നിരീക്ഷണം

കഴിഞ്ഞ കേന്ദ്ര ബജറ്റിൽ CSR (കോർപ്പറേറ്റ് സോഷ്യൽ റെസ്പോണ്സിബിലിറ്റി) വിനിയോഗത്തെയും റിപ്പോർട്ടിങ്ങിനെയും കുറിച്ച് ചില നിയന്ത്രണങ്ങൾ കൊണ്ട് വന്നിട്ടുണ്ട്. CSR നിർബന്ധം (manadatory) അല്ലാതാക്കാൻ കോർപ്പറേറ്റ് സമ്മർദ്ദമുണ്ട്. കോവിഡ് അതിന് അനുയോജ്യമായ സാഹചര്യം സൃഷ്ടിച്ചിരിക്കുന്നു കിറ്റെക്സിന്‍റെ ഇന്നത്തെ അഭൂതപൂർവമായ ജനപ്രീതി അതിന്റെ CSR വിനിയോഗ പദ്ധതികളിൽ നിന്നുണ്ടായതാണ്. നാളെ ഇത് തുടരാൻ കഴിയാത്ത അവസ്ഥ കമ്പനി മാനേജ്‌മെന്റ് മുന്നിൽ കാണുന്നു. ത്രിഫ്റ്റ് ഷോപ്പുകളിലൂടെയും ഭവന സഹായ പദ്ധതികളിലൂടെയും ആണ് പ്രധാനമായും 20 -20 പഞ്ചായത്തു ഭരണം നേടിയെടുത്തതും നിലനിർത്തിയതും. CSR സ്റ്റാറ്റിയൂട്ടറി അല്ലാതായാൽ ആ തുക ലാഭകരമായി നിക്ഷേപിക്കുവാനാണ് മിക്ക കോർപറേറ്റുകളും ആഗ്രഹിക്കുക. സാബു ജേക്കബ് വ്യത്യസ്തനല്ല. പഞ്ചായത്തിലെ ഭരണം വരെ കയ്യിലാക്കിയ ചാരിറ്റി പ്രവർത്തനങ്ങൾ പിൻവലിക്കേണ്ടി വരുമ്പോൾ കേരളത്തിൽ സാബു ജേക്കബിന്‍റെയും 20-20 യുടെയും കാര്യം പരുങ്ങലിൽ ആവുമെന്ന് അദ്ദേഹം കൃത്യമായി കണക്കുകൂട്ടിയിരിക്കുന്നു. അത് കൊണ്ട് ഒരു രക്തസാക്ഷി – Exit അദ്ദേഹം ആസൂത്രണം ചെയ്തിരിക്കുകയാണ്.

സാബു ജേക്കബിന്‍റെ കാലത്തിനു മുൻപും കിറ്റക്സ് ഗ്രൂപ്പ് കിഴക്കമ്പലത്തിന്റെ അഭിമാനമായിരുന്നു ഉൽപ്പന്നങ്ങളുടെ ഗുണ മേന്മ കൊണ്ടും, തൊഴിൽ സംസ്‌കാരം കൊണ്ടും. അന്ന് ത്രിഫ്ട് സ്റ്റോറുകളോ ഭവന പദ്ധതികളോ ഇല്ല. തമിഴ്‌നാട്ടിലെ മലിനീകരണ ഡയിങ് പ്ലാന്റ് കിഴക്കമ്പലത്തേക്കു പറിച്ചു നട്ടിട്ടുണ്ടയിരുന്നില്ല. പഞ്ചായത്തു ഭരണം കമ്പനി മാനേജ്മെന്റിന്‍റെ വീക്ഷണ ചക്രവാളത്തിൽ ഉദിച്ചിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല. പക്ഷെ അന്ന് നാട്ടുകാർക്ക് തൊഴിലും അതുവഴി ജീവിത പുരോഗതിയും ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്.

പി.ടി തോമസ് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്ന ഡയിങ് യൂണിറ്റ് മലിനീകരണം പരിഹരിക്കാൻ കമ്പനി ബാധ്യസ്ഥരാണ്. പക്ഷെ അതല്ല സാബു ജേക്കബിന്‍റെ പരസ്യ വിലാപത്തിനും ഭീഷണിക്കും പിന്നിൽ. കമ്പനി നിയമത്തിൽ പ്രതീക്ഷിക്കുന്ന ഭേദഗതി ഉണ്ടായാൽ (നിർമല സീതാരാമൻ കഴിഞ്ഞ ബജറ്റിന് മുൻപുള്ള നയ വിശദീകരണ പ്രസംഗത്തിൽ അങ്ങനെ സൂചന നൽകിയിരുന്നു) ഭാവി പദ്ധതികളിൽ ഇതേ പോലെ ഇവിടെ തുടരുക ബുദ്ധി ശൂന്യതയാണ്. കേരളത്തിൽ ഉണ്ടാക്കിയെടുത്ത ഇമേജ് മൂലം ഇനി പ്രവർത്തന ശൈലിയിൽ നിന്ന് പുറകോട്ടു പോവുന്നത് ഹാനികരമാവും അതെ സമയം സംസ്ഥാനത്തിന് പുറത്തു പുതിയ ഒരു സ്ഥലത്തു ഒരു നല്ല സ്ഥാപനമായി പ്രവർത്തിച്ചു വിജയിക്കാൻ വേണ്ട സ്കിൽ അദ്ദേഹത്തിനുണ്ട്. സർക്കാർ ഇളവുകളും കുറഞ്ഞ കൂലിക്കു അദ്ധ്വാനവും തരപ്പെട്ടുവെന്നും വരാം. അവിടെ താരതമ്യേന മെച്ചപ്പെട്ട സേവന വേതനങ്ങൾ നൽകി അദ്ദേഹം താരമാവും. പക്ഷെ അവിടെ ലാഭ ചന്തകളും വീട് നിർമ്മിച്ച് കൊടുക്കലും ഉണ്ടാവില്ല. അതിന്‍റെ പേരിൽ ആരും വിമർശിക്കുകയുമില്ല. അവിടെയും കിറ്റക്സ് മുതലാളി മാതൃകയായിരിക്കും പക്ഷെ മാവേലിയാവില്ല. താൻ പോവുകയല്ല തന്നെ പുറത്താക്കിയതാണ് എന്ന് അദ്ദേഹം ചാനലുകളിൽ ആവർത്തിച്ചു പരാതിപ്പെടുന്നത് കേൾക്കുമ്പോൾ വല്ലായ്മ തോന്നുന്നുണ്ട്. ഗ്രൂപ്പിന് അന്തസ്സായി തന്നെ കേരളത്തിന് പുറത്തേക്കു വ്യാപിക്കാമായിരുന്നു.

ഇനി കിറ്റക്സ് പ്രശ്നത്തിൽ സർക്കാരിന്‍റെ ഉത്തരവാദിത്തം വലുതാണ്. ഗാർമെന്റ്സ്, അന്ന അലൂമിനിയം, സാറാസ് സ്‌പൈസസ് എന്നിവയടങ്ങുന്ന കിറ്റക്സ് വ്യവസായ സാമ്രാജ്യം കേരളത്തിന്‍റെ അഭിമാനമാണ്. സ്വകാര്യ മേഖലയിലെ തൊഴിൽ ദാതാക്കളിൽ മുൻനിര സ്ഥാനം ഉള്ളവർ. പ്രാദേശിക ജനതയുടെ ശുഭകാംക്ഷയോടെ വളർന്നു നിലനിന്നു പോരുന്നവർ. സംസ്ഥാനം ഒരു കാരണവശാലും നഷ്ടപ്പെടുത്തുവാൻ പാടില്ലാത്തത് എന്നർത്ഥം കിഴക്കമ്പലത്ത് വിപുലവും ആധുനികവുമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളാണ് ഗ്രൂപ്പിനുള്ളത്. ദശാബ്ദങ്ങൾക്കു മുൻപ് തന്നെ കമ്പനിയുടെ ഭക്ഷണക്കൂട്ടുകൾ നിർമ്മിക്കുന്ന യൂണിറ്റിന്‍റെ ശുചിത്വ നിലവാരവും, യന്ത്രവൽക്കരണവും മികച്ചതായിരുന്നു.

ലോകത്തു മുഴുവനുമുള്ള മലയാളികളുടെ രുചി മുൻഗണന പിടിച്ചു പറ്റിയ ധാന്യപ്പൊടികളും മസാലപ്പൊടികളും, ഒളിമ്പിക്സ് ക്യാമ്പുകളിൽ നിന്ന് വരെ ഓർഡർ ലഭിക്കുന്ന ഗാര്‍മെന്റ്സും ഉൽപ്പാദിപ്പിക്കുന്ന വ്യവസായങ്ങൾ കൈവിട്ടു കൂടാ. സംസ്ഥാന സർക്കാരും പ്രതിപക്ഷ കക്ഷികളും സക്രിയമായി വിഷയത്തിൽ ഇടപെടണം. മലിനീകരണം ശാസ്ത്രീയമായി പരിഹരിക്കപ്പെടേണ്ടതാണെന്ന് യുവ വ്യവസായിയെ ബോധ്യപ്പെടുത്താൻ പ്രയാസമുണ്ടാവുകയില്ല. പക്ഷെ ഇത് അക്രമണോല്സുകമായ ഉദ്യോഗസ്ഥ ഇടപെടലിലൂടെയല്ല വേണ്ടത്. 20 -20 യുടെ രാഷ്ട്രീയ സാന്നിദ്ധ്യവുമായി ഈ പ്രശ്നത്തെ കൂട്ടികുഴക്കരുത്. അത് എല്ലാ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്കും ദേശവാസികളുടെ അപ്രീതി മാത്രമേ നേടിക്കൊടുക്കുകയുള്ളൂ. കാരണം ജീവസന്ധാരണമാണ് മുഖ്യം. മാത്രമല്ല നമ്മുടെ ഉദ്യോഗസ്ഥ സംസ്കാരം “അട്ടിമറി” യോട് പൊക്കിൾക്കൊടി ബന്ധം പുലർത്തുന്നതാണ്. നിലവിലുള്ള ഒരു വ്യവസായവും പുറത്തു കടക്കരുത്.

ഇനിയുള്ള നിക്ഷേപങ്ങൾ പുറത്തേക്കു പോകുന്നുവെങ്കിൽ അതിന് കാരണം ഗ്രൂപ്പ് മാനേജ്‌മെന്റിന്റെ കോർപ്പറേറ്റ് താല്പര്യങ്ങളാണ് എന്ന് മനസ്സിലാക്കി സർക്കാരിന് മുന്നോട്ടു പോകാം. വ്യവസായ ഇടനാഴിക്ക് വേണ്ടി, എതിർപ്പുകളെ വകവെക്കാതെ ഉടനീളം സ്ഥലം ഏറ്റെടുത്തു മുന്നോട്ടു പോകുന്ന സർക്കാർ സംസ്ഥാനത്തിന്‍റെ വ്യവസായ അനുകൂല പ്രതിഛായക്കു കോട്ടം വരുത്തുന്ന ഒന്നും ഇനി ചെയ്യരുത്. കിറ്റക്സ് പ്രശ്നത്തെ ഒരു ഹൈ റിസ്ക് പോളിസി ക്രൈസിസ്‌ ആയി കണക്കിലെടുത്തു തന്ത്രപൂർവം കൈകാര്യം ചെയ്യണം. ഇല്ലെങ്കിൽ നിരവധി പേരെ നിരാധാരരാക്കി ഭൂമി ഏറ്റെടുത്തു സ്ഥാപിക്കുന്ന വ്യവസായ പാർക്കുകൾ കഞ്ചിക്കോട് കോച്ച് ഫാക്ടറി ഭൂമി പോലെ പാഴാവും.

പോസ്റ്റർ ഡിസൈൻ : ജ്യോതിസ് പരവൂർ

ബൃഹദാഖ്യാനങ്ങൾക്ക് (grand narratives) വിശ്വാസ്യത ഇല്ലാതായ ഒരു കാലമാണ് നമ്മുടേതെന്ന് കരുതുന്നവരുണ്ട്. അതിൻറെ യുക്തിയും സത്യവുമെന്തായാലും, ബൃഹദാഖ്യാനങ്ങളുടെ അഭാവത്തിൽ മനുഷ്യരാശിയുടെ ഭാവി ഇരുണ്ടതും അനിശ്ചിതത്വം നിറഞ്ഞതും ആയി മാറുന്ന ഒരു ചരിത്രസന്ധി കൂടിയാണ് നമ്മുടേത്. കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം ഉണ്ടാക്കുന്ന പാരിസ്ഥിതിക അടിയന്തിരാവസ്ഥയാണ് ഇതിന് ഏറ്റവും നല്ല ഉദാഹരണം. അതിൻറെ തോതും വ്യാപ്തിയും ഒറ്റപ്പെട്ടതും പ്രാദേശികവുമായ പരിഹാരനിർദ്ദേശങ്ങളെ അപ്രസക്തമാക്കുന്നു; നമ്മുടെ ഉത്പാദന രീതികളിലും സാമൂഹ്യ വ്യവഹാരങ്ങളിലും ജീവിതശൈലിയിലും സമൂലമായ മാറ്റങ്ങൾ ആവശ്യപ്പെടുന്നു. ബൃഹദാഖ്യാനങ്ങൾ കൂടാതെ പരിഹരിക്കാനൊക്കാത്ത ഒരു വലിയ പ്രശ്നമായി അത് മാറുന്നു.

ആഗോളതാപനവും കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനവും ഈ ഭൂമിയിലെ ജീവന് ആധാരമായ ജൈവമണ്ഡലത്തിന്‍റെ (biosphere) നിലനിൽപ്പിനുതന്നെ ഭീഷണിയായി തീർന്നേക്കുമെന്ന് ശാസ്ത്രസമൂഹത്തിന് ബോധ്യപ്പെട്ടിട്ട് കാലം കുറച്ചായി. വിശദാംശങ്ങളിൽ സങ്കീർണ്ണതകളേറെയുണ്ടെങ്കിലും ഇതിന് പിന്നിലുള്ള ശാസ്ത്രം ലളിതമായി പറയാനെളുപ്പമാണ്. ആധുനിക വ്യവസായവത്കൃതസമൂഹങ്ങളിൽ കാർബൺ ഡയോക്സൈഡ് (CO₂) പോലുള്ള ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളുടെ (greenhouse gases) വ്യാപനം കുത്തനെ കൂടുന്നത് അന്തരീക്ഷത്തിന്‍റെ ശരാശരി താപനില ഉയർത്താൻ ഇടയാക്കുന്നു. അന്തരീക്ഷത്തിൻറെ ശരാശരി താപനിലയിൽ ഇങ്ങനെ ഒരു പരിധിയിൽ കവിഞ്ഞുണ്ടാകുന്ന വർദ്ധനവ് കാലാവസ്ഥയിലും അതുവഴി ആവാസവ്യവസ്ഥകളിലും (ecosystems) ദൂരവ്യാപകമായ ഫലങ്ങളുളവാക്കുന്നു.

ഊർജജാവശ്യങ്ങൾക്കായി ഫോസിൽ ഇന്ധനങ്ങളെ അമിതമായി ആശ്രയിക്കേണ്ടി വരുന്നതാണ് ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളുടെ ക്രമാതീതമായ വ്യാപനത്തിന് പ്രധാന കാരണം. 2016 ൽ 49.4 ബില്യൺ ടൺ ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളാണ് മാനുഷികവ്യവഹാരങ്ങൾ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് തള്ളിയതെന്ന് ക്ലൈമറ്റ് വാച്ച് പ്രസിദ്ധീകരിച്ച കണക്കുകൾ പറയുന്നു. ഊർജ്ജസംബന്ധിയായ ആവശ്യങ്ങളാണ് ഇതിൽ 73.2 ശതമാനത്തിൻറെയും ഉറവിടം. 1965 തൊട്ടിങ്ങോട്ട് മനുഷ്യസമൂഹം പുറന്തള്ളിയ 480 ബില്യൺ ടൺ CO₂ വിന് തുല്യമായ ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളിൽ 35 ശതമാനവും ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുള്ളത് ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ 20 ഫോസിൽ ഇന്ധന കമ്പനികളാണെന്ന് Climate Accountability Institute നടത്തിയ ഒരു പഠനം വ്യക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഇക്കൂട്ടത്തിൽ സൗദി അരാംകോ റഷ്യയിലെ gazprom തുടങ്ങിയ സ്റ്റേറ്റ് ഉടമയിലുള്ള വൻകിട കമ്പനികളുണ്ട്. ബിപി, ഷെവറോൺ, എക്സോൺ, ഷെൽ തുടങ്ങിയ സ്വകാര്യ ഭീമന്മാരുണ്ട്.

അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് പുറന്തള്ളപ്പെടുന്ന കാർബണിൻറെ അളവും പ്രകൃതിയിലുള്ളതോ മനുഷ്യനിർമ്മിതമോ ആയ മാർഗങ്ങളിലൂടെ ഭൂമിയിലേക്ക് ആഗിരണം ചെയ്യപ്പെടുന്ന കാർബണിൻറെ അളവും തുല്യമായി മാറ്റുകയാണ് അന്തരീക്ഷത്തിൻറെ താപനില കൂടുന്നതും അതുവഴിയുണ്ടാവുന്ന കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തിൻറെ വിപത്തുകളും തടയാനുള്ള ഒരേയൊരു പോംവഴി. ശാസ്ത്രജ്ഞർ ഈ അവസ്ഥയെ net zero greenhouse gas emissions എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു. കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തെ കുറിച്ച് കഴിഞ്ഞ മൂന്നു പതീറ്റാണ്ടുകളായി നടന്നുവരുന്ന ഉന്നതതല ചർച്ചകളൊക്കെയും ഊന്നിയിട്ടുള്ളത് ഇതെങ്ങനെ സാധ്യമാക്കാം എന്നതിൽ ലോകരാഷ്ട്രങ്ങൾക്കിടയിൽ സമവായം ഉണ്ടാക്കാനാണ്.

2015 ൽ പാരീസിൽ വെച്ചു നടന്ന ഉച്ചകോടിയിൽ വ്യവസായവിപ്ലവത്തിന് മുൻപുള്ള താപനിലയിൽ നിന്നും ഒന്നര മുതല്‍ രണ്ടു വരെ ഡിഗ്രി സെൽഷ്യസിനപ്പുറത്തേക്ക് അന്തരീക്ഷത്തിൻറെ ആഗോള ശരാശരി താപനില വർദ്ധിക്കാതിരിക്കാനുള്ള നടപടികൾ ഓരോ രാജ്യവും സ്വീകരിക്കെണ്ടതുണ്ട് എന്ന കാര്യത്തിൽ ധാരണയായിട്ടുണ്ട്. പക്ഷെ, അത്‌ എപ്പോഴേക്ക് എങ്ങനെയൊക്കെ നടപ്പിലാക്കണമെന്ന കാര്യത്തിൽ ഇനിയും അഭിപ്രായ ഐക്യം ഉണ്ടാക്കാനായിട്ടില്ല. ആഗോള താപനത്തിന് മുഖ്യകാരണക്കാരായ വികസിത രാഷ്ട്രങ്ങളും താരതമ്യേന പിന്നോക്കം നിൽക്കുന്ന (ഇന്ത്യയടക്കമുള്ള) മറ്റു രാജ്യങ്ങളും ഈ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതിൽ ഒരേ പങ്കുവഹിക്കണമെന്ന് പറയുന്നതിലെ ന്യായാന്യായതകളെ ചൊല്ലിയുള്ള വലിയ അഭിപ്രായ വ്യത്യാസങ്ങൾ ഇപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നു.

കാലാവസ്ഥാ ശാസ്ത്രനിഷേധത്തിന്റെ അർത്ഥശാസ്ത്രം

ഊർജ്ജാവശ്യങ്ങൾക്കുവേണ്ടി കൽക്കരി, പെട്രോളിയം തുടങ്ങിയ ഫോസിൽ ഇന്ധനങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്നത് പരമാവധി കുറച്ച് കൊണ്ട് വരികയാണ് അന്തരീക്ഷതാപനിലയെ നിയന്ത്രിക്കാനായി ചെയ്യേണ്ടുന്ന ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട കാര്യം. ഇവക്ക് പകരം പുനരുപയോഗിക്കാവുന്ന ഊർജജ സ്രോതസ്സുകൾ (renewwable enery sources) ഉപയോഗിക്കണം. ഇനിയും ഏറെ മുന്നോട്ട് പോകാനുണ്ടെങ്കിലും കാര്യക്ഷമമായും ലാഭകരവുമായ രീതിയിൽ ഈ സ്രോതസുകൾ ഉപയോഗപ്പെടുത്താൻ കഴിയുന്ന സാങ്കേതികവിദ്യകൾ വികസിപ്പിച്ചെടുക്കുന്നതിൽ സമീപകാലത്ത് വലിയ മുന്നേറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്.

പക്ഷെ സാങ്കേതികവിദ്യകളുടെ അഭാവം മാത്രമല്ല ശുദ്ധ ഊർജജ സ്രോതസ്സുകളിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനത്തിന് തടസ്സമായി നിൽക്കുന്നത്. വാസ്തവത്തിൽ പ്രധാന വിലങ്ങുതടി വൻകിട ഫോസിൽ ഇന്ധന കമ്പനികളുടെ എതിർപ്പാണ്. കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം ആവശ്യപ്പെടുന്ന സമൂലമായ മാറ്റങ്ങൾ ഈ സ്ഥാപനങ്ങളുടെ താൽപര്യങ്ങൾക്ക് സ്വാഭാവികമായും എതിരായിരിക്കുമല്ലോ. ഫോസിൽ ഇന്ധനങ്ങളുടെ ഖനനത്തേയും സംസ്ക്കരണത്തേയും വിതരണത്തേയും ആശ്രയിച്ചാണ് പല സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളും നിലനിൽക്കുന്നത് തന്നെ. കോടിക്കണക്കിന് മനുഷ്യരാണ് ഈ മേഖലകളിൽ തൊഴിലെടുത്ത് ജീവസന്ധാരണം നടത്തുന്നത്. ഈ ആശ്രിതത്വം ഫോസിൽ ഇന്ധന കമ്പനികൾക്ക് ആഗോള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുടെയും സർക്കാരുകളുടെയും മേൽ അപാരമായ സ്വാധീനം നേടിക്കൊടുക്കുന്നുണ്ട്.

അരനൂറ്റാണ്ടു മുൻപ് കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തെ കുറിച്ച് ശാസ്ത്രലോകം മനസിലാക്കി ത്തുടങ്ങുന്ന കാലംതൊട്ടേ ഫോസിൽ ഇന്ധന കമ്പനികൾക്ക് അതുണ്ടാകാനിടയുള്ള ദൂഷ്യവശങ്ങളെക്കുറിച്ച് ബോധ്യമുണ്ടായിരുന്നു. എന്നാലും കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം അത്ര ഗൗരവമായ ഒന്നല്ലെന്ന്, പറ്റുമെങ്കിൽ അങ്ങിനെയൊന്നിലെന്ന് തന്നെയും, സ്ഥാപിക്കാൻ തങ്ങളുടെ സ്വാധീനം നിരന്തരമായി ഉപയോഗിച്ച് കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ് ഇവർ ചെയ്തത്. അവരുടെ എതിർപ്പിന് ആശയപരമായ പിൻബലം കൊടുക്കാനൊക്കുന്ന സംഖ്യകക്ഷികളെയും ലഭിച്ചു. പ്രകൃതിവിഭവങ്ങളെ യാതൊരു നിയന്ത്രണവുമില്ലാതെ ചൂഷണം ചെയ്തുകൊണ്ട് പരിധികളും പരിമിതികളുമില്ലാത്ത വികസനം സാധ്യമാക്കാമെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്ന യാഥാസ്ഥിതിക പ്രസ്ഥാനങ്ങളും (conservative movement) അവരുടെ നിയോ ലിബറൽ ആശയങ്ങളും. അങ്ങിനെ കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാന നിഷേധം (climate change denial) പല തലത്തിലും രൂപങ്ങളിലും പൊതുജനങ്ങളുടെ ബോധ്യങ്ങൾ തൊട്ട് സർക്കാരുകളുടെ നയസമീപനങ്ങളിൽ വരെ നിർണ്ണായകമായ സ്വാധീനം ചെലുത്താൻ പോന്ന രാഷ്ട്രീയവും പ്രത്യയശാസ്ത്രവും ആയി മാറി. ട്രേഡ് അസ്സോസിയേഷനുകൾ, തിങ്ക് ടാങ്കുകൾ, പി. ആർ ഏജൻസികൾ, ലോബിയിംഗ് ഏജൻസികൾ, ഫിലാന്ത്രോപിക് ഫൗണ്ടേഷനുകൾ തുടങ്ങിയ സംഘടനാരൂപങ്ങളെ ഉപയോഗപ്പെടുത്തി ശതകോടികൾ ചിലവഴിച്ചാണ് തങ്ങളുടെ താല്പര്യ സംരക്ഷണത്തിന് വേണ്ടിയുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ climate change deniers നടത്തി വരുന്നത്.

ഈ ഇടപെടലുകളുടെ ഏറ്റവും നല്ല ഉദാഹരണമായിരുന്നു അമേരിക്കയിലെ ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിൻറെ ഭരണകാലം. ഊർജോത്പാദനത്തിൽ അമേരിക്കൻ മേധാവിത്വം, പരമ്പരാഗത ഊർജ്ജസ്രോതസുകളിൽനിന്നുള്ള മാറ്റം ഉണ്ടാക്കിയേക്കാവുന്ന വലിയ തൊഴിൽ നഷ്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് തൊഴിലാളികൾക്കുള്ള ന്യായമായ ആശങ്കകൾ തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളുടെ മറപിടിച്ചായിരുന്ന ട്രംപ് ഫോസിൽ ഇന്ധന ലോബിക്ക് എല്ലാ ഇളവുകളും നൽകിയത്. അധികാരമേറ്റെടുത്ത് മാസങ്ങൾക്കുള്ളിൽ അദ്ദേഹം എടുത്ത നയപരമായ പ്രധാന തിരുമാനങ്ങളിലൊന്ന് 2015 ലെ പാരീസ് കാലാവസ്ഥാ ഉച്ചകോടി എത്തിച്ചേർന്ന ഉടമ്പടിയിൽനിന്നു പിന്മാറുകയായിരുന്നു. തുടർന്നങ്ങോട്ട് തൻറെ മുൻഗാമിയായ ബരാക്ക് ഒബാമ കൊണ്ടുവന്ന പരിസ്ഥിതി സംബന്ധിയായ നിയമങ്ങളെ തിരുത്തുന്ന നിലപാടാണ് ട്രംപ് കൈകൊണ്ടത്. മീഥേൻ ലീക്ക് തടയാനുള്ള നിയമം അസാധുവാക്കാനുള്ള ശ്രമം ഉദാഹരണം.

അതു മാത്രമല്ല. ശാസ്ത്രവിരുദ്ധത കൊടികുത്തി വാണ ഒരു കാലം കൂടിയായിരുന്നു ട്രംപിൻറെ കാലം. കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തിൻറെ ശാസ്ത്രത്തെ “I don’t believe it. No, no, I don’t believe it,” എന്ന പ്രതികരണത്തിലൂടെയായിരുന്നു ട്രംപ് തള്ളിക്കളഞ്ഞത്. വാസ്തവത്തിൽ അതൊന്നും അജ്ഞതയോ മണ്ടത്തരമോ ആയിരുന്നില്ല; ശാസ്ത്രവിരുദ്ധതയുടെ ബോധപൂർവമായ നിർമ്മാണമായിരുന്നു. അധീശവർഗങ്ങൾ അവരുടെ ഹെജിമണി (hegemony) നടപ്പിലാകുന്നത് അറിവുകേടിൻറെ പ്രേക്ഷണത്തിലും കൂടിയാണ്.

മാറ്റത്തിൻറെ കാറ്റ്

എന്നാൽ സമീപകാലത്ത് കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാന നിഷേധ ലോബിയുടെ (climate change deniers) അധീശത്വം ഒടുവിൽ വെല്ലുവിളിക്കപ്പെട്ടു തുടങ്ങുകയാണോ എന്ന് തോന്നിക്കുന്ന ചില കാര്യങ്ങൾ ഉണ്ടായി കാണുന്നുണ്ട്. കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനവും അതിൻറെ രൂക്ഷമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളും അവഗണിക്കാനാകാത്ത ഒരു മൂർത്ത യാഥാർഥ്യമായി മാറിക്കഴിഞ്ഞിരിക്കുന്നു എന്നതാണ് അതിനുള്ള പ്രധാന കാരണങ്ങളിലൊന്ന്. പാരീസ് ഉടമ്പടിയുണ്ടായി അഞ്ചു വർഷം കഴിഞ്ഞിട്ടും ആഗോളതലത്തിൽ ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളുടെ അളവ് കൂടിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. അതേസമയം കൊടും വരൾച്ചകൾ, അതി വർഷം, ചുഴലിക്കാറ്റുകൾ തുടങ്ങിയ കാലാവസ്ഥയിലുള്ള രൂക്ഷമായ മാറ്റങ്ങൾ എന്നത്തേക്കാളുമേറെ അനുഭവവേദ്യമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ഇത് കൂടുതൽ സർക്കാരുകളെയും ആഗോള കോർപറേറ്റ്/ഫിനാൻസ് മുതലാളിത്തത്തിൻറെ ഒരു വിഭാഗത്തെയും യാഥാർഥ്യങ്ങൾ അംഗീകരിക്കാൻ നിർബന്ധിതരാക്കുകയാണ്.

മറ്റൊരു കാരണം പരമ്പരാഗത ഊർജജസ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്ന് സൗരോർജ്ജം, കാറ്റ് തുടങ്ങിയ പുനരുപയോഗിക്കാവുന്ന ഹരിത ഊർജ്ജ (green energy) സ്രോതസുകളിലേക്കുള്ള ചുവട് മാറ്റം ഉണ്ടാക്കുന്ന അവസരങ്ങളും നിക്ഷേപസാധ്യതകളുമാണ്. കാലാവസ്ഥയിലുണ്ടാകുന്ന മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കുന്ന പാരിസ്ഥിതിക അടിയന്തിരാവസ്ഥയേക്കാൾ ഈ സാധ്യതകളാണ് അന്താരാഷ്ട്ര ഫിനാൻസ് മൂലധനത്തെ ആവേശം കൊള്ളിക്കുന്നത് എന്ന് തോന്നുന്നു.

ഈ വർഷം ആദ്യം അമേരിക്കൻ പ്രസിഡൻറ് ആയി അധികാരമേറ്റെടുത്ത ഉടനെ ജോ ബൈഡൻ ചെയ്ത ഒരു കാര്യം പാരീസ് കാലാവസ്ഥാ ഉച്ചകോടിയിൽ നിന്ന് പിൻമാറാനുള്ള മുൻ സർക്കാരിൻറെ തീരുമാനത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറുകയായിരുന്നു. ബൈഡൻറെ പുതിയ കാലവസ്ഥാ നയം ലക്ഷ്യമിടുന്നത് 2050 ഓടെ രാജ്യത്തുനിന്നുള്ള ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളുടെ ആകെ ഉദ്ഗമനം പൂജ്യമാക്കി (net zero greenhouse gas emissions) ചുരുക്കാനാണ്. അതിന് മുൻപ് തന്നെ 2035 ഓടെ വൈദ്യുത ഉത്പാദനം കാർബൺ രഹിതമാക്കണമെന്നും.

കോവിഡും ലോക്ക്ഡൗണുകളും ഉണ്ടാക്കിയ വലിയ സാമ്പത്തിക മുരടിപ്പ് കാരണം കഴിഞ്ഞ വർഷം അമേരിക്കയിൽ ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളുടെ ഉത്പാദനം കുത്തനെ 10% കുറഞ്ഞിരുന്നു. എന്നിട്ടുപോലും ഒരു അമേരിക്കൻ പൗരന് 16 മെട്രിക് ടൺ എന്ന തോതിലായിരുന്നു ആ രാജ്യത്തു നിന്ന് ഈ വാതകങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കപ്പെട്ടു കൊണ്ടിരുന്നത്. ഇങ്ങനെയുള്ള വസ്തുതകൾ കണക്കിലെടുക്കുമ്പോൾ ഈ ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുക അത്ര എളുപ്പമായിരിക്കില്ല എന്ന് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്.

ഭീമമാണ് ഇത്ര വലിയ ഒരു ലക്ഷ്യത്തിലേക്കെത്തുവാൻ വേണ്ട ശ്രമങ്ങൾ. ഊർജ്ജോത്പാദനത്തിൽ മാത്രമല്ല വ്യവസായം, നിർമാണം, കൃഷി, ഗതാഗതം തുടങ്ങിയ മേഖലകളിലും ഒരു വലിയ പൊളിച്ചെഴുത്ത് തന്നെ വേണ്ടി വരും. സ്റ്റാറ്റസ്സ് കോ നിലനിർത്താനുള്ള അധീശവർഗങ്ങളുടെ ശ്രമം, ഈ പരിവർത്തനമുണ്ടാക്കുന്ന വമ്പിച്ച തൊഴിൽ നഷ്ടം ഏറ്റു വാങ്ങേണ്ടി വരുന്ന കോടിക്കണക്കിനാൾക്കാരുടെ പുനരധിവാസം തുടങ്ങിയ കടമ്പകൾ കടക്കാനുള്ള രാഷ്ട്രീയ ഇച്ഛാശക്തിയും നേതൃശേഷിയും ബൈഡൻ ഭരണകൂടത്തിനുണ്ടാകുമോ എന്ന് കണ്ടറിയണം. അടുത്ത എട്ടു വർഷത്തേക്കായി ഒരു ട്രില്ലിയൻ (1,00,000 കോടി) ഡോളറാണ് ഹരിത ഊർജ്ജ മേഖലയിൽ പുതിയ തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാനായി ബൈഡൻ വകയിരുത്തിയിട്ടുള്ളത്.

അമേരിക്കയിൽ മാത്രമല്ല ഹരിത ഊർജത്തിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനത്തിനായുള്ള പദ്ധതികളും സംരംഭങ്ങളും ഉണ്ടാകുന്നത്. മറ്റു പല രാജ്യങ്ങളും ഈ ദിശയിലേക്കുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് തുടക്കംകുറിച്ചു കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. യുകെ, ഡെന്മാർക്ക്, സ്വീഡൻ, ജപ്പാൻ, ഫ്രാൻസ്, ഹംഗറി, ന്യൂസിലൻഡ്, സൗത്ത് കൊറിയ തുടങ്ങിയ രാജ്യങ്ങൾ 2050 ഓടെ ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളുടെ ആകെ ഉദ്ഗമനം പൂജ്യമാക്കാനായുള്ള നിയമനിർമ്മാണം നടത്തിയിട്ടുണ്ട്. 2030 ഓടെ ആകെ വൈദ്യുതി ഉത്പാദനത്തിൻറെ 32 ശതമാനമെങ്കിലും നിർബന്ധമായും പുനരുപയോഗിക്കാവുന്ന ഊർജ്ജ സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നായിരിക്കണം എന്നാണ് യൂറോപ്പ്യൻ യൂണിയൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.

ലോകത്ത് അന്തരീക്ഷ മലിനീകരണത്തിൽ ഏറ്റവും വലിയ പങ്ക് വഹിക്കുന്ന ചൈനയും CO2 പോലുള്ള ഹരിതഗൃഹ വാതകങ്ങളുടെ വികിരണം കുറക്കാനുള്ള പദ്ധതികളുമായി മുന്നോട്ട് പോകുന്നുണ്ട്; ആ വേഗം പോരാ എന്ന വിമർശനം പരക്കെ ഉണ്ടെങ്കിലും. 2018 ൽ മാത്രം 1.2 ദശലക്ഷം ഫോസിൽ ഇന്ധനങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കാത്ത വൈദ്യുത വാഹനങ്ങളാണ് ചൈനയിൽ വിറ്റഴിക്കപ്പെട്ടത്. പാരീസ് ഉടമ്പടി പ്രകാരം മൊത്തം 2030 ഓടെ വൈദ്യുത ഉത്പാദനത്തിൻറെ 40 ശതമാനം പുനരുപയോഗിക്കാവുന്ന ഊർജ്ജ സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്നായിരിക്കണം എന്നാണ് ഇന്ത്യയുടെ വാഗ്ദാനം.

അവസരങ്ങൾ തിരിച്ചറിയുന്ന ആഗോള ഫിനാൻസ് മൂലധനം

നേരത്തെ സൂചിപ്പിച്ചത് പോലെ ഹരിത ഊർജജത്തിലേയ്ക്ക് മാറാനായി വിവിധ രാജ്യങ്ങൾ നടത്തുന്ന തയ്യാറെടുപ്പുകൾ ആഗോള ഫിനാൻസ് മൂലധനത്തിൻറെ ശ്രദ്ധയാകർഷിക്കുന്നതിൽ അത്ഭുതമില്ല. സാങ്കേതികവിദ്യകൾ പരിപക്വമായി വരുന്നുവെന്നതും അവ ഉപയോഗിക്കാനുള്ള ചിലവ് കുറഞ്ഞു വരുന്നുവെന്നതും ഈ മേഖലയിലെ കമ്പനികളുടെ ലാഭസാധ്യത കൂട്ടുന്നുമുണ്ട്. ആഗോള ഓഹരി കമ്പോളത്തിൽ എലോൺ മസ്കിൻറെ ടെസ്‌ല പോലുള്ള കമ്പനി ഇത്രമാത്രം ശ്രദ്ധ ആകർഷിക്കുന്നതിന് ഒരു പ്രധാന കാരണം ഭാവി വൈദ്യുതവാഹനങ്ങളുടേതായിരിക്കും എന്ന നിക്ഷേപകവിശ്വാസമാണ്. ഇത് ടെസ്ലയുടെ മാത്രം കാര്യമല്ല. ഹരിത ഊർജ്ജ മേഖലയിലുള്ള നിരവധി കമ്പനികളുടെ ലാഭം കഴിഞ്ഞ രണ്ടു വർഷങ്ങൾക്കുള്ളിൽ രണ്ടും മൂന്നും മടങ്ങ് കൂടിയിട്ടുണ്ട്. ഇന്ത്യയിലെ കാര്യമെടുത്താൽ 2020 ആദ്യം 40 രൂപ മാത്രം വിലയുണ്ടായിരുന്ന അദാനി ഗ്രീൻ എനർജിയുടെ ഓഹരിയുടെ ഇതെഴുതുമ്പോളത്തെ വില 1158 രൂപയാണ്. കേന്ദ്ര സർക്കാരിൻറെ ഹരിത ഊർജ്ജ നയങ്ങളുടെയും ചങ്ങാത്ത മുതലാളിത്തത്തിൻറെയും (crony capitalism) സാധ്യതകളാണ് ഈ കുതിച്ചുകയറ്റത്തിന് മുകളിൽ എന്നത് വ്യക്തമാണ്.

ഒരു കമ്പനിയിൽ നിക്ഷേപം നടത്തുമ്പോൾ ലാഭക്ഷമത, ധനകാര്യസ്ഥിതി തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾക്കപ്പുറം പോയി പരിസ്ഥിതി (Environment), സമൂഹം (Society), ഭരണം (Governance) തുടങ്ങിയ ഘടകങ്ങളെ കൂടി പരിഗണിക്കുന്ന പ്രവണത അടുത്തകാലത്തായി നിക്ഷേപകരുടെ ഇടയിൽ വ്യപകമായി വരുന്നുണ്ട്. ESG എന്ന ചുരുക്കപ്പേരിൽ ഈ പ്രവണതയെ നയിക്കുന്നത് കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം, മറ്റു പാരിസ്ഥിതിക പ്രതിസന്ധികൾ, കോവിഡ് പോലുള്ള മഹാമാരികൾ തുടങ്ങിയവ നിക്ഷേപകരുടെ മനോഭാവത്തിലുണ്ടാക്കിയ മാറ്റങ്ങളാണ്. ദ ഇക്കണോമിസ്റ്റ് വാരിക പറയുന്നത് ഈ വർഷത്തിൻറെ ആദ്യ പാദത്തിൽ മാത്രം 178 ബില്യൺ ഡോളറിൻറെ നിക്ഷേപമാണ് ESG ഫണ്ടുകളിലേക്കെത്തിയിട്ടുള്ളത് എന്നാണ്. കഴിഞ്ഞ വർഷം ഇതേ കാലയളവിൽ ഈ ഫണ്ടുകൾ ആകർഷിച്ച നിക്ഷേപം 38 ബില്യൺ ഡോളർ ആയിരുന്നു.

ഈ പ്രവണത ഇങ്ങനെയുള്ള കാര്യങ്ങൾ തങ്ങളുടെ ബിസിനസ് സ്ട്രാറ്റജിയുടെ ഭാഗമാണെന്ന് കാണിക്കാൻ കൂടുതൽ കമ്പനികളെ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നുമുണ്ട്. ഇക്കഴിഞ്ഞ ദിവസമാണ് മുകേഷ് അംബാനിയുടെ റിലയൻസ് ഇൻഡസ്ട്രീസ് അടുത്ത മൂന്നു വർഷങ്ങളിലേക്കായി 75000 കോടി രൂപ ഹരിത ഊർജ്ജ പദ്ധതികൾക്കായി വകയിരുത്തിയിട്ടുണ്ടെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചത്. ഇതിനർത്ഥം ഈ കമ്പനികളെല്ലാം ഈ കാര്യങ്ങളിൽ തികഞ്ഞ ആത്മാർത്ഥത പുലർത്തുന്നവർ ആണെന്നല്ല. എക്കണോമിസ്റ്റ് വാരിക ഇതേ കുറിച്ച് നടത്തിയ ഒരു വിശകലനം വെളിവാക്കുന്നത് ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ 20 ESG ഫണ്ടുകൾ, സൗദി അരാംകോ, എക്സോൺ, ചൈനയിൽ കൽക്കരി കമ്പനി തുടങ്ങിയ 17 ഫോസിൽ ഇന്ധന കമ്പനികളിൽ നിക്ഷേപം നടത്തുന്നുണ്ട് എന്നാണ്.

ഇതിനോട് ചേർത്തു വായിക്കേണ്ടുന്ന ഒന്നാണ് കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് കാലങ്ങളായി ഉണ്ടായിവരുന്ന ഫോസിൽ കമ്പനികൾ, ഹരിത ഊർജ്ജത്തിൽ അവരുടെ പ്രതിബദ്ധത തെളിയിക്കാൻ നേരിടുന്ന സമ്മർദ്ദങ്ങൾ. നിക്ഷേപകരുടെ ഈ ആക്ടിവിസത്തിന് ഏറ്റവും ഒടുവിലത്തെ ഉദാഹരണമാണ് ഈ മെയ് എക്സോണിന് നേരിടേണ്ടിവന്ന തിരിച്ചടി. ഓഹരിയുടമകളുടെ വാർഷികയോഗത്തിൻറെ ഭാഗമായി നടന്ന ഡയറക്റ്റർബോർഡിലേക്കുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ തങ്ങൾ നിർദ്ദേശിച്ച എല്ലാ സ്ഥാനാർഥികളെയും വിജയിപ്പിക്കാൻ കമ്പനിക്കായില്ല. പകരം 12 അംഗ ഡയറക്റ്റർബോർഡിലേക്ക് മൂന്നു പേരെ കമ്പനിയുടെ 0.02% മാത്രം ഓഹരികൾ കൈവശമുള്ള എൻജിൻ നമ്പർ 1 (Engine No. 1) എന്ന ചെറിയ ഹെഡ്ജ് ഫണ്ട് നിർദ്ദേശിച്ച നാലുപേരിൽ നിന്ന് തിരഞ്ഞെടുക്കേണ്ടി വന്നു. കോർപറേറ്ററുകളുടെ ചരിത്രത്തിൽ സാധാരണ നടന്നുകാണാത്ത ഒരു സംഭവമായിരുന്നു അത്. ക്ലൈമറ്റ് ആക്ടിവിസ്റ്റും നിക്ഷേപകനും ആയ ക്രിസ് ജോർജ് എന്ന ഒരാളാണ് ഈ ഹെഡ്‌ജ് ഫണ്ടിൻറെ സ്ഥാപകൻ. കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം പോലുള്ള വിഷയങ്ങളിൽ എക്സോൺ തുടർന്ന് വരുന്ന നിഷേധാത്മക നിലപാടിൽ മാറ്റം വരുത്താൻ പ്രേരിപ്പിക്കാനൊക്കുന്ന കുറച്ച് ഡയറക്റ്റർമാരെ ബോർഡിലെത്തിക്കുകയായിരുന്നു ഈ ഫണ്ടിൻറെ ലക്ഷ്യം.

എക്‌സോണിൻറെ സമ്മർദ്ദങ്ങളെ അതിജീവിച്ച് ഇക്കാര്യത്തിൽ വിജയം നേടാൻ എൻജിൻ നമ്പർ 1 -ന് കഴിഞ്ഞത് സ്വന്തം ശക്തി കൊണ്ട് മാത്രമായിരുന്നില്ല. എക്സോണിൽ വൻ നിക്ഷേപങ്ങളുള്ള പ്രമുഖ ഇൻവെസ്റ്റ് മെൻറ് സ്ഥാപനങ്ങളായ ബ്ലാക്‌റോക്ക്, വാൻഗാർഡ്, വിവിധ പെൻഷൻ ഫണ്ടുകൾ തുടങ്ങിയ നിക്ഷേപകരുടെ പിന്തുണ കൊണ്ട് കൂടിയായിരുന്നു.

പുതിയ ആഖ്യാനങ്ങൾ കാണാത്ത കാലാവസ്ഥയുടെ രാഷ്ട്രീയം

കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തിന് കടിഞ്ഞാണിടാൻ ഒടുവിൽ നാം തയ്യാറായിയിരിക്കുന്നു എന്നതിൻറെ സൂചനകളാണോ ഈ മാറ്റങ്ങൾ എന്ന ചോദ്യം ഇവിടെ പ്രസക്തമാണ്. പ്രത്യാശക്ക് വക നൽകുന്ന കുറച്ച് കാര്യങ്ങളെങ്കിലും ഇവയിലുണ്ടെന്നത് നേര്. ഉദാഹരണത്തിന് ഹരിത ഊർജ്ജ സാങ്കേതിക വിദ്യകളെ ലാഭകരവും പരക്കെ സ്വീകാര്യവും ആക്കുന്നതിന് വൻ മൂലധനനിക്ഷേപം ഉപകരിക്കും. പക്ഷേ, സാങ്കേതികവിദ്യകൾ കൊണ്ട് മാത്രം പരിഹരിക്കാവുന്ന ഒന്നല്ല കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം ഉയർത്തുന്ന പ്രശ്നങ്ങൾ. അതിന് സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ മാനങ്ങൾ കൂടിയുണ്ട്. സാങ്കേതിക പ്രശ്നങ്ങളേക്കാൾ സങ്കീർണമാണ് ഈ ഘടകങ്ങൾ.

താഴെ പറയുന്ന കാര്യങ്ങൾ പരിഗണിച്ചാൽ ഇത് വ്യക്തമാകും.

• നിരവധി രാജ്യങ്ങൾ സാമൂഹ്യവും രാഷ്ട്രീയവും സാമ്പത്തികവുമായ കാരണങ്ങളാൽ കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തെ ചെറുക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ള സമയബന്ധിതമായ പരിപാടികൾക്ക് തുടക്കം കുറിക്കാനോ നിയമനിർമ്മാണങ്ങൾ നടത്താനോ ഇപ്പോഴും തയ്യാറായിട്ടില്ല
• കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനം തടയുന്നതിന് അതിന് പ്രധാനകാരണക്കാരായ വികസിത രാജ്യങ്ങളും പിന്നോക്കം നിൽക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളും ഒരേ വില കൊടുക്കേണ്ടി വരുന്നത് രണ്ടാമത് പറഞ്ഞ രാജ്യങ്ങളുടെ വികസനാവശ്യങ്ങൾക്ക് വിലങ്ങുതടിയാകും. അത് അനീതിയാണ്. ഇതേ ചൊല്ലിയുള്ള തർക്കങ്ങൾക്ക് പരിഹാരം കണ്ടെത്താൻ ഇനിയുമായിട്ടില്ല.
• ഫോസിൽ ഇന്ധനങ്ങളിൽ തങ്ങളുടെ സാമ്രാജ്യം കെട്ടിപ്പടുത്തിട്ടുള്ള വ്യവസായഭീമന്മാർ ആഗോള സമ്പദ് വ്യവസ്ഥയിൽ ഇപ്പോഴും നിർണ്ണായകസ്വാധീനമായി തുടരുകയാണ്.
• കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനത്തിൻറെ ദുരിതഫലങ്ങൾ ഏറ്റവും തീവ്രമായി അനുഭവിക്കേണ്ടിവരുന്നത് ലോകത്തെമ്പാടുമുള്ള ദരിദ്ര ജനവിഭാഗങ്ങൾക്കാണ്. മുതലാളിത്തവ്യവസ്ഥയിലെ ഘടനാപരമായ അസമത്വങ്ങളാണ് ഇതിന് കാരണം.
• സാമ്പത്തികപ്രതിസന്ധികൾ പോലുള്ള മറ്റ് പ്രതിസന്ധിഘട്ടങ്ങളിൽ കണ്ടിട്ടുള്ളത് പോലെ, കാലാവസ്ഥാനിയന്ത്രണത്തിനുള്ള നടപടികൾ മൂലമുണ്ടാകുന്ന അധികഭാരം ഭൂരിഭാഗം വരുന്ന ദരിദ്രജനങ്ങൾക്ക് മേൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കാൻ അധീശവർഗ ശ്രമങ്ങളുണ്ടാകും.
• ഹരിത ഊർജ്ജത്തിലേക്കുള്ള പരിവർത്തനം പരമ്പരാഗത ഊർജ്ജമേഖലയിലെ നിരവധി തൊഴിലുകളാണ് ഇല്ലാതാക്കുക. ഇതുമൂലം ജീവിതമാർഗം അടയുന്ന ലക്ഷക്കണക്കിന് മനുഷ്യരുടെ നീതിപൂർവമായ പുനരധിവാസം അടിസ്ഥാനപരമായി സാമൂഹികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ ഇടപെടലുകൾ കൊണ്ട് മാത്രം പരിഹരിക്കാനാകുന്ന ഒന്നാണ്.

മറ്റെല്ലാ പരിസ്ഥിതിപ്രശ്നങ്ങളെയും പോലെ, ഒരു പക്ഷെ അവയേക്കാളും തീവ്രമായി, വർഗസംഘർഷങ്ങളും മുതലാളിത്തത്തിൻറെ മറ്റ് ആന്തരിക വൈരുദ്ധ്യങ്ങളും പ്രകടമാകുന്ന വേദികളാണ് കാലാവസ്ഥാവ്യതിയാനവും തുറന്നിടുന്നത് എന്നർത്ഥം. ആഖ്യാനങ്ങൾ മാറുന്നുണ്ടാകാം. പക്ഷെ, വസ്തുതകൾ മാറുന്നില്ല. പരിസ്ഥിതിപ്രശ്നങ്ങളുടെ ശാസ്ത്രവും അർത്ഥശാസ്ത്രവും വർഗ്ഗസ്വഭാവവും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ഒരു ജനപക്ഷരാഷ്ട്രീയം ആഗോള തലത്തിൽ നിർണായകശക്തിയായി ഉയർന്നു വന്നില്ലെങ്കിൽ ബഹുഭൂരിപക്ഷം മനുഷ്യർക്ക് പ്രത്യാശക്ക് വകയില്ല. എത്ര തന്നെ മൂലധന നിക്ഷേപങ്ങൾ ഏതൊക്കെ മേഖലകളിൽ ഉണ്ടായാലും.

രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിന്ന് പൂർണമായി വിട്ടു നിൽക്കുന്ന ബ്രിട്ടീഷ് സ്പീക്കറെ പോലെയോ, സ്പീക്കറായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടതിനു ശേഷവും ഒരു സജീവ രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടിമെമ്പറായി തുടരുന്ന അമേരിക്കൻ സ്പീക്കറെ പോലെയോ അല്ല ഇന്ത്യയിലെ ലോകസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട സ്പീക്കർ. ഇന്ത്യൻ സ്പീക്കർ തന്റെ രാഷ്ടീയ പാർട്ടിയിൽ നിന്ന് വിട്ടു പോകുന്നില്ല. സ്പീക്കറായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടതിനു ശേഷം പാർട്ടി പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ സജീവമായി പങ്കാളിത്തം എടുക്കുന്നത് തുടരുന്നില്ല എന്നുമാത്രം.

ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ സ്പീക്കറായിരുന്ന ശ്രീ ജി.വി മാവ് ലങ്കർ ഇന്ത്യയിലെ സ്പീക്കർ പദവിയെക്കുറിച്ച് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു. “ബ്രിട്ടീഷ് ഹൗസ് ഓഫ് കോമൺസിലെ സ്പീക്കറെ പോലെ ഇന്ത്യയിലെ സ്പീക്കർ രാഷ്ട്രീയ രംഗത്തു നിന്ന് പൂർണമായും വിട്ടു നിൽക്കുന്നില്ല. വളരെ വിപുലമായ നിയന്ത്രണങ്ങളോടു കൂടിയാണെങ്കിലും, ഇപ്പോൾ സ്പീക്കർ ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരനായി തുടരണം. അദ്ദേഹത്തിന് തന്റെ പാർട്ടിയിലെ ഒരംഗമായി തുടരാവുന്നതാണ്. എന്നാൽ പാർട്ടിയുടെ കാര്യങ്ങളിൽ പങ്കെടുക്കരുത്. പ്രത്യേകിച്ചും സഭയുടെ മുൻപാകെ ചർച്ചക്കും തീരുമാനത്തിനും വരാൻ സാധ്യതയുള്ള കാര്യങ്ങളിൽ. സഭയുടെ മുൻപാകെ വരാൻ സാധ്യതയുള്ള പൊതു തർക്കങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം പക്ഷം പിടിക്കുന്നത് ശരിയല്ല എന്ന് ഞങ്ങൾ പരിഗണിച്ചിട്ടുണ്ട്, ചുരുക്കത്തിൽ സ്പീക്കർ ഒരു പക്ഷപാതമുള്ള ആളാണെന്ന തോന്നൽ ഉണ്ടാക്കുവാൻ സാധ്യതയുള്ളതും, സഭാദ്ധ്യക്ഷൻ എന്ന തന്റെ സ്ഥാനത്തിന് അമ്പരപ്പുണ്ടാക്കുവാൻ സാധ്യതയുള്ളതും ആയ എന്തെങ്കിലും അഭിപ്രായവുമായോ പ്രചാരണവുമായോ അദ്ദേഹം താദാത്മ്യം പ്രാപിക്കരുത്”.

ബ്രിട്ടീഷ് സ്പീക്കറുമായി തുല്യമായ പദവിയിലല്ല ഇന്ത്യയിലെ സ്പീക്കർ എന്നു പറയുന്നതിന്റെ കാരണം ഇതാണ്. ബ്രിട്ടനിൽ സ്പീക്കറായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട വ്യക്തി തന്റെ രാഷ്ട്രീയ ബന്ധം ഉപേക്ഷിക്കണമെന്നതാണ് സമ്പ്രദായം. രാഷ്ട്രീയ നിഷ്പക്ഷത പുലർത്തുന്ന വ്യക്തിയായി മാറണം. പാർട്ടി പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഒരിക്കലും അഭിപ്രായം പ്രകടിപ്പിക്കുകയില്ല. സഭയ്ക്കുള്ളിൽ ഒരു നിഷ്പക്ഷ ന്യായാധിപനായി തീരും. ഒരു റഫറിയെ പോലെ രാഷ്ട്രീയ മത്സരം നിയമാനുസൃതമായും ആരും കൃത്രിമം കാണിക്കാതെയും നടത്തുക എന്നതാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജോലി.

ജെയിംസ് ബ്രൂസ്‌ (James Bruce) ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു “ഹൗസ് ഓഫ് കോമൺസിൽ സ്പീക്കർ തന്റെ കസേരയിൽ ഇരിക്കുന്ന നിമിഷം മുതൽ അദ്ദേഹം പാർട്ടി ബന്ധങ്ങൾ ഉപേക്ഷിക്കുന്നു. സ്പീക്കറുടെ പദവി ചിഹ്നമായ മേലങ്കി (ഗൗൺ) അണിയുന്നതോടെ അദ്ദേഹത്തിന് രാഷ്ട്രീയാഭിപ്രായം ഇല്ലാതാകുന്നു”.

അമേരിക്കയിൽ ഹൗസ് ഓഫ് റപ്രസന്റേറ്റീവ്സിലെ സ്പീക്കർ തന്റെ പാർട്ടി ബന്ധങ്ങൾ ഉപേക്ഷിക്കുന്നില്ല. തന്നെ സ്പീക്കറായി തിരഞ്ഞെടുത്ത ഭൂരിപക്ഷ കക്ഷിയുമായി ചേർന്നു നിൽക്കുകയും തന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ പാർട്ടിയുടെ ഭാഗത്ത് നിൽക്കുകയും ചെയ്യും. ഇന്ത്യയിലെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന ശ്രീ ജവഹർലാൽ നെഹ്റു പറഞ്ഞത് ഇങ്ങനെയാണ്. “സ്പീക്കർ സഭയുടെ അന്തസ്സിനെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. സഭ രാഷ്ട്രത്തെ ഒരു പ്രത്യേക തരത്തിൽ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നതു കൊണ്ട് സ്പീക്കർ രാഷ്ട്രത്തിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ ഒരു അടയാളമായി തീരുന്നു. അതുകൊണ്ട് അത് ബഹുമാനപ്പെട്ടതും, സ്വതന്ത്രവുമായ ഒരു സ്ഥാനമാണ്. ആ സ്ഥാനം വഹിക്കുന്നത് എല്ലായ്പോഴും മികച്ച കഴിവും നിഷ്പക്ഷതയുമുള്ള ആളായിരിക്കണം”.

ജനങ്ങൾ അഭിമുഖീകരിക്കുന്ന എല്ലാ പ്രശ്നങ്ങളും ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടുന്ന ഒരു വേദിയായി ഇന്ന് നിയമസഭകൾ മാറിയിരിക്കുന്നു. ജനങ്ങളുടെ സാമ്പത്തിക, സാംസ്ക്കാരിക, സാമൂഹ്യ പ്രശ്നങ്ങളാണ് അവ. ഈ പ്രശ്നങ്ങൾ എല്ലാം തന്നെ എതെങ്കിലും തരത്തിൽ രാഷ്ട്രീയ പ്രസ്ഥാനങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കും. സാമൂഹിക, സാംസ്ക്കാരിക, സാമ്പത്തിക വിഷയങ്ങളും രാഷ്ട്രീയ പ്രസ്ഥാനങ്ങളും തമ്മിൽ പരിപൂരകമായും സുദൃഢമായും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുമല്ലോ. രാഷ്ട്രീയവും മറ്റു സാമൂഹിക വിഷയങ്ങളും തമ്മിലുള്ള പരസ്പരാശ്രയത്വവും ബന്ധവും വേർപ്പെടുത്താനാകാത്തത് ആയതിനാൽ അത്തരം പ്രശ്നങ്ങളിൽ ഇടപെട്ട് അഭിപ്രായപ്രകടനം നടത്തുമ്പോൾ താൻ വിശ്വസിക്കുന്ന രാഷ്ട്രീയ നിലപാട് ഏതൊരു വ്യക്തിയേയും സ്വാധീനിക്കുവാൻ ഇടയാകും. അങ്ങനെയുള്ള ആൾ പക്ഷപാതിയാണെന്ന തോന്നലുണ്ടാക്കാൻ ഇടയാകും. പാർട്ടിനിലപാടുമായി ചേർന്നു നിൽക്കുകയാണെന്ന ആരോപണത്തിന് വിധേയനാകാൻ ഇടവരും. സ്പീക്കറായിരിക്കുന്നിടത്തോളം കാലം അത്തരം പ്രശ്നങ്ങളിൽ നിന്ന് ഒഴിഞ്ഞു നിൽക്കാം; വീണ്ടും പാർട്ടി അംഗമായി തീരുന്നതുവരെയെങ്കിലും . മികച്ച കഴിവും, നിഷ്പക്ഷതയുമാണല്ലോ സ്പീക്കറുടെ പ്രവർത്തനങ്ങളെ വിലയിരുത്തുന്ന ഉരകല്ലുകൾ.

ദീർഘകാലം പാർലിമെൻ്റ് അംഗമായി പ്രവർത്തിച്ച അനുഭവസമ്പത്തുമായി നിയമസഭ സ്പീക്കർ സ്ഥാനത്തെത്തിയ യുവ രാഷ്ട്രീയ നേതാവായ ശ്രീ. എം. ബി. രാജേഷിന് പ്രതിപക്ഷ ബഹുമാനം കാണിക്കുവാനും നിയമസഭാനടപടിക്രമങ്ങളുടെ നിയമ വശങ്ങൾ വ്യാഖ്യാനം ചെയ്യുവാനും, സഭയിലെ ചർച്ചകളും, നടപടി ക്രമങ്ങളും നിഷ്പക്ഷമായും, നിയമാനുസൃതമായും നിയന്ത്രിക്കുവാനും ബുദ്ധിമുട്ടുണ്ടാവില്ല.

മന്ത്രി എന്ന നിലയിൽ പ്രശസ്തി നേടിയ ശ്രീ. തോമസ് ഐസക്, ശൈലജ ടീച്ചർ എന്നിവരേയും നിയമസഭ അംഗമെന്ന നിലയിൽ പ്രശസ്ത സേവനം കാഴ്ചവെച്ചവരേയും മാറ്റി നിർത്തി, യുവ നേതൃത്വത്തിനെ നിയമസഭയിലേക്ക് നിയോഗിച്ച ഒരു പാർട്ടിക്ക്, ശ്രീ.എം.ബി. രാജേഷിനെ ഒരു മാതൃകാ സ്പീക്കറായി പ്രവർത്തിക്കുവാൻ സഹായകരമായ നടപടികൾ ഏറ്റെടുക്കുവാനും കഴിയും. ഇക്കാര്യത്തിൽ ഈ ലേഖകൻ ശുഭാപ്തി വിശ്വാസക്കാരനാണ്.

ഒന്ന്: കഥാസാരം അല്പം വിസ്തരിച്ച്…

കോഴിക്കോടുള്ള രവീന്ദ്രൻ എന്ന ചെറുപ്പക്കാരനായ ലക്ഷപ്രഭു അജ്ഞാതവാസത്തിനായി മുക്കം എന്ന ഉൾനാട്ടിൽ എത്തിച്ചേരുമ്പോഴാണ് എസ്. കെ പൊറ്റെക്കാടിന്റെ ‘നാടൻപ്രേമം’ എന്ന ചെറിയ നോവൽ ആരംഭിക്കുന്നത്. ഇരുവഴിഞ്ഞിപ്പുഴയുടെ തീരത്തുവച്ചു രവീന്ദ്രൻ മാളു എന്ന നാടൻപെൺകുട്ടിയെ കണ്ടുമുട്ടുന്നു. ‘മഞ്ഞവെയിലിൽ മങ്ങിമായുന്ന സ്വപ്നപ്രായമായ മൃഗതൃഷ്ണയിൽ’.

മാളുവിന്റെ കുളിയും നീന്തിത്തുടിക്കലും, പുഴക്കരയിൽ വെച്ചുള്ള കണ്ടുമുട്ടലുകൾ, സരസഭാഷണങ്ങൾ, രവി നൽകുന്ന സമ്മാനങ്ങൾ, അവരുടെ രഹസ്യസമാഗമങ്ങൾ… അങ്ങനെയൊക്കെയാണ് കഥയിൽ അവരുടെ ബന്ധം മുറുകുന്നത്. ‘പ്രേമത്തിന്റെ ഗൂഢപാഠങ്ങൾ’ പഠിപ്പിക്കുന്നതിനിടയിൽ രവി അവളെ കല്യാണം കഴിക്കാമെന്നു വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. (വിദ്യാസമ്പന്നനായതിനാൽ രവി മാളുവിനെ വിളിക്കുന്നത് ‘മാലു’ എന്നാണ്. അവൾക്കാണെങ്കിൽ അയാൾ ഇടക്കിടക്ക് വിളിക്കുന്ന ‘ഇഡിയറ്റ്” എന്ന വാക്ക് എന്തോ ഓമനപ്പേരാകാനേ തരമുള്ളൂ എന്നാണ് ധാരണ. അത്യാകർഷകങ്ങളായ നഗ്നഫോട്ടോകൾ, പ്രണയകവിതകൾ, ശൃംഗാരശ്ലോകങ്ങളുടെ വ്യാഖ്യാനങ്ങൾ, ചോക്ലേറ്റ് – ഇതൊക്കെയാണ് രവിയുടെ പ്രേമത്തിന്റെ ഗൂഢപാഠങ്ങളിലെ ചില പഠനോപാധികൾ.)

ഇക്കോരൻ എന്ന ഒറ്റയാനായ മനുഷ്യനു മാത്രമേ ഈ രഹസ്യബന്ധത്തെക്കുറിച്ച് അറിവുള്ളൂ. എല്ലാവർക്കും പരോപകാരിയായ ഇക്കോരൻ ആർക്കും എന്താവശ്യമുണ്ടെങ്കിലും ഏതു നേരത്തും ഓടിയെത്തും. ഉച്ചവരെ എല്ലുമുറിയെ പണിതു പിന്നെ വയറുനിറയെ കള്ളും കുടിച്ചു പാട്ടുകൾ പാടിനടക്കുന്ന ഒരാൾ. രാത്രികാലങ്ങളിൽ സമയംതെറ്റി പുഴ കടക്കുന്നവർക്കും ഒറ്റക്കു പോകുന്നവർക്കും മുക്കിലും മൂലയിലും മുഴങ്ങുന്ന അയാളുടെ പാട്ടുകൾ നിർഭയരായ വഴികാട്ടികളാണ്.

‘പഞ്ചമിച്ചന്ദ്രൻ രണ്ടുവട്ടം പുഴയിൽ പ്രതിഫലിച്ചു’ കഴിയുന്നതോടെ രവിക്ക് നഗരത്തിലേക്ക് തിരിച്ചുപോകാൻ തിടുക്കമായി. അയാൾക്കാവശ്യമായ മനഃശ്ശാന്തിയും ദേഹസുഖവും ലഭിച്ചു കഴിഞ്ഞിരുന്നു. അപ്രതീക്ഷിതമായ ലാഭവിഹിതം പോലെ ഒരു ‘പ്രേമ’വും കിടച്ചു. പോകുന്നതിന്റെ തലേന്ന് രാത്രി രവി മാളുവിനു പത്തുരൂപയും ഒരു മോതിരവും കൊടുത്തു. കോഴിക്കോടെത്തി ഒരാഴ്ച കഴിഞ്ഞാൽ അവളുടെ വിവരം അന്വേഷിക്കാൻ ആളെ വിടുമെന്നു സമാധാനിപ്പിച്ചുകൊണ്ട്.

പ്രേതത്തെപ്പോലെ മാളു പുഴ കടക്കുമ്പോൾ ദൂരെനിന്നും ഇക്കോരന്റെ പാട്ട് ഉയരുന്നു:

“മാനത്തിലമ്പിളി മിന്നുന്ന കണ്ടിട്ടു

മോഹിക്ക വേണ്ട നീ പെണ്ണേ –“

ഒരു മാസം കഴിഞ്ഞിട്ടും രവിയെക്കുറിച്ചു യാതൊരു വിവരവും അവൾക്കു ലഭിച്ചില്ല. അവളിപ്പോൾ ഗർഭിണിയാണ്.

പെരുമഴക്കാലത്തു കരകവിഞ്ഞൊഴുകുന്ന ഇരുവഴിഞ്ഞിപ്പുഴയുടെ കുത്തൊഴുക്കിൽ ജീവനൊടുക്കാൻ ചാടിയ മാളുവിനെ ഇക്കോരൻ സാഹസികമായി രക്ഷിക്കുന്നു. കഥകളെല്ലാം കേട്ടശേഷം അയാൾ അവളെ വിവാഹം കഴിക്കുന്നു.

പിന്നീട് ഒരു വ്യാഴവട്ടം പുഴയിൽ മലവെള്ളമൊഴുകിപ്പോയ ശേഷമാണ് നോവലിന്റെ രണ്ടാം ഭാഗം തുടങ്ങുന്നത്. കോടീശ്വരനായി മാറിക്കഴിഞ്ഞ രവീന്ദ്രനെ അലട്ടുന്ന ഒരേയൊരു കൊടുംദുഃഖം തനിക്കു മക്കളില്ലാത്തതാണ്. അവകാശികളില്ലാതെ അനാഥമായിപ്പോകുന്ന സമ്പത്തിനെക്കുറിച്ചുള്ള വേവലാതിയും അയാൾക്കുണ്ട്.

ആയിടക്ക് മുക്കത്തെ റബർ എസ്റ്റേറ്റ് വിൽക്കാൻ ഉടമയായ ബർട്ടൻ സായ്പ് രവീന്ദ്രനെ കാണാനെത്തി. സായ്‌പിന്റെ ഡിന്നർ സത്കാരത്തിൽ കച്ചവടക്കാര്യം സംസാരിച്ചുറപ്പിക്കാൻ രവീന്ദ്രനും ഭാര്യ പത്മിനിയും മുക്കത്തേക്കു യാത്രയാകുന്നു. പുഴയോരത്തുവച്ച് അവർ രാഘവൻ എന്ന പന്ത്രണ്ടു വയസ്സുകാരനെ കാണുകയും ആ കുട്ടി മാളുവിന്റെയും രവിയുടെയും മകനാണെന്നു തിരിച്ചറിയുകയും ചെയ്യുന്നു.

തുടർന്ന് ബർട്ടൻ സായ്പ് വഴി അയാളുടെ എസ്റ്റേറ്റിലെ മേസ്തിരിയായ ഇക്കോരനുള്ള പ്രലോഭനങ്ങൾ, നയോപായങ്ങൾ, കുറ്റബോധത്താൽ രോഗബാധിതനായ രവിയുടെ വിലാപങ്ങൾ എന്നിങ്ങനെ നോവൽ തുടരുന്നു. എല്ലാറ്റിനുമൊടുവിൽ രവീന്ദ്രൻ കുട്ടിയെ സ്വന്തമാക്കുകയാണ്. മഴയുള്ള ഒരു രാത്രിയിൽ മാളുവും അവൾക്കു പുറകെ ഇക്കോരനും പുഴയിൽ ചാടി ജീവനൊടുക്കി. മുമ്പൊരിക്കൽ യഥേഷ്ടം സ്വത്തും ഒരു ലക്ഷം ഉറുപ്പികയും പ്രതിഫലമായി നൽകാമെന്ന് സായ്പ് പ്രലോഭിപ്പിക്കുമ്പോൾ ‘ഞങ്ങൾ നാട്ടിൻപുറത്തുകാർ പത്തുകുട്ടികളെ കുഴിക്കു കൊടുത്താലും ഒന്നിനെ പോറ്റാൻ കൊടുക്കില്ല’ എന്ന് മാളു മറുപടി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.

നോവൽ അവസാനിക്കുമ്പോൾ വൃദ്ധനായ രവിയും ചെറുപ്പക്കാരനായ മകനും റബ്ബർ തോട്ടത്തിൽ ചുറ്റിനടക്കുകയാണ്. തോട്ടത്തിന്റെ അതിർത്തിയിലുള്ള ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട വള്ളിക്കുടിലിലേക്കു നോക്കി നെടുവീർപ്പിട്ടുകൊണ്ട് ‘നാടൻപ്രേമം’ എന്ന് രവി പറയുന്നിടത്തു കഥ തീരുന്നു.

കാവ്യഭംഗിയുള്ള ഭാഷയിൽ ഒരു നാട്ടിൻപുറം, അവിടുത്തെ മനുഷ്യരുടെ ജീവിതവൃത്തികൾ, അവരുടെ പഴങ്കഥകൾ, പാട്ടുകളും ചൊല്ലുകളും… അങ്ങിനെ പലതും പൊറ്റെക്കാട് ഹൃദ്യമായി ആവിഷ്കരിക്കുന്നു. പ്രേമം, ദാമ്പത്യം, സന്തതി, സമ്പത്ത്, സ്വത്തവകാശം, വഞ്ചന, പശ്ചാത്താപം, ആത്മഹത്യ മുതലായ കാര്യങ്ങളിൽ ഒരു കാലഘട്ടത്തിന്റെയും അന്നത്തെ സമൂഹത്തിന്റെയും മൂല്യകല്പനകളെ നമുക്കതിൽ വായിച്ചെടുക്കാം. നമ്മുടെ കാലം ‘സത്യാനന്തരം’ ആണെന്ന വാദം നിലനിൽക്കെത്തന്നെ മേല്പറഞ്ഞ പട്ടികയിലെ പൊതുധാരണകളിൽ വലിയ വ്യത്യാസമുണ്ടായെന്ന് അവകാശപ്പെടാനാവില്ലെങ്കിലും. പ്രകൃതിയും മണ്ണും പെണ്ണും മതിവരും വരെ ഉപഭോഗത്തിനുള്ളതും ആവശ്യം കഴിഞ്ഞാൽ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടേണ്ടതുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന വിനിമയമൂല്യങ്ങൾക്ക് വലിയ ഏറ്റക്കുറച്ചിലുകൾ സംഭവിച്ചതായി തോന്നുന്നില്ല.

രണ്ട്: പുഴയിലൊഴുക്കിയ പാട്ടുകൾ

പുഴക്കരയിലെ വള്ളിക്കുടിലിൽ ആരംഭിച്ച നാടൻപ്രേമം എന്തുകൊണ്ടു റബർ എസ്റ്റേറ്റിൽ അവസാനിച്ചു എന്ന് ആലോചിച്ചുപോവുകയാണ്. അതിവായന എന്ന ആരോപണം നിലനിൽക്കുമെന്ന കാര്യം അറിഞ്ഞുകൊണ്ടുതന്നെ.

മേലാൽ വെള്ളക്കാർക്ക് ഇന്ത്യയിൽനിന്നും എന്തെങ്കിലും ഗുണം പ്രതീക്ഷിക്കാൻ പ്രയാസമായിട്ടാണ് പരിതഃസ്ഥിതികൾ കാണപ്പെടുന്നത് എന്ന കാരണം കൊണ്ടുകൂടിയാണ് അറുപത്തഞ്ചു കഴിഞ്ഞ ബർട്ടൺ സായ്പ് ബർമിങ്ങ് ഹാമിലേക്കു തിരിച്ചുപോകാൻ തീരുമാനിക്കുന്നത്. തോട്ടം വാങ്ങിയാൽ കറവ് വറ്റിയ പശുവിനെ വിലക്കു വാങ്ങിയപോലെ ആകുമോ എന്ന് രവീന്ദ്രൻ സംശയിക്കുന്നു.

മിസ്റ്റർ ബർട്ടൻ ഒരു കൃത്രിമച്ചിരി ചിരിച്ചു. സിംഗപ്പൂരിൽനിന്നും വരുത്തി പിടിപ്പിച്ച നല്ല ജാതി റബ്ബർ തൈകളെക്കുറിച്ചും 1100 ഏക്കർ വലിപ്പമുള്ള എസ്റ്റേറ്റിലെ ഒരു ലക്ഷത്തിഎഴുപത്തിനായിരം മരങ്ങളെക്കുറിച്ചും എല്ലാ ചെലവും കഴിച്ചു ഒരു ലക്ഷത്തോളം ഉറുപ്പിക വാർഷികലാഭം കിട്ടിയതിനെക്കുറിച്ചും സായ്പ് പറയുന്നു.

സായ്‌പിന്റെ റബ്ബർ തോട്ടം നടത്താൻ നാട്ടുകാരെക്കൊണ്ട് കഴിയുമോ എന്ന് പരിഹാസത്തോടെ ചോദിക്കുന്ന പത്മിനിക്ക് രവീന്ദ്രന്റെ മറുപടി ഇപ്രകാരമാണ്:

“പത്മിനീ, നീയും വിഡ്ഢിയാണോ? നമ്മുടെ കേരളത്തിന്റെ ഫലപുഷ്ടിയെ കയ്യടക്കി എത്ര വിദേശീയർ കോടീശ്വരൻമായിരിക്കുന്നു. നമ്മുടെ നാട്ടുകാരായ ധനികരാകട്ടെ, ഭീരുക്കളായി പണം യാതൊന്നിലും ഇറക്കാതെ ഒളിച്ചുവെക്കുന്നു. കാടും കരിങ്കല്ലും വെട്ടിത്തെളിയിച്ച്, എത്രയോ ആയിരം ഉറുപ്പിക ചെലവഴിച്ച് റബ്ബർതൈകൾ നട്ടുപിടിപ്പിച്ച് അവയെ ശുശ്രൂഷിച്ചു വളർത്തിക്കൊണ്ടുവന്നു ഫലമനുഭവിക്കാൻ അനേകവർഷങ്ങൾ കാത്തിരിക്കാനുള്ള ധൈര്യവും ക്ഷമയും വിദേശീയർക്കേ ഉള്ളൂ. അവർ കാട്ടിൽ പണം കൊണ്ടുവന്നെറിഞ്ഞ കാലത്ത് നാട്ടുകാർ ഉള്ളുകൊണ്ട് അവരെ പരിഹസിച്ചിരിക്കണം. ഇന്നാകട്ടെ അവർ അന്നു ചെലവഴിച്ചതിന്റെ പതിനായിരം ഇരട്ടി സമ്പാദിച്ചുകഴിഞ്ഞു. റബ്ബറിന് ഇന്നു റാത്തലിന് ശരാശരി ഏട്ടണ വിലയുണ്ട്. ഇപ്പോൾ അവരുടെ ഒരു വർഷത്തെ ലാഭം ഒരു ലക്ഷം ഉറുപ്പികയാണെന്നു പറയുന്നു. റബ്ബറിന് വില കൂടിയ കാലത്ത് റാത്തലിന് 15 ക. വരെ എത്തിയിരുന്നു. അന്നവർക്ക് പ്രതിവർഷം 30 ലക്ഷം ഉറുപ്പിക ലാഭം കിട്ടിക്കാണണ്ടെ! നോക്കൂ, അവരുടെ ദീർഘദൃഷ്ടിയുടെ ഫലം, ലുബ്ധത കൊണ്ട് പണം സമ്പാദിക്കാൻ കഴിയില്ല. അഥവാ അതല്ല ശരിയായ മാർഗ്ഗം. ബിസിനസ്സിൽ ധൈര്യമാണ് ആവശ്യം.”

1939 ലാണ് പൊറ്റെക്കാട് തന്റെ ആദ്യനോവലായ നാടൻപ്രേമം എഴുതുന്നത്. ചങ്ങമ്പുഴയുടെ രമണനുശേഷം ഒരു കഥാപുസ്തകത്തിനുവേണ്ടി വീട്ടിൽ നടക്കുന്ന പിടിയും വലിയും ബഹളവും പുസ്തകത്തിന്റെ ആമുഖത്തിൽ എം. ടി ഓർക്കുന്നുണ്ട്. അതേപേരിൽതന്നെ നോവൽ സിനിമയായപ്പോഴും വൻവിജയമായിരുന്നു. അക്കാലങ്ങളിൽ വനഭൂമികൾ വെട്ടിത്തെളിക്കുന്നതു മൂലമുണ്ടാകാവുന്ന പാരിസ്ഥിതിക പ്രശ്നങ്ങൾ മലയാള സാഹിത്യത്തിന്റെയോ പൊതുബോധത്തിന്റെയോ വിദൂരചക്രവാളങ്ങളിൽ പോലും നാമ്പെടുത്തിരിക്കാൻ സാധ്യതയില്ല. മറിച്ചു കൊടുംകാടുകളും വന്യമൃഗങ്ങളും മനുഷ്യയത്നങ്ങൾക്കു മാർഗ്ഗതടസ്സം നിൽക്കുന്ന പ്രാകൃതശക്തികളായി അനുഭവപ്പെട്ടിരിക്കണം. മലബാറിലെ വനഭൂമിയിലേക്കു കുടിയേറിയതിനാൽ കഠിനാധ്വാനവും മലമ്പനിയും കൃഷി നശിപ്പിക്കുന്ന കാട്ടുപന്നികളും തകർത്തുകളഞ്ഞ ജീവിതങ്ങളെക്കുറിച്ചു എസ്. കെ ‘വിഷകന്യക’ എന്ന നോവലിൽ വിവരിച്ചിട്ടുണ്ട്. മനുഷ്യകുലത്തിന്റെ താത്പര്യങ്ങളിൽ നിസ്സംഗത പുലർത്തുന്ന ഇരുണ്ടശക്തിയായി പ്രകൃതി വായനക്കാർക്ക് അനുഭവവേദ്യമാകുന്ന ആഖ്യാനമാണത്.

എന്നാൽ പിന്നീടുള്ള കാലങ്ങളിൽ കഥകൾ മാറി. രവീന്ദ്രന്റെ ദീർഘദൃഷ്ടിയുടെയും ബർട്ടൺ സായ്‌പിൽനിന്നും ഏറ്റുവാങ്ങിയ ധൈര്യത്തിന്റെയും ചുവടുപിടിച്ചു കേരളത്തിന്റെ മലയോരമേഖലകളിൽ ഏക്കർ കണക്കിനു വനവൈവിധ്യം വെട്ടിത്തെളിയിച്ച് ഒരേ ഇനത്തിലുള്ള വിളകൾ വെച്ചുപിടിപ്പിച്ചാലുള്ള സാമ്പത്തികലാഭം നാട്ടുകാർ മനസ്സിലാക്കി. റബ്ബർ പോലുള്ള മോണോക്രോപ്പുകളുടെ തോട്ടങ്ങൾ പെരുകി. അത്തരം നാണ്യവിളകളുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു ഉയർന്നുവന്ന എസ്റ്റേറ്റുകൾ, അവയുടെ ഉടമകൾ, മേസ്തിരിമാർ, തൊഴിലാളികൾ, അവരുടെയെല്ലാം പ്രശ്നങ്ങൾ കൈകാര്യം ചെയ്യാനുള്ള പ്രാദേശികപാർട്ടികൾ, ഇടതുവലതുഭേദമില്ലാതെ ഭരണത്തിൽ മലയോര രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെയും സമ്പത്തിന്റെയും വിലപേശൽശേഷി, പത്രസ്ഥാപനങ്ങൾ, മതമേധാവിത്വത്തിന്റെ അപ്രമാദിത്വം, ടയർ കമ്പനികൾ, കുടിയേറ്റ ജീവിതങ്ങളുടെ തുടരൻ പൈങ്കിളി നോവലുകൾ… ഇവയെല്ലാം റബർ ബോർഡിന്റെ വാർഷിക റിപ്പോർട്ടുകളുമായി ചേർത്തുവെച്ചാൽ ഒരു സാംസ്കാരികപഠനത്തിനു വകയുള്ള ബൃഹദ്‌വിഷയമാണ്.

കൃഷിഭൂമിയുടെ ഉടമകളായ കർഷകർ ബൂർഷ്വകളായി മുദ്ര കുത്തപ്പെടേണ്ടവരല്ല, അവര്‍ അധ്വാനവർഗ്ഗമാണ് എന്ന് സ്ഥാപിക്കുന്ന ‘അധ്വാനവർഗ്ഗ സിദ്ധാന്തം’ നമ്മൾ കണ്ടുപിടിക്കുകയുണ്ടായി. കമ്യൂണിസത്തിന്റെയും കാപിറ്റലിസത്തിന്റെയും ദോഷവശങ്ങൾ ഒറ്റയടിക്ക് ഇല്ലാതാക്കിയെന്ന അവകാശവാദത്തോടെ ഓക്‌സ്‌ഫോഡ് യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലും ബ്രിട്ടീഷ് പാർലമെന്റിലും സിദ്ധാന്തം അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുമ്പോൾ കയ്യടികൾ ഉയർന്നു. റബർമാളികകളിലെ നോട്ടെണ്ണൽ യന്ത്രങ്ങൾ അന്നേരം മതിമറന്നു ചിരിച്ചിട്ടുണ്ടാകണം. ബർട്ടൻ സായ്‌പിന്റെ ആത്മാവിനൊപ്പം. (രാഷ്ട്രീയവും സാമ്പത്തികവുമായ കാരണങ്ങളാൽ ഇറക്കുമതി ഉദാരമാക്കിയതോടെ റബർ ഇപ്പോൾ നഷ്ടത്തിന്റെ തോട്ടങ്ങളായി മാറിക്കഴിഞ്ഞു. കുടിയേറ്റ നോവൽ പരമ്പരകളിൽ ഈ മാറ്റം ഏതുതരം ചലനങ്ങളാണ് സൃഷ്ടിക്കാൻ പോകുന്നതെന്നു സാഹിത്യകുതുകികൾക്ക് ഉറ്റുനോക്കാവുന്നതാണ്.)

മനുഷ്യസമൂഹവും ചരിത്രവും അവയുടെ ആത്യന്തികലക്‌ഷ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ രേഖീയകാലത്തിന്റെ ഏകദിശയിലൂടെ മുന്നേറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു എന്ന പരികല്പനയിൽ ‘പുരോഗതി’ എല്ലായ്‌പോഴും വിജയവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട അനസ്യൂതഗാഥയാണ്. ആരുടെ താത്പര്യമാണ് ഈ പുരോഗമനം എന്ന സന്ദേഹവും ചോദ്യങ്ങളും ഉയരാതിരിക്കാനുള്ള മറവികളാണ് വികസനത്തിന്റെ മുഖംമൂടിയണിഞ്ഞ മിക്ക പ്രത്യയശാസ്ത്രങ്ങളും. മനുഷ്യനും മനുഷ്യേതരമായ ഏതോ പ്രകൃതിയും സദാ പോരടിക്കേണ്ട കേവലദ്വന്ദങ്ങളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന യുദ്ധക്കളങ്ങളാണവ. ‘അജയ്യമായ’; ‘കീഴടക്കി’, ‘ഏറ്റുമുട്ടലിൽ തളരാതെ’ എന്നിങ്ങനെയുള്ള സംഘർഷങ്ങളുടെ പദാവലികളാണ് ഈ വികസനസങ്കല്പത്തിൽ ഉയർന്നു കേൾക്കാറുള്ള മുദ്രാവാക്യങ്ങൾ. യുദ്ധത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയത്തിലും രാഷ്ട്രീയത്തിന്റെ യുദ്ധങ്ങളിലും ആവർത്തിക്കുന്ന അതേ ആക്രോശങ്ങൾ. ലാഭത്തിനും ലോഭത്തിനും വേണ്ടി മനുഷ്യവത്കൃതം കൂടിയായ ആവാസപരിസരങ്ങളെ നിയന്ത്രണമില്ലാതെ ചൂഷണം ചെയ്യുന്ന വികസനമാതൃകകളുടെ ഒട്ടേറെ ദുരന്തകഥകൾ നമുക്കറിയാം. ഇത്തരം പുരോഗമന ‘വിശ്വാസ’ങ്ങളിലെ മൃത്യുവാഞ്ഛയോളമെത്തുന്ന അസംബന്ധങ്ങളെന്തെന്നു വിളിച്ചുപറയുന്ന ശബ്ദങ്ങളെ മുക്കിക്കളയാനുള്ള തന്ത്രം കൂടിയാണ് മേല്പറഞ്ഞ ആർപ്പുവിളികൾ. (മന്ത്രോച്ചാരണങ്ങളിൽ തുടങ്ങി സിനിമാപ്പാട്ടുകളിൽവരെ ഇതേ പ്രകൃതി അമ്മയും ദേവിയുമായി പ്രത്യക്ഷപ്പെടുമെന്നത് വേറെ കാര്യം.)

യാഥാർഥ്യം രേഖീയനിർവ്വചനങ്ങളെ പിന്തുടരാത്ത തകർച്ചകളുടെയും ക്വാണ്ടം ചാട്ടങ്ങളുടെയും നിർമ്മിതിയാണെങ്കിൽ അഭിവൃദ്ധി എന്ന ആശയം പ്രശ്നവത്ക്കരിക്കപ്പെടും. അന്നേരം ഉരുകുന്ന ഹിമാനികളും ഉയരുന്ന ആഗോളതാപനവും മനുഷ്യരടക്കമുള്ള ജീവരാശികളുടെ നിലനില്പിനെ ചോദ്യംചെയ്യും. ഉരുൾപൊട്ടലുകളിലും കടലാക്രമണങ്ങളിലും വികസനത്തിന്റെ വിജയാട്ടഹാസങ്ങൾ മുങ്ങിയൊലിച്ചു പോകും. മനുഷ്യനെമാത്രം ചുറ്റിപ്പറ്റിയല്ല പ്രകൃതിയിലെയും പ്രപഞ്ചത്തിലെയും സംഭവങ്ങൾ അരങ്ങേറുന്നത് എന്നതിനാൽ.

പരിസ്ഥിതി ആഘാതങ്ങൾക്കു പുല്ലുവിലപോലും കൽപ്പിക്കാതെ വമ്പൻകുത്തകൾക്ക് ഏതുതരം വ്യവസായവും ഖനനങ്ങളും ആരംഭിക്കാനുള്ള EIA ഭേദഗതികൾ കേന്ദ്രഭരണകൂടം നടപ്പാക്കുകയാണ്. മഴക്കാലങ്ങളെല്ലാം പ്രളയവും ഉരുൾപൊട്ടലുമാകുമോ എന്ന പേടി നിലനിൽക്കുമ്പോഴും മലയോരങ്ങളെ തുരന്നു കൂറ്റൻ മടകളാക്കുന്ന ക്വാറികളുടെ സുരക്ഷാപരിധി കുറക്കാനുള്ള നീക്കം കേരളത്തിൽ നടന്നു. തെരഞ്ഞെടുപ്പിന്റെ തിരക്കിനിടയിൽ ക്വാറികൾക്കുള്ള അനുമതികളുടെ എണ്ണം കൂട്ടിയത് അധികമാരും കണ്ടതായി നടിച്ചില്ല. തുറമുഖങ്ങളിലേക്കുള്ള ചരക്കുനീക്കം സുഗമമാക്കാൻ കാടുകളെയും വയലുകളെയും മുറിച്ചു കൂറ്റൻപാതകളുടെ വീതി വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. സംഗതി ദേശീയ ഫാസിസമാണെങ്കിലും പ്രാദേശിക ‘വിപ്ലവ’ മാണെങ്കിലും പൊതുവായ വർഗ്ഗശത്രുക്കൾ കാടും മലയും വയലും പുഴകളുംതന്നെ. പെട്ടിമുടിയിലടക്കമുള്ള മലയിടിച്ചിലുകളിൽ മണ്ണിനടിയിൽ കണ്ടെത്താനാകാതെ കിടക്കുന്ന ശരീങ്ങൾക്ക് മുമ്പോട്ടുള്ള ഈ കുതിപ്പിൽ വലിയ വാർത്താപ്രാധാന്യമില്ല.

ഉരുൾപൊട്ടൽ മറികടന്നു മലയിറങ്ങിയാൽ പോർട്ട് പദ്ധതി കാരണം തീരവും വീടുകളും നഷ്ടമായ പൂന്തുറയും കരിമണൽക്കൊള്ളക്കാരുടെ കയ്യിലകപ്പെട്ട ആലാപ്പാടും ഭൂപടത്തിൽ ഇല്ലാതാകുന്ന ചെല്ലാനവും ജലഭീതിയിലും പോലീസ് മർദ്ദനത്തിലും ഉറക്കം നഷ്ടമായ വൈപ്പിനിലെ കുഞ്ഞുങ്ങളും നമ്മുടെ പുരോഗതിയെ എതിരേൽക്കാൻ കാത്തുനില്പുണ്ട്. (വികസനവിരുദ്ധരും പരിസ്ഥിതി തീവ്രവാദികളുമായ കുഞ്ഞുങ്ങൾ!)

ഇടനിലങ്ങളിൽ നടപ്പിലായ ഭൂപരിഷ്കരണത്തിന്റെ ഭൂമിയടക്കം മലകൾക്കും കടലിനുമിടയിൽ പാറിക്കിടക്കുന്ന അതീവപരിസ്ഥിതിലോലമായ ഏതാനും മൺപാടകളെ കുറിച്ചോർക്കുമ്പോൾ എല്ലാ പാട്ടുകളുടെയും ഒടുവിൽ ഇക്കോരൻ പാടുന്ന ഈരടികൾ മുഴങ്ങുന്നു:

“പാട്ടൊക്കെ പാടി പഴമ്പായിൽ കെട്ടി

മുക്കം പുഴയിലൊഴുക്കി കളഞ്ഞു.” “…എന്ന് പാടിയാൽ പിന്നെ അവൻ പാടുകയില്ല എന്നാണർത്ഥം” എന്ന് എസ്.കെ.

അറബ് ലോകത്തെ ക്ഷുഭിത യൗവനത്തിന്റെ ഉത്തമ ഉദാഹരണമായിരുന്നു ഫർഹാൻ. സ്നേഹത്തോടുകൂടി സംസാരിക്കുമ്പോൾ പോലും ആരോടോ കയർക്കുകയാണ് എന്ന് തോന്നിപ്പോകും. സ്വരം അറിയാതെ ഉയരും. പിടലിയിലെ ഞരമ്പുകൾ തെളിഞ്ഞ് വരും. പുരികമാകെ എഴുന്നേറ്റ് നിൽക്കും. കൈകൾ അറിയാതെ ഉയരും.ഫർഹാൻ എന്നാൽ സന്തോഷവാൻ എന്ന് അർത്ഥമുണ്ടെങ്കിലും സദാ കലഹിച്ചിരുന്നവൻ. ബോളിവുഡിലെ പല ചോക്ളേറ്റ് നടൻമാരേയും കാൾ ഗ്ലാമറും , പൗരുഷവും ഉള്ളവൻ. പരിചയപ്പെട്ട ആദ്യ നാളുകളിൽ തന്നെ അവന്റെ ഉള്ളിലെ മനുഷ്യ സ്നേഹിയെ തിരിച്ചറിയാൻ എനിക്ക് അവസരം ലഭിച്ചിരുന്നു. അന്ന് ഞാൻ ജോലി ചെയ്തിരുന്ന Debenhams എന്ന പ്രസ്ഥാനത്തിൽ വിപുലീകരണത്തിന്റെ ഭാഗമായി mass recruiting നടക്കുന്ന സമയം. ദുബായിലെ ലോക്കൽ മീഡിയ വഴി നടത്തിയ പരസ്യങ്ങളുടെ ഭാഗമായി മൂന്ന് ദിവസത്തോളം നീണ്ടു നിന്ന ഇന്റെർവ്യൂകൾ . ഉദ്യോഗാർത്ഥികളുടെ നീണ്ട നിര. കൂടുതലും മിഡിൽ ഈസ്റ്റ് ഭാഗത്തു നിന്നുള്ള അറബ് വംശജരായ ചെറുപ്പക്കാർ.ഏതാനും മാസങ്ങളായി രണ്ടും മൂന്നും വിസിറ്റ് വിസകൾ പുതുക്കി ജോലിക്കായി കാത്തിരിക്കുന്നവർ. ഇനി ഒരിക്കൽ കൂടി വിസ പുതുക്കാൻ ശേഷി ഇല്ലാത്തവർ. രാഷ്ട്രീയപരമായ കാരണങ്ങളാലും, ആഭ്യന്തര പ്രശ്നങ്ങളാലും സ്വന്തം നാട്ടിലേക്ക് തിരിച്ചു പോകാൻ ഭയപ്പെട്ടിരുന്നവർ .കടുത്ത വിസ നിയന്ത്രണങ്ങൾക്ക് ശേഷം ഇടക്കാല ആശ്വാസം കിട്ടിയ സമയമായിരുന്നു. പോരാത്തതിന് നിരവധി ഉദ്യോഗാർത്ഥികളെ ആവശ്യമുള്ള സാഹചര്യവും. പലരുടെയും വിധി നിർണ്ണയം വെറും മൂന്നു മുതൽ അഞ്ച് മിനിറ്റുകൾക്കുള്ളിൽ നടന്നു. ചിലരെ കാഴ്ചയിൽ തന്നെ, മറ്റു ചിലരെ ചുറുചുറുക്കിൽ, ചടുലമായ സംസാരത്തിൽ . ഞങ്ങൾ അഞ്ചാറു പേർ ഓരോരുത്തരായി വരുന്നവരിൽ നിന്നും ബയോഡാറ്റ വാങ്ങി ഓടിച്ച് നോക്കി പെട്ടന്നുള്ള രണ്ട് മൂന്ന് ചോദ്യങ്ങൾ.അതിനിടെ ക്യൂവിൽ നിന്നും ഫർഹാന്റെ ഊഴം.

Why do you want this job??

പിന്നിലായി നിന്ന മറ്റ് രണ്ട് ചെറുപ്പക്കാരെ ചൂണ്ടി ഫർഹാൻ, എനിക്ക് നല്ല experience ഉം വിസ കാലാവധിയും ഉണ്ട്.അവർ രണ്ടാളുടെയും വിസയുടെ കാലാവധി കഴിയാറായി. എല്ലാവരെയും സെലക്ട് ചെയ്തിരുന്നെങ്കിൽ നന്നായിരുന്നു. Vacancy കുറവാണെങ്കിൽ ആദ്യം അവരെ എടുക്കാമോ?

നമ്മുടെ അധികാര പരിധിയിൻമേലുള്ള കടന്ന് കയറ്റമായി ആദ്യം തോന്നിയെങ്കിലും അതിൽ എനിക്ക് അല്പം കൗതുകവും, ജിജ്ഞാസയും തോന്നി. കൂട്ടത്തിലുണ്ടായിരുന്ന മറ്റ് മാനേജർമാരുമായും സംസാരിച്ച ശേഷം മൂന്ന് പേരെയും സെലക്ട് ചെയ്യുവാൻ ഞങ്ങൾ തീരുമാനിച്ചു.

പാലസ്തീൻ വംശജനായ ഫർഹാൻ നന്നേ ചെറുപ്പത്തിൽ അമ്മയെ നഷ്ടപ്പെട്ടവനാണ്. കുടുംബം ഏറെക്കുറെയായി പല രാജ്യങ്ങളിൽ. അവൻ കഴിഞ്ഞ കുറേ നാളുകളായി സിറിയയിലെ ആലെപ്പോ നഗരത്തിൽ താമസിക്കുന്നു . സാമാന്യം ഭേദപ്പെട്ട ഇംഗ്ലീഷ് സംസാരിച്ചിരുന്ന ഫർഹാന്റെ ചുണ്ടിൽ സദാ Marlboro സിഗററ്റ് .

Men Always Remember Ladies Because of Romance Only എന്ന് ആദ്യമായി കേൾക്കുന്നത് ഫർഹാനിൽ നിന്നാണ്. സിഗററ്റുകൾ ഒഴിച്ച് മറ്റെന്തിനോടെങ്കിലും അവന് പ്രണയം ഉണ്ടായിരുന്നോ എന്ന് എനിക്ക് സംശയം തോന്നിയിട്ടുണ്ട്. പ്രശ്നങ്ങൾ ഒഴിഞ്ഞിട്ടു വേണ്ടേ ഒന്ന് പ്രേമിക്കാൻ.പ്രശസ്ത സിറിയൻ പാട്ടുകാരൻ ജോർജ്ജ് വസൂഫ് ന്റെ Kalam Ennas എന്ന പാട്ടും വരികളുടെ അർത്ഥവും എനിക്ക് പറഞ്ഞ് തന്നത് ഫർഹാൻ ആണ്.

why do we listen to them my beloved,

i’m in love and making them hear

nobody can prevent my eyes and i won’t be affected by illusions

from people’s talk,people’s talk

people’s talk no no no doesn’t make a difference.

ആഴ്ചയിലൊരിക്കൽ ഉളള day off നു ശേഷം ജോലിയിലേക്ക് മടങ്ങി വരുന്ന ഫർഹാന്റെ മുഖത്ത് നിന്നും പാലസ്തീനിലെ സ്ഥിതി ഗതികൾ വായിച്ചെടുക്കാൻ പറ്റുമായിരുന്നു. തലേന്ന് നടന്ന വെടിവെപ്പിൽ അവന്റെ ഏറ്റം വേണ്ടപ്പെട്ടവരിൽ ആരെങ്കിലും മരണപ്പെടുകയോ, പരിക്ക് പറ്റുകയോ ചെയ്തവർ,അടുത്ത ബന്ധുക്കൾ, സുഹൃത്തുക്കൾ, അവന്റെ പരിചയക്കാർ ഇസ്രയേൽ പട്ടാളത്തിന്റെ പിടിയിലായവർ. തങ്ങളുടെ ഭാര്യയെയോ, മക്കളേയോ അന്യായമായി തടഞ്ഞുവച്ചതിനെ ചോദ്യം ചെയ്തതായിരിക്കാം അവർ ചെയ്ത കുറ്റം. ഇങ്ങനെ പട്ടാളക്കാർ പിടിച്ചു കൊണ്ടുപോകുന്ന പലരും പിന്നീട് ഒരിക്കലും പുറം ലോകം കാണാറില്ല.നന്നേ ചെറുപ്പം മുതൽ തന്നെ ഇതൊക്കെ കണ്ടും ,കേട്ടും ശീലിച്ചതിനാലാവാം ഫർഹാൻ ഒരു ക്ഷുഭിത പ്രകൃതക്കാരൻ ആയി മാറിയത്.

എന്തൊക്കെ പരീക്ഷണങ്ങളും പ്രതിസന്ധികളും ഉണ്ടായാലും ജീവിതത്തോട് പൊരുതി ജയിക്കാനും, അതിജീവിക്കാനുമുള്ള ഫർഹാന്റെ മനോഭാവം ആയിരിക്കാം അതിജീവനത്തിന്റെയും സഹനത്തിന്റെയും അനുഭവങ്ങൾ കുറച്ചെങ്കിലും കണ്ടും കേട്ടും പരിചയമുള്ള കുട്ടനാട്ടുകാരനായ എനിക്ക് ഫർഹാനോട് അടുപ്പം തോന്നാൻ കാരണം.

ഒരു കുട്ടനാട്ടുകാരനെ സംബന്ധിച്ച് ഓരോ വെള്ളപ്പൊക്കവും ഓരോ പുതിയ അനുഭവങ്ങൾ ആണ്. ഒരു പുതിയ തുടക്കം ആണ്. ഒന്നിൽ നിന്നും,ഒന്നുമില്ലായ്മയിൽ നിന്നും ഉള്ള തുടക്കം. കൂട്ടി വച്ച സ്വപ്നങ്ങൾ ഒക്കെയും ഒറ്റ ദിവസം കൊണ്ട് തകർന്നടിഞ്ഞവർ , മാസങ്ങൾ നീണ്ട കാത്തിരിപ്പിന്റെ ഫലം ,കൊയ്ത്തിന് ഏതാനും ദിവസങ്ങൾക്ക് മുൻപ് മടവീണ് പോയവർ , ടൺ കണക്കിന് മീനുകൾ ഒറ്റരാത്രി കൊണ്ട് നഷ്ടപ്പെട്ട മീൻ കുളങ്ങൾ, വീട്ടിലെ കോഴി, താറാവ്, ആട് പശു തുടങ്ങി സകല വളർത്തുമൃഗങ്ങൾ, വീട്ടുവളപ്പിലെ പച്ചക്കറിത്തോട്ടങ്ങൾ തുടങ്ങി വെള്ളപ്പൊക്കത്തിന് ശേഷം തറവാട് വീടുകൾ പോലും താമസ യോഗ്യമല്ലാതായവർ. ഇതിലൊന്നും തളരാതെ,തകരാതെ മുന്നോട്ട് പോകുവാൻ കുട്ടനാട്ടുകാരന് കൈ മുതലായി ഉണ്ടായിരുന്നത് ആരോഗ്യമുളള ശരീരവും , അതിജീവനത്തിനായി പൊരുതാനുള്ള മനസ്സും മാത്രം.

കാലവർഷക്കെടുതികൾ, വെള്ളപ്പൊക്കം മുതലായവ കുട്ടനാട്ടുകാർക്ക് പുത്തരിയൊന്നും ആയിരുന്നില്ലെങ്കിലും 2018 മുതൽ അടിക്കടി ഉണ്ടായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനവും അതിനെ തുടർന്നുള്ള പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങളും കുട്ടനാടൻ ജീവിതത്തെ സാരമായി ബാധിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിജീവനം അതിസാഹസികവും , ദൃഷ്കരവുമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. വെള്ളം വെള്ളം സർവ്വത്ര , തുള്ളി കുടിപ്പാനില്ലത്രേ എന്ന അവസ്ഥ.

കുട്ടനാട്ടുകാർ പൊതുവിൽ അദ്ധ്വാന ശീലരാണ്. പ്രകൃതി ദുരന്തങ്ങൾക്കു മുന്നിൽ പതറാത്തവരാണ്. അതിജീവനത്തിന്റെ പാതയിൽ കർമ്മനിരതരും,ക്ഷമ യുളളവരുമാണ്. അടുത്ത കാലത്തായി വർദ്ധിച്ചു വരുന്ന ജാതി, മതം തിരിച്ചുള്ള വേർതിരിവുകൾ, ഇത്തിരി കുശുമ്പ്, ലേശം പരദൂഷണം, അൽപം പാരവയ്പ് ഇവ മാറ്റി നിർത്തിയാൽ കുട്ടനാട്ടുകാർ പൊതുവിൽ സ്നേഹ സമ്പന്നരും ആണ്.

തങ്ങളുടെ മേൽ തീപ്പന്തമായി പതിക്കുന്ന മനുഷ്യനിർമ്മിത ദുരന്തങ്ങൾക്ക് കാരണമായി ഫലസ്തീനികൾക്ക് ചൂണ്ടിക്കാട്ടാൻ നേരെ മുന്നിൽ ഇസ്രായേൽ ഉണ്ട്. ഇരുപത്തൊന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലും മനുഷ്യന് മനുഷ്യനോട് കാട്ടുന്ന വംശീയത ഉണ്ട്, ആകെ കൂടിക്കുഴഞ്ഞു കിടക്കുന്ന മധ്യേഷ്യൻ രാഷ്ട്രീയവും നിർവികാരമായി, ഒരു ചൂണ്ടു വിരൽ പോലുമനക്കാതെ അതിനെ നോക്കിക്കാണുന്ന ആഗോള മനുഷ്യരുമുണ്ട്. പലസ്തീൻകാരൻ തൻറെ വിശ്വാസങ്ങളെ മുറുക്കെപ്പിടിച്ചു കൊണ്ട് ഈ ഭൂമിയിൽ നീതിക്കായി പോരാടുന്നു.

തങ്ങളുടെ മേൽ ഇടി മിന്നലായി പതിക്കുന്ന അശനിപാതങ്ങളുടെ നേർക്ക് കുട്ടനാട്ടുകാരന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടാൻ ആകാശങ്ങളിലെ അദൃശ്യ ശക്തികൾ പോലുമില്ല എന്നതാണ് വ്യത്യാസം. അവൻ വിശ്വാസങ്ങളെ മുറുകെപ്പിടിച്ചു കൊണ്ട് എല്ലാം ദൈവത്തിലർപ്പിക്കുന്നു. വ്യത്യസ്തമായ ജീവിത സാഹചര്യങ്ങളും , വെല്ലുവിളികളും ആണെങ്കിലും ഒരു കുട്ടനാട്ടുകാരനായതിനാലാവാം അതിജീവന പോരാട്ടത്തിൽ തങ്ങളേക്കാൾ പതിന്മടങ്ങ് ക്ലേശത അനുഭവിക്കുന്ന ഫർഹാൻമാരെ തിരിച്ചറിയാനും തങ്ങളിൽ ഒരുവനെപ്പോലെ കാണാൻ സാധിക്കുന്നതും.