മലയാളനാട്

വിശുദ്ധവാരത്തിന്റെ രണ്ടാം നാളായിരുന്നു. വായു ഊഷ്മളമായിരുന്നു, ആകാശം നീലിച്ചതായിരുന്നു, സൂര്യൻ ഉന്നതവും ഊഷ്മളവും ദീപ്തവുമായിരുന്നു; എന്നാൽ എന്റെ ഹൃദയമാകെ വിഷണ്ണമായിരുന്നു. ജയിൽ ബാരക്കുകൾക്കു പിന്നിലൂടെ ലക്ഷ്യമില്ലാതെ ഞാൻ അലഞ്ഞുനടന്നു. കനത്തിൽ കെട്ടിയ വേലിയുടെ തടിച്ച കുറ്റികളിൽ തുറിച്ചുനോക്കിയിരുന്നെങ്കിലും അവയുടെ എണ്ണമെടുക്കുന്നത് എന്റെയൊരു ശീലമായിരുന്നെങ്കിലും അന്ന് അതിനുപോലും എനിക്കു മനസ്സുവന്നില്ല. തടവറയ്ക്കുള്ളിലെ ‘അവധിക്കാല’ത്തിന്റെ രണ്ടാം നാളായിരുന്നു അന്ന്; തടവുകാരെ അന്ന് പണി ചെയ്യാൻ കൊണ്ടുപോയിരുന്നില്ല; പലരും കുടിച്ചു ബോധം കെട്ടു കിടക്കുകയായിരുന്നു, വഴക്കും തെറിയും ഓരോ കോണിൽ നിന്നും ഇടതടവില്ലാതെ ഉയർന്നുകൊണ്ടിരുന്നു. കേട്ടാലറയ്ക്കുന്ന പാട്ടുകൾ; ബങ്കുകൾക്കിടയിലെ ഇടുങ്ങിയ ഇടങ്ങളിൽ ചീട്ടുകളിസംഘങ്ങൾ; പോക്കിരിത്തം കൂടിപ്പോയതിനു സഹതടവുകാരുടെ വിചാരണയും ശിക്ഷാവിധിയും ഏല്ക്കേണ്ടിവന്ന ചില തടവുപുള്ളികൾ അർദ്ധപ്രാണരായി ആട്ടിന്തോൽ കോട്ടുകളും പുതച്ച് ബങ്കുകളിൽ കിടപ്പുണ്ടായിരുന്നു; ബോധം എപ്പോഴെങ്കിലും തിരിച്ചുകിട്ടുന്നതുവരെ അവർ അങ്ങനെ കിടക്കും. പലതവണ കത്തികൾ പുറത്തുവന്നുകഴിഞ്ഞിരുന്നു. രണ്ടുദിവസത്തെ അവധിക്കാലത്തിനുള്ളിൽ നടന്ന ഇതെല്ലാം കൂടി എന്നെ മാനസികമായി തളർത്തിയിരിക്കുകയായിരുന്നു; അതെന്റെ ശരീരത്തെക്കൂടി ബാധിച്ചിരുന്നു. പിന്നെ, കുടിയന്മാരുടെ ഒച്ചവയ്പും മര്യാദ കെട്ട പെരുമാറ്റവും എനിക്കൊരിക്കലും അറപ്പോടെയല്ലാതെ കാണാൻ പറ്റിയിട്ടില്ല, ഇങ്ങനെയൊരിടത്തു പ്രത്യേകിച്ചും. ഇത്തരം ദിവസങ്ങളിൽ ജയിലധികാരികൾ അവിടേക്കെത്തിനോക്കിയിരുന്നില്ല, ഒരന്വേഷണവുമില്ല, വോഡ്ക്ക ഒളിപ്പിച്ചുവച്ചിട്ടുണ്ടോയെന്നുള്ള തിരച്ചിലുകളില്ല; ഈ സമുദായഭ്രഷ്ടർക്കും ആണ്ടിലൊരിക്കൽ വെറിക്കൂത്തു നടത്താനുള്ള അവസരം കൊടുക്കണമെന്ന് അവർക്കു ബോദ്ധ്യമായിരുന്നു; ഇല്ലെങ്കിൽ കാര്യങ്ങൾ കൈവിട്ടുപോകും. ഒടുവിൽ, ഇനിയൊട്ടും താങ്ങാൻ പറ്റില്ലെന്ന മട്ടിൽ എന്റെ ഹൃദയത്തിനുള്ളിൽ രോഷം പതഞ്ഞുപൊന്തി. എം. എന്നു പേരുള്ള പോളണ്ടുകാരനായ ഒരു രാഷ്ട്രീയത്തടവുകാരൻ എതിരേ വരുന്നുണ്ടായിരുന്നു; മുഖമാകെ ഇരുട്ടു നിറച്ചുകൊണ്ട് അയാൾ എന്നെ ഒന്നു നോക്കി; അയാളുടെ കണ്ണുകൾ എരിയുകയായിരുന്നു, ചുണ്ടുകൾ വിറ കൊള്ളുകയായിരുന്നു: “ഈ കൊള്ളക്കാരെ എനിക്കു സഹിക്കാൻ പറ്റുന്നില്ല!” എന്നെ കടന്നുപോകുമ്പോൾ പല്ലിറുമ്മിക്കൊണ്ട് അയാൾ ഫ്രഞ്ചിൽ പറഞ്ഞു. ഞാൻ ജയിൽ വാർഡിൽ തിരിച്ചെത്തി; കാൽ മണിക്കൂർ മുമ്പു മാത്രമാണ്‌ തല പെരുത്തുകൊണ്ട് അവിടെ നിന്നു ഞാൻ ഓടിപ്പോയത്. വോഡ്ക്ക തലയ്ക്കു പിടിച്ച താത്താർ ഗാസിൻ എന്നയാൾക്കു മേൽ കുറ്റിയാന്മാരായ ആറു പേർ ചാടിവീണപ്പോഴാണ്‌ ഞാൻ അവിടെ നിന്നിറങ്ങിയത്; ഒരൊട്ടകത്തെ കൊല്ലാൻ പോന്നത്ര തല്ലു കൊടുത്ത് അവർ അയാളെ അസ്തപ്രാണനാക്കി ഇട്ടിരിക്കുകയാണ്‌; ഈ ഹെർക്കുലീസ് അങ്ങനെയൊന്നും ചാവാൻ പോകുന്നില്ലെന്നും അതിനാൽ കരുണയൊന്നും കാണിക്കേണ്ടെന്നും അവർക്കുറപ്പായിരുന്നു. ഞാൻ തിരിച്ചുചെല്ലുമ്പോൾ ഗാസിൻ ഒരു ബങ്കിൽ ജീവനുള്ളതിന്റെ ഒരു ലക്ഷണവുമില്ലാതെ ബോധം കെട്ടു കിടക്കുകയാണ്‌; ആട്ടിന്തോൽ കോട്ടു കൊണ്ട് അയാളെ പുതപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്; എല്ലാവരും നിശ്ശബ്ദരായി അയാളെ മാറി കടന്നുപോകുന്നു. അടുത്ത ദിവസം കാലത്താകുമ്പോഴേക്കും അയാൾ പഴയ പടി ആകുമെന്ന് അവർക്കു നല്ല ഉറപ്പാണ്‌; എന്നാൽ ഭാഗ്യക്കേടിന്‌ ഒരു മനുഷ്യന്റെ ജീവനെടുക്കാൻ അയാൾ കൊണ്ട അത്രയും തല്ലു മതിയാകാനും മതി. ഇരുമ്പഴിയിട്ട ഒരു ജനാലക്കെതിരേയുള്ള എന്റെ ബങ്കിലേക്കു പോയി കൈ തലയിണയാക്കി, കണ്ണുമടച്ച് ഞാൻ മലർന്നുകിടന്നു.അങ്ങനെ കിടക്കാൻ എനിക്കിഷ്ടമായിരുന്നു: ഉറങ്ങുന്നയാളെ ആരും ശല്യപ്പെടുത്താൻ വരില്ല; അയാൾക്കു ദിവാസ്വപ്നം കാണുകയോ ചിന്തിക്കുകയോ ആവാം.

എന്നാൽ അന്നെനിക്കു സ്വപ്നം കാണാൻ തോന്നിയില്ല; എന്റെ ഹൃദയം അസ്വസ്ഥമായിരുന്നു; എമ്മിന്റെ വാക്കുകൾ കാതുകളിൽ മുഴങ്ങുകയുമായിരുന്നു: “ഈ കൊള്ളക്കാരെ എനിക്കു സഹിക്കാൻ പറ്റുന്നില്ല!” അതിരിക്കട്ടെ, ഞാനെന്തിന്‌ അപ്പോഴത്തെ എന്റെ ചിന്തകൾ വിവരിക്കണം? ഇക്കാലത്തുപോലും ചിലപ്പോൾ ആ രാത്രിയെക്കുറിച്ചു ഞാൻ സ്വപ്നം കാണാറുണ്ട്; അതുപോലെ എന്നെ വേദനിപ്പിക്കുന്ന സ്വപ്നങ്ങൾ വേറേയില്ലെന്നുതന്നെ പറയാം. എന്റെ ജയിൽ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ഞാൻ ഇന്നേവരെ അച്ചടിച്ച രൂപത്തിൽ ഒന്നും പറഞ്ഞിട്ടില്ലെന്നത് നിങ്ങൾ ഒരുപക്ഷേ, ശ്രദ്ധിച്ചുകാണും. പതിനഞ്ചു കൊല്ലം മുമ്പ് “മരിച്ച വീട്” ഞാനെഴുതിയത് ഒരു സാങ്കല്പികവ്യക്തിയെ ആഖ്യാതാവാക്കി വച്ചിട്ടാണ്‌- സ്വന്തം ഭാര്യയെ കൊന്നുവെന്നാരോപിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു കുറ്റവാളി. (എന്നെ കഠിനതടവിനു ജയിലിലേക്കയച്ചത് ഭാര്യയെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിനാണെന്നു വിശ്വസിക്കുകയും ഇന്നും ഉറച്ചു വിശ്വസിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന പലരുമുണ്ടെന്ന് ഈ സന്ദർഭത്തിൽ പറഞ്ഞുകൊള്ളട്ടെ.)

പതുക്കെപ്പതുക്കെ ഞാൻ എന്നെത്തന്നെ മറന്നു; പോയകാലത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഓർമ്മകളിൽ ഞാനാണ്ടുപോയി. ജയിലിലായിരുന്ന നാലുകൊല്ലക്കാലം എന്റെ പൂർവ്വജീവിതം ഓർമ്മയിൽ വീണ്ടും ജീവിക്കുക എന്നതായിരുന്നു എന്റെ രീതി. ആ ഓർമ്മകൾ സ്വേച്ഛ പോലെയാണ്‌ ഉയർന്നുവന്നിരുന്നത്; എനിക്കവയെ ബോധപൂർവ്വം വിളിച്ചുവരുത്തേണ്ട ആവശ്യമില്ലായിരുന്നു. വിശേഷിച്ചൊരു ബിന്ദുവിൽ, പലപ്പോഴും ശ്രദ്ധിക്കുക തന്നെയില്ലാത്ത ചെറിയൊരു കാര്യത്തിൽ നിന്നാവും തുടക്കം; പിന്നെ പതുക്കെപ്പതുക്കെ ഒരു സമ്പൂർണ്ണചിത്രമായി, വിശദവും വ്യക്തവുമായ ഒരു മാനസികാനുഭവമായി അതു വളരും. ഞാൻ ആ അനുഭവങ്ങളെ വിശകലനം ചെയ്തു നോക്കാറുണ്ടായിരുന്നു; വളരെപ്പണ്ടു നടന്ന സംഭവങ്ങളിൽ പുതിയ വിശദാംശങ്ങൾ ഞാൻ കൂട്ടിച്ചേർക്കും; ഇതിനൊക്കെയുപരി ഞാനവയിൽ തിരുത്തുകൾ വരുത്തും, നിരന്തരമായി തിരുത്തും; എന്റെ ആകെയുള്ള വിനോദം അതായിരുന്നു. ഇത്തവണ, എന്തു കാരണം കൊണ്ടോ, എന്റെ ഓർമ്മയിൽ പെട്ടെന്നുയർന്നുവന്നത് എനിക്ക് ഒമ്പതു വയസ്സു മാത്രം പ്രായമുള്ളപ്പോഴത്തെ ഒരു നിമിഷമാണ്‌- പൂർണ്ണമായി മറന്നുവെന്നു ഞാൻ കരുതിയിരുന്ന ഒരു നിമിഷം. നാട്ടുമ്പുറത്തെ ഞങ്ങളുടെ വീട്ടിലെ ഒരു ആഗസ്റ്റുമാസമാണ്‌ എനിക്കോർമ്മ വന്നത്; തെളിഞ്ഞതും ഈർപ്പമില്ലാത്തതുമെങ്കിലും കുറേശ്ശെ തണുപ്പും കാറ്റുമുണ്ടായിരുന്ന ഒരു പകൽ. വേനലൊടുക്കമായിരുന്നു; അധികം വൈകാതെ എനിക്ക് മോസ്കോയിലേക്കു പോകേണ്ടിവരും; വിരസമായ ഫ്രഞ്ചുക്ലാസ്സുകളുമായി മഞ്ഞുകാലം മൊത്തം അവിടെക്കഴിക്കണം. ഗ്രാമത്തിൽ നിന്നു പോകുന്നതിന്റെ വിഷമമായിരുന്നു എനിക്ക്. മെതിക്കളം ചുറ്റി, കൊല്ലിയുടെ അരികിലൂടെ പൊന്തകൾ ഇടതൂർന്നു വളർന്നുനില്ക്കുന്ന ഇടുക്കിലേക്കു ഞാൻ നടക്കുകയായിരുന്നു. ഉള്ളിലേക്കു ചെല്ലുന്തോറും ഒരു മുപ്പതു ചുവടകലെ ഒരു വെളിമ്പാടത്ത് ഒരു പണിക്കാരൻ ഒറ്റയ്ക്കുഴുതുപോകുന്നത് ഞാൻ കേട്ടു. അയാൾ ഒരു ചരിവിനു മുകളിലേക്കാണുഴുന്നതെന്നും കുതിര ആഞ്ഞുവലിക്കുന്നുണ്ടെന്നും എനിക്കു മനസ്സിലായി. കുതിരയെ ഉഷാറാക്കാൻ അയാൾ പുറപ്പെടുവിക്കുന്ന ശബ്ദങ്ങൾ ഇടയ്ക്കിടെ എന്നിലേക്കൊഴുകിയെത്തിയിരുന്നു.

ഞങ്ങളുടെ മിക്കവാറും എല്ലാ പണിക്കാരെയും എനിക്കു പരിചയമായിരുന്നു; എന്നാൽ അതാരാണെന്ന് എനിക്കു മനസ്സിലായില്ല; സ്വന്തം ചിന്തകളിൽ വ്യാപൃതനായ ഞാൻ അതു കാര്യമാക്കിയതുമില്ല. പിന്നെ, ഞാൻ തിരക്കിലുമായിരുന്നല്ലോ: തവളകളെ തല്ലാൻ വാൾനട്ട് മരങ്ങളിൽ നിന്ന് പറ്റിയ കമ്പുകൾ ഒടിച്ചെടുക്കുകയായിരുന്നു ഞാൻ. ബെർച്ചിന്റെ കമ്പുകൾക്കു ബലമുണ്ടെങ്കിലും വടിയായിട്ടുപയോഗിക്കാൻ ബലം കുറഞ്ഞതെങ്കിലും വാൾനട്ടു തന്നെയാണ്‌ നല്ലത്. പിന്നെ, എന്നെ ആകർഷിക്കാൻ വണ്ടുകളും മറ്റു പ്രാണികളും ഉണ്ടായിരുന്നു. കാണാൻ ഭംഗിയുള്ള അവയെ ഞാൻ പെറുക്കിയെടുത്തുകൊണ്ടിരുന്നു. ദേഹത്തു കറുത്ത പൊട്ടുകളുള്ള, മഞ്ഞയും ചുവപ്പും നിറമായ പല്ലികളേയും അത്രതന്നെ എനിക്കിഷ്ടമായിരുന്നു; എന്തു മെയ്‌വഴക്കമാണ്‌ ആ കുഞ്ഞുജീവികൾക്ക്! എന്നാൽ എനിക്കു പാമ്പുകളെ പേടിയായിരുന്നു. പല്ലികളുടെയത്ര പാമ്പുകളെ ഞാൻ കണ്ടിട്ടുമില്ല. കൂണുകൾ അവിടെ കുറവായിരുന്നു; കൂണുകൾ വേണമെങ്കിൽ ബെർച്ചുമരങ്ങൾ കൂട്ടമായി വളരുന്നിടത്തേക്കു പോകണം; അതായിരുന്നു എന്റെ മനസ്സിലും. കാടിനെപ്പോലെ, കൂണുകളും കാട്ടുകനികളുമുള്ള, പ്രാണികളും കിളികളും പെരുച്ചാഴികളും അണ്ണാറക്കണ്ണന്മാരുമുള്ള, ഇലകളഴുകുന്ന ഈറൻ മണമുള്ള കാടിനെപ്പോലെ മറ്റൊന്നിനെയും ഈ ലോകത്തു ഞാൻ സ്നേഹിച്ചിട്ടില്ല. ഇപ്പോൾ, ഇതെഴുതുന്ന ഈ നേരത്തും, നാട്ടിലെ ഞങ്ങളുടെ ബെർച്ചുമരങ്ങളുടെ മണം ഞാനറിയുന്നുണ്ട്: ആയുസ്സുള്ള കാലത്തോളം ആ അനുഭൂതികൾ എന്റെയൊപ്പം ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്യും. പെട്ടെന്ന്, ആ ഗഹനമായ നിശ്ശബ്ദതയ്ക്കിടയിൽ ഒരു നിലവിളി വ്യക്തവും വിശദവുമായി ഞാൻ കേട്ടു: “ചെന്നായ്!” ഞാൻ അലറിക്കരഞ്ഞു; പേടിച്ചരണ്ട ഞാൻ കരഞ്ഞുകൊണ്ട് നേരേ ആ പണിക്കാരൻ ഉഴുതുകൊണ്ടുനില്ക്കുന്ന പാടത്തേക്കോടി. അത് ഞങ്ങളുടെ പണിക്കാരൻ മാരി ആയിരുന്നു. അങ്ങനെ ഒരു പേരുണ്ടോ എന്നെനിക്കറിയില്ല; എന്തായാലും എല്ലാവരും അയാളെ വിളിച്ചിരുന്നത് മാരി എന്നാണ്‌; അമ്പതിനടുത്തു പ്രായമുള്ള, കുറ്റിയാനായ ഒരാൾ; ഇരുണ്ടിടതൂർന്നു തവിട്ടുനിറമായ താടിയിൽ നര നല്ല കണക്കിനുണ്ട്. എനിക്കയാളെ അറിയാമെങ്കിലും അന്നുവരെ സംസാരിക്കാൻ ഇടയായിട്ടില്ല. എന്റെ കരച്ചിൽ കേട്ടപ്പോൾ അയാൾ കുതിരയെ നിർത്തി; ഞാൻ ഓടിച്ചെന്ന് കിതച്ചുകൊണ്ട് ഒരു കൈ കൊണ്ട് അയാളുടെ കലപ്പയിലും മറ്റേക്കൈ കൊണ്ട് അയാളുടെ കുപ്പായക്കയ്യിലും കയറിപ്പിടിച്ചു; ഞാൻ എന്തുമാത്രം പേടിച്ചിരിക്കുന്നുവെന്ന് അയാൾക്കു മനസ്സിലായി.

“അവിടൊരു ചെന്നായ!” ഞാൻ ശ്വാസം മുട്ടിക്കൊണ്ട് പറഞ്ഞൊപ്പിച്ചു.

അയാൾ തല വെട്ടിച്ച് ചുറ്റും നോക്കി; ഞാൻ പറഞ്ഞത് ഒരു നിമിഷം അയാളും വിശ്വസിച്ചെന്നു തോന്നി.

“എവിടെ ചെന്നായ?”

“ഞാൻ കേട്ടു…ആരോ ”ചെന്നായ്!“ എന്നു വിളിച്ചുപറഞ്ഞു…” ഞാൻ വിക്കിവിക്കിപ്പറഞ്ഞു.

“എന്താ ഇപ്പറയുന്നേ, ഇവിടെ ചെന്നായോ? മോനു തോന്നിയതായിരിക്കും.” എന്നെ ആശ്വസിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് അയാൾ പറഞ്ഞു. എന്നാൽ എന്റെ വിറയൽ മാറിയില്ല; ഞാൻ അയാളുടെ കോട്ടിൽ ഒന്നുകൂടി മുറുക്കെപ്പിടിച്ചു; എന്റെ മുഖമാകെ വിളറി എന്നും എനിക്കു തോന്നുന്നു. അസ്വസ്ഥമായ ഒരു പുഞ്ചിരിയോടെ അയാൾ എന്നെ നോക്കി; എന്റെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് അയാൾക്കുത്കണ്ഠ തോന്നിയിരിക്കണം.

“മോൻ വല്ലാതെ പേടിച്ചുപോയല്ലോ, അല്ലേ?” തലയാട്ടിക്കൊണ്ട് അയാൾ പറഞ്ഞു. “പേടിക്കാനൊന്നുമില്ല…ഇങ്ങോട്ടു നോക്ക്, അയ്യേ!”

അയാൾ കൈ നീട്ടി പെട്ടെന്ന് എന്റെ കവിളത്തൊന്നു തലോടി.

“പേടിക്കേണ്ട; കർത്താവു കൂടെയുണ്ട്! കുരിശു വരച്ചോ.”

എന്നാൽ എനിക്കു കുരിശു വരയ്ക്കാൻ പറ്റിയില്ല. എന്റെ ചുണ്ടിന്റെ കോണുകൾ പിടയുകയായിരുന്നു; അത് വല്ലാതെ അയാളുടെ ഉള്ളിൽ തട്ടി എന്നു തോന്നുന്നു. അയാൾ നഖം കറുത്ത, ചെളി പറ്റിയ വിരൽ നീട്ടി എന്റെ ചുണ്ടത്തു തൊട്ടു.

“അയ്യേ, ഇങ്ങോട്ടു നോക്ക്,” വിടർന്ന, മാതൃതുല്യമെന്നു പറയാവുന്ന ഒരു പുഞ്ചിരിയോടെ അയാൾ പറഞ്ഞു, “പേടിക്കാനൊന്നുമില്ലെന്നേ! അയ്യയ്യേ!”

ഒടുവിൽ ചെന്നായ യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇല്ലെന്ന് എനിക്കു ബോദ്ധ്യമായി; ‘ചെന്നായ്’ എന്ന നിലവിളി ഞാൻ ഭാവനയിൽ കേട്ടതായിരിക്കണം. എന്നാൽ അത്ര വ്യക്തവും വ്യതിരിക്തവുമായി ഞാനതു കേട്ടതുമാണ്‌. മുമ്പും ഇതേപോലെ രണ്ടുമൂന്നു തവണ ഇങ്ങനെ ചില ആക്രോശങ്ങൾ (ചെന്നായകളെക്കുറിച്ചു മാത്രമല്ല) ഞാൻ ഭാവനയിൽ കേട്ടിരുന്നു. (ബാല്യത്തോടൊപ്പം അവയും ഇല്ലാതായി.)

“ഞാനിനി പോയാലോ?” ഒട്ടൊരു നാണക്കേടോടെ അയാളെ നോക്കിക്കൊണ്ട് ചോദ്യരൂപത്തിൽ ഞാൻ പറഞ്ഞു.

“മോനിനി പൊയ്ക്കോ, ഞാൻ നോക്കിക്കോളാം. ഞാനുള്ളപ്പോൾ ചെന്നായക്കു മോനെ കിട്ടില്ല!” അതേ മാതൃതുല്യമായ പുഞ്ചിരിയോടെ അയാൾ കൂട്ടിച്ചേർത്തു. “യേശു കൂടെയുണ്ടാവട്ടെ, പൊയ്ക്കോ,“ എന്നിട്ടയാൾ എനിക്കു മേൽ കുരിശു വരച്ചു, പിന്നെ സ്വന്തമായും. ഞാൻ നടന്നു; ഓരോ പത്തു ചുവടു വയ്ക്കുമ്പോഴും ഞാൻ തിരിഞ്ഞുനോക്കിക്കൊണ്ടിരുന്നു. മാരി കുതിരയേയും പിടിച്ചുകൊണ്ട് എന്നെത്തന്നെ നോക്കിനിന്നു; ഞാൻ തിരിഞ്ഞുനോക്കുമ്പോഴെല്ലാം അയാൾ തലയാട്ടി. അങ്ങനെയൊരു പേടിത്തൊണ്ടനായി മറ്റൊരാൾ എന്നെ കാണുന്നതിൽ എനിക്കു ചെറിയ നാണക്കേടുണ്ടായി എന്നു ഞാൻ സമ്മതിക്കുന്നു. എന്നാലും, ചെന്നായപ്പേടി പൂർണ്ണമായി മാറിയില്ലെങ്കിലും, ഞാൻ നടന്നു; ഒടുവിൽ, കൊല്ലിയും കടന്ന് ആദ്യത്തെ മെതിക്കളം കണ്ണില്പെട്ടപ്പോൾ എന്റെ പേടിയെല്ലാം പമ്പ കടന്നു; ഞങ്ങളുടെ നായ, വോൾചോക്ക്, എന്നെ സ്വീകരിക്കാൻ കുതിച്ചുചാടി വരികയും ചെയ്തിരുന്നു. വോൾചോക്കിനെ കണ്ടപ്പോൾ എന്റെ ആത്മവിശ്വാസമെല്ലാം തിരിച്ചുവന്നു. ഞാൻ അവസാനമായി ഒന്നുകൂടി മാരിയെ തിരിഞ്ഞുനോക്കി. ഇപ്പോൾ അയാളുടെ മുഖം വ്യക്തമായില്ലെങ്കിലും അയാൾ അപ്പോഴും എന്നെ നോക്കി സ്നേഹത്തോടെ പുഞ്ചിരിക്കുകയാണെന്നും തലയാട്ടുകയാണെന്നും എനിക്കു തോന്നി. ഞാൻ അയാളെ കൈ വീശിക്കാണിച്ചു; അയാളും എന്നെ നോക്കി കൈ വീശിയിട്ട് കുതിരയെ നടത്താൻ തുടങ്ങി. ”നടക്ക്!“ ദൂരെ നിന്ന് അയാളുടെ ഒച്ച ഞാൻ വീണ്ടും കേട്ടു; കുതിര പിന്നെയും മരക്കലപ്പ വലിക്കാൻ തുടങ്ങി.

ഈ ഓർമ്മയാണ്‌- എന്തു കാരണം കൊണ്ടെന്നറിയില്ല- എന്റെ മനസ്സിലേക്കു പെട്ടെന്നു കയറിവന്നത്, അതും അത്യസാധാരണമായ സൂക്ഷ്മതയോടെ. ഞാൻ സ്വയം കുലുക്കിയുണർത്തിയിട്ട് ബങ്കിൽ എഴുന്നേറ്റിരുന്നു. ഓർമ്മയുടെ ഒരു നേർത്ത മന്ദഹാസം അല്പനേരം കൂടി എന്റെ മുഖത്തു തങ്ങിനിന്നിരുന്നു എന്നും ഞാനോർക്കുന്നു. ഒരു മിനുട്ടു കൂടി ഞാൻ അതും ചിന്തിച്ചിരുന്നു.

വീട്ടിലെത്തിയപ്പോൾ മാരിയുമൊത്തുള്ള ആ സാഹസകൃത്യത്തിന്റെ കഥ ഞാൻ ആരോടും പറഞ്ഞില്ല. സാഹസമെന്നു പറയാൻ തന്നെ അതിലൊന്നുമില്ലായിരുന്നു എന്നതാണു സത്യം. അധികം വൈകാതെ മാരി എന്റെ ഓർമ്മയിൽ നിന്നു പോവുകയും ചെയ്തു. അതിനു ശേഷം ഇടയ്ക്കൊക്കെ അയാളെ കണ്ടാലും ആ ചെന്നായയെക്കുറിച്ചൊ മറ്റെന്തിനെയെങ്കിലും കുറിച്ചോ അയാളുമായി സംസാരിക്കാൻ നിന്നിട്ടുമില്ല. എന്നിട്ടിപ്പോൾ, ഇരുപതു കൊല്ലത്തിനു ശേഷം, സൈബീരിയയിൽ വച്ച് ആ കൂടിക്കാഴ്ച എനിക്കോർമ്മ വരികയാണ്‌, ഏറ്റവും സൂക്ഷ്മമായ വിശദാംശങ്ങളോടും കൂടി. അതിനർത്ഥം എന്റെ ഹൃദയത്തിനുള്ളിൽ ഞാൻ ശ്രദ്ധിക്കാതെ അതു മറഞ്ഞുകിടക്കുകയായിരുന്നു എന്നും അതിന്റെ ആവശ്യം വന്ന സമയത്ത് പെട്ടെന്നത് ഓർമ്മയിലൂടെ പുറത്തേക്കു വരികയായിരുന്നു എന്നുമാണ്‌. ഒരു പാവം അടിയാന്റെ സൗമ്യവും മാതൃനിർവ്വിശേഷവുമായ പുഞ്ചിരി ഞാനോർത്തു; എനിക്കു മേൽ കുരിശു വരച്ചുകൊണ്ട് തലയാട്ടുന്ന ആ പ്രത്യേകഭാവം ഞാനോർത്തു. “നീ വല്ലാതെ പേടിച്ചുപോയി, അല്ലേ മോനേ!” എന്റെ വിറയ്ക്കുന്ന ചുണ്ടുകളെ ആർദ്രതയോടെ സ്പർശിച്ച ആ ചെളി പുരണ്ട തടിച്ച വിരലും ഞാൻ വിശേഷിച്ചോർത്തു. തീർച്ചയായും ഏതു കുട്ടിയുടേയും പേടി മാറ്റാൻ ആരും അതുപോലൊക്കെ ചെയ്യും; എന്നാൽ അന്നത്തെ ആ ഏകാന്തസംഗമത്തിൽ തീർത്തും വ്യത്യസ്തമായതെന്തോ ആണ്‌ സംഭവിച്ചത്. ഞാൻ അയാളുടെ സ്വന്തം മകനായിരുന്നെങ്കിൽ ഇതിലും കൂടുതൽ സ്നേഹം തിളങ്ങുന്ന കണ്ണുകളോടെയാവില്ല അയാൾ എന്നെ നോക്കിയിരിക്കുക. ആരാണ്‌ അയാളെ അതിനു പ്രചോദിപ്പിച്ചത്? അയാൾ ഞങ്ങളുടെ അടിയാൻ ആയിരുന്നു, ഞാൻ അയാളുടെ യജമാനന്റെ മകനും. അയാൾ എന്നോടു കാണിച്ച കാരുണ്യം ആരും അറിയാനോ അതിനയാൾക്കു പ്രതിഫലം നല്കാനോ പോകുന്നില്ല. അയാൾക്കിനി കൊച്ചുകുട്ടികളോടു വലിയ സ്നേഹമാണെന്നു വരുമോ? അങ്ങനെയുള്ളവരുണ്ട്. ഞങ്ങൾ തമ്മിൽ കണ്ടത് ആളൊഴിഞ്ഞ ഒരു പാടത്തു വച്ചാണ്‌; ദൈവം മാത്രമേ, ഒരുപക്ഷേ, താഴേക്കു നോക്കുമ്പോൾ കണ്ടിരിക്കുകയുള്ളു, എത്ര അഗാധമായ, നാഗരികമായ മാനുഷികവികാരമാണ്‌, എത്ര പേലവവും സ്ത്രൈണമെന്നുതന്നെ പറയാവുന്നതുമായ ആർദ്രതയാണ്‌ അപരിഷ്കൃതനും പരുക്കനുമായ ഒരാളുടെ ഉള്ളിൽ, അക്കാലത്ത് സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രതീക്ഷിക്കാനോ സ്വപ്നം കാണാൻ കൂടിയോ കഴിയാത്ത ഒരു റഷ്യൻ അടിയാന്റെ ഹൃദയത്തിൽ നിറഞ്ഞതെന്ന്. ഇനി പറയൂ, നമ്മുടെ കർഷകജനതയുടെ ഉയർന്ന സംസ്കാരത്തെക്കുറിച്ചു പറഞ്ഞപ്പോൾ കോൺസ്റ്റന്റിൻ അക്സാക്കോവിന്റെ മനസ്സിലുണ്ടായിരുന്നതും ഇതു തന്നെയല്ലേ?

പിന്നെ കിടക്കയിൽ നിന്നെഴുന്നേറ്റ് ചുറ്റും നോക്കുമ്പോൾ, ഞാനോർക്കുന്നു, ഞാൻ ആ ഭാഗ്യം കെട്ട മനുഷ്യരെ വീക്ഷിച്ചത് തീർത്തും വ്യത്യസ്തമായ രീതിയിലാണ്‌; എന്റെ മനസ്സിൽ അവരെക്കുറിച്ചുണ്ടായിരുന്ന വെറുപ്പും ദേഷ്യവും ഏതോ ദിവ്യാത്ഭുതം കൊണ്ടെന്നപോലെ മറഞ്ഞുപോയിരുന്നു. ഞാൻ എഴുന്നേറ്റു നടന്നു; നടക്കുമ്പോൾ ചുറ്റുമുള്ള മുഖങ്ങളിലേക്ക് ഞാൻ ഉറ്റുനോക്കി; കുറ്റവാളി എന്നു മുഖത്തു ചാപ്പ കുത്തിയ, പറ്റെ വടിച്ച ആ കൃഷിക്കാരൻ, കുടിച്ചു ലക്കു കെട്ട് കാറിയ ശബ്ദത്തിൽ ഉച്ചത്തിൽ പാടുന്ന ആ മനുഷ്യൻ- അയാൾ ഞാൻ പറഞ്ഞ ആ മാരി തന്നെയാണെന്നു വരാം. എനിക്കയാളുടെ ഹൃദയത്തിലേക്കെന്തായാലും എത്തിനോക്കാൻ പറ്റില്ലല്ലോ.

അന്നു വൈകിട്ട് ഞാൻ എമ്മിനെ പിന്നെയും കണ്ടു. പാവം മനുഷ്യൻ! മാരിമാരെക്കുറിച്ച് അയാൾക്കെന്തോർമയുണ്ടാവാൻ? അത്തരക്കാരെക്കുറിച്ച് ഇതല്ലാതെ മറ്റൊരു വീക്ഷണം അയാൾക്കെങ്ങനെയുണ്ടാവാൻ: “ഈ കൊള്ളക്കാരെ എനിക്കു സഹിക്കാൻ പറ്റുന്നില്ല!” അതെ, പോളിഷ് തടവുകാർക്ക് ഞങ്ങൾ സഹിച്ചതിലുമധികം സഹിക്കേണ്ടിയിരുന്നു, അക്കാലത്ത്.

(1876 ഫെബ്രുവരിയിൽ എഴുതിയ ഈ കഥ ‘ഒരെഴുത്തുകാരന്റെ ഡയറി’ എന്ന പുസ്തകത്തിൽ നിന്നാണ്‌. അദ്ദേഹം സൈബീരിയയിൽ തടവുകാരനായിരുന്നപ്പോഴത്തെ അനുഭവമായിട്ടാണ്‌ കഥയുടെ രൂപം.)

ചിത്രങ്ങൾ : പ്രസാദ് കുമാർ

കവർ ഡിസൈൻ : വിത്സൺ ശാരദാ ആനന്ദ്

ചോദ്യം : കേരളം മറ്റൊരു തെരഞ്ഞെടുപ്പിൻറെ പടിവാതിൽക്കൽ ആണല്ലോ. പാട്രിയാർക്കി അതിൻറെ വേരുകൾ ആഴത്തിൽ ഉറപ്പിച്ചിട്ടുള്ളതും സമൂഹത്തിൽ അധികാരപ്രയോഗം നടത്തുന്നതും രാഷ്‌ട്രീയ, സാമൂഹ്യ മേഖലകളിൽ പുരുഷൻ കൈയ്യടക്കി വെച്ചിരിക്കുന്ന ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാത്ത രാഷ്ട്രീയാധികാരത്തിൻറെ ബലത്തിൽ കൂടിയാണ്. ഇത് തിരിച്ചറിയാത്തവരല്ല കേരളത്തിലെ ഫെമിനിസ്റ്റുകളും മറ്റു പുരോഗമനാശയ പ്രവർത്തകരും. ഏന്നിട്ടും, പാർട്ടികൾക്കുള്ളിൽ നിന്നുള്ള, ഒറ്റപ്പെട്ട ചില പ്രതിഷേധ സ്വരങ്ങളല്ലാതെ, തൊണ്ണൂറു ശതമാനത്തിലധികം നിയമസഭാ സീറ്റുകളും തങ്ങൾക്കായി സംവരണം ചെയ്‌തിരിക്കുന്ന വൃദ്ധ പുരുഷ നേതൃത്വങ്ങൾക്കെതിരെ ഉറച്ച ശബ്ദങ്ങൾ നമ്മുടെ സാമൂഹ്യ മണ്ഡലത്തിൽ ഉയരാത്തത് എന്ത് കൊണ്ടാവും? രാഷ്‌ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് പുറത്തുള്ള നമ്മുടെ പൊതു സാംസ്‌കാരിക മണ്ഡലം ഇപ്പോഴും കനത്ത നിശ്ശബ് ദതയി ലാണ്. പാട്രിയാർക്കിയുടെ നീണ്ട കരങ്ങളെ ഭയപ്പെടുന്നുണ്ടോ കേരളത്തിലെ പുരോഗമനാത്മക സ്ത്രീപക്ഷം? അതോ ലൈംഗിക, മീ റ്റൂ ചർച്ചകൾക്കപ്പുറം പാട്രിയാർക്കിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യാൻ നമ്മുടെ സ്ത്രീപക്ഷം ഇനിയും വളർന്നിട്ടില്ലേ? കേരള നിയമസഭയിലേയ്ക്ക് ശരിയായ പ്രാതിനിധ്യ സ്വഭാവം ഉൾക്കൊണ്ടു കൊണ്ട് അമ്പതു ശതമാനം സീറ്റുകളിലേക്ക് സ്ത്രീകൾ മത്സരിക്കുന്ന, മന്ത്രിസഭയിൽ അമ്പതു ശതമാനം വനിതാ പ്രതിനിധ്യം ഉള്ള, സമൂഹത്തിൻറെ എല്ലാ അധികാര മേഖലകളിലും സ്ത്രീകൾക്ക് തുല്യ പ്രാതിനിധ്യം ലഭിക്കുന്ന ഒരു കാലം എന്ന് വരും? എന്ന് കിട്ടും നമ്പർ വൺ കേരളത്തിനൊരു വനിതാ മുഖ്യമന്ത്രിയെ?

ഉത്തരം (ജയശ്രീ തോട്ടയ്ക്കാട്ട്):

കഴിഞ്ഞ വർഷം തീരെ അപ്രതീക്ഷിതമായി ലോകം കീഴടക്കിയ കോവിഡ് മഹാമാരി, പല തരത്തിൽ പല തലങ്ങളിൽ നമ്മെ മാറ്റിമറിച്ചു. ജീവിതത്തിൽ അടിമുടി വന്ന മാറ്റങ്ങളെ അൽപ്പം കയ്പ്പോടെയും അല്പം രസത്തോടെയും സ്വീകരിക്കുന്നതിനൊപ്പം പുറമേ കണ്ട പുതിയ ഒരു ലോകക്രമം നവീനമായ പല ഉൾക്കാഴ്ച്ചകളും സമ്മാനിക്കുകയുണ്ടായി. ഇതിൽ വളരെ അധികം താല്പര്യത്തോടെ ശ്രദ്ധിച്ച ഒരു വാർത്ത വർഷം ഏതാണ്ട് പകുതിയാപ്പോൾ ലോകമാദ്ധ്യമങ്ങളുടെ പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു തലക്കെട്ടായി മാറി. മഹാമാരിയെ അതിസമർത്ഥമായി നിയന്ത്രിച്ചുനിർത്തിയ ചിലരാജ്യങ്ങളുടെ തലപ്പത്ത് വനിതകളായിരുന്നു എന്നൊരു നിരീക്ഷണമായിരുന്നു അത്! ന്യൂസ്ലൻഡിൻ്റെ Jacinda Ardern, ജർമനിയുടെ Angela Merkel, ഫിൻലാൻഡിൻ്റെ Sanna Marin, തായ് വാൻ്റെ Tsai Ing-wen തുടങ്ങിയവരുടെ കൂട്ടത്തിൽ കേരളത്തിൻ്റെ ആരോഗ്യമന്ത്രി കെ കെ ശൈലജയും ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നുവെന്നത് നമ്മൾ ആഹ്ളാദത്തോടെയാണു കേട്ടത്. നേതൃസ്ഥാനത്തിൽ സ്ത്രീകൾ എത്തുമ്പോൾ ഉണ്ടാകുന്ന മാറ്റങ്ങളെപ്പറ്റി ഒരുപാട് ചർച്ചകൾ അതേതുടർന്ന് നടന്നു. Lockdown പ്രഖ്യാപനം പോലും അങ്ങേയറ്റം മനുഷ്യത്വത്തോടും കരുതലോടും കൂടി നടപ്പാക്കിയതടക്കമുള്ള ഇവരുടെ Covid strategy പഠനാർഹമായിരുന്നു.

‘ശക്തനായ നേതാവ്’ എന്ന പദപ്രയോഗം അന്വർത്ഥമാക്കാനെന്ന വിധം ഊറ്റം കാണിച്ചുകൊണ്ട് ഇൻഡ്യയടക്കമുള്ള ചില രാജ്യങ്ങളിൽ നടപ്പാക്കിയ കോവിഡ് യുദ്ധമുറകളെക്കാൾ ഫലപ്രദമായത് മേൽപ്പറഞ്ഞ വനിതകൾ ക്ഷമയോടെയും മനുഷ്യത്വത്തോടെയും കാരുണ്യത്തോടെയും നടപ്പിലാക്കിയ പരിപാടികളായിരുന്നു എന്നത് ലോകമാകെ ശ്രദ്ധിച്ചു. ഇതുപോലെയുള്ള നിർണായക ഘട്ടങ്ങളിലല്ലാതെതന്നെ സ്ത്രീ നായകത്വം ഭാവിയിൽ ഒരു രാജ്യത്തിനു മുതൽക്കൂട്ടാകുന്നതിലേക്കുവരെ ചർച്ചകൾ നീണ്ടു. . ‘മലയാളനാടി’ൻ്റെ ചോദ്യം വന്നപ്പോൾ ആദ്യമോർത്തത്‌ ഇതൊക്കെയായിരുന്നു. സ്ത്രീകളുടെ ഈ മികവ് എന്തുകൊണ്ട് എന്നൊരു ചോദ്യം സ്വാഭാവികമായുമുയർന്നപ്പോൾ ചെറിയ ഒരന്വേഷണം നടത്തി.

ജനസംഖ്യയിൽ അമ്പതു ശതമാനത്തോളം വരുന്നതുകൊണ്ടുള്ള സ്വാഭാവിക നീതി എന്ന പരിഗണനയ്ക്കപ്പുറം, സ്ത്രീനേതൃത്വം ഒരു നാട് ആഗ്രഹിക്കുകയും ആവശ്യപ്പെടേണ്ടതും തന്നെയാണു എന്ന് അടിവരയിട്ടുറപ്പിച്ചു ആ കണ്ടെത്തലുകൾ. അവയിൽ ചിലത് ചുരുക്കിയെഴുതാം തൊഴിൽമേഖലയും വ്യക്തിജീവിതവും തമ്മിൽ സമർത്ഥമായി സമന്വയിപ്പിച്ചു കൊണ്ടുപോകുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് സഹപ്രവർത്തകരരുടെ വ്യക്തിപരവും വൈകാരികവുമായ പ്രശ്നങ്ങൾ അനായാസമായി മനസ്സിലാക്കാനാകും. സ്ത്രീകൾക്ക് നൈസർഗ്ഗികമായി കിട്ടിയ സഹഭാവം, empathy, ഇതിനു സഹായകമായി മാറുന്നു. ജന്മനാ പരിപാലന സ്വഭാവമുള്ളതിനാൽ സഹപ്രവർത്തകരെ അവരുടെ കഴിവുകൾ അറിഞ്ഞ് വളർത്തിയെടുക്കാൻ അവർക്കാകും. സ്ത്രീകൾക്ക് മറ്റുള്ളവർ പറയുന്നത് കേട്ടിരിക്കാൻ കൂടുതലായി ഒരു കഴിവുണ്ട്. ഒരു സംഘമായി പ്രവർത്തിക്കുമ്പോൾ ഞാനെന്ന ഭാവം കീഴടക്കാറില്ലാത്തതുകൊണ്ട് ഏകാധിപത്യപരമായ തീരുമാനങ്ങളെക്കാൾ പരസ്പര സഹകരണത്തോടെ എത്തുന്ന തീർപ്പുകളായിരിക്കും സ്ത്രീകൾക്ക് പ്രിയം ഒരേ സമയം ഒന്നിലേറെ കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാനുള്ള സ്ത്രീകളുടെ കഴിവ് നേതൃസ്ഥാനത്തെത്തുമ്പോൾ വലിയൊരു മുതൽക്കൂട്ടാണ്. വെല്ലുവിളികളോട് ക്രിയാത്മകമായിട്ടാവും അവർ പ്രതികരിക്കുക സ്ത്രീകൾക്ക് ആശയവിനിമയത്തിനുള്ള പ്രത്യേക കഴിവ് മേലധികാരികളുമായും സഹപ്രവർത്തകരുമായും വ്യക്തമായും കൃത്യമായും തുറന്ന സംവാദത്തിന് സഹായിക്കുന്നു. സ്ത്രീകളിൽ പ്രകടമാകുന്ന മാതൃഭാവം അവരെ സന്ദിഗ്ദ്ധഘട്ടങ്ങളെ കാരുണ്യത്തോടെയും ക്ഷമയോടെയും നേരിടാൻ പ്രാപ്തരാക്കുന്നു കുടുംബ ജീവിതത്തിൽ പല റോളുകളിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സ്ത്രീകൾക്ക് തൊഴിൽമേഖലയിലെ പ്രശ്നങ്ങളെ നേരിടാൻ കുറെക്കൂടി എളുപ്പമാണ്. അവർക്ക് വൈകാരികമായ ബുദ്ധിചാതുര്യം അല്ലെങ്കിൽ വിവേകം,emotional intelligence, കൂടുതലായിരിക്കുന്നതിനാൽ മറ്റുള്ളവരെ കൂടുതൽ മനസ്സിലാക്കാനും അവരുടെ ഏറ്റവും നല്ല കഴിവുകളെ പുറത്തുകൊണ്ടുവരാനും എളുപ്പമാണ് . അയവുള്ള പ്രകൃതം സഹകരണത്തോടെ പ്രവർത്തിക്കാൻ സഹായിക്കുന്നു സ്ത്രീകൾ സ്വയം ഉദാഹരണങ്ങളായി മാറിയാണ് നയിക്കുക. സ്ത്രീകൾക്ക് ഏതു ജോലി ആയാലും അത് അനായാസമായി ചെയ്യുന്നു എന്ന തോന്നലുളവാക്കാൻ കഴിയുന്നു പല പ്രതികൂലസാഹചര്യങ്ങളെയും മറികടന്നാണ് നേതൃസ്ഥാനത്ത് എത്തുന്നത് എന്നതിനാൽ അവർ തൊഴിലിൽ കൂടുതൽ കരുത്തരും സമർത്ഥരുമായി മാറുന്നു.

പൊതുവേ ആധുനികാശയങ്ങളുൾക്കൊള്ളാൻ മടിച്ചുനിൽക്കാത്ത സംസ്ഥാനമാണു കേരളം. സ്ത്രീനേതൃതത്തിനെപ്പറ്റിയുള്ള ലോകവീക്ഷണം വിപ്ലവകരമായി മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഈ കാലത്ത് നടക്കുന്ന ഒരു നിയമസഭാതിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ, ആഗോളതലത്തിൽ ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് സംഭവിക്കുന്ന ചലനങ്ങൾ, അതൊന്നും പൂർണ്ണമായും പ്രവർത്തിപഥത്തിലെത്തിയിട്ടെങ്കിൽപ്പോലും, ഈ നാടറിഞ്ഞിട്ടേയില്ല എന്ന മട്ടിലുള്ള സ്ഥാനാർത്ഥീനിർണ്ണയം ഒട്ടേറെ പേരെ നിരാശപ്പെടുത്തി. കുടുംബശ്രീ പോലെയുള്ള സംരംഭങ്ങൾ മലയാളിസ്ത്രീകളുടെ മികവുറ്റ മുന്നേറ്റമെന്ന നിലയിൽ ലോകം തന്നെ ശ്രദ്ധിച്ചിട്ടുള്ളതുമാണ്. ഈ ശങ്കയ്ക്ക് കാരണം സ്ത്രീകളുടെ കഴിവിനെപ്പറ്റിയുള്ള വിശ്വാസക്കുറവല്ലെന്ന് വ്യക്തം, സ്ത്രീമികവിനെപ്പറ്റിയുള്ള ഭയം തന്നെ ആയിരിക്കുമോ ഇതിനു കാരണം? കൂടുതലായ മികവ് കാണിക്കുന്ന വനിതാനേതാക്കളെ ക്രമേണ വശങ്ങളിലേക്ക് മാറ്റിനിർത്തുന്നതും നിശ്ശബ്ദരാക്കുന്നതും നമ്മൾ കാണാത്തതല്ലല്ലൊ. അധികാരം ശീലമായവർക്ക് അതു പങ്കിടാൻ ഭയമുണ്ടാകും, നാളെ അധികാരം പൂർണ്ണമായും നഷ്ടപ്പെട്ടേക്കുമോ എന്ന ഭീതിയുമുണ്ടാകും. നിലവിലുള്ള പ്രധാന പാർട്ടികളുടെ സ്ഥാനാർത്ഥി നിർണ്ണയത്തിൽ സ്ത്രീകൾക്കുള്ള പങ്ക് വളരെ പരിമിതമാണെന്നാണ് മനസ്സിലാകുന്നത്. ഇങ്ങനെയുള്ള ഒരു സമൂഹത്തിൽ സ്ത്രീനേതാക്കൾ ഇനിയും സ്വാഭാവികമായിട്ടില്ല എന്നതിലെന്ത് അത്ഭുതം? എന്തുകൊണ്ടാണ് കേരളത്തിൽ ഒരു മായാവതിയോ ജയലളിതയോ മമതാ ബാനർജിയോ പാർട്ടിയുടെ തലപ്പത്തേയ്ക്കുയരാത്തതെന്ന് എത്രപേർ ചിന്തിച്ചുകാണും? അതുകൊണ്ടൊക്കെത്തന്നെ ആയിരിക്കണം ചുരുക്കം ചില സീറ്റുകളിൽ സ്ത്രീകൾക്ക് മത്സരിക്കാനുള്ള ‘അവസരം കൊടുക്കുന്നത്’ തന്നെ ഒരു ഔദാര്യമാണെന്ന ധാരണ പലർക്കുമുണ്ടാകുന്നത്.

കേരളസമൂഹത്തിലെ സാംസ്ക്കാരിക ബുദ്ധിജീവികളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഏതെങ്കിലുമൊരു രാഷ്ട്രീയപ്പാർട്ടിയോട് കൂറുപുലർത്തുന്നവരായിരിക്കും എന്നതുകൊണ്ടാകുമോ വനിതാമത്സരാർത്ഥികൾ കുറയുമ്പോൾ അവർക്കതിനെ ഉച്ചത്തിൽ ചോദ്യം ചെയ്യാനാകാത്തത്? ഇവിടെയിരുന്നുകൊണ്ട് നമ്മൾ പുറംലോകത്തിൽ കണ്ട ഒരു സ്ത്രീമുന്നേറ്റത്തിനെപ്പറ്റി പറഞ്ഞുകൊണ്ടാണു തുടങ്ങിയത്. എന്നാൽ, 2018 September 28 ൽ കേരളമെന്ന ഈ കൊച്ചു സംസ്ഥാനത്തിനുണ്ടായ ഒരു സ്ത്രീമുന്നേറ്റം ലോകം ശ്രദ്ധിക്കുകയും അവിടുത്തെ മാദ്ധ്യമങ്ങൾ വാചാലമായി എഴുതുകയും ചെയ്ത സന്ദർഭം ഓർത്തുകൊണ്ടവസാനിപ്പിക്കാം. ഇൻഡ്യൻ ഭരണഘടനയിലെ ആർട്ടിക്കിൾ 14 ഉറപ്പാക്കുന്ന സമത്വത്തിനുള്ള അവകാശം എടുത്തുപറഞ്ഞുകൊണ്ട് ശബരിമലയിൽ ഒരു തരത്തിലുമുള്ള ലിംഗവിവേചനം പാടില്ല എന്നു പ്രഖ്യാപിച്ച സുപ്രീം കോടതിവിധിയായിരുന്നു അത്. പക്ഷെ, പിന്നീടിവിടെ എന്താണു സംഭവിച്ചതെന്ന് നമ്മൾ കണ്ടു, ഒപ്പം ലോകവും!‘ The Guardian’ ൻ്റെ വാക്കുകൾ കൃത്യമായിരുന്നു- ‘The supreme court offered politicians the chance to do the right thing when it ruled that women of childbearing age should be able to enter the Sabarimala shrine. Instead, they have exploited the dispute’. അല്ലെങ്കിൽത്തന്നെ, ആചാരവിശ്വാസങ്ങളുടെ പേരിൽ സ്ത്രീ-പുരുഷ സമത്വം നിഷേധിക്കുന്നത് ഭരണഘടനാലംഘനമാണെന്ന ഒരു സുപ്രീംകോടതിവിധി നിലനിൽക്കുമ്പോൾത്തന്നെ, രാഷ്ട്രീയമുതലെടുപ്പ് മാത്രം മുന്നിൽക്കണ്ടുകൊണ്ട്, അതു നിഷേധിക്കുവാനായി നിയമനിർമ്മാണം വരെ വിഭാവനം ചെയ്യുന്ന ഈ നാട്ടിൽ ( അതും വെറും മുപ്പത് കൊല്ലം മുമ്പ് മാത്രം മറ്റൊരു കോടതി ആണിയടിച്ചുറപ്പിച്ച വിവേചനാചാരം) പെണ്ണിൻ്റെ രാഷ്ട്രീയസമത്വത്തിനുവേണ്ടി ആവേശം കൊള്ളാൻ എത്രപേരുണ്ടാകും?

ചോദ്യം : കേരളം മറ്റൊരു തെരഞ്ഞെടുപ്പിൻറെ പടിവാതിൽക്കൽ ആണല്ലോ. പാട്രിയാർക്കി അതിൻറെ വേരുകൾ ആഴത്തിൽ ഉറപ്പിച്ചിട്ടുള്ളതും സമൂഹത്തിൽ അധികാരപ്രയോഗം നടത്തുന്നതും രാഷ്‌ട്രീയ, സാമൂഹ്യ മേഖലകളിൽ പുരുഷൻ കൈയ്യടക്കി വെച്ചിരിക്കുന്ന ചോദ്യം ചെയ്യപ്പെടാത്ത രാഷ്ട്രീയാധികാരത്തിൻറെ ബലത്തിൽ കൂടിയാണ്. ഇത് തിരിച്ചറിയാത്തവരല്ല കേരളത്തിലേ ഫെമിനിസ്റ്റുകളും മറ്റു പുരോഗമനാശയ പ്രവർത്തകരും. ഏന്നിട്ടും, പാർട്ടികൾക്കുള്ളിൽ നിന്നുള്ള, ഒറ്റപ്പെട്ട ചില പ്രതിഷേധ സ്വരങ്ങളല്ലാതെ , തൊണ്ണൂറു ശതമാനത്തിലധികം നിയമസഭാ സീറ്റുകളും തങ്ങൾക്കായി സംവരണം ചെയ്‌തിരിക്കുന്ന വൃദ്ധ പുരുഷ നേതൃത്വങ്ങൾക്കെതിരെ ഉറച്ച ശബ്ദങ്ങൾ നമ്മുടെ സാമൂഹ്യ മണ്ഡലത്തിൽ ഉയരാത്തത് എന്ത് കൊണ്ടാവും? രാഷ്‌ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് പുറത്തുള്ള നമ്മുടെ പൊതു സാംസ്‌കാരിക മണ്ഡലം ഇപ്പോഴും കനത്ത നിശ്ശബ് ദതയി ലാണ്. പാട്രിയാർക്കിയുടെ നീണ്ട കരങ്ങളെ ഭയപ്പെടുന്നുണ്ടോ കേരളത്തിലെ പുരോഗമനാത്മക സ്ത്രീ പക്ഷം ? അതോ ലൈംഗിക, മീ റ്റൂ ചർച്ചകൾക്കപ്പുറം പാട്രിയാർക്കിയുടെ അടിസ്ഥാനത്തെ ചോദ്യം ചെയ്യാൻ നമ്മുടെ സ്ത്രീപക്ഷം ഇനിയും വളർന്നിട്ടില്ലേ ? കേരള നിയമസഭയിലേയ്ക്ക് ശരിയായ പ്രാതിനിധ്യ സ്വഭാവം ഉൾക്കൊണ്ടു കൊണ്ട് അമ്പതു ശതമാനം സീറ്റുകളിലേക്ക് സ്ത്രീകൾ മത്സരിക്കുന്ന, മന്ത്രിസഭയിൽ അമ്പതു ശതമാനം വനിതാ പ്രതിനിധ്യം ഉള്ള, സമൂഹത്തിൻറെ എല്ലാ അധികാര മേഖലകളിലും സ്ത്രീകൾക്ക് തുല്യ പ്രാതിനിധ്യം ലഭിക്കുന്ന ഒരു കാലം എന്ന് വരും ? എന്ന് കിട്ടും നമ്പർ വൺ കേരളത്തിനൊരു വനിതാ മുഖ്യമന്ത്രിയെ?

ഉത്തരം (ബി ആർ പി ഭാസ്കർ)

ഈ ചോദ്യത്തിൽ യാഥാർത്ഥ്യബോധം കാണുന്നില്ലല്ലോ.

ഒരു സമൂഹ മന:സാക്ഷിയുള്ളിടത്തേ അനീതിക്കെതിരെ വ്യാപകമായ പ്രതിഷേധമുണ്ടാകൂ. അങ്ങനെയൊന്ന് കേരളത്തിലില്ല.

കേരളത്തിൽ ഒരു പൊതുസമൂഹമില്ല. ഫ്യൂഡൽ കാലത്തെന്നപോലെ കേരളം വീണ്ടും ജാതിമതാടിസ്ഥാനത്തിൽ വിഭജിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. പഴയ കാലത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി ഇപ്പോൾ കുറെ രാഷ്ട്രീയ സമൂഹങ്ങളുമുണ്ട്.

ഈ വ്യതസ്തസമൂഹങ്ങൾക്കെല്ലാം അവരവരുടേതായ പ്രത്യേക സമൂഹ മന:സാക്ഷികളുണ്ട്. അത് ആവശ്യപ്പെടുമ്പോൾ അവർ പ്രതികരിക്കും. അപ്പോൾ മാത്രം.

സ്ത്രീപ്രാതിനിധ്യത്തിൻറെ കാര്യത്തിൽ അവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ഒരു പ്രതിഷേധവും പ്രതീക്ഷിക്കേണ്ട. ആൺകോയ്മ എല്ലാ ജാതിമത രാഷ്ട്രീയ വിഭാഗങ്ങളുടെയും പൊതു മിനിമം പരിപാടിയുടെ ഭാഗമാണ്.

ഉത്തരം (പി ജെ ജെ ആൻറണി)

ഇന്ത്യയിലെ മറ്റിടങ്ങളുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ കേരളം ആധുനികതയുടെ പാതയിൽ മുന്നേറിയവരാണ്. ശ്രീനാരായണൻറെയും വാഗ്ഭടാനന്ദൻറെയും സ്വാധീനമാണത്. അത് കുറഞ്ഞുവരികയാണ് . ഇപ്പോൾ കേരളീയ പൊതുസമൂഹത്തെ കൂടുതൽ സ്വാധീനിക്കുന്നത് സവർണ്ണ യാഥാസ്ഥിതികതയാണ്. ശബരിമല സ്ത്രീപ്രവേശന വിഷയത്തിൽ അത് പൊട്ടിയൊലിച്ചത് നമ്മൾ കണ്ടതാണ്. നാണംകെട്ടതായിരുന്നു ആ പ്രതികരണം. ലിംഗസമത്വം ഇവിടാരും അംഗീകരിച്ചിട്ടില്ല. വഷളൻ പുരുഷ മേധാവിത്വം വാഴുന്ന പിന്തിരിപ്പൻ സാമ്രാജ്യങ്ങളാണ് രാഷ്ട്രീയ കക്ഷികളും ജാതി സംഘങ്ങളും മതവും. പേരിനെങ്കിലും കുടുംബത്തിനുള്ളിൽ ജനാധിപത്യം നിലവിലുള്ള കുടുംബങ്ങൾ അഞ്ചിലൊന്നുപോലും ഇവിടില്ല. ആദരവോടെയുള്ള ലിംഗതുല്യത ഇവിടെ ഈ നൂറ്റാണ്ട് ഒടുങ്ങിയാലും വന്നുഭവിക്കില്ല.