ഓർമ്മ

ഹിന്ദി സിനിമാ സംഗീതത്തിന്റെ ഒരേടു കൂടി അവസാനിച്ചു. 1968 ൽ ഹക്കീകത് എന്ന ചിത്രത്തിന് വേണ്ടി മദൻ മോഹൻ സംഗീത ത്തിൽ അതികായരായ മുഹമ്മദ് റഫി, മന്നാഡേ, തലത് മഹമൂദ് എന്നീ ഗായകർക്കൊപ്പം ‘ഹോകെ മജ്ബൂർ ഉസെ’ എന്ന ഗാനം പാടിയാണ് ഭൂപേന്ദ്ര ഹിന്ദി സംഗീതത്തിൽ കാലെടുത്ത് വെക്കുന്നത്. തന്റേതായ ഗാനാലാപനവൈഭവം കൊണ്ട് നൂറ് കണക്കിന് സിനിമാഗാനങ്ങൾക്കും, ഗസൽ ആൽബങ്ങൾക്കും ജീവൻ നൽകിയാണ് ഭുപേന്ദ്ര സിംഗ് യാത്രയായത്.

1940 ഫെബ്രവരി ആറിന് ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യയിൽ അമൃത് സറിലാണ് ജനനം. സംഗീതത്തിൽ ആദ്യഗുരു പിതാവ് പ്രൊഫ. നാഥാ സിംഗ്ജി തന്നെയായിരുന്നു. ജീവിതത്തിലും സംഗീതത്തിലും വളരെ കണിശത പുലർത്തിയിരുന്ന പിതാവിന്റെ സംഗീത വഴി ഭൂപേന്ദ്രയ്ക്ക് ആദ്യ കാലങ്ങളിൽ ഒട്ടുംതന്നെ ഇഷ്ടമായിരുന്നില്ല. 1962 ൽ ഓൾ ഇന്ത്യാ റേഡിയോയിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നതിനിടയിൽ ഗിത്താർ, വയലിൻ തുടങ്ങിയ വാദ്യോപകരണങ്ങൾ പഠിച്ചു. പിന്നീട് ദൂരദർശനിൽ ഗിത്താറിസ്റ്റായി സേവനം ചെയ്യുന്നതിനിടെ സംഗീതജ്ഞൻ മദൻ മോഹനെ കണ്ടുമുട്ടുകയും അദ്ദേഹം ബോംബെയിലേക്ക് ക്ഷണിക്കു കയും ചെയ്തു. ആ ഒരു തുടക്കമാണ് ‘ഹക്കിക്കത്തിൽ’ ആദ്യ ഗാനത്തിന് തുടക്കം കുറിച്ചത്. തുടർന്ന് ആഖരി ഖത്ത് എന്ന ചിത്രത്തിന് വേണ്ടി ഖയാമിന്റെ സംഗീതത്തിൽ ഒരു സോളോ പാടി. പിന്നീടുള്ള കാലങ്ങളിൽ നാം കേട്ടാസ്വദിച്ച് കൊണ്ടിരിക്കുന്ന നിരവധി ഗാനങ്ങളാൽ സമ്പന്നം. ഗുൽസാർ ചിത്രമായ ‘മൗസം’ കണ്ടവർ അതിൽ വിഷാദാർ ദ്രമായി ഒഴുകിക്കൊണ്ടിരുന്ന ‘ദിൽ ഡുണ്ട് താ ഹെ ‘എന്ന ഗാനം എങ്ങിനെയാണ് മറക്കുക? ഇതിനിടയിൽ മുഹമ്മദ് റഫി, കിഷോർ കുമാർ എന്നിവർക്കൊപ്പം ധാരാളം ഗാനങ്ങൾ പാടാൻ അവസരം ലഭിച്ചു. ‘മാസൂം’ എന്ന ചിത്രത്തിലെ ‘ഹുസൂർ ഇസ് ഖദർ ബിന’ എന്ന സുരേഷ് വാഡ്കർക്കൊപ്പം പാടിയ ഗാനം കാലം കഴിയും തോറും നിത്യ ഹരിതഗാനമായി കേട്ട് കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

1968 ലാണ് ഭുപേന്ദ്ര ജി ആദ്യമായി സ്വതന്ത്ര സംഗീത എൽ.പി. ആൽബത്തിന് തുടക്കം കുറിക്കുന്നത്. അതിലെ മൂന്ന് ഗാനങ്ങൾക്ക് സംഗീത സംവിധാനം നിർവ്വഹിച്ചതും ഭുപേന്ദ്ര തന്നെ. അതിന് ശേഷം 1978 ൽ സ്പാനിഷ് ഗിത്താർ, ബാസ്, ഡ്രം ഇവ ഉപയോഗിച്ചുളള ഗസൽ സ്റ്റൈൽ ആൽബത്തി ന് ആദ്യമായി ഭുപേന്ദ്ര തുടക്കം കുറിച്ചു . മൂന്നാമതായി 1980 ൽ പുറത്തിറക്കിയ ‘വോ ജോ ഷായിർ ഥാ’ എന്ന ആൽബത്തിന് വരികൾ കുറിച്ചത് ഗുൽസാറായിരുന്നു.

പിന്നണി ഗായികയും ഗസൽ ഗായികയുമായ പശ്ചിമ ബംഗാളിൽ നിന്നുള്ള മൈഥിലിയാണ് ജീവിത സഖി. 1980 മുതൽ ഇവരൊന്നിച്ച് വർഷംതോറും നൂറ് കണക്കിന് വേദികളിൽ ഗസൽ പരിപാടികൾ ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഒട്ടേറെ ഗസൽ, ഗീത് ആൽബങ്ങൾ സംഗീത ലോകത്തിന് സമ്മാനിച്ചിട്ടുണ്ട്. പല പാട്ടുകളിലും നാം ഏറെ ഇഷ്ടത്തോടെ കേൾക്കാനാഗ്രഹിക്കുന്ന ഗിത്താറിന്റെ മീട്ടലുകൾക്ക് പിന്നിലും ഭുപേന്ദ്രയുടെ വിരലുകൾ പതിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. (ഉദ: ചുരാലിയ തോ , തും ജോ മിൽ ഗയേ ഹോ) റഫി, കിഷോർ തുടങ്ങിയ ഗായകരുടെ എതയോ ഗാനങ്ങൾക്ക് ഗിത്താറിന്റെ തേൻ പുരട്ടിയത് ഭൂപേന്ദ്ര യായിരുന്നു.

പാടിയ പാട്ടുകളുടെ എണ്ണത്താലല്ല സർഗാത്മകമായി പാടിയ പാട്ടുകളാലാണ് ഒരു ഗായകന്റെ ശബ്ദം സംഗീതാ സ്വാദകർക്കിടയിൽ ചിരപ്രതിഷ്ഠ നേടുന്നത്. വളരെ സൗമ്യനും ഏതൊരാളാടും സമഭാവനയോടെ പെരുമാറുന്നവനും ആയതു ഭുപേന്ദ്രയെന്ന മനുഷ്യനെ ഏറെ മഹത്വമുള്ളവനാക്കി. വർഷങ്ങളായി അദ്ദേഹവുമായി ചെറിയ തോതിൽ സംഗീതത്തെ കുറിച്ച് സംവദിക്കാൻ അവസരം കിട്ടിയത് ഞാൻ വിനയപൂർവ്വം സ്മരിക്കുന്നു. ഒട്ടേറെ പാട്ടിന്റെ പിന്നാമ്പുറ കഥകൾ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു തന്നിട്ടുണ്ട്. അദ്ദേഹത്തെ നേരിൽ കാണാൻ കഴിഞ്ഞില്ലെങ്കിലും കാണാമറയത്ത് കിട്ടിയ സൗഹൃദം ഒരു ഭാഗ്യ മായി ഞാൻ കരുതുന്നു.

പ്രിയ ഭൂപേന്ദ്ര ജീ….
എവിടെയായാലും താങ്കൾ പാടി തീർത്ത
ഓരോ ഗാനങ്ങളിലൂടെ സംഗീത ലോകം
താങ്കളെ സ്മരിച്ചു കൊണ്ടേയിരിക്കും …
മേരി ആവാസ് ഭി പെഹചാന്ലേ …
ഘർ യാദ് രഹേ ….
വിട…..

കവർ : വിത്സൺ ശാരദാ ആനന്ദ്

ജീവിതത്തിൻറെ പുലർകാലമായ കുട്ടിക്കാലം. ഓർക്കുമ്പോൾ ചിരിക്കാനും ചിന്തിക്കാനും ഏറെയാണ്. കാലം മാറുമ്പോൾ ചിലതൊക്കെ മാഞ്ഞു പോകാം . എങ്കിലും ചിലതൊക്കെ എന്നും ഓർമയിൽ നിലനിൽക്കും.

1967കളിൽ നടന്ന സംഭവമാണ് . വയലിനാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഒരു ദ്വീപ് പോലുള്ള സ്ഥലത്താണ് ഞാൻ താമസിച്ചിരുന്നത്. അതുകൊണ്ട് തന്നെ വീട്ടുപേർ വേറെയാണെങ്കിലും തറപ്പറമ്പുകാർ എന്നാണ് ഞങ്ങളെ വിളിച്ചിരുന്നത്. ഇന്നത്തെ പോലെ അടുത്തടുത്തൊന്നും വീടുകൾ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. ഞങ്ങളുടെ വീട്ടിൽ നിന്ന്അടുത്ത വീട്ടിൽ എത്താൻ പാടത്തിന് അരികിലൂടെ ഒരു വരമ്പുണ്ടായിരുന്നു. വീട്ടുപറമ്പിൻറെ ചുറ്റും കൈത കൊണ്ട് അതിർത്തി വെച്ചിരുന്നു.

പായ നെയ്ത് വിറ്റാണ് പലരും നിത്യവൃത്തി നടത്തിയിരുന്നത്. കൂട്ടത്തിൽ ഞങ്ങളും . അന്ന് അരിക്കൊക്കെ വലിയ വിലയായിരുന്നു. അതുകൊണ്ട് റേഷൻ അരിയും ഗോതമ്പും ആരും വാങ്ങിക്കാതെ ഇരിക്കില്ല. ആഴ്ച്ചയിലായിരുന്നു റേഷൻ. ഒരാഴ്ചയിലെ റേഷൻ അതാത് ആഴ്ചയിൽ തന്നെ വാങ്ങണം. അല്ലെങ്കിൽ അത് ‘ലാപ്സ് ‘ആകും. ചെറുകിടക്കാരുടെ പ്രധാന വരുമാനം കശുവണ്ടിയും, പായയും ഒക്കെ വിറ്റുകിട്ടുന്ന പൈസയാണ്.

അന്ന് ചന്ത ഉണ്ടായിരുന്നത് രണ്ടു സ്ഥലങ്ങളിൽ ആയിരുന്നു എടത്തിരുത്തിയിലും, ചെന്ത്രാപ്പിന്നി നമ്പ്രാട്ടിച്ചിറയിലും. ആഴ്ച്ചയിൽ രണ്ടു ദിവസമാണ് ചന്ത. ചൊവ്വയും, ശനിയും. പ്രഭാതം മുതൽ അടുത്ത സൂര്യോദയം വരെയാണ് ചന്ത സമയം. ഉദയം ആകുന്നതോടെ ചന്ത അവസാനിപ്പിക്കും. അവിടത്തെ പ്രധാന ക്രയവിക്രയ ഇനങ്ങൾ നാളികേരം, അടക്ക, കശുവണ്ടി, പായ എന്നിവയാണ്. ഇവ വാങ്ങുവാനും വിൽക്കുവാനും ആളുകൾ എത്തുന്നു. പായ വിൽക്കാനും വാങ്ങാനും എത്തുന്നവരാണ് അധികവും. അക്കാലത്തു് എൻറെ വീട്ടിലെ പ്രധാന വരുമാന മാർഗം പായ വിറ്റുകിട്ടുന്ന പൈസയാണ്. റേഷനും മറ്റു പല വ്യഞ്ജനങ്ങളും അതുകൊണ്ടാണ് വാ ങ്ങുന്നത്. വീട്ടിൽ വല്യമ്മയും, അമ്മയും പായ നെയ്യും. അത് വിൽക്കാൻ കൊണ്ടുപോകേണ്ട ചുമതല എനിക്കാണ്. അമ്മ പറഞ്ഞതിലും കൂടുതൽ വിലക്കാണ് വിറ്റതെങ്കിൽ പത്തുപൈസ എനിക്ക് തരും. അത്കൊണ്ട് കൂടുതൽവില കിട്ടാൻ ഞാൻ ശ്രമിക്കും.

ഒരു ദിവസം അമ്മ എന്നെ പായ വിൽക്കാൻ കൊണ്ടുപോകാനായി വിളിച്ചുണർത്തി. മിക്കപ്പോഴും അമ്മ വിളിക്കുമ്പോൾ ഞാൻ ഉണർന്ന് മുറ്റത്തേക്കു നോക്കും.റോഡ് വളരെ അകലെ ആണെങ്കിലും ചന്തക്ക് പോകുന്ന കാളവണ്ടികളുടെ അടിയിൽ കെട്ടിയിട്ടിരിക്കുന്ന റാന്തൽ വിളക്കിൻറെ തിരിനാളം കാണാമായിരുന്നു. അന്ന് റോഡിലൊന്നും തെരുവുവിളക്ക് അധികമൊന്നും പ്രകാശിച്ചിരുന്നില്ല. സമയം അറിയാൻ വാച്ച് ഒന്നും ഞങ്ങൾക്ക് ഇല്ലായിരുന്നു. രാത്രി സമയം കണക്കാക്കുന്നത് വളരെ രസമാണ്. തൃപ്രയാർ അമ്പലത്തിൽ അത്താഴ പൂജ കഴിഞ്ഞു നടയടക്കുമ്പോൾ വെടി പൊട്ടിക്കും. അപ്പോൾ ഒൻപത് മണി. പിന്നീട് പാതിര വെടി, പിന്നെ പുലർച്ച വെടി ഇങ്ങിനെയാണ് സമയം കണക്കാക്കിയിരുന്നത്.അന്നത്തെ കാലത്ത് ശബ്ദ കോലാഹലങ്ങൾ ഒന്നും ഇല്ലാത്തതുകൊണ്ട് വെടി ശബ്ദം വളരെ ദൂരെവരെ കേൾക്കും. ഒരു വെടി ശബ്ദം കേട്ടപ്പോൾ അമ്മ എന്നെ വിളിച്ചുണർത്തി.

‘എടാ പുലർച്ച വെടി കേൾക്കുന്നു നീ വേഗം എഴുന്നേൽക്ക്’

ഞാൻ വേഗം എഴുന്നേറ്റ് മുറ്റത്ത് വന്നു നോക്കി. നല്ല വെളിച്ചം. കുറച്ച് നേരം അവിടെ ഇരുന്നു.റോഡിലേക്ക് സൂക്ഷിച്ച് നോക്കി. കാളവണ്ടികളൊന്നും പോകുന്നില്ല. എങ്കിലും വെളിച്ചമുണ്ടല്ലോ ഞാൻ പായ്‍ക്കെട്ടുമെടുത്ത് നടന്നു.വരമ്പിലൂടെ നടന്ന് അടുത്ത വീട്ടുപറമ്പിൽ എത്തുന്നതിനുമുമ്പ് ഞാൻ കണ്ട വെളിച്ചമൊക്കെ അപ്രത്യക്ഷമായി ആകെ ഇരുട്ട് വ്യാപിച്ചു. നല്ല കോടമഞ്ഞും. എന്നും നടക്കുന്ന വഴി ആയതുകൊണ്ട് അരണ്ട വെളിച്ചത്തിലും മുന്നോട്ട് പോകാൻ പറ്റി. ആ വീട്ടുപറമ്പും അടുത്ത ഒരു വീടും കഴിഞ്ഞാൽ റോഡ് ആയി. ഞാൻ വീടിന്റെ മുറ്റത്തേക്ക് എത്താറായി. വീട്ടുമുറ്റത്തേക്ക് നോക്കിയപ്പോൾ ഉള്ളൊന്നു കാളി. ഒരു കറുത്ത രൂപം ഇരുട്ടിൽ മുറ്റത്ത് നിൽക്കുന്നു. ഞാൻഉറപ്പിച്ചു,അത് പ്രേതം തന്നെ. അങ്ങിനെ തോന്നാനും കാരണങ്ങൾ ഉണ്ട്.തെങ്ങു കയറ്റക്കാരൻ രാമൻ തെങ്ങു കയറാൻ വരുമ്പോഴൊക്കെ അയാൾ കണ്ട പ്രേതത്തിന്റെ കഥകൾ ഞങ്ങളോട് പറയാറുണ്ട്. പ്രേതം എന്നൊന്നില്ല. അതൊക്കെ വെറുതെ പറയുന്നതാണ്. എന്നൊക്കെ പറഞ്ഞ് അയാളോട് ഞങ്ങൾ തർക്കിക്കാറുണ്ട്. അങ്ങനെ ഒരിക്കൽ അയാൾ പറഞ്ഞു, ഞാൻ നിന്നിരുന്ന ആ വീട്ടു പറമ്പിൽ അവിടത്തെ സാഹിബിന്റെ പ്രേതത്തെ അയാൾ പല തവണ കണ്ടിട്ടുണ്ടെന്ന്!

അത് മുസ്ലിം അല്ലേ മുസ്ലിംകൾക്ക് എങ്ങനെ പ്രേതം ഉണ്ടാകും എന്നായിരുന്നു എന്റെ സംശയം. രാമൻ വിശദീകരിച്ചു. മുസ്ലിം ആണെങ്കിലും അയാൾ മരിച്ചത് എങ്ങിനെയാണെന്ന് അറിയില്ലേ? അങ്ങിനെ അപകട മരണമാണെങ്കിൽ പ്രേതം വന്നിരിക്കും. ആ വീട്ടിലെ അബ്ദുല്ല സാഹിബ് കച്ചവടക്കാരനായിരുന്നു. ഒരു ദിവസം കച്ചവടം കഴിഞ്ഞ് വീട്ടിൽ എല്ലാവരുമായി കുശലം പറഞ്ഞിരിക്കയായിരുന്നു. പെട്ടെന്ന് അടുത്ത വീട്ടിലെ കുളത്തിൽ ഒരു വലിയ ശബ്ദത്തോടെ എന്തോ വീഴുന്നത് കേട്ടു. ഉടനെ അബ്ദുല്ല സാഹിബ് അങ്ങോട്ട് ഓടി. ശബ്ദം കേട്ട എല്ലാവരും ചൂട്ടും കത്തിച്ച് കുളത്തിന് ചുറ്റും കൂടി. ആ വീട്ടിലെ കുട്ടി നിലവിളിച്ചുകൊണ്ട് പറഞ്ഞു

‘വാപ്പ കുളത്തിൽ വീണിട്ടുണ്ട് വാപ്പാനെ ഇവിടെ എങ്ങും കാണുന്നില്ല’

ആളുകൾ തമ്മിൽ തമ്മിൽ നോക്കി.

‘ ഓ കാദർ സാഹിബാണോ വീണത്?. അദ്ദേഹത്തിന് അസുഖമുള്ള ആളല്ലേ? രാത്രി പാതിരയാകുമ്പോൾ എഴുന്നേറ്റ് കുളത്തിൽ പോയി കുളിച്ച് വന്ന് കിടക്കുന്നത് അദ്ദേഹത്തിൻറെ ഒരു അസുഖമായിരുന്നു.ചിലപ്പോൾ വലിയ ശബ്ദവും ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട്. ‘

ഇത് കേട്ട ഉടനെ അബ്ദുല്ല സാഹിബ് കുളത്തിലേക്ക് എടുത്ത് ചാടി. കുറച്ച് നേരത്തേക്ക് വെള്ളം കിടന്ന് ഇളകി മറിയുന്നതല്ലാതെ ആരെയും പുറത്തോട്ട് കണ്ടില്ല. ആകെ നിലവിളിയും ബഹളവും. ഒട്ടും കാത്തുനിൽക്കാതെ അബ്ദുല്ല സാഹിബിന്റെ മകൻ കുളത്തിലേക്കു ചാടി. കുറച്ച് കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ഒരാളെ പൊക്കി വെള്ളത്തിൻറെ മുകളിൽ വന്നു. അത് കാദർസാഹിബായിരുന്നു. വെള്ളം കുറെ കുടിച്ചെന്നല്ലാതെ ബോധം പോയിട്ടുണ്ടായിരുന്നില്ല. ആളിനെ കരക്ക് എത്തിച്ച ശേഷം അബ്ദുല്ല സാഹിബിനെ തിരഞ്ഞ് കുളത്തിലേക്ക് വീണ്ടും ഇറങ്ങി. കുറെ നേരത്തെ തിരച്ചിലിനു ശേഷം അബ്ദുല്ല സാഹിബിനെയും കൊണ്ട് മകൻ കുളത്തിൽ നിന്നും പൊങ്ങി. പക്ഷെ അദ്ദേഹത്തിന് ബോധം ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. രണ്ടുപേരെയും ആശുപത്രിയിൽ കൊണ്ടുപോയി. കാദർ സാഹിബിന് പ്രത്യേകിച്ച് കുഴപ്പമൊന്നും ഉണ്ടായില്ല. വേഗം തന്നെ ആശുപത്രി വിട്ടു. പക്ഷെ അബ്ദുല്ല സാഹിബിൻറെ നില വളരെ മോശമായിരുന്നു. പത്ത് ദിവസം ആശുപത്രിയിൽ കിടന്നു. പത്താം ദിവസം അദ്ദേഹം മരിച്ചു.

അത് വരെ കേട്ട പ്രേത കഥകൾ ഒക്കെ സിനിമാ തിയേറ്ററിൽ കാണിക്കുന്ന സ്ലൈഡർ പോലെ ഒന്നൊന്നായി എൻറെ മനസ്സിലൂടെ ഓടി മറഞ്ഞു. ഞാൻ ആകെ പേടിച്ച് വിയർത്തു. അബ്ദുല്ല സാഹിബിൻറെ പ്രേതമാണോ മുന്നിൽ നിൽക്കുന്നത്! എന്തുചെയ്യണമെന്ന് ഒരു ഊഹവുമില്ലാതെ ആ നിൽപ്പ് നിൽക്കയാണ്. ഒന്ന് ഒച്ചവെച്ചാൽ വീട്ടുകാർ ഉണരും, ആകെ ബഹളമാവും. പതുക്കെ പിന്നോട്ട് നീങ്ങി തിരിച്ച് വീട്ടിൽ പോയാലോ? അത് അതിലേറെ പ്രശ്നം ആകും. പായ വിൽക്കാതെ വീട്ടിൽ പോയാൽ റേഷൻ വാങ്ങാൻ പറ്റില്ല. ശനിയാഴ്ചയാണ് റേഷൻ. പിന്നെകിട്ടില്ല . അതൊരുവശത്ത്. പിന്നോട്ട് പോയാൽ ആ സാധനവും എന്റെ പിന്നാലെ വരില്ലെന്ന് ആരുകണ്ടു? അങ്ങിനെയൊക്കെ ചിന്തിക്കവേ പെട്ടെന്നൊരു ആശയം മനസ്സിൽ വന്നു. തിരിച്ചു പോകാതെ തൊട്ടടുത്ത വീട്ടിലെ പറമ്പിൽ കയറി അവരുടെ മുറ്റത്തുകൂടി റോഡിലേക്ക് പോകാം. കുറച്ച് വളഞ്ഞ വഴിയാണെങ്കിലും അതേ നിവൃത്തിയുള്ളൂ. അപ്പോഴും ആ വീട്ടുകാർ എങ്ങാനും ഉണർന്നാൽ ആകെ പ്രശ്നമാകും. കാരണം എനിക്ക് ഒരു കാരണത്താലും ആ വീട്ടുപറമ്പിൽ കയറേണ്ട കാര്യമില്ല. വഴി നേരെ കിടക്കുമ്പോൾ പിന്നെ വളഞ്ഞ് അവരുടെ മുറ്റത്തുകൂടെ എന്തിനു പോകണം.? എന്തും വരട്ടെ എന്ന് കരുതി ഞാൻ പതുക്കെ അടുത്ത പറമ്പിലേക്ക് തിരിഞ്ഞ് റോഡിലേക്ക് പോയി. റോഡിൽ എത്തിയപ്പോൾ എനിക്ക് ശ്വാസം നേരെ വീണു.

എങ്കിലും റോഡിലൊന്നും ആരെയും കണ്ടില്ല. നേരെ ചന്ത സ്ഥലത്ത് എത്തി. അവിടെ രണ്ടു മൂന്നു പേർ മാത്രമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. അപ്പോഴാണ് എനിക്ക് മനസ്സിലായത് അമ്മ എന്നെ വിളിച്ചത് പാതിരാ വെടിയുടെ ശബ്ദം കേട്ടിട്ടാണെന്ന്! കുറച്ച് കഴിഞ്ഞപ്പോൾ പായ വാങ്ങുന്ന ഒരാൾ വന്നു അയാൾ എന്നോട് ചോദിച്ചു.

‘അല്ല എന്താ ഇന്ന് നേരത്തെ?’

‘എണീറ്റപ്പോൾ നല്ല വെളിച്ചം കണ്ടു. ഉടനെ പോന്നു’

അയാൾ എന്റെ പായ വാങ്ങി വിരിച്ച് അതിലിരുന്നു. ചന്ത തുടങ്ങാൻ ഇനിയും സമയം ഏറെയുണ്ട്. ആളുകൾ എത്തുന്നതേയുള്ളൂ. പ്രധാന കച്ചവടക്കാർ എത്തിയാൽ മാത്രമേ ചന്ത തുടങ്ങൂ. അവരിൽ ഒരാൾ കെട്ട് പൊട്ടിക്കട്ടേ എന്ന് ചോദിച്ച് പായ കെട്ടിയിരിക്കുന്ന വള്ളി പൊട്ടിക്കും. അതോടെ കച്ചവടം തുടങ്ങലായി. പിന്നെ പായക്ക് വിലപറയലും വിലപേശലും ഒക്കെയായി നല്ല ബഹളമാണ്. എന്തായാലും അന്ന് എൻറെ പായക്ക് വില ഉദ്ദേശിച്ചതിലും കൂടുതൽ കിട്ടി. എന്നിട്ടും ഞാൻ ചന്ത തീരുംവരെ അവിടെ തന്നെ നിന്നു. നേരം വെളുക്കട്ടെ എന്നിട്ടു പോന്നാൽ മതി എന്ന് ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു. കാരണം മറ്റൊന്നും അല്ല. തിരിച്ച് പോകേണ്ടത് ആ വീട്ടുമുറ്റത്തുകൂടി തന്നെ വേണം. ഇരുട്ടിൽ വന്നാൽ ആ പ്രേതം വീട്ടുമുറ്റത്ത് തന്നെ നിൽപ്പുണ്ടെങ്കിലോ? സംഗതി പുലിവാലായില്ലേ?

നേരം വെളുത്തു റോഡൊക്കെ സജീവമായി. ഞാൻ വീട്ടിലേക്ക് തിരിച്ചു. അകലെ നിന്നുകൊണ്ട് പ്രേതത്തെ കണ്ട വീട്ടുമുറ്റത്തേക്ക് നോക്കി. അപ്പോഴും ആ കറുത്ത രൂപം അവിടെത്തന്നെ ഉണ്ട്. അത് എന്തായാലും പ്രേതം അല്ല. കാരണം പ്രേതങ്ങൾ രാത്രി മാത്രമേ സഞ്ചരിക്കൂ പകലിൽ അവർ വരില്ല എന്നൊക്കെയാണ് ഞാൻ കേട്ട കഥകൾ. അതുകൊണ്ട് ധൈര്യത്തോടെ ആ വീട്ടുമുറ്റത്തേക്ക് ഞാൻ അടുത്തു. അപ്പോഴാണ് എന്നെ പേടിപ്പിച്ച സാധനത്തെ നേരിൽ കാണുന്നത്. താഴ്ന്നു കിടന്ന അയയിൽ മുട്ടാതിരിക്കാൻ പതുക്കെ കുനിഞ്ഞു തൂങ്ങിക്കിടന്ന കിടന്ന ഓലമടലിന് ഒരടി കൊടുത്തു സകല ദേഷ്യവും തീർത്തു ഞാൻ വീട്ടിലേക്കു മടങ്ങി.

വീട്ടിൽ എത്തിയപ്പോൾ അമ്മ ഉമ്മറത്തു തന്നെ നിൽപ്പുണ്ടായിരുന്നു. അമ്മ ഇരുന്നിടത്തുനിന്നെഴുന്നേറ്റു വന്നു.

‘മോനേ പാതിരാ വെടിയുടെ ശബ്ദം കേട്ടപ്പോൾ അത് പുലർച്ച വെടിയുടെ ശബ്ദമാണെന്നു കരുതിയാ നിന്നെ വിളിച്ചത്. മോൻ പേടിച്ചാണോ പോയത്?’

“ഞാനോ ? പണ്ടത്തെ ആളുകളെപ്പോലെ എനിക്കതിലൊന്നും വിശ്വാസല്ല്യ “

അഴയിൽ തൂങ്ങിയ തെങ്ങിൻ പട്ട കണ്ട് പ്രേതമാണെന്ന് തെറ്റിദ്ധരിച്ച് ഇല്ലില പോലെ വിറച്ചാണമ്മെ ഈ മോൻ വന്നത് എന്ന് ആത്മഗതം ചെയ്ത് പുഞ്ചിരിച്ചുകൊണ്ട് ഞാൻ അകത്തേക്ക് നീങ്ങി….

വര : മധുസൂദനൻ അപ്പുറത്ത്

കവർ ഡിസൈൻ : മനു

ആ നെടുനീളൻ കടത്തിണ്ണയിലാണ് അരിയോട്ടുകോണത്തിന്റെ ചരിത്രമെല്ലാം അടയാളപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നതെന്ന് പലപ്പോഴും തോന്നിയിട്ടുണ്ട്. കാലമെത്ര പുരോഗമിച്ചിട്ടും അശേഷം മാറാൻ തയ്യാറാകാതെ നീണ്ടു നിവർന്ന് കിടക്കുന്ന ആ സിമന്റ് തറകളിൽ തിണ്ണമിടുക്കിന്റെ ആരാധകരായി ചടഞ്ഞിരിക്കുന്നവരുടെ കാഴ്ച്ചയ്ക്ക് മാത്രമേ മാറ്റമില്ലാതുള്ളൂ.

ചാരായ നിരോധനം വരുന്നതിന് മുൻപ് പ്രദേശത്തെ പ്രധാന ആകർഷണമായിരുന്ന ഷാപ്പിന്റെ ഉപഭോക്താക്കളായിരുന്നു ആദ്യകാലത്ത് ആ കടത്തിണ്ണയെ കൂടുതൽ ആശ്രയിച്ചിരുന്നത്. പഴയകാലത്തെ തികച്ചും മാന്യന്മാരായ മദ്യപർ ചില്ലറ ഒളിവ് മറവുകളോടെ മാത്രം ഷാപ്പിലെത്തി മടങ്ങിയിരുന്നെങ്കിലും, കൂട്ടത്തിൽ ചില കലാകാരന്മാർ മാത്രം ചില്ലറ അഭ്യാസമുറകൾക്കൊടുവിൽ കടത്തിണ്ണയിൽ അഭയം പ്രാപിക്കുകയും ലഹരിയുടെ പിടി വിടുന്നതുവരെ അവിടെ കിടക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. അക്കാലത്ത് നൂറുരൂപ നോട്ടിന് ചില്ലറ വേണമെങ്കിൽ ചാരായഷാപ്പിൽ തന്നെ കയറണമായിരുന്നുവെങ്കിലും ചില്ലറ വാങ്ങാൻ കയറിയതിന്റെ പേരിൽ മദ്യപാനികളായി പേരുകേട്ടവർ ഉണ്ടായിരിന്നുവോ എന്നറിയില്ല.

കടത്തിണ്ണയിൽ തുടങ്ങി കടത്തിണ്ണയിൽ അവസാനിക്കുന്ന ചർച്ചകളും രാഷ്ട്രീയവുമാണ് അരിയോട്ടുകോണത്തെ വ്യത്യസ്തമാക്കുന്നത്. സ്മാരകങ്ങളോ കാണിക്കവഞ്ചികളോ കൊടിമരങ്ങളോ വേർതിരിക്കാത്തവർ ആ കടത്തിണ്ണ വിട്ട് പഞ്ചായത്ത് കിണറിന്റെ കൈവരിയിലേക്കോ അരശ് മരത്തിന്റെ തണലിലേക്കോ കുടിയേറാൻ തയ്യാറാകാത്തതിന്റെ കാരണമിന്നും അജ്ഞാതമാണ്.

കൊച്ചുപാർവ്വതി അമ്മൂമ്മയിലും ഭവാനി അമ്മച്ചിയിലും പങ്കജം അപ്പച്ചിയിലും ഒക്കെയായി കൈമാറി വരുന്ന ഒരു സ്ത്രീപക്ഷ സാമൂഹ്യ വ്യവസ്ഥയാണ് അരിയോട്ടുകോണമെന്ന് പറയാം. പഴയ കാലത്തെ ജീവിത സാഹചര്യങ്ങളിൽ അടുക്കളകളിൽ മാത്രം ഒതുങ്ങി കഴിയേണ്ടിയിരുന്നവർ ജീവിത പ്രാരാബ്ധ ങ്ങളോട് പൊരുതിയതും സമൂഹമദ്ധ്യ ത്തിൽ പ്രതികരിച്ചതുമൊക്കെ ചർച്ച ചെയ്യാൻ പുതിയ തലമുറ ഇപ്പോഴും സന്നദ്ധരായിട്ടില്ല. ശക്തരായ സ്ത്രീകളുടെ അടയാളങ്ങൾ സമൂഹത്തിന്റെ ഓർമ്മകളിൽ നിന്നു പോലും മാഞ്ഞു പോകുന്നത് അത്തരം ജീവിതങ്ങളോടുള്ള അനാദരവായി കണ്ട് തുടങ്ങേണ്ടിയിരിക്കുന്നു.

കുന്നുംവിള മുക്കിൽ മുറുക്കാൻ കട നടത്തി ജീവിതത്തെ നേരിട്ട കൊച്ചുപാർവ്വതി അമ്മൂമ്മ പഠിപ്പിച്ച കച്ചവടത്തിന്റെ ബാലപാഠങ്ങൾ പിന്തുടർന്ന് രണ്ട് തലമുറ ജീവിതം നേടിയെടുത്തെങ്കിലും അരിയോട്ടുകോണത്ത് ആദ്യമായി കച്ചവടം നടത്തി വിജയിച്ച സ്ത്രീയുടെ ഓർമ്മകൾ മാത്രമാരും പങ്കുവെയ്ക്കുന്നില്ല. ചക്കയും ചക്കക്കുരുവും മരച്ചീനിയും അടയ്ക്കയും മോരും നാരങ്ങാവെള്ളവും മുറുക്കാനും സോപ്പും ചീപ്പുമൊക്കെ വിറ്റ് ജീവിക്കാനും കുടുംബം പുലർത്താനുമിറങ്ങിയ സ്ത്രീയുടെ അന്നത്തെ സാമൂഹ്യ സാഹചര്യവും അത്തരം സാഹചര്യങ്ങളോട് കലഹിക്കാൻ അവർ കാണിച്ച ആർജ്ജവവുമൊക്കെ ചരിത്രമാണെന്ന് തിരിച്ചറിയാൻ പുതിയ തലമുറ ഇതുവരെ തയ്യാറായിട്ടുമില്ല. അവരെയൊക്കെ അടയാളപ്പെടുത്താതെ പോയാൽ സാമൂഹ്യമായി കൈവരിച്ചുവെന്ന് പറയുന്ന നേട്ടങ്ങളൊക്കെ പുറംപൂച്ചുകൾ മാത്രമാകും.

പതിനാറ് മക്കളുടെ അമ്മയായിരുന്ന ഭവാനി അമ്മച്ചിയുടെ രൂപം തന്നെ ആ നാടിന്റെ അടയാളമായിരുന്നു. മുക്കിലെ കടത്തിണ്ണയിൽ നിവർന്നിരിക്കാൻ ധൈര്യം കാട്ടിയിരുന്ന ഒരേയൊരു സ്ത്രീ അവരായിരുന്നു. വെള്ളികെട്ടിയ തലമുടി ഉച്ചിയിൽ പൊക്കിക്കെട്ടി മുഴക്കമുള്ള ശബ്ദവുമായി കടന്നു വരുന്ന സ്ത്രീയുടെ മുന്നിൽ നിശബ്ദരായി കടന്നു പോയിരുന്ന മദ്യപരുടെ ചിത്രങ്ങൾക്ക് പതിറ്റാണ്ടുകളുടെ പഴക്കമുണ്ട്. സ്ത്രീകളുടെ ശബ്ദം വാതിലിന് പുറത്ത് കേൾക്കാൻ പാടില്ലായെന്നത് ആചാരം പോലെ പറഞ്ഞും പഠിപ്പിച്ചും ജീവിച്ച സമൂഹത്തിൽ, ആദ്യമായി പ്രതികരിച്ചു ശബ്ദമുയർത്തിയ സ്ത്രീയെ അഹങ്കാരിയാക്കി മുദ്ര കുത്താനും അപമാനിക്കാനുമൊക്കെ ശ്രമങ്ങളുണ്ടായി കാണണം. ശബ്ദമെന്ന ആയുധം ഫലപ്രദമായി വിനിയോഗിച്ച സ്ത്രീയുടെ ശേഷിപ്പുകളിൽ ശബ്ദമോ രൂപമോ ബാക്കിയില്ലയെന്നതാണ് സങ്കടകരം.

എന്തിലും ഏതിലും അഭിപ്രായമായും സാന്നിധ്യമായും നിറഞ്ഞു നിന്നിരുന്ന പങ്കജം അപ്പച്ചി രണ്ടു മൂന്നു തലമുറകളിൽ ആഘോഷങ്ങളുടെ ആവേശം നിറച്ച സ്ത്രീയായിരുന്നു. ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ ഉത്സവങ്ങളോ ഓണാഘോഷങ്ങളോ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകളോ എന്തായാലും നിർദ്ദേശങ്ങളുമായി കൂടെ നിന്നിരുന്ന, തല്ലുണ്ടായാൽ തടസ്സവുമായി ഇടയ്ക്ക് കയറി കയർത്തിരുന്ന, വേണ്ടി വന്നാൽ ചെറുപ്പകാർക്കൊപ്പം മത്സരിക്കുവാൻ വരെ തയ്യാറായിരുന്ന സ്ത്രീയേയും സാവധാനം നാട് മറന്നു തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. എന്തിനോടും പ്രതികരിക്കും കലഹിക്കും തീരുമാനങ്ങളിൽ ഉറച്ചു നിൽക്കും. അങ്ങനെയൊക്കെ നോക്കിയാൽ ഇന്നത്തെ ഒട്ടുമുക്കാൽ നേതാക്കളിലും കാണാത്ത ഒരുപാട് ഗുണങ്ങളുടെ ആകെത്തുകയായിരുന്ന സ്ത്രീയായിരുന്നു അവർ.സ്വന്തം വിശ്വാസം മാറ്റിവെച്ചു മറ്റൊന്ന് സ്വീകരിച്ചപ്പോഴും നാട്ടുകാരിൽ ചിലരെങ്കിലും ഒറ്റപ്പെടുത്താൻ ശ്രമിച്ചപ്പോഴും തരിമ്പും വിട്ടുകൊടുക്കാതെ നാടിന്റെ ആൾക്കൂട്ടത്തിനിടയിലെല്ലാം കയറി നിന്ന ശക്തയായ സ്ത്രീയുടെ ഓർമ്മകൾ അനായാസമായി മായ്ച്ചു കളയാതിരിക്കാനെങ്കിലും ശ്രമിക്കണം.

ലീല അപ്പച്ചിയുടെ കടയിലെ മുളങ്കുറ്റിയിൽ വേകുന്ന പുട്ടും ചെറുപയർ പുഴുങ്ങിയതും പർപ്പടകവും കൂട്ടിക്കുഴച്ച് കഴിക്കുന്നതിനിടയിൽ സമോവറിൽ തിളച്ച വെള്ളത്തിൽ തേയിലയും പഞ്ചസാരയുമിട്ട് വിറകടുപ്പിൽ തിളച്ചു കുറുകുന്ന പശുവിൻ പാൽ ചേർത്ത ചായ ഊതിയാറ്റി കുടിക്കും. അവിടിന്നിറങ്ങി ഇന്ദിര അപ്പച്ചിയുടെ കടയിൽ നിന്നും തേങ്ങയും ജീരകവും രുചിക്കുന്ന അരി ഒറട്ടിയും പൊതിഞ്ഞുവാങ്ങിയിട്ട്, അമ്പിളി ചേച്ചിയുടെ കടയിൽ കയറി ചെറിയുള്ളിയും കായവും വെള്ളഅരിയും വാങ്ങും. പിന്നെ സ്വർണ്ണമ്മ ചേച്ചിയുടെ കടയുടെ അരികിലൂടെ നടന്ന് അപ്പിയമ്മ അമ്മച്ചിയുടെ കടയുടെ മുന്നിലുള്ള വഴിയിലൂടെ കയറി കോവിൽവിളാകത്ത് പോകും.

അരിയോട്ടുകോണത്തെ ജീവിതങ്ങളിൽ തോറ്റുപോയ പുരുഷന്മാരുടെ ചരിത്രങ്ങളുണ്ടാകും എന്നാൽ പരാജയം സമ്മതിച്ചു പിന്മാറിയ ഒരൊറ്റ സ്ത്രീയെപ്പോലും അവിടെങ്ങും കാണാൻ കഴിയില്ല. തെമ്മാടിമുക്കെന്ന് പേരുണ്ടാക്കി കൊടുത്ത പുരുഷകേസരികളുടെ വീട്ടിലെ പെണ്ണുങ്ങൾ പ്രാരാബ്ധങ്ങളോട് കലഹിച്ച് ജീവിതം കൈയ്യെത്തിപ്പിടിച്ച കഥകളാണ് ചരിത്രമാകേണ്ടത്. പരാതികളോ പരിഭവങ്ങളോ പറയാതെ നിരന്തരം അദ്ധ്വാനിച്ചുകൊണ്ടേയിരിക്കുന്ന സ്ത്രീകളിൽ പാറ കൂടത്തിനടിച്ച് പൊട്ടിക്കുന്നവരും, മണലും ഇഷ്ടികയും ചുമക്കുന്നവരും, ചക്കയും മാങ്ങയും തേങ്ങയും കച്ചവടം നടത്തുന്നവരും, മുറുക്കാൻ കടയും ചായക്കടയും പലവ്യജ്ഞനക്കടയും തുണിക്കടയുമൊക്കെ നടത്തുന്നവരുണ്ട്, ഈ പെണ്ണുങ്ങളുടെ ആർജ്ജവവും അതിജീവന പാടവവുമൊക്കെയാണ് പഠനവിഷയമാക്കേണ്ടതും അനുകരിക്കേണ്ടതും.

ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസമോ സാംസ്‌കാരിക ചരിത്രമോയൊന്നും അവകാശപ്പെടാനില്ലാത്ത ഈ സ്ത്രീകളുടെ തുടർച്ചകൾ സൃഷ്ടിച്ചതും സൃഷ്ടിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നതുമാണ് യഥാർത്ഥ സ്ത്രീശാക്തീകരണം!.

വര : പ്രസാദ് കാനത്തുങ്കൽ

കവർ ഡിസൈൻ : സി പി ജോൺസൺ

പ്രണയം വഴി നടക്കുന്നത് കണ്ടിട്ടുണ്ടോയെന്ന് ചോദിച്ചാൽ എന്താകും ഉത്തരം?
പ്രണയം വഴിയേ നടക്കുന്നത് കണ്ടിട്ടുണ്ടോയെന്ന് ചോദിച്ചാലോ..

നാട്ടുവഴികളിലും, ക്ലാസ് മുറികളിലും, വാഹനങ്ങളിലും, സിനിമകളിലും കണ്ടു മറന്ന ഒരുപാട് പ്രണയരംഗങ്ങൾ മനസ്സിലേക്ക് ഓടിക്കയറി വന്നുല്ലേ..

ഒരു മനുഷ്യൻ പ്രണയമായി പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടത്, പ്രണയത്തിൽ ജീവിക്കുന്നത്, പ്രണയം അണിഞ്ഞ കാലുകളിൽ നടക്കുന്നത് കണ്ടിട്ടുണ്ടോ?

കാലങ്ങളായി അരിയോട്ടുകോണത്തിന്റെ പകലുകൾ ഉണരുന്നതും, രാവുകൾ ഉറങ്ങുന്നതും ആ പ്രണയപുരുഷന്റെ കാലൊച്ചകളിലാണ്, അയാൾ നടന്നുതീർക്കുന്ന വഴികളിലാണ്.

കൈയിൽ തേങ്ങയും, പുല്ലും, വിറകുകമ്പുകളുമായി നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന മനുഷ്യനെ വട്ട് അച്യുതൻ എന്നാണ് അടയാളപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.

അങ്ങനെയാരും വിളിക്കാറില്ലെങ്കിലും അദ്ദേഹത്തെ രേഖപ്പെടുത്തുന്നത് ആ പേരിന്റെ വട്ടത്തിലാണ്.

പല്ലവികളും അനുപല്ലവികളും മാഞ്ഞുപോയ, ചിട്ടവട്ടങ്ങൾ തെറ്റിച്ച രാഗങ്ങളുടെ അവരോഹണം മാത്രമായിപ്പോയ മനോഹരമായ പ്രണയജീവിതമാണ് അച്യുതൻ അണ്ണൻ.

നിശ്ശബ്ദനായി ചിരിക്കുന്ന ആ മനുഷ്യനാണോ ഭ്രാന്ത്?
അദ്ദേഹത്തെ ഊരുചുറ്റിക്കുന്ന പ്രണയത്തിനാണോ ഭ്രാന്ത്?
അങ്ങനെയെല്ലാം ചോദിച്ചാൽ കണ്ണുമടച്ച് ഒരുത്തരം പറയാൻ അരിയോട്ടുകോണത്തെ തമ്പുരാനും കഴിയില്ല.

ഇഷ്ടമുള്ളവരുടെ നേരെ മാത്രം കൈനീട്ടും. അവർ കൊടുക്കുന്നത് എന്തായാലും വാങ്ങും.
സ്വീകരിക്കപ്പെടുമെന്ന് ഉറപ്പുള്ളയിടങ്ങളിലേക്ക് കയറിച്ചെല്ലും. അവിടെനിന്ന് കിട്ടുന്നതെന്തും സ്വാദോടെ കഴിക്കും.നിറഞ്ഞ ചിരിയുമായി വീണ്ടും വഴിയിലേക്കിറങ്ങും.

അരിയോട്ടുകോണത്ത് നിന്നും തുടങ്ങി കാട്ടായിക്കോണം വഴി കൂനയിൽ ശാസ്താവിന്റെ നടയിലൂടെ ഒരുമാലയിൽ കലുങ്കിന്റെ അരുകിലെ തോട്ടുവക്കത്ത് കൂടി പാടങ്ങൾക്ക് മുകളിൽ മണ്ണിട്ടുയർത്തിയ പുരയിടങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ പാക്യാർകോണം വഴി അരിയോട്ടുകോണത്ത് തന്നെ വന്നുനിൽക്കുന്നതാണ് അച്യുതൻ അണ്ണന്റെ പ്രണയവഴി.

അച്യുതൻ അണ്ണൻ പ്രണയസൂര്യനാണ്, അദ്ദേഹം നടന്നു വലംവെയ്ക്കുന്ന മണ്ണ് പ്രണയഭൂമിയും.

ഹിന്ദിവിദ്വാൻ ആയിരുന്നുവത്രെ അദ്ദേഹം. സർക്കാർ ജോലിയും ഉണ്ടായിരുന്നു. പ്രണയജീവിതത്തിൽ കുടുംബവും സ്വത്തും ആസ്തിയും അളവുകോലുകൾ ആയപ്പോൾ അതെല്ലാമുപേക്ഷിച്ചാണ് അച്യുതൻ അണ്ണൻ നടക്കാനിറങ്ങിയത്. കൈയിൽ കരുതുന്ന തേങ്ങയും പുല്ലും വിറകുമെല്ലാം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രണയോപഹാരങ്ങളായത് വെറുതെയല്ല.

അച്യുതൻ അണ്ണന് വട്ടുണ്ടോയെന്ന് ചോദിച്ചാൽ ഇല്ല എന്ന് മാത്രമേ കാഴ്ചക്കാർ പറയൂ. ഭ്രാന്തിന്റെ ആചാരലക്ഷണങ്ങൾ ഒന്നും തന്നെ പരിപാലിക്കാത്തയാളാണ് അദ്ദേഹം. ഒരാളെയും ആക്രമിക്കുകയോ, പൊട്ടിച്ചിരിക്കുകയോ, പൊട്ടിക്കരയുകയോ, ഭ്രാന്തമായി അലറുകയോ ചെയ്യുന്ന ശീലവുമില്ല.

സ്വതവേ നിശ്ശബ്ദനാണ്,ചോദ്യങ്ങൾക്ക് വളരെ കുറച്ച് ഉത്തരങ്ങൾ മാത്രം പറയുന്നവനാണ്, സൗമ്യമായി ചിരിക്കുന്നവനാണ്, vകരുണയും അനുകമ്പയും ഉള്ളവനാണ്. ഇത്രയുമെല്ലാമുള്ള മനുഷ്യർ അപൂർവ്വമായി ക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന കാലത്ത് അച്യുതൻ അണ്ണൻ വട്ടനായി നടിക്കുന്നതുമാകാം.

ദിവ്യാനുരാഗത്തിന്റെ കാല്പനികഭാവങ്ങളിൽ ജീവിതത്തെ കിനാവും കണ്ണീരുമാക്കിയ കഴിഞ്ഞ കാലത്തിന്റെ തിരുശേഷിപ്പാണ് അച്യുതൻ അണ്ണനും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രണയവും. പ്രണയം ആയുധമണിയുന്ന, രക്തം ചിന്തുന്ന, ജീവനെടുക്കുന്ന സമകാലിക കാഴ്ചകൾക്കിടയിൽ അദ്ദേഹം വട്ടനായി മുദ്രചാർത്തപ്പെടുന്നതിൽ അത്ഭുതമില്ല.

അരിയോട്ടുകോണത്ത് ഒരുപാട് പ്രണയങ്ങൾ പൊട്ടിവിരിയുകയും, പൂവണിയുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്, തല്ലിക്കൊഴിക്കപ്പെട്ട പ്രണയങ്ങളും ധാരാളമുണ്ട്. ഇപ്പോൾ പ്രണയിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുന്നവരും ഭാവിയിൽ പ്രണയിച്ചേക്കാവുന്നവരും ഉണ്ട്. ഈ പ്രണയികൾക്കെല്ലാം ഇടയിൽ കൂടിയാണ് അച്യുതൻ അണ്ണൻ നടന്നതും, നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്നതും, ഇനി നടക്കാനുള്ളതും.

ഊന്നുവടിയിൽ പ്രണയവും താങ്ങി വഴിയരികിലൂടെ നടന്നു നീങ്ങുന്ന മനുഷ്യനെ കാണുമ്പോൾ ഒന്ന് പുഞ്ചിരിക്കാൻ മറക്കണ്ട. വിറപൂണ്ട കാലുകൾ പെറുക്കിവെച്ച് നടക്കുന്ന അദ്ദേഹം അരിയോട്ടുകോണത്തിന്റെ പ്രണയസൂര്യനാണ്.

ചിത്രം : പ്രസാദ് കാനത്തുങ്കൽ

കവർ : വിത്സൺ ശാരദാ ആനന്ദ്

കാലം മാറുമ്പോൾ കോലവും മാറണമെന്നാണ് പ്രമാണം, എന്നാൽ എന്തൊക്കെ മാറിയാലും മാറാത്തതായി ഒന്നുണ്ട്, അത് നാടിന്റെ നിനവുകളുറങ്ങുന്ന ഭൂതകാലമാണ്.

കാലത്തിന്റെ ഇരുളും വെളിച്ചവും ഇടകലർന്ന വഴിയിറമ്പുകളിൽ പലരും കാത്തിരിപ്പുണ്ട്. മുനിഞ്ഞു കത്തിയും, തെളിഞ്ഞു കത്തിയും വിസ്‌മൃതിയിലാണ്ടുപോയവർ.

ചുണ്ടുകളുടെ കോണിലൂടെ ഒലിച്ചിറങ്ങുന്ന മുറുക്കാൻ തുപ്പൽ രണ്ടാം മുണ്ടിന്റെ കോന്തലയിൽ തുടച്ചുകൊണ്ടാണ് ചെമ്പു അമ്മ കുന്നംവിള മൂക്കിലേക്ക് കടന്നുവന്നിരുന്നത്. എണ്ണക്കറുപ്പുള്ള ദേഹവും, ഇടതൂർന്ന ചുരുണ്ട മുടിയും, തിളങ്ങുന്ന കണ്ണുകളുമുള്ള അവരുടെ രൂപം നാടിന്റെ അടയാളമായിരുന്നു.

മുറുക്കിയുടുത്ത കോറമുണ്ടിന്റെ മടിശീലയിൽ നിറഞ്ഞിരിക്കുന്ന മുറുക്കാൻ പൊതിയിലെ വെറ്റിലയുടേയും, നാടൻ പൊകയിലയുടേയും, പഴുക്കാപ്പാക്കിന്റേയും ഗന്ധത്തിനൊപ്പം, വാറ്റുചാരായതിന്റെ കത്തിയിറങ്ങുന്ന ചൂരും, ലഹരിയും അറിഞ്ഞിരുന്ന സ്ത്രീയെ ചട്ടമ്പികളുടെ തലതൊട്ടമ്മയായി വാഴ്ത്തിയവരാണ് പലരും.

കൈയൂക്കും, കായബലവും, കരളുറപ്പും കൊണ്ട് നാടുഭരിച്ചവർ ഒരുപാടുണ്ട്, അവരിൽ ചിലരെ കുറിച്ചെഴുതുമ്പോൾ ചെമ്പു അമ്മയെ ഓർക്കാതെ പോകുന്നതെങ്ങിനെ?.

ചെമ്പു ചാന്നാട്ടിയുടെ ധൈര്യവും തന്റേടവും എല്ലാ മക്കൾക്കും കിട്ടിയില്ലെങ്കിലും ശ്രീധരൻ എന്ന മകന് അത് ആവശ്യത്തിലേറെ കിട്ടി. കോട്ട ശ്രീധരൻ എന്ന ചട്ടമ്പി ജനിച്ചതിനും, വളർന്നതിനും, വാണതിനും, വീണതിനും സാക്ഷിയാണ് അരിയോട്ടുകോണം. വാറ്റുചാരായം കാച്ചിയും, ചട്ടമ്പിത്തരം കാണിച്ചും നാടുഭരിച്ചിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേരിൽ കോട്ടമുക്ക് എന്ന ഒരു സ്ഥലം തന്നെയുണ്ടായതും ചരിത്രം.

കാലക്രമത്തിൽ കോട്ടമുക്ക് എന്ന പേര് മാറ്റി പുനർനാമകരണം ചെയ്‌തെങ്കിലും, കോട്ട ശ്രീധരൻ എന്ന പേര് ഇപ്പോഴും അരിയോട്ടുകോണത്തെ ചട്ടമ്പിക്കാലത്തിന്റെ അടയാളമാണ്. പാട്ടാരിയിലെ കുഴിയിൽ വാറ്റുന്ന ചാരായം കുടിക്കാനെത്തുന്നവർക്കും, നാട്ടുകാർക്കും കോട്ട ശ്രീധരനേക്കാൾ പേടി പട്ടാരിയിലെ ചുടലമാടനെയും ചുമടുതാങ്ങിയെയും ആയിരുന്നുവെന്നും പറയുന്നുണ്ട്. കള്ളച്ചാരായം വാറ്റാനും വിൽക്കാനുമുള്ള മറയായി ചുടലമാടനെയും ചുമടുതാങ്ങിയെയും വളർത്തിയെടുത്തതാണെന്ന് പറഞ്ഞു ചിരിക്കുന്നവരുമുണ്ട്.

നിരന്തരം പോലീസ് പിടിക്കുവാനും, അടുത്ത തലമുറ കായികമായി നേരിടുവാനും തുടങ്ങിയതോടെയാണ് കോട്ട ശ്രീധരൻ എന്ന ആസ്ഥാന ചട്ടമ്പി കളമൊഴിഞ്ഞത്. മദ്യത്തിന്റെ ലഹരിയിൽ നടുറോഡിൽ കിടക്കുവാനും, ഏക സഞ്ചാര മാർഗ്ഗമായ ബസ് തടയുവാനും തുടങ്ങിയതോടെ നാട്ടുകാർക്ക് ചട്ടമ്പിയോടുള്ള ഭയവും ആരാധനയും കുറഞ്ഞില്ലാതാവുകയും ചെയ്തു.

കോട്ട കെട്ടിയ ചട്ടമ്പിക്കാലത്തിന് അപ്പുറവും അരിയോട്ടുകോണത്ത് ചട്ടമ്പികൾക്ക് പഞ്ഞമുണ്ടായിട്ടില്ല. ഒരു ചട്ടമ്പി ഒറ്റയ്ക്ക് ഭരിച്ചിരുന്ന നാട്ടിൽ എണ്ണം പറഞ്ഞ ചട്ടമ്പിമാർ നിരന്നുനിന്ന് ഭരിക്കുവാൻ തുടങ്ങിയതാണ് ഐക്യമത്യം വിളിച്ചോതിയ മാറ്റം.

ഒരു വശത്ത് പള്ളിയാപറമ്പിന്റെ പേരും അരിയോട്ടുകോണത്തെ മാടൻ തമ്പുരാന്റെ പേരും കൂട്ടിയിണക്കിയ പള്ളിയാപറമ്പ് മാടന്മാരും, മറുവശത്ത് പേരിനൊപ്പം റൗഡി എന്ന പട്ടം ചാർത്തി കിട്ടിയ റൗഡി അപ്പൂപ്പൻ എന്ന ഒറ്റയാനും. സംഗതി എല്ലാപേരും ചട്ടമ്പിത്തരം കാണിച്ചിരുന്നുവെങ്കിലും, പരസ്പരം മുട്ടാനോ കൊമ്പുകോർക്കാനോ ശ്രമിച്ചിട്ടില്ലാത്തത് കൊണ്ട് ഇവരിൽ ആരായിരുന്നു മുഴുത്ത ചട്ടമ്പിയെന്ന ചോദ്യം ഉയർന്നിരുന്നില്ല.

പള്ളിയാപറമ്പ് സഹോദരങ്ങളിൽ പ്രമുഖരെല്ലാം അറിയപ്പെടുന്ന പന്തൽ പണിക്കാരായായിരുന്നു. നാട്ടിലെവിടെ ഉത്സവമുണ്ടെങ്കിലും, ആരുടെ വീട്ടിൽ കല്ല്യാണമുണ്ടെങ്കിലും പന്തൽ കെട്ടുന്നത് പള്ളിയാപറമ്പുകാരായിരുന്നു. കവുകും, മുളയും തോളിലേറ്റി ഉയരങ്ങളിലേക്ക് കയറിപ്പോയി കമാനങ്ങൾ കെട്ടിയുയർത്തിയിരുന്ന സഹോദരങ്ങളിൽ ചട്ടമ്പിസ്ഥാനം ഉണ്ടായിരുന്നത് ദിവാകരൻ എന്ന ഒരാൾക്ക് മാത്രമായിരുന്നുവെങ്കിലും, സഹോദരങ്ങളായ കരുണാകരൻ, കൃഷ്ണൻകുട്ടി എന്നിവരുടെ പേരുകളും പ്രശസ്തമാണ്.

പള്ളിയാപറമ്പ് മാടന്മാർ എന്ന വിളിപ്പേരിനോപ്പം അവരുടെ ആകാരവും ചട്ടമ്പിമാർക്ക് ചേർന്നതായിരുന്നു, ഒത്ത ഉയരവും, അതിനുവേണ്ട ശരീരവും, പിരിച്ചു വെച്ച കൊമ്പൻ മീശയും, കൂട്ടത്തിൽ പരുപരുത്ത ശബ്ദം കൂടിയാകുമ്പോൾ ഇവരിൽ ആരെ കണ്ടാലും ചട്ടമ്പിയാണെന്ന് തോന്നിപ്പോകുന്നതിൽ അതിശയമുണ്ടായിരുന്നില്ല.

മേസ്തിരിയായിരുന്ന കുഞ്ഞിക്കൃഷ്ണൻ വലിയ ചട്ടമ്പിത്തരം ഒന്നും കാണിച്ചിട്ടല്ല റൗഡി അപ്പൂപ്പൻ എന്ന ചായക്കടക്കാരനായി പരിണമിച്ചത്. ആജാനബാഹുവും ആരെയും കൂസാത്ത പ്രകൃതവുമുള്ള മനുഷ്യന് അരിയോട്ടുകോണം ചാർത്തിക്കൊടുത്ത പേരാണ് റൗഡി.

ഒരു വശത്ത് സുകുമാരൻ വൈദ്യർ എന്ന ശാന്തനായ മനുഷ്യൻ ആയുർവ്വേദമരുന്നുകൾ കച്ചവടം ചെയ്യുന്ന അങ്ങാടിക്കട, തൊട്ടടുത്ത് ക്ഷിപ്രകോപിയായ കുഞ്ഞികൃഷ്‌ണൻ മേസ്തിരിയുടെ ചായക്കട. സൗമ്യനായി സംസാരിക്കുന്ന, മരുന്നുകളും ഉപദേശങ്ങളുമായി നാട്ടുകാർക്ക് ആശ്വാസമായിരുന്ന വൈദ്യരുടെ അരികിൽ, ധാർഷ്ട്യത്തോടെ സംസാരിക്കുന്ന വേണ്ടി വന്നാൽ ആർക്കിട്ടും ഒന്ന് പൊട്ടിക്കാൻ മടിക്കാത്ത ഒറ്റയാനായ കുഞ്ഞികൃഷ്ണൻ എന്ന മനുഷ്യൻ നിൽക്കുമ്പോൾ, അദ്ദേഹം റൗഡിയാണെന്ന് ആർക്കും തോന്നിപ്പോകുന്നത് സ്വാഭാവികം.

കൃത്യമായ രാഷ്ട്രീയവും, രാഷ്ട്രീയ നിലപാടുമുണ്ടായിരുന്ന റൗഡി അപ്പൂപ്പൻ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സഹധർമ്മിണിയുമായി പിണങ്ങിപ്പിരിഞ്ഞത് രാഷ്ട്രീയ കാരണങ്ങൾ കൊണ്ടായിരുന്നുവെന്നതാണ് രസകരം. അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ച പാർട്ടിയുടെ സ്ഥാനാർത്ഥിയ്ക്ക് വോട്ട് ചെയ്യുവാൻ തയ്യാറാകാത്ത ഭാര്യയെ ഒരേസമയം ചായക്കടയിൽ നിന്നും ജീവിതത്തിൽ നിന്നും പുറത്താക്കിക്കൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയാഭിമുഖ്യം വ്യക്തമാക്കിയത്.

പുകഞ്ഞുയരുന്ന ലഹരിയുടെ ഉന്മാദം ആസ്വദിക്കുകയും, മറ്റുള്ളവർക്ക് വിതരണം ചെയ്യുകയും ചെയ്തിരുന്ന കാലവും അദ്ദേഹത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. പൊലീസിന് ഒറ്റുകൊടുത്ത നാട്ടുകാരോട് ‘വൈക്കോലും വൈക്കോലിൽ കെട്ടാനുള്ള വള്ളിയും എന്റെ കൈയിൽ തന്നെയുണ്ടാകും’ എന്ന് പറഞ്ഞുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം കുപ്രസിദ്ധമായ ഇടിവണ്ടിയിൽ കയറിപ്പോയതത്രെ.

പേരെടുത്ത ചട്ടമ്പിമാർ വാണിരുന്ന കാലത്തൊന്നും അരിയോട്ടുകോണത്ത് വരത്തൻ ചട്ടമ്പിമാർ വിലസിയിരുന്നില്ലെന്നാണ് പഴമക്കാർ പറയാറുള്ളത്. കൊണ്ടും കൊടുത്തും നാട് ഭരിച്ചിരുന്ന ഒരു കൂട്ടം മനുഷ്യർക്ക് ശേഷം ആ ശ്രേണിയിലേക്ക് പുതിയവരാരും കടന്നു വന്നിട്ടില്ല.

ഭൂതകാലം പറഞ്ഞിരിക്കുന്നവരുടെ വായ്താരികളിൽ ചട്ടമ്പികഥകളും കൂട്ടുകെട്ടുന്നത് സ്വാഭാവികം. തല്ലി തീർത്തിരുന്ന തലമുറകളുടെ കാലത്തിനിപ്പുറം ആയുധങ്ങളണിഞ്ഞു പോരിനിറങ്ങുന്ന ഉച്ചാളികളുടെ കാലമാണിത്, അംഗബലത്തിനും ചങ്കുറ്റത്തിനും പകരം ആളെണ്ണവും ആയുധങ്ങളും കണക്ക് തീർക്കുന്ന കാലത്ത് ചട്ടമ്പിമാരോ ചട്ടമ്പിത്തരങ്ങളോ ബാക്കിയില്ല, പകരമുള്ളത് ഗുണ്ടകളും ഗുണ്ടായിസവും മാത്രം.

അരിയോട്ടുകോണത്ത് ഇപ്പോൾ ചട്ടമ്പിമാരുമില്ല ഗുണ്ടകളുമില്ല. നാടിന്റെ പടിയിറങ്ങുന്ന ഒരുകൂട്ടരും, പിടിച്ചു നിൽക്കുന്ന മറ്റൊരുകൂട്ടരും, അവർക്കിടയിലേക്ക് കുടിയിരിക്കുവാൻ വരുന്ന പുറംനാട്ടുകാരും മാത്രമേയുള്ളൂ.

വര : പ്രസാദ് കാനത്തുങ്കൽ

കവർ : വിത്സൺ ശാരദ ആനന്ദ്