പോഴത്തെ യുദ്ധസമാനമായ സ്ഥിതിക്ക് പിന്നിലെ പ്രധാന കാരണവും അതുതന്നെയാണ്.

റഷ്യൻ വിധേയത്വത്തിൽ നിന്ന് മാറി യൂറോപ്പുമായി കൂടുതൽ സമന്വയിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ, യൂറോപ്യൻ യൂണിയനും ഉക്രൈനും തമ്മിൽ സഹകരണം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന കരാറിന്റെ (association agreement) പ്രാഥമിക ജോലികൾ 2008-ൽ തുടങ്ങിയതാണ്. അതിന് മുമ്പ് വർഷങ്ങളോളം നീണ്ട ചർച്ചകൾക്കൊടുവിലാണ് കരാറിന്റെ കരട് പോലും തയ്യാറാക്കുന്നത്. ഉക്രൈനിൽ നിന്ന് ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന ഗോതമ്പ്, പ്രകൃതിവാതകം എന്നിവയിലാണ് യൂറോപ്യൻ യൂണിയന്റെ കണ്ണെങ്കിൽ അവരുമായി നടത്തുന്ന free trade വഴി ലഭിക്കുന്ന അധിക സാമ്പത്തികലാഭത്തിലും നിക്ഷേപത്തിലും technology transfer-ലും ആണ് ഉക്രൈന്റെ കണ്ണ്. ഈ രണ്ടുകൂട്ടരെ കൂടാതെ അമേരിക്കയ്ക്കും ഈ കരാർ നടപ്പാക്കി കിട്ടുന്നതിൽ അതീവ താല്പര്യമുണ്ട്. അമേരിക്കയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള നാറ്റോയ്ക്ക് ഉക്രൈനിൽ പ്രവേശനം ലഭിച്ചാൽ റഷ്യയ്ക്ക് മേൽ കടിഞ്ഞാണിടാൻ കഴിയുമെന്ന താല്പര്യമാണത്. ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ യൂറോപ്യൻ യൂണിയനും ഉക്രൈനിനും win-win സ്ഥിതിയാണ് ഈ കരാർ സമ്മാനിക്കുന്നത്. നിരവധി മീറ്റിങ്ങുകൾക്കും ചർച്ചകൾക്കുമൊടുവിൽ 2014-ൽ ഈ association agreement ഒപ്പിടുന്ന നിലയിൽ എത്തിയതാണ്. എന്നാൽ അവസാനനിമിഷം റഷ്യൻ ചായ്‌വുള്ള, അന്നത്തെ ഉക്രൈൻ പ്രസിഡന്റ് വിക്റ്റർ യാനുകോവിച്ച് കരാർ ഒപ്പിടുന്നതിന് വിസമ്മിതിക്കുകയാണുണ്ടായത്. തുടർന്ന്, റഷ്യയുടെ സമ്മർദ്ദമാണ് ഇതിന് പിന്നിൽ എന്ന് ആരോപിച്ച് ഉക്രൈനിൽ ജനകീയപ്രക്ഷോഭം ഉടലെടുക്കുകയും തൽഫലമായി വിക്ടർ യാനുകോവിച്ച് രാഷ്ട്രപതിസ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നിഷ്കാസിതനാവുകയും ചെയ്തു. സമാന്തരമായി ഉക്രൈനിൽ കരാർ അനുകൂലികളും റഷ്യൻ അനുകൂലികളും എന്ന് രണ്ട് ചേരികൾ ഉണ്ടാവുകയും അതൊരു ആഭ്യന്തര കലാപത്തിലേക്ക് രാജ്യത്തെ എത്തിക്കുകയും ചെയ്തു. പ്രധാനമായും റഷ്യയോട് അതിർത്തി പങ്കിടുന്ന പ്രവിശ്യയിലെ, റഷ്യൻ സാംസ്‌കാരിക പശ്ചാത്തലമുള്ള, ജനങ്ങളാണ് കരാറിനെ എതിർത്തത്. ഇതിനിടയിൽ ഉക്രൈനിൽ ഉൾപ്പെട്ടിരുന്ന ക്രീമിയ എന്ന പ്രദേശത്തെ ആക്രമിച്ച് റഷ്യ സ്വന്തം വരുതിയിലാക്കുകയും ഉക്രൈന്റെ കിഴക്കൻ പ്രവിശ്യകളിൽ പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട കലാപങ്ങൾക്ക് സഹായ-സഹകരണങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്തു. ഉക്രൈന്റെ കിഴക്കുഭാഗത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഡോൻബാസ് (Donbas) എന്ന പ്രദേശത്ത് റഷ്യൻ അനുഭാവികളായ കലാപകാരികൾ Donetsk and Luhansk People’s republic എന്ന പേരിൽ ഒരു സ്വയംപ്രഖ്യാപിത രാജ്യവും സ്ഥാപിച്ചതായി പ്രസ്താവിച്ചു.

ഈ കലാപങ്ങളും സംഘര്ഷങ്ങളും ഉക്രൈൻ പട്ടാളവും കലാപകാരികളും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധത്തിൽ കലാശിച്ചു. അവസരം മുതലാക്കി റഷ്യൻ പട്ടാളം കടന്നുകയറുകയും ആ പ്രദേശങ്ങൾ കൈവശപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു.
റഷ്യൻ പട്ടാളം ഉക്രൈന്റെ സ്ഥലങ്ങൾ കൈവശപ്പെടുത്തിയെന്നും ഉക്രൈന്റെ ആഭ്യന്തരകാര്യങ്ങളിൽ ഇടപെടുന്നുവെന്നും കലാപകാരികൾക്ക് ആയുധങ്ങൾ നൽകുന്നുവെന്നും ഉക്രൈനും പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങളും ആരോപിച്ചെങ്കിലും റഷ്യ അതെല്ലാം തള്ളിക്കളയുകയും മറിച്ച് അമേരിക്കയും നാറ്റോയും ചേർന്ന് ഉക്രൈന് ആയുധങ്ങൾ നൽകുകയും joint drills നടത്തുകയുമാണെന്ന മറു ആരോപണം ഉന്നയിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇതിനിടെ, വിക്ടർ യാനുകോവിച്ച് സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞ ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ഉക്രൈൻ പ്രസിഡണ്ട് ആയി സ്ഥാനമേറ്റ പെട്രോ പൊറോഷെങ്കോ Ukraine-European Union Association Agreement-ലെ സാമ്പത്തികഘടകങ്ങൾ മാത്രം ഉൾപ്പെടുത്തി അവരുമായി ഒരു കരാറിൽ ഒപ്പിട്ടു. യൂറോപ്യൻ യൂണിയനുമായുള്ള association agreement-ലേക്കുള്ള പ്രധാന ചുവടുവെയ്‌പ്പെന്നാണ് അദ്ദേഹം അതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത്.
ഉക്രൈൻ ഇതുവരെ നാറ്റോ അംഗമായിട്ടില്ല. ഉക്രൈനിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന 30 സംസ്ഥാനങ്ങളും ഏകകണ്ഠമായി ആവശ്യപ്പെട്ടാലേ അത് സാധ്യമാവൂ. സമീപഭാവിയിൽ യൂറോപ്യൻ യൂണിയനിൽ അംഗമാവുക, അതുവഴി നാറ്റോ സഖ്യത്തിൽ ചേരുക, എന്നിട്ട് അവരുടെ സഹായത്തോടെ റഷ്യ കൈവശപ്പെടുത്തിയ സ്ഥലങ്ങൾ തിരിച്ചെടുക്കുക. ഇതാണ് ഉക്രൈന്റെ ലക്‌ഷ്യം. റഷ്യയെ സംബന്ധിടത്തോളം ഉക്രൈൻ നാറ്റോ സഖ്യത്തിൽ ചേരുക എന്നത് ഒരിയ്ക്കലും അംഗീകരിക്കാൻ കഴിയുന്ന കാര്യമല്ല. എന്ത് വിലകൊടുത്തും അവർ അത് ചെറുക്കും. റഷ്യയുടെ സമീപപ്രദേശത്ത് നാറ്റോ സൈന്യത്തെയോ ആയുധങ്ങളോ വിന്യസിക്കാൻ പാടില്ല എന്ന ആവശ്യത്തിൽ നിന്ന് പിന്നോട്ടില്ലെന്ന് ഉറച്ചുനിൽക്കുകയാണ് റഷ്യ. ഇക്കാര്യത്തിൽ അമേരിക്കയും പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങളും ഉറപ്പ് നൽകണമെന്നും റഷ്യ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. അങ്ങനെയൊരു ഉറപ്പ് നൽകാൻ പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങൾ ഇതുവരെ തയ്യാറായിട്ടില്ല. മാത്രമല്ല, നാറ്റോ സെക്രട്ടറി ജനറൽ ജെൻസ് സ്റ്റോൾറ്റൻബെർഗ് റഷ്യയുടെ ഈ ആവശ്യം പാടെ നിരാകരിക്കുകയും ചെയ്തു.

സൈന്യത്തെ അതിർത്തിയിൽ വിന്യസിക്കുക വഴി ഉക്രൈനെ ആക്രമിക്കാൻ റഷ്യ തയ്യാറെടുക്കുകയാണെന്നാണ് പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങളും അമേരിക്കയും പറയുന്നത്. 8500 പേർ ഉൾപ്പെടുന്ന അമേരിക്കൻ സൈന്യത്തെ ഏതുസമയവും കിഴക്കൻ യൂറോപ്പിൽ വിന്യസിക്കാവുന്ന തരത്തിൽ തയ്യാറാക്കി അമേരിക്ക നിർത്തിയിരിക്കുകയാണ്. പ്രദേശത്തിന്റെ “സുരക്ഷയ്ക്കും പ്രതിരോധത്തിനും” ഉതകുന്ന വിധത്തിൽ നാറ്റോയും തങ്ങളുടെ വിമാനങ്ങളും കപ്പലുകളും പ്രദേശത്തേക്ക് അയയ്ക്കുകയാണ്.
ഉക്രൈനെ ആക്രമിക്കാൻ റഷ്യ തയ്യാറെടുക്കുകയാണെന്ന പാശ്ചാത്യരാജ്യങ്ങളുടെ ആരോപണം റഷ്യ നിഷേധിക്കുകയാണ്. പാശ്ചാത്യശക്തികളും അമേരിക്കയും ആവശ്യമില്ലാതെ സ്ഥിതിഗതികൾ വഷളാക്കുകയാണെന്നാണ് റഷ്യ പറയുന്നത്. ഉക്രൈനെ ആക്രമിച്ചാൽ റഷ്യയ്ക്ക് മേൽ ഉപരോധം ഏർപ്പെടുത്തുമെന്ന് അമേരിക്ക പ്രഖ്യാപിച്ചുകഴിഞ്ഞു. അങ്ങനെ വന്നാൽ റഷ്യയും കൈകെട്ടി ഇരിക്കുകയില്ലല്ലോ. ഉക്രൈനിൽ നിന്ന് യൂറോപ്പിലേക്ക് കയറ്റുമതി ചെയ്യുന്ന പ്രകൃതിവാതകം റഷ്യ നിർത്തലാക്കിയാൽ അത് യൂറോപ്പിൽ വലിയതോതിൽ ഊർജ്ജപ്രതിസന്ധി സൃഷ്ടിക്കും. കൂടാതെ അന്താരാഷ്ട്ര വിപണിയിൽ എണ്ണയ്ക്ക് ക്ഷാമം ഉണ്ടാവുകയും അത് ലോകത്താകെ ഊർജ്ജപ്രതിസന്ധിയും വിലക്കയറ്റവും സൃഷ്ടിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്.
അന്തരീക്ഷം ആരോപണ-പ്രത്യാരോപണങ്ങളാൽ മുഖരിതമാണെങ്കിലും സൈന്യ വിന്യാസങ്ങൾ നടക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഒരു യുദ്ധം പൊട്ടിപുറപ്പെടുമെന്ന കാര്യത്തിൽ ഇപ്പോഴും അനിശ്ചിതത്വം നിലനിൽക്കുന്നു. ഒരു ചടുലനീക്കത്തിലൂടെ ഉക്രൈനെ കീഴ്പെടുത്തി തങ്ങളുടെ bargaining power വർധിപ്പിക്കുക എന്നൊരു തന്ത്രം റഷ്യ എടുത്തേക്കാം എന്നൊരു അഭിപ്രായം ചില കേന്ദ്രങ്ങളിൽ നിന്ന് വരുന്നുണ്ട്. അങ്ങനെ വന്നാൽ അമേരിക്കയും പാശ്ചാത്യശക്തികളും അതിനെ എങ്ങനെ നേരിടും എന്നതും ഒരു ചോദ്യമാണ്.

എന്തായാലും സ്ഥിതിഗതികൾ തികച്ചും ആശങ്കാജനകമാണ്. സംഘർഷങ്ങൾ ഒരു യുദ്ധത്തിലേക്ക് നീങ്ങാതിരിക്കട്ടെ എന്ന് ആശിക്കാനേ നമുക്ക് വഴിയുള്ളൂ.

“ചായ് ഗരം ചായ്” എന്ന വിളി കേട്ടാണ് അയാൾ ഉണർന്നത്. കഴുത്തിൽ മഫ്ലർ ചുറ്റി വലിയ ചായകെറ്റിലുമായി ഒരു വൃദ്ധൻ പാസ്സെജിലൂടെ നടക്കുന്നുണ്ട്. വെള്ളച്ചാട്ടത്തിന്റെ ഹുങ്കാരശബ്ദത്തിൽ പാഞ്ഞിരുന്ന ട്രെയിൻ സമതലത്തിൽ ഒഴുകുന്ന നദിയെപ്പൊലെ ഒരേ താളത്തിൽ വേഗത കുറച്ച് ഓടുകയാണ്. ഏതോ സ്റ്റേഷൻ അടുക്കുകയാണെന്ന് തോന്നുന്നു. അയാൾ മുകളിലെ ബെർത്തിൽ നിന്ന് താഴെ ഇറങ്ങി, താഴത്തെ ബെർത്തിൽ അവൾ ഗാഢനിദ്രയിലാണ്. അവളുടെ കാലുകൾ ഒതുക്കി അയാൾ ജനാലയ്ക്കരികിൽ ഇരുന്നു. നേരം പരപരാ വെളുത്തു വരുന്നതെയുള്ളൂ. വയലുകൾ മാറി രണ്ടും മൂന്നും നിലയുള്ള കെട്ടിടങ്ങൾ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടു തുടങ്ങി. ഇടയ്ക്കിടെ തകരയും ഓലയും മേഞ്ഞ ചേരികളും, അവയ്ക്കിടയിലൂടെ ചെറു വഴികളും. ഇതിലേതോ ചേരിയിൽ നിന്നാവണം ചായക്കാരൻ ട്രെയിനിൽ കയറിയത്. അയാൾ ഒരു ചായ വാങ്ങിയാലോ എന്ന് ആലോചിച്ചെങ്കിലും അവസാനം വേണ്ടാ എന്ന് തീരുമാനിച്ചു. സ്റ്റേഷൻ എത്തട്ടെ, അവിടെനിന്ന് ആവാം.

അന്തരീക്ഷത്തിലെ മൂടമഞ്ഞിനിടയിലൂടെ സൂര്യരശ്മികൾ ഒളിച്ചുനോക്കിത്തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. റെയിൽ പാളങ്ങൾക്കരികിലൂടെ അങ്ങിങ്ങായി കൂനിക്കൂടിയ മനുഷ്യരൂപങ്ങൾ നടക്കുന്നു. പ്രഭാത കർമ്മത്തിന് സ്ഥലം നോക്കി നടക്കുകയാവാം. അയാൾ പുറത്തേക്ക് മിഴി നട്ടിരുന്നു. റെയിൽ പാളങ്ങൾ രണ്ടിൽ നിന്ന് നാല്, നാലിൽ നിന്ന് എട്ട് എന്നിങ്ങനെ വർദ്ധിച്ചു വരുന്നു. കൂടുതൽ കൂടുതൽ കെട്ടിടങ്ങളും ചേരികളും കണ്ടു തുടങ്ങി. പതിയെ ട്രെയിൻ ഒരു വലിയ സ്റ്റേഷനിൽ എത്തിച്ചേർന്നു. മഹാനഗരത്തിലെയ്ക്കുള്ള കവാടമാണ്. ഇനിയത്തെ സ്റ്റേഷനിൽ ഇറങ്ങണം. ട്രെയിനിന്റെ യാത്ര അവിടെ അവസാനിക്കും. അയാൾ ട്രെയിനിൽ നിന്ന് ഇറങ്ങി. ചായ വിൽക്കുന്ന സ്റ്റാളിലെ തിരക്ക് കണ്ടപ്പോൾ ചായ കുടിക്കാമെന്ന മോഹം അയാൾ ഉപേക്ഷിച്ചു. പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിലുള്ള പൈപ്പിൽ മുഖം കഴുകി തിരികെ നടക്കുമ്പോഴേക്കും ട്രെയിൻ മെല്ലെ നീങ്ങിത്തുടങ്ങിയിരുന്നു. അയാൾ ഓടി ട്രെയിനിൽ കയറി.

“എഴുന്നേൽക്ക്, ഇനി കൂടിയാൽ അരമണിക്കൂർ കഴിഞ്ഞാൽ നമുക്ക് ഇറങ്ങാനായി” അവളുടെ തോളത്ത് തട്ടിക്കൊണ്ട് അയാൾ പറഞ്ഞു. അവൾ ഒന്ന് തിരിഞ്ഞിട്ട് ആലസ്യത്തോടെ അയാളുടെ കൈ പിടിച്ചു, പിന്നെ വീണ്ടും മയക്കത്തിലാണ്ടൂ. ഒരു അല്ലലും ഇല്ലാതെ ഒരു സ്കൂൾ കുട്ടിയെപ്പോലെ മയങ്ങുന്ന അവളുടെ മുഖം ഇടയ്ക്കിടെ നോക്കി അയാൾ ഇരുന്നു. വർഷങ്ങൾ പത്ത് കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു തന്റെ ജീവിതത്തിലേയ്ക്ക്, തന്നെ വിശ്വസിച്ച്, ഇവൾ കടന്നു വന്നിട്ട്. ഇനിയും ഒരു കുഞ്ഞ് പിറന്നില്ലല്ലോ എന്ന ദു:ഖം അവളെ വല്ലാതെ അലട്ടുന്നുണ്ടെന്ന് അയാള്ക്ക് നന്നായി അറിയാം. തനിക്ക് ജോലിത്തിരക്കുകളിൽ മുഴുകി ഏകാന്തതയും സ്വകാര്യ ദു:ഖങ്ങളും മറക്കാം. പക്ഷെ അവളുടെ കാര്യം അങ്ങനെയല്ലല്ലോ. അതിനാൽ തന്നെ ബോറടി മാറ്റാൻ ഇടയ്ക്കിടെ അവളെയും കൂട്ടി ഇത്തരം യാത്രകൾ നടത്താൻ അയാൾ എങ്ങനെയും സമയം കണ്ടെത്തും.

മൂടൽ മഞ്ഞ് നീങ്ങിയതോടെ സൂര്യൻ ഒളിച്ചുനോട്ടം നിർത്തി നേരിട്ട് പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടുതുടങ്ങി. അല്പം ദൂരെയായി ടെർമിനസ് സ്റ്റേഷൻ അടുക്കുന്നതിന്റെ എല്ലാ സൂചനകളും കണ്ടു തുടങ്ങി. വലിയ മൈതാനത്തിൽ വരകൾ വരച്ചതുപോലെ റെയിൽവേ ട്രാക്കുകൾ നീളുന്നു. വാഗണുകളുടെ നീണ്ട നിരകൾ കണ്ണെത്താ ദൂരത്തോളം പരന്നു കിടക്കുന്നു. പാളങ്ങളുടെ ഇരു വശങ്ങളിലും ചേരികളുടെ നീണ്ട നിരകൾ. കലപില കൂട്ടി നായ്ക്കളും പന്നികളും മാലിന്യകൂമ്പാരങ്ങളിൽ ഓടി നടക്കുന്നു. ചില കൂനകളിൽ തീ കത്തുന്നുണ്ട്.. അവിടവിടെ എരുമത്തൊഴുത്തുകൾ, കൂടാരങ്ങൾ, കൂരകൾ.. മൃഗതുല്യമായി കൂരകളിൽ ജീവിക്കുന്ന മനുഷ്യർ. ഏത് ഉത്തരേന്ത്യൻ സ്റ്റേഷൻ പരിസരങ്ങളിലും കാണുന്ന മടുപ്പിക്കുന്ന ഇത്തരം ദൃശ്യങ്ങളാണ് ട്രെയിൻ യാത്രകളിൽ അയാൾ ഏറ്റവും വെറുക്കുന്നത് .

ദൂരെ വലിയ കോൺക്രീറ്റ് അംബരചുംബികൾ കാണാനുണ്ട്. ടെർമിനസ് സ്റ്റേഷൻ അടുത്തുവെന്നു തോന്നുന്നു. പാസ്സെജിൽ യാത്രക്കാർ ലഗേജുമായി ക്യൂ നിന്ന് തുടങ്ങി.

“നീ ബാഗ്ഗുകൾ കാത്ത് സീറ്റിൽ ഇരുന്നാൽ മതി. ഞാൻ പോയി കൂലിയെ വിളിച്ചു വരാം.” അവളെ ഉണർത്തിയിട്ട് അയാൾ പറഞ്ഞു.

അവളുടെ തലയാട്ടൽ ഏറ്റു വാങ്ങി അയാൾ ക്യൂ നിൽക്കുന്നവരുടെ ഇടയിലൂടെ മെല്ലെ വാതിൽക്കലേയ്ക്ക് നീങ്ങി. തീവണ്ടി തന്റെ യാത്ര അവസാനിച്ചല്ലോ എന്ന ആശ്വാസത്തിൽ മെല്ലെ മുരണ്ടുകൊണ്ട് പ്ലാറ്റ്‌ഫോം പിടിച്ചു തുടങ്ങി. നോക്കുമ്പോൾ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൽ ഒരു മനുഷ്യ മഹാസമുദ്രം തന്നെയുണ്ട്. പല നിറങ്ങൾ, ഗന്ധങ്ങൾ, വേഷങ്ങൾ, ഭാഷകൾ… തിരക്കിലേയ്ക്ക് ഇറങ്ങണോ വേണ്ടയോ എന്ന് ശങ്കിക്കുമ്പോഴേയ്ക്ക് പുറകിൽ നിന്ന് തള്ളൽ വന്നു തുടങ്ങി. ഇനി ഇറങ്ങാതെ രക്ഷയില്ല.

പ്ലാറ്റ് ഫോമിൽ കാലെടുത്തു വെച്ചതു മാത്രം അയാള്ക്ക് ഓർമ്മയുണ്ട്, ജനക്കൂട്ടത്തിനിടയിലെ ഒരു ഭജനസംഘത്തിന്റെ നടുവിലാണ് ചെന്ന് പെട്ടത്.. ഡോലക്കും ഇലത്താളവും, ഏകതാരയും എല്ലാം ചേർന്ന് താളനിബദ്ധമായി ഏതോ കീർത്തനം പാടിക്കൊണ്ട് ശുഭ്രവസ്ത്രധാരികളായ ഭജനസംഘം നീങ്ങുകയാണ്,.. അടുത്തടുത്ത കമ്പാർട്ട്മെന്റുകളിൽ നിന്ന് ഇറങ്ങിയവരാവാം. അയാൾക്ക് ഒന്നും ചെയ്യാൻ സാവകാശം കിട്ടിയില്ല.. കയത്തിൽ വീണവനെ പോലെ അയാള് കൂടുതൽ കൂടുതൽ ഭജനസംഘത്തിന്റെ നടുവിലേയ്ക്ക് തള്ളപ്പെട്ടു. പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിൽ ആൾക്കൂട്ടത്തിലലിഞ്ഞ്, എന്നാൽ ഗീതവും താളവും തെറ്റാതെ, ഭജനസംഘവും മുമ്പോട്ട് കുതിച്ചു.

മുമ്പിലും പിന്നിലും ഇടത്തും വലത്തും എല്ലാം താളനിബദ്ധമായി ചലിക്കുന്ന കൈകാലുകൾ മാത്രം.. കുതറി മാറാൻ ശ്രമിക്കുംതോറും കൂടുതൽ കൂടുതൽ അവരിലേക്ക് അയാൾ ഇഴുകിച്ചേർന്നു. മെല്ലെ അയാളും അവരിൽ ഒരാളായി. കൂലിയെ മറന്നു, ട്രെയിനിൽ, തന്നെ കാത്തിരിക്കുന്ന ഭൈമിയെ മറന്നു. ചെവിയിൽ അവർ പാടുന്ന ഗാനം മാത്രം, കൈകാലുകളിൽ കത്തിപടരുന്ന ഉന്മാദം മാത്രം. അയാൾ സ്വയം മറന്നു. ഏതോ മന്ത്രശക്തിയാലെന്നവണ്ണം ആ ഗായകസംഘത്തോടൊപ്പം ഒഴുകി. അലകടലിലെ പായ് വഞ്ചി പോലെ! ലക്ഷ്യമറിയാതെ… റെയിൽവേ ടെർമിനസ് സ്റ്റെഷനും മഹാനഗരവും എല്ലാം വിദൂരതയിൽ മറഞ്ഞു. അടഞ്ഞ കണ്ണുകളിൽ ഒരു നക്ഷത്രം മാത്രം. മനസ്സിൽ അലയടിക്കുന്ന ഗാനത്തിന്റെ മാറ്റൊലി മാത്രം. കൈകാലുകളും ശരീരവും ഉള്ളതായി അനുഭവപ്പെടുന്നില്ല. ബോധം ഒഴിഞ്ഞ് ഒരു അപ്പൂപ്പൻ താടി പോലെ അയാൾ പറന്നു നടന്നു!

“ക്യാ മർനെ കാ ഇരാദാ ഹൈ ക്യാ? (ചാകാനുള്ള പുറപ്പാടാണോ?)” ആരോ തോളിൽ ശക്തിയായി കുലുക്കി. ഏതോ അശരീരി കേട്ടവനെ പോലെ അയാൾ ഉന്മാദത്തിന്റെ പരകോടിയിൽ നിന്ന് നിന്ന് മെല്ലെ ഉണർന്നു.

“പിയാ ഹൈ ക്യാ? (കള്ള് കുടിച്ചിട്ടുണ്ടോ?)” നോക്കുമ്പോൾ ഒരു പോലീസുകാരൻ. താൻ ഇതെവിടെയാണ്? അയാൾ ചുറ്റും നോക്കി. ഏതോ റോഡിനു നടുവിലാണ്. മുമ്പിലും പുറകിലും ഹോണടിക്കുന്ന വാഹനങ്ങൾ. വശങ്ങളിൽ തലങ്ങും വിലങ്ങും നീങ്ങുന്ന മനുഷ്യർ.. തിരക്കേറിയ ഏതോ തെരുവിന്റെ നടുവിലാണ് താൻ നില്ക്കുന്നത്. പോലീസുകാരൻ അയാളെ റോഡിന്റെ വശത്തേയ്ക്ക് കൊണ്ടുപോയി, ഫുട് പാത്തിൽ ഇരുത്തി. അടുത്ത കടയിൽ നിന്ന് കുറച്ച് വെള്ളം വാങ്ങി അയാളുടെ മുഖത്ത് തളിച്ചു. അയാൾ പതിയെ മറവിയിൽ നിന്ന്, ഉന്മാദത്തിൽ നിന്ന്, കരകയറി. . “താൻ ഇതെവിടെയാണ്? എങ്ങനെ ഇവിടെ എത്തി!” അയാൾ സ്വയം ചോദിച്ചു. പെട്ടെന്നാണ് അയാൾ ഓർത്തെടുത്തത്. “ദൈവമേ, തന്റെ ഭാര്യ, ട്രെയിനിൽ..” അയാളുടെ വയറ്റിൽ തീനാളങ്ങൾ ഉയർന്നു. ഇത് സ്ഥലം ഏതാണ്? റെയിൽവേ സ്റ്റേഷൻ എവിടെയാണ്? ഒരെത്തും പിടിയും കിട്ടുന്നില്ല. ലെഗ്ഗെജ് ഏല്പ്പിച്ച് ട്രെയിനിൽ ഇരുത്തിയ തന്റെ ഭാര്യയുടെ സ്ഥിതി എന്താണ്?” അയാൾ വേവലാതിപ്പെട്ടു. ഭ്രാന്ത് പിടിച്ചവനെ പോലെ അയാൾ പിച്ചും പേയും പറയാൻ തുടങ്ങി. ഫൂട്ട് പത്തിൽ ഇരുന്ന് അയാൾ ഞെരിപിരി കൊണ്ടു. അപ്പോഴേയ്ക്കും പോലീസുകാരൻ അയാളെ ഉപേക്ഷിച്ചു പൊയ്ക്കഴിഞ്ഞിരുന്നു. ഇനിയിപ്പോൾ ആരോട് ചോദിക്കും! മൊബൈൽ ആണെങ്കിൽ അവളുടെ കൈയ്യിലുമാണ്!

അയാൾ ലക്ഷ്യമില്ലാതെ ഉന്മാദിയെ പോലെ ഫുട്ട് പാത്തിലൂടെ നടന്നു. എതിരെ ഒരു മധ്യവയസ്‌കൻ ആംഗ്യവിക്ഷേപങ്ങളോടെ മൊബൈലിൽ സംസാരിച്ചു കൊണ്ട് വരുന്നുണ്ട്. മധ്യവയസ്കനെ തടഞ്ഞു നിർത്തി അയാൾ മൊബൈലിനു വേണ്ടി കെഞ്ചി. രൂക്ഷമായ നോട്ടത്തോടെ അയാളെ തള്ളിമാറ്റി മധ്യവയസ്‌കൻ കടന്നുപോയി.

വേച്ചു വേച്ച് അയാൾ നടന്നു. അയാളുടെ മനസ്സില് അപ്പോൾ ഭാര്യയല്ലാതെ മറ്റാരുമില്ല. അവളുടെ ദീന മുഖം, കരയുന്ന മുഖം, അയാളിൽ തീയായി പടർന്നു. വീഴാൻ പോയ അയാളെ ഒരു ചെറുപ്പക്കാരൻ താങ്ങിപ്പിടിച്ചു.

“ക്യാ ഹോഗയാ ആപ് കോ?” ബീമാർ ഹൈ ക്യാ?” (എന്താണ് പറ്റിയത്? സുഖമില്ലേ?) ചെറുപ്പക്കാരൻ ചോദിച്ചു.

“എന്റെ ഭാര്യ, എന്റെ ഭാര്യ” അയാൾ മുറുമുറുത്തു.

“ക്യാ ഹോഗയാ ഹൈ? ബോലിയെ തോ സഹി. (പറയൂ, എന്ത് പറ്റി?)” ചെറുപ്പക്കാരൻ വീണ്ടും ചോദിച്ചു.

“എനിക്ക് വഴി തെറ്റി, റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിൽ പോകണം. എന്റെ ഭാര്യ..” അയാൾ വിക്കി വിക്കി മുറിഹിന്ദിയിൽ പറഞ്ഞു.

“സ്റ്റേഷൻ ഇധർ സെ ജാദാ ദൂർ നഹി. ആയിയേ, മേം ആപ്കോ സ്റ്റേഷൻ പഹുഞ്ച് ജാത്താ ഹും. (“റെയിൽവേ സ്റ്റേഷനിലേയ്ക്ക് ഇവിടുന്ന് അത്ര ദൂരമില്ല. വരൂ, ഞാൻ കൊണ്ടുപോകാം).” ചെറുപ്പക്കാരൻ അയാളുടെ കൈ പിടിച്ചു നടന്നു തുടങ്ങി.

ട്രെയിൻ എത്തിയത് നാലാം നമ്പര് പ്ലാറ്റ് ഫോമിലാണെന്ന് അയാൾ ഓർത്തെടുത്തു. ആ പ്ലാറ്റ് ഫോമിനെ ലക്‌ഷ്യം വെച്ച് അയാൾ ഓടി. കൂടെ വന്ന ചെറുപ്പക്കാരൻ ഒപ്പം ഓടി. നോക്കുമ്പോൾ നാലാം നമ്പർ പ്ലാറ്റ് ഫോം വിജനമായിരിക്കുന്നു. താൻ വന്ന ട്രെയിൻ അവിടെ നിന്ന് പോയിരിക്കുന്നു. അയാൾ ദയനീയമായി ചെറുപ്പക്കാരനെ നോക്കി.

ചെറുപ്പക്കാരൻ അടുത്തു കണ്ട കൂലിയോടു ചോദിച്ചു: “ഭായ് സാബ്, അഭി ജോ റെയിൽ ഗാഡി ഇസ് പ്ലാറ്റ് ഫോം മേ ആയി ഥി, വൊഹ് കഹാൻ ചലി ഗയി?” (ഇപ്പോൾ ഈ പ്ലാറ്റ് ഫോമിൽ വന്ന ട്രെയിൻ എവിടെ പോയെന്ന് അറിയാമോ, സഹോദരാ?)

“വഹ് ഗാഡി തോ യാർഡ്‌ ഗയി (അത് യാർഡിൽ പോയല്ലോ!)” ദൂരേയ്ക്ക് വിരൽ ചൂണ്ടി കൂലി പറഞ്ഞു.

അയാളുടെ വയർ വീണ്ടും ഒരു തീക്കുണ്ഡമായി. തീക്കുണ്ഡത്തിൽ നിന്ന് ഉയരുന്ന തീനാളങ്ങൾ തന്റെ ശരീരവും മനസ്സും വിഴുങ്ങുന്നത് അയാൾ അറിഞ്ഞു. കാലത്ത് ട്രെയിനിൽ ഇരിക്കുമ്പോൾ വശങ്ങളിൽ കണ്ട ദൃശ്യങ്ങൾ അയാളുടെ മനസ്സില് മിന്നിമറഞ്ഞു. റെയിൽവേ യാർഡ്‌ എന്ന് പറഞ്ഞാൽ അധോലോകത്തിന്റെയും വൃത്തികേടുകളുടെയും കേന്ദ്രമാണ്. തന്റെ ഭാര്യ അവിടെ എവിടെയോ ട്രെയിനിൽ തനിയെ.. ഏതെങ്കിലും കശ്മലന്മാർ അവളെ….!! അയാളുടെ ഉള്ളിൽ നിന്ന് വിറയൽ കൈകാലുകളിലേയ്ക്ക് പടർന്നു. ട്രെയിനിൽ ഉറങ്ങിക്കിടന്ന അവളുടെ മുഖം അയാളെ അലട്ടി.

“വരൂ, നമുക്ക് പെട്ടെന്ന് യാർഡിലേക്ക് പോകാം.” ചെറുപ്പക്കാരൻ പറഞ്ഞു. “പേടിക്കേണ്ട, താങ്കളുടെ ഭാര്യ സുരക്ഷിതയായിരിക്കും.” യാർഡിൽ റെയിൽവേ പോലിസ് റോന്ത് ചുറ്റലുണ്ട്.” ചെറുപ്പക്കാരൻ അയാളെ ആശ്വസിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിച്ചു.

ആശകളെല്ലാം നശിച്ച് ജീവഛവം പോലെ വേച്ചു പോകുന്ന അയാളെ താങ്ങി ചെറുപ്പക്കാരൻ കൂടെ നടക്കാൻ തുടങ്ങി.

അപ്പോഴാണ്‌ പെട്ടെന്ന് പ്ലാറ്റ്ഫോമിന്റെ വശത്ത്‌ നിന്ന് ഒരു ശബ്ദം അയാളെ തേടി എത്തിയത്.

“ചേട്ടൻ എത്തിയോ.. ചേട്ടനിതെവിടെ പോയതാ, ഞാനാകെ പരിഭ്രമിച്ചല്ലോ! എത്ര നേരമായി ചേട്ടൻ ഇപ്പൊ വരും ഇപ്പൊ വരും എന്ന് വിചാരിച്ച് കാത്തു നില്ക്കുന്നു.”

നോക്കുമ്പോൾ അയാളുടെ ഭാര്യ അതാ തൊട്ടടുത്ത് പ്ലാറ്റ് ഫോമിൽ നിൽക്കുന്നു. അവളുടെ ശബ്ദം അമൃത് പെയ്യും പോലെ അയാളുടെ ചെവികളെ കോൾമയിർ കൊള്ളിച്ചു. അവളുടെ രൂപം ഒരു ഇളംകാറ്റ് പോലെ അയാളെ തഴുകി. അവളുടെ ശബ്ദത്തിന് ഇതുവരെ അറിയാത്ത മാധുര്യം! അവളുടെ രൂപത്തിന് ഇതുവരെ കാണാത്ത സൗന്ദര്യം!

“അപ്പൊ നീ ട്രെയിനിൽ യാർഡിൽ…” അയാൾ പുലമ്പി.

“ചേട്ടൻ ഇതെന്താ പിച്ചും പേയും പറയുന്നത്? ഞാനല്ലേ മുമ്പിൽ നില്ക്കുന്നത്. ചേട്ടനെ കാത്ത് ട്രെയിനിനുള്ളിൽ ഞാൻ കുറെ നേരം ഇരുന്നു. എല്ലാവരും ഇറങ്ങി, ട്രെയിൻ വിജനമായി. അപ്പോഴാണ്‌ ഈ പയ്യൻ വന്നത്.” അടുത്തു നില്ക്കുന്ന പയ്യനെ ചൂണ്ടി അവൾ പറഞ്ഞു.

“അവൻ ഹിന്ദിയിൽ എന്തൊക്കെയോ പറഞ്ഞുകൊണ്ട് നമ്മുടെ ബാഗുകൾ എടുത്ത് നടക്കാൻ തുടങ്ങി. ഞാൻ ആകെ പേടിച്ചു. നമ്മുടെ ബാഗുകളുമായി അവൻ കടന്നു കളയുമെന്ന് കരുതി. പക്ഷെ അവൻ ബാഗുകൾ പ്ലാട്ഫോമിൽ വെച്ച് വീണ്ടും പെട്ടെന്ന് വന്ന് എന്നെയും പിടിച്ചു വലിച്ച് ട്രെയിനിൽ നിന്ന് ഇറക്കി. ഞാൻ ഇറങ്ങി സെക്കണ്ടുകൾക്കകം ട്രെയിൻ നീങ്ങി തുടങ്ങി. ഇവൻ അപ്പോൾ സഹായിച്ചില്ലായിരുന്നെങ്കിൽ…” അവൾ ഇടയ്ക്ക് നിർത്തി.

അയാളുടെ കണ്ണുകൾ അടുത്തു നിൽക്കുന്ന കൊച്ചു പയ്യനെ തഴുകി. എട്ടോ പത്തോ വയസ്സ് കാണും. അവന്റെ മുഷിഞ്ഞു കീറിയ വേഷവും കുളിക്കാതെ ജട പിടിച്ച മുടിയും അയാൾ കണ്ടില്ല. പകരം ഒരു മാലാഖയുടെ രൂപമാണ് അയാൾ കണ്ടത്. ചേർന്ന് നില്ക്കുന്ന ഭാര്യയെ ഒന്നുകൂടി ചേര്ത്ത് നിർത്തി അയാൾ അവനെ അരികത്തേക്ക് വിളിച്ചു. നാണിച്ച് മെല്ലെ അവൻ അയാളുടെ കരം ഗ്രഹിച്ചു.

“നമ്മുടെ രണ്ടാം ജന്മം ഇവിടെ തുടങ്ങുന്നു.” അയാൾ അവളെ ചേർത്തുപിടിച്ചുകൊണ്ട് ചെവിയിൽ മൃദുവായി പറഞ്ഞു.

കവർ ഡിസൈൻ : ജ്യോത്സ്ന വിത്സൺ

ചിത്രങ്ങൾ : പ്രസാദ് കുമാർ