അഭിമുഖം

യു ഏ ഇ യിലും നാട്ടിലും ശ്രദ്ധേയമായ പ്രദർശനങ്ങൾ നടത്തിയ ചിത്രകാരൻ പ്രസാദ് കാനത്തിങ്കലുമായി മുരളി മീങ്ങോത്ത്, മലയാളനാട് വെബ് മാഗസിന് വേണ്ടി നടത്തിയ അഭിമുഖം.

• പ്രസാദ്, യു ഏ യിലെ പുറം വാസം അവസാനിപ്പിച്ച് നാട്ടിൽ എത്തിയിട്ട് ഗാലറിയൊക്കെ ആരംഭിച്ച ഘട്ടത്തിലാണ് കോവിഡ് കാലം വരുന്നത്. കോവിഡിന്റെ അടച്ചിടലിൽ ചിത്രകാരന്റെ പ്രതിസന്ധികളെക്കുറിച്ച് പറയൂ.

മഹാമാരിയുടെ കാലത്ത് ഭക്ഷണം, മരുന്ന് തുടങ്ങിയ അത്യാവശ്യ കാര്യങ്ങൾക്കു പ്രാധാന്യം കൊടുത്തുകൊണ്ട് നമ്മൾ ഉണ്ടാക്കുന്ന പട്ടികയിൽ അങ്ങേത്തലയിൽ ആവാം ഒരു ചിത്രം വാങ്ങി ചുമരിൽ വയ്ക്കുന്ന പോലുള്ള കാര്യങ്ങൾ! അതുകൊണ്ട്തന്നെ പ്രതിസന്ധി എന്നത് ഒരു യാഥാർഥ്യമാണ്. പ്രതിസന്ധികൾ ഉണ്ടാവുമ്പോഴൊക്കെ പുതിയ സാധ്യതകളുടെ വാതിലുകളും തുറക്കുമല്ലോ, ഓൺലൈൻ സാധ്യതകൾ ഇക്കാലത്ത് കലാകാരൻമാർ നന്നായി ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ട്.

• സമീപകാല ചിത്രയാത്രകൾ എങ്ങനെ ഉപയോഗപ്പെടുത്തി?

വലിയ യാത്രകൾക്ക്‌ നിയന്ത്രണമുള്ള കാലമാണല്ലോ ആൾക്കാരുമായി അകലം പാലിക്കേണ്ടതും ഉണ്ട്,ചെറുപ്പത്തിൽ കണ്ടു മറന്ന വീടിനടുത്തുള്ള സ്ഥലങ്ങൾ വരച്ചെടുക്കാൻ ആണ് ഈ സമയം പ്രയോജനപ്പെടുത്തിയത്. വരക്കാനായി അതിരാവിലെയുള്ള ഈ യാത്രയിൽ കൂട്ടായി ഉണ്ടാവാറുള്ളത് ചിത്രകാരനും സഹോദരനുമായ വിനോദേട്ടനാണ്( വിനോദ് അമ്പലത്തറ). ഈ ചിത്രങ്ങൾക്ക്‌ ആവശ്യക്കാരായി ചില സുഹൃത്തുക്കൾ എത്തിയത് ആശ്വാസമായി.

• തൃശ്ശൂർ ഫൈൻ ആർട്സ് കോളേജിലെ അനുഭവങ്ങൾ എങ്ങനെ ആയിരുന്നു?

കേരളത്തിലെ ഫൈൻ ആർട്സ് കോളേജുകൾക്ക് ഒരു സമര കാലഘട്ടം തന്നെ ഉണ്ടായിരുന്നു എന്ന് പറയാം. കലാപഠനം എന്നത് പാതിവഴിയിൽ ഉപേക്ഷിച്ചവർ ഒരുപാടുപേർ. ഭക്ഷണം, താമസം തൊട്ട് പലേ കാര്യങ്ങൾക്കും പൊതുസമൂഹത്തിന്റെ സഹായം തേടേണ്ട ഒരു അവസ്ഥ അന്നുണ്ടായി. അന്നുണ്ടാക്കിയ ചില സൗഹൃദങ്ങൾ പിന്നീടുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് വലിയ ഊർജ്ജം നൽകി. കലാപഠനം എന്നതൊക്കെ കോളേജ് ചുമരിനുള്ളിൽ മാത്രം ലഭിക്കുന്ന ഒന്നല്ലെന്ന ചിന്തയും ഉണ്ടായി.

• യൂ. എ. യി. ലെ ചിത്രകലാ അധ്യാപനം, വര ഒക്കെ ഒന്ന് പറയാമോ?

പ്രവാസ ഓർമ്മകൾ ആരംഭിക്കുന്നത് അജ്‌മാൻ മണൽപ്പുറത്തുനിന്നുമാണ്. പ്രശസ്തമായ സിംഫണി ആർട്ട്‌ ഇൻസ്ടിട്യൂട്ടിലെ കുട്ടികളുടെ കൂടെയുള്ള കലാ പ്രവർത്തനങ്ങളും അധ്യാപകരുടെ കൂടെയുള്ള താമസവും ഒക്കെയായി അഞ്ചാറു വർഷം കടന്നുപോയി. പിന്നീടുള്ള കുറേ വർഷങ്ങൾ ആർട്ട്‌ ഫ്രീലാൻസ് ആയി ചെയ്തുകൊണ്ട് യൂ. എ. ഇ യിൽ താമസിച്ചു, നാട്ടിലെ പഴയ സൗഹൃദങ്ങളൊക്കെയാണ് ഇതിന് സൗകര്യങ്ങൾ ഒരുക്കിയത്. പ്രവാസ കാഴ്ചകളുടെ കുറേ ചിത്രങ്ങൾ ഇക്കാലത്ത് വരയ്ക്കുകയും പ്രദർശനം നടത്തുവാൻ അവസരം ഉണ്ടാവുകയും ചെയ്തു.

• തുടർച്ചയായി സ്‌കെച്ചുകൾ ചെയ്യാനുള്ള ഈ ഊർജ്ജം എങ്ങനെ ലഭിക്കുന്നു?

പ്രത്യേക സ്ഥലങ്ങൾ സന്ദർഭങ്ങൾ ഒക്കെ നമ്മളിൽ വരയ്ക്കാനുള്ള പ്രേരണ വല്ലാതെ ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട് . അങ്ങനെ വരുമ്പോൾ വരയ്ക്കാതിരിക്കാനാണ് പ്രയാസം. എന്ന് വച്ച് വരയ്ക്കാൻ യാത്ര വേണം എന്നൊന്നുമില്ല, അതിനോടുള്ള ഒരാവേശം ഇഷ്ടം ഒക്കെ കുഞ്ഞുനാള് തൊട്ടേ കൂടെയുണ്ടെന്നു പറയാം.

• തിരഞ്ഞെടുക്കുന്ന വർണ്ണങ്ങളിൽ ചില പ്രത്യേക ഇഷ്ടങ്ങൾ കാണാം, അതിനെക്കുറിച്ച്..

ഞാൻ താമസിക്കുന്ന സ്ഥലം എന്റെ ചിത്രങ്ങളിൽ വലിയ സ്വാധീനം ഉണ്ടാക്കാറുണ്ട്. പ്രവാസകാലത്തെ ചിത്രങ്ങളിലെല്ലാം മണലിന്റെ വർണ്ണമായ യെല്ലോ ഓക്കർ കടന്നുവന്നത് അങ്ങനെയാവാം. ഇങ്ങനെയൊക്കെ ആയാലും വരയ്ക്കുന്ന വിഷയത്തിനൊത്ത് കളറുകൾ, ബിംബങ്ങൾ ശൈലി എന്നുവേണ്ട എല്ലാം മറ്റേണ്ടതുണ്ടെന്ന് തോന്നുന്നു. ചിത്രകാരന്റെ ഐഡന്റിറ്റിയായി ചിത്രങ്ങളിലുടനീളം എന്തെങ്കിലും ഒന്നിനെ ആവർത്തിപ്പിക്കുന്ന ഒരു രീതിയിൽ എനിക്ക് വിശ്വാസം കുറവാണ്. ഐഡന്റിറ്റിയാക്കി കൂടെക്കൂട്ടുന്ന പലതും പിന്നീട് വല്ലാത്ത ബാധ്യത ആയിതീരാം.

• ചിത്രകലയുടെ ആസ്വാദനത്തെ എങ്ങനെ കാണുന്നു?

ചിത്രങ്ങൾ കാണാൻ ഗ്യാലറികൾ കയറിയിറങ്ങേണ്ട ഒരു കാലത്തിൽ നിന്നും എത്രയോ മുന്നോട്ടു പോയി, ലോകത്ത് എവിടെ നിന്ന് വരച്ചതായാലും വിരൽതുമ്പിൽ ഞൊടിയിടയിൽ അതെത്തുകയും ആസ്വദിക്കുവാൻ അവസരം ലഭിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു, ഇത് വഴി ധാരാളം ആസ്വാദകർ ഉണ്ടായിട്ടുണ്ട്. നിരന്തരം കാണുക വഴി ഒരു ചിത്രം ആസ്വദിക്കുവാൻ ഒരാൾക്ക് സ്വയം സാധിക്കുമെന്ന് കരുതുന്നു. ചിത്രങ്ങളൊക്കെ ആസ്വദിക്കുന്ന ഒരു കൾച്ചർ എന്തായാലും സമൂഹത്തിൽ ഉണ്ടാക്കിഎടുക്കേണ്ടതായിട്ടുണ്ട്.

പോസ്റ്റർ ഡിസൈൻ : ജ്യോതിസ് പറവൂർ

തൊഴിൽ നഷ്ടങ്ങളുടെ കാലത്തു ഓരോ അടുക്കളയും ഒരു വരുമാനസ്രോതസ്സാവണമെന്നും ഓരോ മുറ്റവും കൃഷിഭൂമി യാവണമെന്നും തിരിച്ചറിയുന്ന മഹാമാരിക്കാലത്തു അത്യന്തം കാലിക പ്രസക്തിയുള്ള പുതു സംരംഭവുമായി കാലുറപ്പിക്കുന്ന ഒരു വനിതയെ പരിചയപ്പെടുത്താൻ സന്തോഷമുണ്ട്.

കോയമ്പത്തുരിൽ 2018 ൽ ആരംഭിച്ച ചെറു വ്യവസായ സംരംഭമാണ് Annam flour and batter solutions. പോഷക സമൃദ്ധമായ ചെറു ധാന്യങ്ങൾ ഒറ്റക്കും വ്യത്യസ്ത മിശ്രിതങ്ങളായും പൊടി, മാവ്, റവ എന്നീ രൂപങ്ങളിൽ പാക്കറ്റുകളിലാക്കി വിതരണം ചെയ്യുന്നു. വർഷങ്ങളായി കോയമ്പത്തൂരിൽ താമസിക്കുന്ന ഒറ്റപ്പാലം സ്വദേശി ശ്രീമതി മിനി ശ്രീനിവാസനാണു സംരംഭക. ഭൂരിഭാഗം തൊഴിലാളികളും വനിതകൾ ആണ് എന്ന പ്രത്യേകതയുണ്ട്.

പാവങ്ങളുടെ അരിയാഹാരം കഴിക്കാനില്ലാത്തവരുടെ , ഭക്ഷണമായി പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ചെറുധാന്യങ്ങൾ ആധുനികന്റെ സമ്പന്ന തീൻമേശയിൽ സ്ഥാനം പിടിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നത് എത്രത്തോളം വാസ്തവമാണ് ?എന്താണതിന്റെ കാരണങ്ങൾ ?

ആറു പതിറ്റാണ്ടുകൾക്കു മുൻപുവരെ മില്ലറ്റുകൾ നമ്മുടെ ഭക്ഷണത്തിൻ്റെ പ്രധാന ഭാഗമായിരുന്നു. അരിയോളം തന്നെ പ്രാധാന്യം ചാമയ്ക്കും തിനക്കും റാഗിക്കും ഉണ്ടായിരുന്നു. ഗോതമ്പാകട്ടെ തീരെ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നുമില്ല. 1960 ലെ ഹരിതവിപ്ലവത്തിൻ്റെ ഭാഗമായി അരിയുടെയും ഗോതമ്പിൻ്റെയും ഉൽപാദനത്തിൽ വൻ വർദ്ധനവുണ്ടായി. ലോകത്താകമാനം അത്യുൽപാദനശേഷിയുള്ള സങ്കരയിനം വിത്തുകൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള കൃഷി രീതിയും രാസവളങ്ങളുടെ ഉപയോഗവും നിലവിൽ വന്നു. ഇന്ത്യയിലെ സ്ഥിതിയും മറിച്ചായിരുന്നില്ല. മില്ലറ്റുകൾ അഥവാ ചെറു ധാന്യങ്ങൾ നമുക്കന്യമായി. പട്ടിണി മാറ്റാനും ക്ഷാമമകറ്റാനും ലക്ഷ്യം വച്ചുള്ള ഈ ഹരിതവിപ്ലവത്തിൻ്റെ ചില പാർശ്വഫലങ്ങളും അന്നു തന്നെ പരാമർശിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു.

അതിലൊന്ന്, പരമ്പരാഗത സമ്പ്രദായങ്ങളിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായ ഈ കൃഷി രീതിയും ഭക്ഷണക്രമവും കാലക്രമേണ ഇരുമ്പിൻ്റേയും ജീവകം എ യുടേയും അഭാവം ആളുകളിൽ സൃഷ്ടിക്കുമെന്നാണ്. രാസകീടനാശിനികൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള കൃഷിരീതി കൊണ്ട് പരിസ്ഥിതിക്കു വരാവുന്ന മാറ്റവും, പോഷണവൈകല്യം മൂലമുള്ള ശിശുമരണങ്ങളും, അർബുദമടക്കമുള്ള രോഗങ്ങളുടെ ക്രമാതീതമായ വർദ്ധനവും എന്നുവേണ്ട നാമിന്നനുഭവിക്കുന്ന അനേകം ജീവിതശൈലീ പ്രശ്നങ്ങളും അന്നു തന്നെ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു.

ഹരിതവിപ്ലവത്തെ തുടർന്ന് ചെറുധാന്യങ്ങളുടെ കൃഷി കുറച്ച് പ്രദേശങ്ങളിലേക്ക് മാത്രമായി ചുരുങ്ങി, വിപണനം കുറവായതിനാൽ ഉൽപാദനവും കുറഞ്ഞു. ഒരു കാലത്ത് നമ്മുടെ ഭക്ഷണത്തിൽ വലിയ സ്ഥാനമുണ്ടായിരുന്ന ചാമ പോലെയുള്ള ധാന്യങ്ങൾ കണ്ടിട്ടുകൂടിയില്ലാത്ത ആളുകളുടെ എണ്ണം കൂടി. അരിയിൽ നിന്നും ഗോതമ്പിൽ നിന്നും വീണ്ടും മുന്നേറി നമ്മൾ മൈദ ഉപയോഗിച്ചുള്ള ജങ്ക് ഫുഡിലേക്ക് കടന്നു.

അങ്ങിനെയിരിക്കെയാണ് നൂറ്റാണ്ട് കണ്ട ഏറ്റവും വലിയ വിപത്തായി കോവിഡ് എന്ന മഹാമാരിയെത്തുന്നത്. പ്രതിരോധശേഷിയില്ലാത്ത ശരീരങ്ങൾ വേഗത്തിൽ അടിയറവു പറയുന്നത് നമുക്ക് നോക്കി നിൽക്കേണ്ടിവന്നു. ഇപ്പോഴും ഭയപ്പാടോടെ നാം അകത്തിരിക്കുന്നു. ഇനിയും വൈറസുകൾ വരാമെന്നും ആരോഗ്യമില്ലാത്ത ആരും ഒന്നും നിലനിൽക്കില്ലെന്നും ഉള്ള തിരിച്ചറിവിൽനിന്നാണ് ജീവിതശൈലീ മാറ്റത്തെക്കുറിച്ച് നാം ചിന്തിക്കുന്നത്. ആ ചിന്തയിൽ നിന്നുമാണ് കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷമായി മില്ലറ്റ്‌സ് അഥവാ ചെറു ധാന്യങ്ങൾ ഇവിടെ വിപ്ലവം സൃഷ്ടിക്കുന്നത്.

എന്താണ് മില്ലറ്റുകൾ?

പുല്ല് വർഗ്ഗത്തിൽപ്പെടുന്ന ധാന്യ വിളയാണ് മില്ലറ്റ്സ്. ഗ്ലൂട്ടൻ ഇല്ല എന്നതും ഗ്ലൈസീമിക് സൂചിക വളരെ കുറവാണെന്നതും ഇതിനെ സൂപ്പർ ഫുഡ്സ് എന്ന കാറ്റഗറിയിൽപെടുത്തുന്നു. മില്ലറ്റുകൾ പലതരം ഉണ്ടെങ്കിലും ഇന്ത്യയിൽ ജനപ്രിയമായവ എട്ടു തരം മില്ലറ്റുകൾ ആണ്. അവ റാഗി, കമ്പ്, ചോളം, ചാമ, തിന, വരഗ്, കുതിരവാലി Brown top എന്നിവയാണ്. നാം സാധാരണ കഴിക്കുന്ന ഇഡലി, ദോശ തൊട്ട് ബിരിയാണി വരെയും എന്തിന് മധുരപലഹാരങ്ങൾ പോലും ഈ ധാന്യങ്ങൾ കൊണ്ട് ഉണ്ടാക്കാൻ സാധിക്കും. ഒരു കാലത്ത് പാവങ്ങളുടെ ഭക്ഷണമായി പാർശ്വവൽക്കരിക്കപ്പെട്ടിരുന്ന ഈ ധാന്യങ്ങൾ ആധുനികൻ്റെ തീൻമേശയിലെ പ്രധാന ഭക്ഷണമാവാനുള്ള കാരണം ആരോഗ്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കയും അതിൻ്റെ പ്രതിവിധികളെക്കുറിച്ച് അടുത്ത കാലത്തുണ്ടായ അവബോധവുമാണ്.

മെഡിക്കൽ ട്രാൻസ്‌ക്രിപ്ഷൻ മേഖലയിൽ പ്രവൃത്തിയെടുത്ത ആൾക്ക് ചെറു വ്യാവസായിക സംരംഭകയാവാൻ ഉണ്ടായ പ്രേരണ? അതിൽ ഈ മേഖല തിരഞ്ഞെടുക്കുവാനുണ്ടായ സാഹചര്യം ?

മെഡിക്കൽ ട്രാൻസ്ക്രിപ്ഷൻ എന്ന ജോലി ഞാൻ ആരംഭിക്കുന്ന സമയത്ത് അതു നമുക്കത്ര പരിചയമില്ലാത്ത തികച്ചുമൊരു നൂജനറേഷൻ ജോലിയായിരുന്നു. പന്ത്രണ്ട് വർഷം ഞാൻ ആ ജോലി ചെയ്തു. സ്വന്തമായി എന്തെങ്കിലും ചെയ്യണമെന്ന ആഗ്രഹം ശക്തമായപ്പോൾ അഞ്ചു വർഷം മുൻപ് വിരമിച്ചു ‘സ്വന്തമായി എന്തെങ്കിലും’ എന്നല്ലാതെ അത് എന്ത് എന്ന് എനിക്കറിയില്ലായിരുന്നു. അത് പരമ്പരാഗത ഭക്ഷണമാണെന്ന് തിരിച്ചറിയാൻ ഒരു വർഷമെടുത്തു. അത് മില്ലറ്റ്സ് എന്ന അത്ഭുത ധാന്യങ്ങളാണെന്ന് തിരിച്ചറിയാൻ വീണ്ടും സമയമെടുത്തു. ഒരിക്കൽ ചെറുധാന്യങ്ങൾ വിൽക്കുന്ന ഒരു കർഷകനെ പരിചയപ്പെട്ടു. അയാൾ അന്നു പറഞ്ഞ ധാന്യങ്ങളുടെ പേരുകളിൽ പലതും അന്നേവരെ കേട്ടിട്ടേയില്ലായിരുന്നു. എങ്കിലും അയാളുടെ വിവരണത്തിൻ്റെ ഗുണം കൊണ്ടാവാം അവയെക്കുറിച്ച് കുടുതൽ അറിയണമെന്നും ബിസിനസ്സ് ചെയ്യണമെന്നും താൽപര്യം തോന്നി.

കാര്യങ്ങൾ ഒട്ടും എളുപ്പമായിരുന്നില്ല. മില്ലറ്റുകളുടെ സ്രോതസു തൊട്ട് അതുകൊണ്ട് ഉണ്ടാക്കുന്ന ആഹാരസാധനങ്ങൾ വരെ തികച്ചും പുതിയതായിരുന്നു. പലതും സ്വയം പരീക്ഷിച്ച് പഠിച്ചെടുക്കേണ്ടി വന്നു. കുറച്ച് നാട്ടറിവുകൾ ആയിരുന്നു ആകെ ഉണ്ടായിരുന്നത് . അതിൽത്തന്നെ വൈരുദ്ധ്യങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.

കാര്യങ്ങൾ ഇങ്ങിനെയൊക്കെ പൊയ്ക്കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോഴാണ് കോവിഡ് വരുന്നത്. വ്യക്തികൾ ആരോഗ്യത്തിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധാലുക്കളായി. അവർ മില്ലറ്റ്സ്റ്റ് അന്വേഷിച്ചു വന്നു തുടങ്ങി. ഞാൻ ചെറുധാന്യങ്ങളെക്കുറിച്ച് മനസ്സിലാക്കുന്നതിന് എത്രയോ മുൻപ് തന്നെ ”No rice No wheat” ഫോർമുല പിൻതുടർന്നിരുന്ന ഡോക്ടർമാരുടേയും ഇക്കോളജിസ്റ്റുകളുടേയുമൊക്കെ സപ്പോർട്ട് എനിക്ക് കിട്ടി.

യൂണിറ്റിനെക്കുറിച്ച് പറയു. തുടക്കം, അംഗ സംഖ്യ, സ്ത്രീകളുടെ പങ്കാളിത്തം, അടിസ്ഥാന ഘടകങ്ങൾക്ക് വേണ്ടിവന്ന നിക്ഷേപം ?

തുടക്കം അതീവക്ലേശകരമായിരുന്നു എന്ന് പറഞ്ഞുവല്ലോ. ഒരു പൾവറൈസറും റോസ്റ്റിംഗ് മെഷീനും ഉപയോഗിച്ച് ഒരു സ്റ്റാഫിനേയും വച്ച് ഒരു 8*8 മുറിക്കുള്ളിൽ ഞാനെൻ്റെ സ്വപ്നത്തിന് തുടക്കം കുറിച്ചു. തീരെ ചെറിയ അളവിൽ ധാന്യങ്ങൾ വാങ്ങി പലരോടും ചോദിച്ചു മനസ്സിലാക്കിയും, നെറ്റിൽ സർച്ച് ചെയ്തും പിന്നെ എൻ്റെ മനോധർമ്മമനുസരിച്ചും ഞാൻ പല ഉൽപന്നങ്ങളും ഉണ്ടാക്കിത്തുടങ്ങി. കടയിൽ വരുന്നവർക്കും പിന്നെ പരിചയക്കാർക്കും വിലയ്ക്കും അല്ലാതെയും ഞാനവ കൊടുത്തു, ഒപ്പം അവ എങ്ങിനെ ഉപയോഗിക്കണം എന്തൊക്കെയാണ് ഗുണങ്ങൾ തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങൾ വിശദീകരിച്ചു കൊടുക്കുകയും ചെയ്തു. അന്നൊക്കെ ഒരുപാടു നേരം സംസാരിച്ച് ബോധ്യപ്പെടുത്തിയാണ് ഞാൻ ഓരോ കസ്റ്റമറിനേയും നേടിയിരുന്നത്. ആദ്യകാലത്തെ ഈ പരിശ്രമങ്ങൾ വേഗം ഫലം കണ്ടു. ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ കൂടുതൽ മെച്ചപ്പെട്ട സ്ഥലത്തേക്ക് ഞാനെൻ്റെ സ്ഥാപനം മാറ്റി. കൂടുതൽ പേരെ ജോലിക്ക് വച്ചു, കൂടുതൽ മെഷിനറികൾ വാങ്ങി.

ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങളിൽ നിന്നും സഹായം ഉണ്ടായോ ?

വളരെ ചെറിയ മൂലധനത്തിൽ നിന്നാണ് എൻ്റെ തുടക്കം. സ്ഥാപനം MSME registration എടുത്തതിനു ശേഷം machinery ക്കുള്ള ഒരു subsidized loan ലഭിച്ചു. അത് അടച്ചു വീട്ടിയതിനു ശേഷം അടുത്ത ലോൺ ലഭിച്ചു. അതിനും 25% സബ്സിഡി ഉണ്ട്. തുടക്കക്കാർക്ക് വലിയ സഹായമാണ് MSME യുടെ ഇത്തരം ഈട് ആവശ്യമില്ലാത്ത ലോണുകൾ.

തുടക്കത്തിൽ എങ്ങനെയായിരുന്നു വിറ്റഴിച്ചത് ? വിപണി എങ്ങനെ വിപുലമാക്കി ? ഇന്ന് ഇവിടെ എത്തി നിൽക്കുന്നു ?

തമിഴ്നാട്ടിൽ ചെറുധാന്യങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന ധാരാളം പേരുണ്ടെങ്കിലും കേരളത്തിൽ അങ്ങിനെയല്ല . അതു കൊണ്ടുതന്നെ ഇന്നും ഓരോ കസ്റ്റമർക്കും പാചകക്കുറിപ്പുകളും എങ്ങിനെ കഴിക്കാമെന്നുമെല്ലാം പറഞ്ഞുകൊടുക്കാൻ ശ്രമിക്കാറുണ്ട്. മണിക്കൂറുകൾ അതിനായി സന്തോഷത്തോടെ ചിലവിടാറുണ്ട്.

കേരളത്തിൻ തിരുവനന്തപുരം മുതൽ കാസർഗോഡ് വരെ ഞങ്ങളുടെ ഉൽപ്പന്നങ്ങൾക്ക് കസ്റ്റമേഴ്സ് ഉണ്ട്. കേരളത്തിൽ സുഹൃത്തുക്കൾ മുഖേനയും ‘വാനപ്രസ്ഥം ‘4 AM ക്ലബ്ബ്’ തുടങ്ങിയ കൂട്ടായ്മകൾ മുഖേനയും ആയുർവേദ ഹോസ്പിറ്റലുകൾ മുഖേനയും ഓർഡറുകൾ ലഭിച്ചു.

കേരളത്തിൽ ഞങ്ങളുടെ ഉൽപന്നങ്ങൾ മൊത്തമായി (wholesale) ആയി വാങ്ങി വിൽക്കുന്ന കടകൾ ഉണ്ട്. എങ്കിലും ഞാൻ ഇപ്പോഴും സൂപ്പർമാർക്കറ്റുകൾ കേന്ദ്രീകരിച്ച് വിൽപ്പന ആരംഭിച്ചിട്ടില്ല. അതിൻ്റെ പ്രധാന കാരണം ഞങ്ങളുടെ ഉൽപ്പന്നങ്ങളിൽ preservatives ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ലാത്തതു കൊണ്ട് കഴിയുമെങ്കിൽ ഉപഭോക്താവിന് നേരിട്ട് എത്തിക്കാൻ സാധിച്ചെങ്കിൽ നന്നായിരുന്നു എന്ന ചിന്തയാണ്.

ധാന്യങ്ങളും അവയുടെ വ്യത്യസ്തങ്ങളായ പൊടികളും മാവുകളും ‘അന്നം ‘ ഉൽപന്നങ്ങളിൽ പെടും. ചില്ലറ വ്യാപാരികളിലൂടെയും ശരവണഭവൻ പോലെയുള്ള ഹോട്ടലുകൾക്കു ഹോൾസേൽ ആയും ഞങ്ങൾ മാവ് വിതരണം ചെയ്യുന്നുണ്ട്. മില്ലറ്റുപയോഗിച്ചുള്ള മാവുകളും ചില പ്രത്യേകതരം ചീരകൾ ഉപയോഗിച്ചുള്ള മാവുകളും ഞങ്ങളുടെ പ്രത്യേകതകളാണ്.

ആവശ്യമുള്ള ധാന്യങ്ങൾ വാങ്ങിക്കുന്നത് എവിടെ നിന്നാണ് ?

കേരളത്തിൽ അട്ടപ്പാടിയിൽ മില്ലെറ്റ് ഗ്രാമം ഉണ്ട്. ഞങ്ങൾവാങ്ങിക്കുന്നത് വിശാഖ പട്ടണത്തിൽ നിന്നാണ്. ഈ വിതരണ സ്രോതസ്സിനെ കുറിച്ച് വിവരം ലഭിക്കുന്നത് കാർഷിക മേഖലയിലെ എൻ ജി ഓ യോട് ചേർന്ന് പ്രവർത്തിക്കുന്ന ജയഹരി കെ എം എന്ന ഫേസ്ബുക്ക് സുഹൃത്തിലൂടെയാണ്. ആന്ധ്ര, ഒറീസ തുടങ്ങിയ ചില സംസ്ഥാനങ്ങൾ rainfed crops ന്റെ സംരക്ഷണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കേന്ദ്ര എൻ ജി ഓ കളുടെ സഹകരണത്തോടെ ചെറുധാന്യ കൃഷിയെ വിപുലീകരിക്കുന്നുണ്ട്.

വനിതാ സംരംഭകയുടെ സ്ഥാപനത്തിൽ വനിതാ തൊഴിലാളികൾക്ക് പ്രത്യേകതയുള്ള , വ്യത്യസ്തമായ എന്തെങ്കിലും തൊഴിൽ സാഹചര്യം സൃഷ്ടിച്ചിട്ടുണ്ടോ ?

സ്ത്രീ തൊഴിലാളികൾക്ക് ധാരാളം അവസരങ്ങൾ ഉള്ള ഒരു മേഖലയാണ് നമ്മുടേത്. കൂടുതൽ പേർക്ക് തൊഴിൽ കൊടുക്കണമെന്നാണ് ആഗ്രഹം. പലപ്പോഴും സ്ത്രീകൾക്ക് ജോലിക്ക് പോകാൻ സാധിക്കാത്തതിൻ്റെ പ്രധാന കാരണം വീട്ടിലെ കാര്യങ്ങൾ കഴിഞ്ഞ് സമയം കിട്ടാത്തതാണ്. സ്ക്കൂളിൽ പോകുന്ന മക്കൾ, ജോലിക്ക് പോകുന്ന ഭർത്താവ്, വീട്ടിലെ മറ്റു കാര്യങ്ങൾ ഇതിലെല്ലാം പെട്ട് കുരുങ്ങിപ്പോവുകയാണ് മിക്കപ്പോഴും അവർ. ഇതൊന്നും ഒഴിവാക്കാൻ ആവില്ല താനും. അതു കൊണ്ട് ”flexible timings” എന്നൊരു സൗകര്യം ചെയ്തു കൊടുക്കാറുണ്ട്. അതായത് അവർ പറയുന്നതാണ് അവരുടെ ജോലി സമയം. ജോലിക്ക് വരുന്നതു കൊണ്ട് വീട്ടിൽ അവർ സമ്മർദ്ദത്തിലാവാതിരിക്കാൻ പ്രത്യേകം ശ്രദ്ധിക്കാറുണ്ട്.

പുതിയ പദ്ധതികൾ ?

ഓഗസ്റ്റിൽ ആരംഭം കുറിക്കുന്ന വളരെ പ്രതീക്ഷയോടെ നോക്കിക്കാണുന്ന ഒരു പേജക്ട് ആണ് ഏറ്റവും പുതിയത്. കേരളത്തിലും തമിഴ് നാട്ടിലും യൂണിറ്റുള്ള ഒരു partnership സംരഭമായിരിക്കുമത്.

കൂടുതൽ പേരെ ബോധവൽക്കരിച്ച് മില്ലറ്റുകൾ ശീലിപ്പിക്കണം എന്നതാണ് ആഗ്രഹം. അതിനായി ഒരു YouTube ചാനൽ ആരംഭിക്കാനുള്ള പദ്ധതികൾ പുരോഗമിക്കുന്നുണ്ട്. ഒരു knowledge lab cum cookery ചാനൽ ആവുമത്. നാമിന്ന് അനുഭവിക്കുന്ന പ്രമേഹം എന്ന അവസ്ഥക്ക് കാരണമാവുന്ന അരിയും ഗോതമ്പും ഉപേക്ഷിച്ച് ചാമ, തിന, വരഗ് തുടങ്ങിയ പരമ്പരാഗത ധാന്യങ്ങൾ ശീലമാക്കുക വഴി ആരോഗ്യത്തിൽ വിപ്ലവകരമായ മാറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടാവും എന്നുറപ്പുണ്ട്.

കൂടുതൽ സ്തീകൾക്ക് ജോലി കൊടുക്കുന്നതോടൊപ്പം വരുമാനം അതി അത്യാവശ്യമുള്ള മുതിർന്ന പൗരന്മാരെയും പ്രത്യേകം പരിഗണിച്ച് ജോലി ആവശ്യമെങ്കിൽ സഹായിക്കണമെന്ന് ആഗ്രഹമുണ്ട്. തൊഴിലില്ലായ്മ എപ്പോഴും യുവാക്കളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ചിന്തിക്കുന്ന ഒന്നാണെങ്കിലും നഗരങ്ങളിൽ ചെറിയ ചെറിയ ജോലികൾ ചെയ്ത് വിരമിച്ചവർ പിന്നീട് വരുമാനമില്ലാതെ, മക്കളെ ആശ്രയിച്ചും മറ്റും ഒരുപാടു വിഷമങ്ങൾ അനുഭവിക്കുന്നതായി തോന്നാറുണ്ട്. എല്ലാ കാലത്തും മറ്റുള്ളവർക്ക് വേണ്ടി ജീവിച്ച് അവനവനു വേണ്ടി ജീവിക്കാൻ മറന്നു പോയവർ. അവരുടെ ആത്മാഭിമാനത്തെ ഒട്ടും മുറിവേൽപ്പിക്കാതെ അവരെക്കൊണ്ട് സാധിക്കുന്ന ജോലികൾ ചെയ്യിച്ച് ജീവിത സായാഹ്നം ലളിതമാക്കാൻ സഹായിക്കണമെന്ന് ആഗ്രഹമുണ്ട്.

ഓഗസ്റ്റിൽ ആരംഭിക്കുന്ന പുതിയ പ്രൊജക്റ്റ് കയറ്റുമതി കൂടി ഉൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടാണ് പ്ലാൻ ചെയ്യുന്നത്. അത് ഈ സ്വപനങ്ങളെല്ലാം യാഥാർത്ഥ്യമാവാൻ സഹായിക്കുമെന്നാണ് വിശ്വാസം.

ശ്രദ്ധേയമായ സംരംഭം. വർത്തമാന സാഹചര്യങ്ങളെ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തി, ദൂരക്കാഴ്ചയോടെ ഉള്ള പദ്ധതിയും ആസൂത്രണവും. ശുഭോദർക്കമായ വികസന പദ്ധതികൾ. Annam flour and batter solutions മലയാളനാട് ഓൺലൈൻ ജേർണലിന്റെ ശുഭാശംസകൾ.

(കഥാകൃത്ത് വിനോയ് തോമസുമായി പി കൃഷ്ണദാസ് നടത്തിയ സംഭാഷണം)

”One wants to tell a story, like Scheherezade, in order not to die. It’s one of the oldest urges in mankind. It’s a way of stalling death.”

(Carlos Fuentes)

മലയാളചെറുകഥയില്‍ ഭാവുകത്വപരമായ മാറ്റം കൊണ്ടുവന്ന കഥാകൃത്തുകളിലൊരാളാണ് വിനോയ് തോമസ്. കുട്ടികള്‍ക്കായുള്ള നാടകത്തിലൂടെ സാഹിത്യലോകത്ത് പ്രവേശിച്ച വിനോയ് തോമസ് ശ്രദ്ധേയനാവുന്നത് ‘കരിക്കോട്ടക്കരി’ എന്ന നോവലിലൂടെയാണ്. മലയാള ഭാവന അധികം സഞ്ചരിച്ചിട്ടില്ലാത്ത ഭൂപ്രദേശത്തെ, ജീവിതത്തെ, ഭാഷയെ വിനോയ് തോമസ് ‘കരിക്കോട്ടക്കരി’യിലൂടെ അവതരിപ്പിച്ചു. നാട്ടുപശിമയുള്ള ആഖ്യാനവഴികളിലൂടെ നോവലില്‍ നിന്ന് വിഭിന്നമായ ആഖ്യാനഘടനയാണ് കഥയില്‍ സ്വീകരിച്ചത്. തിരസ്കൃതരുടെ ഭൂപടങ്ങളാണ് കഥകളിലൂടെ വിനോയ് തോമസ് ആവിഷ്കരിച്ചത്. ആ കഥകള്‍ മലയാളിയെ അതുവരെ അപരിചിതങ്ങളായിരുന്ന ലോകങ്ങളിലേക്ക് ആനയിച്ചു. രാമച്ചി, ഇടവേലിക്കാര്‍, ഉടമസ്ഥന്‍, വിശുദ്ധ മദ്ഗലനമറിയം പള്ളി, തുഞ്ചന്‍ ഡയറ്റ്, അരി, മൂര്‍ഖന്‍പറമ്പ് തുടങ്ങിയവ പ്രധാന കഥകളാണ്. സമകാലിക മലയാളം വാരികയില്‍ ‘പുറ്റ് ‘ എന്ന നോവല്‍ ഉടന്‍ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു തുടങ്ങും.

കണ്ണൂര്‍ ആകാശവാണിനിലയത്തിന് വേണ്ടി പി കൃഷ്ണദാസ്, പ്രശസ്ത കഥാകൃത്ത് വിനോയ് തോമസ്സുമായി നടത്തിയ സംഭാഷണം.

$ മലയാളചെറുകഥ നിരന്തരപരിണാമത്തിന് വിധേയമായികൊണ്ടിരിക്കുന്ന സാഹിത്യരൂപമാണ്. മലയാള ചെറുകഥയുടെ വര്‍ത്തമാനകാലത്തെ, വര്‍ത്തമാനകാല മലയാളകഥയുടെ പ്രതിധിധി എന്ന നിലയില്‍ വിനോയ് എങ്ങനെ കാണുന്നു ?

ഏറ്റവും പുതിയ കാലത്തോട് ചെറുകഥ സംവദിക്കുന്നുണ്ടോ എന്ന് എനിക്ക് സംശയമാണ്. മലയാളത്തില്‍ ഏതു കാലത്തും ഒത്തിരി മുന്നോട്ട് പോകുന്ന സാഹിത്യരൂപം കഥയാണ്. ഒരിടയ്ക്ക് കവിത വളരെ ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. കവിത മോശമാണെന്നല്ല, പക്ഷെ കഥ കവിതയെക്കാള്‍ മുന്നേ സഞ്ചരിക്കുന്നു. ഏറ്റവും പുതിയ കാലത്തെ യുവത്വവുമായി കഥ സംവദിക്കുന്നുണ്ടോ എന്ന് സംശയമാണ്. യുവത്വത്തിൻറെ ശരിയായ ആഘോഷം മലയാള ചെറുകഥയിലേക്ക് കടന്ന് വരാനിരിക്കുന്നതേയുള്ളൂ. പുതിയ എഴുത്തുകാര്‍ പഴയ കഥകളുടെ ഹാങ്ങോവറില്‍ നിന്ന് മാറണം. യുവത്വത്തിൻറെ ആനന്ദം ശരിയായ രീതിയില്‍ കഥയില്‍ കടന്ന് വരുന്നില്ല, പൂര്‍വ്വമാതൃകകളോടുള്ള ഭയമാവാം ഇതിനു കാരണം. ചില ചട്ടക്കൂടുകളിലും, സദാചാര ബോധ്യങ്ങളിലും കഥ ഒതുങ്ങുന്നു. നമ്മുടെ കാലം ഇതാണ് എന്ന് തുറന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കുന്ന രചന ഉണ്ടാകുന്നുണ്ടോ എന്ന് സംശയമാണ്. നവമാധ്യമങ്ങളിലെ രചനകള്‍ അത്തരം തുറന്ന പ്രഖ്യാപനങ്ങള്‍ നടത്താന്‍ ആരംഭിച്ചിട്ടുണ്ട്. ലോകം മൊത്തം ഇന്ന് ഒരു സാമൂഹിക ക്രമത്തെ പിന്തുടരുകയാണ്. ആഗോളസമൂഹത്തിൻറെ സ്വഭാവസവിശേഷതകള്‍ നമുക്കിനി നിഷേധിക്കാന്‍ പറ്റില്ല. ലോകത്തിലുള്ള ഏത് ഉത്പന്നവും നമുക്ക് ഇന്ന് ‘ഓണ്‍ലൈന്‍’ വഴി ലഭ്യമാകാന്‍ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ഈ ഒരു സാഹചര്യം സാഹിത്യത്തിലില്ല. ആഗോളപരമായ ഒരു തുറന്നെഴുത്ത്, ഒരു രചന ഇവിടെ സംഭവിക്കുന്നില്ല. അങ്ങനെയൊരു കാലം ഉടന്‍ വരുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷ, കാലം മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയല്ലേ.

$ മനുഷ്യന്‍ വര്‍ത്തമാനകാലത്ത് വലിയൊരു നെറ്റ് വര്‍ക്കിൻറെ ഭാഗമാണ്. ബ്രാന്റുകളുടെ ലോകത്താണ് നാം ജീവിക്കുന്നത്.ഈ ഒരു സാഹചര്യത്തിലാണ് ‘ആനന്ദബ്രാന്റന്‍’ എന്ന കഥ പ്രസിദ്ധീകരിക്കപ്പെടുന്നത്. ഉപഭോഗസംസ്കാരത്വരയാണ് കഥയുടെ കേന്ദ്രപ്രമേയം. സമൂഹമാധ്യമങ്ങളിലൂടെയും അല്ലാതെയും വിമര്‍ശനങ്ങള്‍ നേരിട്ട കഥ കൂടിയാണിത്. ആനന്ദബ്രാന്റനിലേക്ക് എങ്ങനെയാണ് എത്തുന്നത് ?

ആനന്ദബ്രാന്റന്‍ നമ്മുടെ ജീവിതാനുഭവങ്ങളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കഥയാണ്. പക്ഷെ അവിടെ തെറ്റിദ്ധരിക്കപ്പെട്ടതെന്തെന്നാല്‍ ഞാന്‍ ബ്രാന്റുകള്‍ക്ക് ഒക്കെ എതിരാണെന്ന് ചിലര്‍ പറഞ്ഞു. അത് നമ്മുടെ യഥാസ്ഥിതികമായ വായനയുടെ പ്രശ്നമാണ്. ഒന്നും മോശമാണെന്നോ, നല്ലതാണെന്നോ പറയാന്‍ ഞാന്‍ ആളല്ല. നമുക്ക് മോശമാണെന്ന് തോന്നുന്നത് പുതിയ കുട്ടികള്‍ക്ക് നല്ലതായിരിക്കും. ആത്യന്തികമായി നമുക്ക് ആനന്ദം നല്‍കുന്നതെന്തോ, അതാണ് യഥാര്‍ത്ഥ ബ്രാന്റ്. എനിക്ക് ചക്കപ്പുഴുക്കാണ് ആനന്ദം നല്‍കുന്നതെങ്കില്‍ എന്നെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ബ്രാന്റ് അതാണ്. വലിയൊരു റിസോര്‍ട്ടില്‍ ഒരിക്കല്‍ ചെല്ലുമ്പോള്‍ കണ്ടത് ഡയമണ്ട് ആകൃതിയില്‍ മുറിച്ച കപ്പയും കാന്താരി മുളകുമാണ്. അഞ്ഞൂറിലധികം രൂപയാണ് ആ വിഭവത്തിന് ഈടാക്കുന്നത്. കപ്പ ബ്രാന്റ് ചെയ്യപ്പെടുകയാണ്. നമ്മളെല്ലാം ബ്രാന്റുകളില്‍ ആനന്ദമന്വേഷിക്കുന്നവരാണ്. അത് തെറ്റാണെന്ന് എങ്ങനെ പറയാന്‍ സാധിക്കും? ആനന്ദബ്രാന്റനില്‍ പറയാനുദ്ദേശിച്ച കാര്യം, ലോകത്തില്‍ പലയിടത്ത് നടത്തുന്ന ആഘോഷങ്ങളുണ്ടല്ലോ, ലണ്ടന്‍ ഇറോട്ടിക്ക, കാന്‍മറ ഫെസ്റ്റിവല്‍, തുടങ്ങിയ ആഘോഷങ്ങള്‍ പോലെ അതിരുകള്‍ക്കപ്പുറത്തേക്ക് ആനന്ദം വിസര്‍ജ്ജിക്കാനുള്ള ഇടം നമുക്കുണ്ടോ എന്ന് സംശയമാണ്. നമ്മുടെ ആനന്ദം ചില ചട്ടക്കൂടുകള്‍ക്ക് അകത്താണ്. എന്നാല്‍ കേരളത്തില്‍ ഇത്തരം ആഘോഷങ്ങളില്ല എന്ന് പറയാന്‍ പറ്റില്ല.കാസര്‍ഗോഡ് ജില്ലയിലെ പയ്യന്നൂരും നീലേശ്വരവും നടക്കുന്ന ശാലീയ സമുദായത്തിൻറെ ‘ശാലീയപൊറാട്ട്’ ഇത്തരത്തിലൊരു ലോകോത്തര ആഘോഷമാണ്. അവിടെ ജാതി -മത -ലിംഗ അതിര്‍ത്തികളില്ല. വളരെ സെക്യൂലറായ ഇടമാണത്. അത്രമാത്രം ആനന്ദത്തിലെത്തിയ സമൂഹത്തില്‍ മാത്രമെ ഇത് സാധ്യമാകുകയുള്ളൂ. ശാലീയപൊറാട്ടില്‍ ഒരു സാമൂഹികവിമര്‍ശനമാണ് നടക്കുന്നത്. ആനന്ദത്തിൻറെ ലോകത്തിലെത്താന്‍ സമൂഹം പ്രബുദ്ധമാകണം. സദാചാരം, മതപരത എന്നിവയാണ് ആനന്ദത്തിന് തടസ്സമിടുന്നത്.നമ്മുടെ പ്രാക്തനജീവിത സമൂഹങ്ങളില്‍ ഇത്തരം ആഘോഷങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നു. അതിൻറെ വീണ്ടെടുപ്പ് ആവശ്യമാണ്. വരേണ്യസമൂഹത്തിനാണ് സദാചാരത്തിൻറെയും മതത്തിൻറെയും ബാധ്യതകളുള്ളത്. ഈ ബാധ്യതകളില്‍ നിന്നുള്ള വിമോചനമാണ് വിപ്ലവം. വരേണ്യസമൂഹം ആനന്ദമില്ലാതെ സദാചാരവുമായി നടക്കുമ്പോള്‍ പ്രാക്തനസമൂഹം ആനന്ദത്തെ ആഘോഷിക്കുന്നു.’രാമച്ചി ‘ എന്ന കഥയില്‍ പ്രാക്തനസമൂഹത്തിൻറെ ഈ ആനന്ദത്തെയാണ് ആവിഷ്കരിക്കാന്‍ ശ്രമിച്ചിട്ടുള്ളത്. അതുകൊണ്ട് പ്രാക്തനസമൂഹത്തിലേയ്ക്കുള്ള വളര്‍ച്ചയാണ് വേണ്ടതെന്ന് ഞാന്‍ പറയും. നമ്മുടെ വാമൊഴിസാഹിത്യം തെറിപ്പാട്ടുകളാലും തെറിക്കഥകളാലും സമ്പന്നമാണ്. അവിടെയാണ് ഭാഷ ജീവനോടെ നില്‍ക്കുന്നത്. പറഞ്ഞുവരുന്നത്, എല്ലാരും തെറിപ്പാട്ട് പാടി നടക്കണം എന്നല്ല. പക്ഷെ ഒരു സമൂഹത്തിന് തെറിപ്പാട്ട് പാടാനുള്ള സ്വാതന്ത്ര്യ മുണ്ടായിരുന്നു. ആ സ്വാതന്ത്ര്യം നഷ്ടപ്പെടുന്ന കാലഘട്ടത്തെപ്പറ്റിയാണ്, ആ സ്വാതന്ത്ര്യം അന്വേഷിക്കുന്ന ഒരാളെപ്പറ്റിയാണ് ആനന്ദബ്രാന്റനില്‍ പറയാന്‍ ശ്രമിച്ചത്.

$ ഭാഷ മാനവീകരിക്കുന്ന വേളയില്‍ ഭാഷയുടെ ജൈവികത നശിച്ചുപോകുന്നു എന്ന ആശയമാണ് തുഞ്ചന്‍ ഡയറ്റ്, കുട്ടികുര്‍ക്കത്തി കുര്‍ കുര്‍ തുടങ്ങിയ കഥകളിലൂടെ പറയാന്‍ ശ്രമിച്ചത്. ഭാഷയിലെ അധികാലമാണ് ഈ കഥകളിലെ കേന്ദ്രപ്രമേയം.നമ്മുടെ ഭാഷകളെല്ലാം അനുഭവിക്കുന്ന പ്രശ്നമല്ലേ മാനകീകരണവും,അതുവഴിയുള്ള ജൈവികമായ,വൈവിധ്യങ്ങളുടെ നഷ്ടവും ?

ഭാഷ ഒരിക്കലും എഴുത്തല്ലല്ലോ, ഭാഷ പറച്ചിലല്ലേ.പറച്ചിലാണ് യഥാര്‍ത്ഥ ഭാഷ, പറച്ചിലിന് കുറെക്കൂടി സ്വാഭാവികതയുണ്ട്. പറച്ചില്‍ നഷ്ടമാകുന്ന സമൂഹത്തെ കുറിച്ചാണ് ‘കുട്ടികുര്‍ക്കത്തി കുര്‍ കുര്‍ ‘ എന്ന കഥയില്‍ പറയാൻ ശ്രമിച്ചത്. തെയ്യത്തിലാണ് ആ കഥ അവസാനിക്കുന്നത്. മറ്റ് ദൈവങ്ങളില്‍ നിന്ന് തെയ്യം വ്യതസ്തമാകാന്‍ കാരണം തെയ്യത്തിന് പറച്ചില്‍ ഉണ്ട്.പക്ഷെ തെയ്യത്തിൻറെ പറച്ചിലില്‍ വാമൊഴിയായി കിട്ടുന്ന ജൈവികത ഇപ്പോള്‍ നഷ്ടമാകുന്നു.പറച്ചിലിൻറെ കലയാണ് തെയ്യം. പാഠപുസ്തകങ്ങളില്‍ എങ്ങനെ സാഹിത്യം കടന്ന് വരുന്നു എന്നതാണ് തുഞ്ചന്‍ ഡയറ്റിലൂടെ പറയാന്‍ ശ്രമിച്ചത്.തുഞ്ചത്ത് എഴുത്തച്ഛനെ മലയാളഭാഷയുടെ പിതാവ് എന്നൊക്കെ പറയുമെങ്കിലും അക്കാലത്തെ എഴുത്ത് ഭാഷയിലാണ് എഴുത്തച്ഛന്‍ രചനകള്‍ നിര്‍വഹിച്ചത്. ആ ഭാഷയെയാണ് നമ്മള്‍ മലയാളം എന്ന് പറയുന്നത്. അത് സമൂഹത്തിലെ ഭൂരിപക്ഷത്തിൻറെ ഭാഷയായിരുന്നില്ല. ഭൂരിപക്ഷം അര്‍ഥമറിയാതെ, കാണാപാഠം പഠിച്ച് എഴുത്തച്ഛനെ പിന്തുടരുന്നു. പറച്ചിലിൻറെ ഭാഷയില്‍ ഒരു വിമോചനം ഉണ്ട്. സംസ്കൃതത്തിൻറെ സ്വാധീനമുള്ള മലയാളത്തില്‍ നിന്നുള്ള വിമോചനമാണത്. കഥയിലൊക്കെ പലരും കൂടുതലായി ഉപയോഗിക്കുന്നത് സംസാരഭാഷയില്‍ ഉപയോഗിക്കാത്ത പദങ്ങള്‍. അതില്‍ നിന്ന് മാറി പറച്ചിലിൻറെ ഭാഷ കൂടുതലായി കഥയില്‍ ഉപയോഗിക്കാനാണ് എൻറെ ശ്രമം. ലാറ്റിനും, സുറിയാനിയും, അറബിയും, സംസ്കൃതവും, തമിഴും ഒക്കെ ചേര്‍ന്നതാണ് മലയാളം. കവിതയില്‍ ഭാഷയുടെ ജൈവികസ്വഭാവത്തിന് കൂടുതല്‍ പ്രാധാന്യം കിട്ടുന്നുണ്ട്. എം ആര്‍ രേണുകുമാര്‍, എം ബി മനോജ്, എസ് കലേഷ്, എസ് ജോസഫ്, അശോകന്‍ മറയൂര്‍ തുടങ്ങിയ കവികള്‍ പറച്ചിലിൻറെ ശക്തിയുമായി കടന്ന് വരുന്നുണ്ട്. സാഹിത്യത്തിൻറെ ഭാഷയും പറച്ചിലിൻറെ ഭാഷയും ലോകത്തെവിടെയും വേറെയല്ല.

$ മദ്ഗലനമറിയം പള്ളി, ഉടമസ്ഥന്‍ കഥകളില്‍ അധികാരം കേന്ദ്രരൂപമായി കടന്ന് വരുന്നു. മദ്ഗലനമറിയം പള്ളി മതാധികാരത്തിനെതിരെയും, ഉടമസ്ഥന്‍ കുടുംബത്തിലെ അധികാരഘടനയ്ക്കെതിരെയും വിമര്‍ശനമുയര്‍ത്തുന്നു. സാമൂഹികവ്യവസ്ഥയ്ക്കെതിരായ രണ്ട് രീതിയിലുള്ള വിമര്‍ശനങ്ങള്‍.

ഉടമസ്ഥൻറെ കേന്ദ്രം കുടുംബമാണ്. അസ്വാതന്ത്ര്യത്തിൻറെ ഇടമാണ് നമ്മുടെ കുടുംബങ്ങള്‍. പലയിടത്തും കുടുംബങ്ങളിലെ കുട്ടികളിലെ ജീവിതം, സ്ത്രീകളുടെ ജീവിതം എന്നിവ വലിയ പ്രശ്നമാണ്. നമ്മുടെ കുടുംബങ്ങള്‍ അധികാരത്തിൻറെ കേന്ദ്രമാണ്. എൻറെ പുതിയ നോവലിൻറെ (പുറ്റ്) കേന്ദ്രവും കുടുംബമാണ്. രേഖപ്പെടുത്താതെ പോകുന്ന കുറ്റകൃത്യങ്ങള്‍ ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ സംഭവിക്കുന്നത് കുടുംബങ്ങളിലാണ്.മറ്റൊരിടത്താണെങ്കില്‍ അതൊക്കെ ക്രിമിനല്‍ കുറ്റമാണ്. ഉടമസ്ഥനില്‍, ഒരു പിതാവിന് തൻറെ പെണ്‍മക്കളുടെ മേല്‍ എന്താണധികാരം എന്ന പ്രശ്നമാണ് അവതരിപ്പിക്കുന്നത്. മദ്ഗലനമറിയം പള്ളി സ്ത്രീയുടെ മേലുള്ള സമൂഹത്തിൻറെ അധികാരപ്രകടനങ്ങളെയാണ് പറയാന്‍ ശ്രമിച്ചത്. കത്തോലിക്ക സഭ അംഗീകരിച്ച ഒരു വിശുദ്ധയാണ് മദ്ഗലനമറിയം. പക്ഷെ കേരളത്തിലെ ദേവാലയങ്ങളില്‍ മദ്ഗലനമറിയത്തിന് വേണ്ടത്ര പ്രധാന്യം കിട്ടിക്കാണുന്നില്ല. ഒന്നോ രണ്ടോ പള്ളികള്‍ മാത്രമാണ് കേരളത്തില്‍ മദ്ഗലനമറിയത്തിനുള്ളതെന്ന് തോന്നുന്നു. അവര്‍ വേശ്യജീവിതത്തിന് ശേഷം പുണ്യവതിയായ സ്ത്രീയാണല്ലോ. ക്രിസ്തുവിൻറെ ഉയിര്‍പ്പിന് ശേഷം ക്രിസ്തുവിനെ ആദ്യമായി കാണുന്ന സ്ത്രീയാണ്. എന്നിട്ടും പുണ്യവാളന്മാര്‍ ക്കിടയില്‍ എങ്ങനെ മദ്ഗലനമറിയം അവഗണിക്കപ്പെട്ടു എന്ന കാര്യം എന്നെ അസ്വസ്ഥനാക്കി. അങ്ങനെയാണ് ഈ കഥ പിറക്കുന്നത്. ഉടമസ്ഥനില്‍ ഇത് വ്യത്യസ്തമാണ്. ഒരു ജീവിക്ക് മറ്റൊരു ജീവിയുടെമേല്‍ എന്താണവകാശം എന്ന ചോദ്യമാണ് കഥയിലൂടെ ഉയര്‍ത്തുന്നത്.

ഈ അവാർഡ് ഒന്ന് നിർവചിക്കാമോ?
അവാർഡിന് പ്രധാനമായി പരിഗണിക്കുന്ന ഘടകങ്ങൾ എന്തെല്ലാമാണ് ?
കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയത്തിലെ അധ്യാപകർക്കും മറ്റു വിവിധ തസ്തികകളിൽ ജോലി ചെയ്യുന്നവർക്കുമായി ഏർപ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള അംഗീകാരങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഇൻസെന്റീവ് അവാർഡ്. അതിൽ ഒന്ന് റീജിയണൽ മറ്റൊന്ന് നാഷണൽ. ഓരോ വർഷവും ഒരു തവണ നൽകുന്ന ഈ അംഗീകാരങ്ങൾക്ക് വിവിധ മാനദണ്ഡങ്ങൾ ആണൂള്ളത്. അധ്യാപകരുടെ അവാർഡിനെപ്പറ്റി തന്നെ പറയാം. മിനിമം അഞ്ച് വർഷം അതേ പോസ്റ്റിൽ ജോലി ചെയ്തിരിക്കണം. കൂടാതെ, നിരവധി കാര്യങ്ങൾ: ജോലി ചെയ്ത സ്കൂളുകളിൽ ഉണ്ടാക്കിയ സി ബി എസ് ഇ റിസൾട്ട്, സ്‌കൂളിനുവേണ്ടി ചെയ്ത വിവിധ കാര്യങ്ങൾ, കുട്ടികളുമായി ചേർന്ന് ചെയ്ത വിവിധ സംരംഭങ്ങൾ, കലാ സാഹിത്യ സാമൂഹിക രംഗങ്ങളിൽ നടത്തിയ ഇടപെടലുകൾ തുടങ്ങി ഒരുപാട് കാര്യങ്ങൾ പരിഗണിക്കുന്നു. റീജിയണൽ ഇൻസെന്റീവ് അവാർഡ് ലഭിച്ചവർക്ക് നാഷണൽ അവാർഡിനും അപേക്ഷിക്കാം.

അധ്യാപനം സ്വന്തം തിരഞ്ഞെടുപ്പായിരുന്നുവോ? അതായതു ഈ രംഗത്തേക്കു വരികയായിരുന്നുവോ?

രണ്ടും ചേർന്ന ഒന്നായിരുന്നു എന്ന് പറയാം. അല്പം ആശങ്കയോടെയും മടിയോടെയുമാണ് ബി എഡ്-ന് ചേർന്നത്. അച്ഛനും, അമ്മയും അധ്യാപകരാണ്. അച്ഛൻ മികച്ച അധ്യാപകനുള്ള കേരള സംസ്ഥാന ഗവൺമെന്റിന്റെ അവാർഡ് ജേതാവാണ് (1989) . അവരിൽ നിന്നും കിട്ടിയ
കോൺഫിഡൻസ്, ഊർജം ഏറെ വലുതാണ്, വിലമതിക്കാനാകാത്തതാണ്. ബി എഡ് കഴിഞ്ഞ് അധ്യാപകനായി പോളി ടെക്നിക്കിൽ ജോലി ചെയ്തപ്പോൾ ബുദ്ധിമുട്ടൊന്നും തോന്നിയില്ല. പിന്നീട് കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയത്തിൽ ചേർന്നപ്പോൾ കാര്യങ്ങൾ ഏറെക്കുറെ മാറി. കേന്ദ്രീയ
വിദ്യാലയത്തിന്റെ സിസ്റ്റം ശക്തമായ ഒന്നാണ്. ടീച്ചിങ് മെത്തേഡ്‌സ് എന്തായിരിക്കണം എന്നും, എങ്ങിനെ പഠനത്തിൽ ക്ലാസ്സിലെ ഏറ്റവും പിന്നോക്കം നിൽക്കുന്ന കുട്ടിയേയും പരിഗണിക്കണം എന്നുമൊക്കെ പഠിച്ചു. അധ്യാപനം ഒരു സർഗാത്മക പ്രവർത്തനമാണെന്ന്
തിരിച്ചറിയാനും, ആവേശത്തോടെ പ്രാവർത്തികമാക്കാനു കഴിയുന്നു. കുട്ടികളെ സ്നേഹിക്കാൻ  തുടങ്ങുമ്പോൾ എല്ലാം മാറി മറിയുന്നു. ഇന്ന് ഞാനീ പ്രൊഫഷനെ ഏറെ സ്നേഹിക്കുന്നു, വിലമതിക്കുന്നു.

 കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയം ആയതു കൊണ്ട് രാജ്യത്തിൻറെ പല ഭാഗത്തും ജോലി ചെയ്യുവാനുള്ള അവസരം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടാവും എന്ന് കരുതുന്നു . ജോലിയുടെ ചലനാത്മകതയെ എങ്ങനെയാണു നോക്കിക്കണ്ടത്?

എന്റെ ജീവിത കാഴ്ചപ്പാടുകളും, രീതികളും വെച്ചു നോക്കിയാൽ ചലനാത്മകതയുള്ള ജോലി തന്നെയാണ് ഞാൻ ഏറ്റവും ഇഷ്ടപ്പെടുന്നത്. ടെന്നിസൺ ‘യുലൈസെസ്’ എന്ന കവിതയിൽ പറയുന്ന പോലെ ‘I am a part of all that I have met .’
എനിക്ക് ഇന്ത്യയുടെ നാനാഭാഗത്തും സഞ്ചരിക്കാനും, ജീവിക്കാനും ജോലി ചെയ്യാനുമുള്ള ഭാഗ്യമുണ്ടായി. ജോലിയിൽ പ്രവേശിക്കുന്നതിന് മുൻപ് തന്നെ പോണ്ടിച്ചേരിയിൽ എം. എ യ്ക്ക് പഠിക്കുന്ന കാലത്തും, മൈസൂരിൽ രാമകൃഷ്ണ മിഷൻ കോളേജ് RIMSE യിൽ പഠിക്കുന്ന കാലത്തും ആന്ധ്ര, കർണാടക, തമിഴ് നാട് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ സഞ്ചരിച്ചിട്ടുണ്ട്. അന്നുമുതലേ ഒരു ട്രാവൽ ബഫ് ആണെന്ന് പറയാം. കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയത്തിൽ ജോലിക്ക് ചേർന്നതോടെ പശ്ചിമ ബംഗാൾ, യൂ പി, ബിഹാർ, ബെല്ലാരി, മൈസൂർ, ബാംഗ്ലൂർ തുടങ്ങി പലയിടങ്ങളിലും സഞ്ചരിക്കാനും, ജോലി ചെയ്യാനും സാധിച്ചു. അവിടുത്തെ ഭാഷകളും, സംസ്കാരവും, രീതികളും മനസ്സിലാക്കാനും, പഠിക്കാനും സാധിച്ചു. എനിക്ക് പണ്ടേ മറ്റു ഭാഷകൾ പഠിക്കാൻ വലിയ ഇഷ്ടമാണ്. ഇന്ത്യക്ക് പുറത്ത് നേപ്പാളിൽ മൂന്നു വർഷം  ജോലിചെയ്യാൻ ഭാഗ്യം ലഭിച്ചു. അതൊരു അതി മനോഹരമായ അനുഭവമായിരുന്നു. അതിനെപ്പറ്റിയാണ് എന്റെ രണ്ടാമത്തെ പുസ്തകം ‘കാഠ്‌മണ്ഡു- എ ജേർണി ത്രൂ കാഠ്‌മണ്ഡു’ എന്ന മലയാള പുസ്തകം. Exposure is the best Education എന്ന് ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നു. നമ്മൾ ഒരു സ്ഥലത്തു നിന്ന് മറ്റൊരു സ്ഥലത്തേക്ക് പോകുമ്പോൾ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായ അതിർത്തികൾ മാത്രമല്ല കടക്കുന്നത്, നമ്മുടെ മനസ്സിന്റെ അതിർത്തികളെ കൂടിയാണ്, പുതു അനുഭവങ്ങളിലേക്കും, പൊളിച്ചെഴുതലുകളിലേക്കും സ്വയം പാകപ്പെടുത്തുക കൂടിയാണ്. ഞാൻ പരിചയപ്പെട്ട എല്ലാ ഭാഷകളിലെയും പാട്ടുകളും, സിനിമകളും, കുറച്ചൊക്കെ സാഹിത്യവും ഞാൻ ശേഖരിച്ചിട്ടുണ്ട്. എനിക്ക് മലയാളം കൂടാതെ ഹിന്ദി, തമിഴ്, തെലുഗു, കന്നഡ, ബംഗാളി എന്നീ ഭാഷകൾ സംസാരിക്കാൻ അറിയാം. പല ഭാഷകളിലെയും പാട്ടുകൾ പാടാൻ അറിയാം.

കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയം ഇന്ന് സമൂഹത്തിലെ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളുന്നുണ്ടോ? അതോ സൈനിക ക്യാമ്പസ്സിന് പുറത്തു അതു സാധാരണക്കാരുടെയും അതിലും താഴെയുള്ളവരുടെയും മാത്രം പ്രാതിനിധ്യം ഉള്ളതായി മാറിയിട്ടുണ്ടോ? ഉണ്ടെങ്കിൽ എന്ത് കൊണ്ട്? ആ പ്രവണത തിരുത്തുവാൻ എന്ത് നിർദേശമാണുള്ളത്?

പോളിസികളിൽ വന്ന മാറ്റങ്ങൾ എല്ലാ വിഭാഗങ്ങളെയും ഉൾക്കൊള്ളിക്കുന്നു.

ഔപചാരികതക്ക് പുറത്തു അധ്യാപനത്തിൽ സ്വീകരിച്ച വേറിട്ട സമീപനങ്ങളും നടപടികളും എന്തൊക്കെയായിരുന്നു? അവയുടെ ഫലങ്ങൾ, വിദ്യാർത്ഥികളിൽ നിന്ന് കിട്ടിയ പ്രതികരണങ്ങൾ ,പ്രോത്സാഹന ജനകമായിരുന്നുവോ?  ഉദാഹരണങ്ങൾ സഹിതം കേൾക്കാൻ താല്പര്യമുണ്ട്.

വ്യത്യസ്തമായ രീതികൾ അവലംബിക്കുന്നത് എന്റെ ഒരു സ്ഥിരം പരിപാടിയാണ്. പഠനം എത്രത്തോളം കുട്ടികൾക്ക് ആസ്വാദ്യകരമാക്കുക എന്നതാണ് ഞാൻ എപ്പോഴും ശ്രദ്ധിക്കുന്ന ഒരു കാര്യം. അവിടെയാണ് ഒരധ്യാപകന്റെ ജീവിതാനുഭവങ്ങളും, നേരത്തേ പറഞ്ഞ exposure ഉം
സുപ്രധാനമാകുന്നത്. ഞാൻ ചെയ്ത കാര്യങ്ങളിൽ ചിലത് പറയാം പതിനൊന്നാം ക്ലാസിലും, പന്ത്രണ്ടാം ക്ലാസിലും കുട്ടികൾക്ക് പഠിക്കാനുള്ള രണ്ടു കഥകൾക്ക് ഷോർട് ഫിലിം രൂപത്തിൽ ദൃശ്യഭാഷ നൽകി. അതൊക്കെ കുട്ടികളെ ചേർത്ത് ചെയ്തതാണ്. നല്ല അപ്രീസിയേഷൻ  കിട്ടി. പലരും ഇന്നും ഈ രണ്ടു ഫിലിംസ് റെഫറൻസിനു ഉപയോഗിക്കുന്നു. കുട്ടികളുടെ സ്ട്രോങ്ങ് ഏരിയ അറിഞ്ഞ് അവരെക്കൊണ്ട് സെമിനാറുകൾ സംഘടിപ്പിച്ചു. ടാലെൻറ്  ഡിസ്‌കവറിയിൽ ഏറ്റവും നല്ല വഴിയാണിത്. കുട്ടികളുമായി ചേർന്ന് ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ സ്റ്റുഡന്റ് എഡിഷൻ പുറത്തിറക്കി. ഏകദേശം മൂന്നു മാസത്തെ അദ്ധ്വാനം. അതിന് വലിയ അപ്രീസിയേഷൻ  കിട്ടി. അതിനെക്കുറിച്ച് ഒരു ഡോക്യുമെന്ററി കൂടി തയ്യാറാക്കി. എന്റെ ബ്ലോഗിലൂടെയും ഓൺലൈൻ എഴുത്തുകളിലൂടെയും ക്ലാസ്‌മുറിയെ സ്‌കൂളിന് പുറത്തുള്ള അനുഭവം കൂടിയാക്കി. നേപ്പാളിൽ ഉള്ളപ്പോൾ ചെയ്ത റിവിഷൻ ഓഡിയോ ഏറെ പ്രശംസ പിടിച്ചുപറ്റി. കേരളത്തിൽ വെള്ളപ്പൊക്ക സമയത്ത് കുട്ടികളെ കൂട്ടി ഒരു റിലീഫ് കാമ്പ് നടത്തി.അതിന് ജില്ലാ കളക്ടറുടെ അഭിനന്ദനം ലഭിച്ചു. വിവിധ മത്സരങ്ങളിലേക്ക് ഷോർട് ഫിലിംസ് ചെയ്തു. പുരസ്‌കാരങ്ങൾ ലഭിച്ചു.

വിദ്യാർത്ഥികളെ ശിക്ഷിക്കുന്നതിനെ കുറിച്ച് എന്താണ് കാഴ്ചപ്പാട് ?

ശിക്ഷിക്കുന്നതിനോട് തീരെ യോജിക്കുന്നില്ല. തിരുത്തൽ ആണ് വേണ്ടത്, ശിക്ഷയല്ല. ഒരു കുട്ടിയുടെ മാനസിക തലത്തിൽ നിന്നുവേണം ആ കുട്ടി ചെയ്ത തെറ്റിനെയും കാരണങ്ങളെയും വിശകലനം ചെയ്യാൻ. അതിനുള്ള സന്മനസ്സും ക്ഷമയും വേണം.  ചിലപ്പോഴൊക്കെ (വളരെ വർഷങ്ങൾക്ക് മുൻപ്) കുട്ടികളെ അടിച്ചിട്ടുണ്ട്. പിന്നീട് പൂർണമായും ഉപേക്ഷിച്ചു. കുട്ടിയെ അടിക്കുന്നത് എന്റെ പരാജയം ആണെന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞു. അന്ന് അടിച്ച കുട്ടികളോടൊക്കെ ആത്മാർത്ഥമായി സോറി പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. പിന്നീടൊരിക്കലും ഒരു കുട്ടിയേയും അടിച്ചിട്ടില്ല. ഒരു പ്രശ്നത്തിന് പരിഹാരം കാണാൻ ശിക്ഷ ഒരു ഉപാധിയേ അല്ല. നോക്കൂ എത്ര വയലൻസ് ഉള്ള ഒരു സമൂഹമാണ് നമ്മുടേത്. ചിലതൊക്കെ പ്രത്യക്ഷമാകുന്നു, ചിലത് പരോക്ഷവും. അതിൽ നമുക്കെല്ലാവർക്കും പങ്കുണ്ട്. നമ്മുടെ അകത്തുള്ള ശീലങ്ങളുടെ, വികാര പ്രകടനങ്ങളുടെ ഒരു പാറ്റേൺ നാം പൊളിച്ചു പണിയണം. ഉദാഹരണത്തിന് ക്ലാസ് മുറിയിൽ അദ്ധ്യാപകൻ പഠിപ്പിക്കുമ്പോൾ ഒരു കുട്ടി ചിരിച്ചാൽ എന്താണ് കാര്യമെന്ന് തിരക്കാതെ എടുത്തുചാടി ഒരു കാര്യം ചെയ്യുന്ന അതേ ക്ഷമയില്ലായ്മയാണ് റോഡിൽ ട്രാഫിക് മിസ്ബിഹേവിയർ ആയി വയലൻസിലേക്ക് നയിക്കുന്നത്. പാറ്റേൺ ബ്രേക്ക് ചെയ്യുമ്പോൾ എല്ലാം മാറുന്നു. നമ്മളുടെ പാറ്റേൺ ആണ് കുട്ടികൾക്കകത്തും. നമ്മൾ മാറുമ്പോൾ അവരും മാറും. പുസ്തകം കൊണ്ടുവരാഞ്ഞാൽ, വൈകി ക്ളാസിലെത്തിയാൽ എന്റെ അദ്ധ്യാപകൻ മാക്സിമം എന്ത് ചെയ്യും എന്ന് ഒരു കുട്ടിക്ക് അറിയാൻ കഴിയുന്നത് അധ്യാപകന്റെ പരാജയമാണ്. ക്രിയേറ്റിവിറ്റി പ്രധാനമാകുന്നതിവിടെയാണ്. ബ്രൈത് വൈറ്റിന്റെ ‘ടു സർ വിത്ത് ലവ്’ എന്ന പുസ്തകത്തിലെ  സിറ്റ്വേഷൻ  എന്നെ ഏറെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്. ക്രീയേറ്റിവിറ്റി ഉള്ള ഏതൊരാൾക്കും ജീവിതത്തിൽ ഏത് ലൂസിങ് സിറ്റുവേഷനെയും വിന്നിങ് സിറ്റുവേഷനാക്കാൻ കഴിയും. ഞാൻ കുട്ടികളെ ക്ലാസിന് പുറത്തു നിർത്താറില്ല. അത് ഡബിൾ മണ്ടത്തരമാണ്, ലോസ് ആണ്. ആ കുട്ടി ആ പീരിയഡിലെ പഠനം കൂടി നഷ്ടപ്പെടുത്തുകയാണ്. എല്ലാ പ്രശ്നങ്ങൾക്കും ക്ലാസ് മുറിക്കകത്തു തന്നെ സർഗാത്മകമായ സൊല്യൂഷൻ കണ്ടെത്തുക. അധ്യാപനം അതാണ്, വെറും പാഠ ഭാഗങ്ങൾ പഠിപ്പിക്കലല്ല. ഞാൻ കണ്ടു പരിചയിച്ച പ്രതികരണങ്ങളിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായ ഒന്ന് കാണുന്ന കുട്ടിയുടെ അകത്തെ മൃതമായ ശീലങ്ങളുടെ പാറ്റേൺ തകരുന്നു. അതാണ് ഒരധ്യാപകന്റെ സാമൂഹിക സേവനം. ഗുരു എന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ ‘ലഘു’ ആണ്!! പഠനത്തിൽ, നിത്യജീവിത സാഹചര്യങ്ങളിൽ കുട്ടികൾ നേരിടുന്ന സങ്കീർണതകളെ ലഘൂകരിക്കാൻ കഴിവുള്ളയാൾ, അതിനവരെക്കൂടി പ്രാപ്തനാക്കാൻ കഴിവുള്ളയാൾ.

പ്രവേശന പരീക്ഷകൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള തയ്യാറെടുപ്പിൽ  കൗമാരത്തിന്റെ ചിറകൊടിയുന്ന കാലമാണിത് . നാലും അഞ്ചും കൊല്ലം നീണ്ട  specialised പരിശീലനത്തിൽ കൂടിയല്ലാതെ ഗുണമേന്മയുള്ള ഉന്നത വിദ്യാഭ്യാസം ലഭ്യമാവണം ..അതിനെ കുറിച്ച് എന്താണ് മുന്നോട്ട് വെക്കാനുള്ളത്
.
അതിന് സ്‌കൂൾ തലത്തിൽ തന്നെ വൊക്കേഷണൽ വിദ്യാഭ്യാസം നിർബന്ധമാക്കണം. ആപ്റ്റിറ്റിയൂഡിനനുസരിച്ച് നേരത്തെ തന്നെ കുട്ടികൾക്ക് വേണ്ട തെരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ നടത്താൻ കഴിയുന്ന സിസ്റ്റം വേണം. സ്‌കൂൾ വിദ്യാഭ്യാസം കഴിയുമ്പോഴേക്കും അവർക്കനുയോജ്യവും, ഗുണകരവുമായ മേഖലകളിൽ ഒരു കുട്ടി പ്രാവീണ്യം നേടിയിരിക്കും. പിന്നീട് ആവശ്യാനുസരണം വിവിധ കോളേജുകളിൽ സ്പെഷ്യൽ ട്രെയിനിംഗോ മറ്റോ നൽകിയാൽ മതിയാകും. ഇത് കുട്ടികളിലെ സമ്മർദവും, നിരാശയുമൊക്കെ കുറയ്ക്കാൻ ഏറെ സഹായിക്കും. തന്റെ അഭിരുചിക്ക് ചേരാത്ത ഒരു കാര്യം എന്തിന് നിർബന്ധിച്ച് പഠിപ്പിക്കണം?

വിദ്യാർത്ഥികളുമായി ഉള്ളു തുറന്ന ബന്ധം പുലർത്താറുണ്ടോ? അവർക്ക് ഏതു കാര്യത്തിലും സംശയനിവർത്തി വരുത്താൻ, ദിശ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുവാൻ സന്നദ്ധനാവാറുണ്ടോ?

തീർച്ചയായും, എല്ലായ്‌പോഴും. എന്റെ അഭിപ്രായത്തിൽ അദ്ധ്യാപകൻ ഏകവചനമല്ല, ബഹുവചനമാണ്. അദ്ധ്യാപകന്റെ ലോകമല്ല ക്ലാസ്സ്മുറി, അത് കുട്ടിയുടെ ലോകമാണ്. ക്ലാസ്സ്മുറിയിലെ കേന്ദ്രബിന്ദു ഇവർ രണ്ടുപേരുമല്ല, അവർ ചേർന്ന് നടത്തുന്ന പഠനം എന്ന പരീക്ഷണം ആണ്. ക്ലാസ് മുറി ഒരു പരീക്ഷണ ശാലയാണ്. എ ലബോറട്ടറി. അതിൽ കുട്ടിക്ക്  ഒരു സഹായി ആയി, ഫെസിലിറ്റേറ്റർ, ആയി നില കൊള്ളേണ്ട ആളാണ് അധ്യാപകൻ. അത് പവർ ഗേമിനുള്ള ഇടമല്ല. ഈ ഒരു കാഴ്ചപ്പാടാണ് ഞാൻ എന്നും നിലനിർത്തി പോന്നിട്ടുള്ളത്. അതുകൊണ്ടുതന്നെ കുട്ടികളെ അടുത്തറിയാനും അവർക്ക് താല്പര്യമുള്ള, മനസിലാകുന്ന രീതിയിൽ അവരുമായി സംവദിക്കാനും  എന്നും കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. Where there is fear, there is no clarity or intelligence. രണ്ടുപേർ തമ്മിൽ കമ്മ്യുണിക്കേറ്റ് ചെയ്യുമ്പോൾ പരസ്പരം അറിയേണ്ടത് അത്യാവശ്യമല്ലേ? എല്ലാ വർഷവും പുതിയ ഒരു ക്ലാസ്സിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ ഞാൻ ആദ്യം ചെയ്യുന്ന ഒരു കാര്യമുണ്ട്. ഒരു writing task കൊടുക്കും. ഒറ്റ ചോദ്യം ‘Who am I?’ ഓരോ കുട്ടിയും ഇതിനുത്തരമായി അവർക്കു പറയാനുള്ളത് മുഴുവൻ ഒരു ഭയമോ ശങ്കയോ ഇല്ലാതെ എഴുതണം. എത്ര പേജ് വേണമെങ്കിലും എഴുതാം. അതൊരു വിചിത്രവും രസകരവുമായ ചോദ്യമായി കുട്ടികൾക്ക് തോന്നിയിട്ടുണ്ട്. പക്ഷെ അതവരെ എത്രത്തോളം awareness ഉള്ളവരായി മാറ്റുന്നു എന്നുള്ളത് അവർ ഉടൻ തിരിച്ചറിഞ്ഞു, ഉത്സാഹത്തോടെ എഴുതി. ചിലരൊക്കെ വീട്ടിൽ പോയി തുടർന്നും പേജുകൾ എഴുതി കൊണ്ട് തന്നിട്ടുണ്ട്. കുട്ടികളുടെ ലോകം മനസ്സിലാക്കാൻ ഇത് വായിച്ചപ്പോൾ എന്നെ ഏറെ സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഇതെന്റെ home work ആണ് .പക്ഷെ ഓരോ കുട്ടിയും എഴുതിയ കാര്യങ്ങൾ മറ്റാരോടും ചർച്ച ചെയ്യാറില്ല. അതവരുടെ പ്രൈവസി ആണ്. അതിനെ ഞാൻ റെസ്‌പെക്റ്റ് ചെയ്യുന്നു. അവർ പരിചയിച്ചു വന്ന പരീക്ഷകൾ മറ്റുള്ളതിനെക്കുറിച്ചും, മറ്റുള്ളവരെക്കുറിച്ചുമുള്ള ചോദ്യങ്ങൾ മാത്രമുള്ളവയാണ്. അവർക്ക് അവരെക്കുറിച്ച് എത്രത്തോളം അറിയാം എഴുതുന്നത്, ചിന്തിക്കുന്നത് ആദ്യമായിട്ടാണെന്ന് പലരും സന്തോഷത്തോടെ പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഈ മനസ്സു തുറക്കലിലൂടെയാണ് ഒരു ക്ലാസ് തുടങ്ങുന്നത്. Before they study from me, I need to study them, ശരി അല്ലേ? ഈ തുറന്ന കമ്മ്യൂണിക്കേഷന്റെ പേരാണ് പഠനം, അതിൽ സിലബസ്, text books എന്നിവയൊക്കെ ഒരു മീഡിയം മാത്രം. എത്രയോ കുട്ടികളെ, രക്ഷിതാക്കളെ കൗൺസിലിങ് ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ആ വാക്ക് വേണ്ട. അവരുടെ മനസ്സ് തുറക്കലുകൾക്ക് ഒരു കേൾവിക്കാരൻ ആയിട്ടുണ്ട് എന്ന് പറയാം. മുൻവിധികളില്ലാതെ മറ്റൊരാളുടെ പ്രശ്നങ്ങൾ കേൾക്കാൻ കഴിഞ്ഞാൽ തന്നെ പരിഹാരമായി. ഈ ലോകത്ത് മിക്കവരും തേടുന്നത് മുൻവിധികളില്ലാത്ത, കാരുണ്യം ഉള്ള കേൾവിക്കാരെയാണ്. I maybe a motivational speaker, but I am more of a Motivational Listener. അങ്ങിനെ പറയാനാണ് എനിക്കിഷ്ടം.

പാഠ്യേതര വിഷയങ്ങളിലെ ഇടപെടലുകൾ എന്തൊക്കെയാണ് ?

കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയത്തിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന അധ്യാപർക്ക് സ്കൂളുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരുപാട് ഉത്തരവാദിത്തങ്ങളുണ്ട്. അഡ്മിനിസ്ട്രേഷൻ സംബന്ധമായ കാര്യങ്ങൾ. പക്ഷെ ഏറ്റവും പ്രധാനം കുട്ടികളുടെ സമഗ്ര വികാസത്തിനുള്ള വിവിധതരം പരിപാടികളാണ്. ഒരു വർഷത്തിന്റെ തുടക്കം തന്നെ അതിനുള്ള കലണ്ടർ തയാറാകും. അത്തരം കാര്യങ്ങളൊക്കെ മറ്റുള്ളവരെപ്പോലെ ആത്മാർത്ഥമായി ഏറ്റെടുത്ത് ചെയ്യാറുണ്ട്.  കുട്ടികൾക്ക് വേണ്ടിയുള്ള മറ്റു പരിപാടികൾ സംഘടിപ്പിക്കാനും, അതിൽ പങ്കെടുക്കാനും എന്നും മുൻകൈ എടുക്കാറുണ്ട്. കഴിഞ്ഞ വർഷം  പതിനൊന്നാം ക്ലാസിലെ പന്ത്രണ്ട് കുട്ടികളെ വച്ച് ഒരു പ്രൊജക്റ്റ് ചെയ്തു. An Innovative project. ദി ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യ കൊച്ചിയുടെ സ്റ്റുഡന്റ് എഡിഷൻ ടീമുമായി ചേർന്ന് ഒരു ദിവസത്തെ ഗസ്റ്റ് എഡിഷൻ പുറത്തിറക്കി. ഏകദേശം മൂന്നു മാസത്തെ ജോലിയായിരുന്നു. അതിനു വേണ്ടി മാത്രം കുട്ടികളുടെ ഒരു whatsapp ഗ്രൂപ്പ് ഉണ്ടാക്കി, ഇമെയിലിലൂടെയും ഇൻഫർമേഷൻ കൈമാറി, ഗൈഡൻസ് കൊടുത്തു. സ്‌കൂൾ സമയത്തെയും, വീട്ടിലെയും അവരുടെ പഠനത്തെ ഒരു തരത്തിലും ബാധിക്കാത്ത രീതിയിൽ ആ പ്രൊജക്റ്റ് ചെയ്തു തീർത്തു. അതിന് കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയ സംഗതന്റെ ഹെഡ് ക്വാർട്ടേഴ്‌സ് ഡൽഹിയിൽ നിന്ന് സ്പെഷ്യൽ അപ്രീസിയേഷൻ ലഭിച്ചു. ആ പ്രോജക്ടിന്റെ ഓരോ ഘട്ടങ്ങളെയും കുറിച്ച് ഒരു ഡോക്യുമെന്ററി ചെയ്തു. അത് യൂട്യൂബിൽ ലഭ്യമാണ്.  ഞാൻ പഠിപ്പിക്കുന്നത് പ്ലസ് ടു കുട്ടികളെയാണ്. എങ്കിലും കഴിഞ്ഞ വർഷം  ഒമ്പതാം ക്ലാസിലെ കുറച്ചു കുട്ടികളെ കൂട്ടി സ്കൂളിന്റെ ഇ-മാഗസിൻ തയ്യാറാക്കി. ഈ വർഷം പതിനൊന്നാം ക്ലാസ്സിലെ കുട്ടികളുമായി ചേർന്ന് ഒരു ഇ-ന്യൂസ് ലെറ്റർ ചെയ്തു. Aura, the radiance of creative academics എന്ന് പേരും നൽകി. ജോലിയിൽ ചേർന്ന കാലം മുതൽ വിവിധ തരത്തിലുള്ള ഇന്നൊവേറ്റീവ് പ്രൊജെക്ടുകൾ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കുട്ടികളുമായി ചേർന്ന് പതിനൊന്നും പന്ത്രണ്ടും ക്ലാസുകളിലെ അധ്യായങ്ങളെ ആസ്പദമാക്കി രണ്ടു ഷോർട് ഫിലിംസ് നിർമിച്ചു. അതും യൂട്യൂബിൽ ലഭ്യമാണ്. ഒരുപാട് പേർ അവ റഫറൻസ് ആയി ഉപയോഗിക്കുന്നു എന്നറിയാൻ കഴിയുന്നതിൽ സന്തോഷമുണ്ട്.  സ്‌കൂളിനകത്തും പുറത്തുമായി നടക്കുന്ന വിവിധ പരിപാടികളിൽ കുട്ടികളെ പങ്കെടുപ്പിക്കാൻ എപ്പോഴും ശ്രമിക്കാറുണ്ട്. അതിനെ സപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്ന ഒരു സിസ്റ്റം നമുക്കുണ്ട് എന്നതിൽ ഏറെ സന്തോഷം. കുട്ടികളുമായി ചേർന്ന് ചെയ്ത ഷോർട് ഫിലിമുകൾ ഏകദേശം ഏഴെണ്ണമായി. അഞ്ചെണ്ണം വിവിധ മത്സരങ്ങൾക്ക് അയച്ചവയാണ്. ഒന്നിന് കാഷ് അവാർഡും സർട്ടിഫിക്കറ്റും ലഭിച്ചിരുന്നു. എല്ലാം കുട്ടികളടക്കമുള്ള എന്റെ ടീമിന്.  ഒരു വിഷയത്തിൽ താല്പര്യം ഉണ്ടാക്കാൻ അധ്യാപകന് വലിയ ഉത്തരവാദിത്തമുണ്ട്. ഒരു പക്ഷെ അതാണ് അധ്യാപനത്തിന്റെ എല്ലാം. അത് സാധിച്ചാൽ ബാക്കിയെല്ലാം എളുപ്പമായി. പഠ്യേതര ഇടപെടലുകളൊക്കെ അധ്യാപനത്തിന്റെ ഭാഗം തന്നെയാണ് എന്ന തിരിച്ചറിവാണ് പ്രധാനം. ആ സമന്വയമാണ് വിദ്യാഭ്യാസം. ജീവിതവുമായി ബന്ധിപ്പിക്കാതെ എന്ത് പഠനം?  കേരളത്തിൽ വെള്ളപ്പൊക്കം ഉണ്ടായപ്പോൾ ഞാൻ കുട്ടികളുമായി ചേർന്ന് നഗരത്തിലെ ഒരു കേന്ദ്രീയ വിദ്യാലയത്തിൽ ഒരു മാതൃകാ റിലീഫ് ക്യാംപ് സംഘാടനത്തിൽ സജീവമായി പ്രവർത്തിച്ചു. അതിന് എറണാകുളം ജില്ലാ കളക്ടറുടെ സർട്ടിഫിക്കറ്റ് എല്ലാ കുട്ടികൾക്കും എനിക്കും ലഭിച്ചു. വലിയ ഊർജമാണ്, അറിവാണ് ഇതൊക്കെ നൽകുന്നത് എന്ന് എടുത്ത് പറയേണ്ടതില്ലല്ലോ. പാഠ്യേതരം എന്ന് ഒരു സൗകര്യത്തിനു വേണ്ടി പറയാം. എല്ലാം പരസ്പരം ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. A classroom is beyond the four walls and beyond the bells and books.

ആധുനിക കാലത്തെ വിപത്തുകളായ മയക്കു മരുന്ന് , തീവ്ര രാഷ്ട്രീയം , മത സ്പർദ്ധ എന്നിവയിൽ നിന്ന് വരും തലമുറയെ രക്ഷിക്കാൻ അധ്യാപകർക്കാണ് ഏറ്റവുംകൂടുതൽ കഴിയുക.ഒരു പ്രൈമറി വിദ്യാർത്ഥി അച്ഛനമ്മമാരേക്കാൾ അവൻറെ ടീച്ചറുടെ വാക്കു അനുസരിക്കുന്നു.അത് നിലവിലുള്ള സിലബസ്സുകളും പഠന ക്രമങ്ങളും ഗൗരവത്തോടെ പരിഗണിച്ചിട്ടില്ല. എന്ത് കൊണ്ടാണത്? മാതൃകാധ്യാപകനെന്ന നിലക്ക് ഈ വിഷയത്തിൽ വിലപ്പെട്ട നിർദേശങ്ങൾ അധികൃതരുടെ മുന്നിൽ വെക്കാൻ സാധിക്കില്ലേ?

നമ്മുടെ പാഠ്യ പദ്ധതികളിൽ ഇവയൊക്കെ ആവശ്യത്തിന് ഉണ്ടെന്നാണ് എന്റെ അഭിപ്രായം. നമ്മുടെ കരിക്കുലം അതിനുള്ള ധാരാളം സാധ്യതകൾ നൽകുന്നുണ്ട്. Adolescent Education Programme (AEP) പോലെ ഒരുപാട്. പക്ഷെ അതെത്രത്തോളം ആത്മാർത്ഥതയോടെ, ബുദ്ധിപരമായി, സർഗാത്മകമായി, സ്നേഹത്തോടെ, സംവേദനക്ഷമതയോടെ, കാരുണ്യത്തോടെ കമ്മ്യൂണിക്കേറ്റ് ചെയ്യപ്പെടുന്നു എന്നതാണ് നമ്മൾ ഓരോരുത്തരും സ്വയം വിശകലനം ചെയ്യേണ്ടത്. പിന്നെ, വിദ്യാഭ്യാസം തുടങ്ങുന്നത് രക്ഷിതാക്കളിൽ നിന്നാണ്, അതിന്റെ വിപുലീകരണം മാത്രമാണ് സ്‌കൂളിലും മറ്റിടങ്ങളിലും നടക്കുന്നത്.

 എഴുത്തുകാരൻ, ബ്ലോഗർ, സഞ്ചാരി, , ഫോട്ടോഗ്രാഫർ – പ്രസാദാത്മകനായ സോഷ്യൽ മീഡിയ അംഗം …. പരമാവധി ജീവിക്കുക എന്നതാണോ ജീവിതവ്രതം? ….ഈ രംഗങ്ങളിലെ അനുഭവങ്ങൾ ?

ജീവിതം എന്ന വിശാലമായ പ്രതിഭാസത്തെ ഒരു പ്രത്യേക ഫോർമുലയ്ക്കുള്ളിൽ തടഞ്ഞു നിർത്തി അതിന്റെ നിരന്തരമായ പുതുമയെ നഷ്ടപ്പെടുത്താൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല. അതിനെ നിർബാധം എന്നിലൂടെ പ്രവഹിക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നു. ഞാനും ജീവിതവും രണ്ടല്ല എന്ന തിരിച്ചറിവ് ഏറെ ഉന്മേഷം പകരുന്നതാണ്. എഴുത്തും, സഞ്ചാരങ്ങളും, അധ്യാപനവും, അഭിനയവും ഒക്കെ ഒരേ യാത്രയുടെ വിവിധ പേരുകളാണ്, ആവിഷ്കരണങ്ങളാണ്. എന്റെ ‘വറ്റിയ നദി’ എന്ന കവിതയിൽ ഒരു വരിയുണ്ട്, ‘നമ്മൾ നദിക്ക് കുറുകെയേ നടന്നിട്ടുളൂ, കൂടെ നടന്നിട്ടില്ല.’  ഒരധ്യാപകനാകുമ്പോൾ അതിന്റെ മുഴുവൻ ഗുണങ്ങളും ലഭിക്കുന്നത് കുട്ടികൾക്കാണ്. അനുഭവവും, സർഗാത്മകതയുമില്ലാത്ത അധ്യാപനം?? അയ്യോ ആലോചിക്കാൻ പോലും വയ്യ. We have to learn from experience but I would like to say, ‘Make learning an Experience for the students’. ഒരു വാക്കിനപ്പുറത്തെ ലോകത്തെ അവർക്കു കാണിച്ചു കൊടുക്കാൻ കഴിഞ്ഞാൽ എത്ര മനോഹരമായിരിക്കും. There is a Wolrd in every Word. ഓരോ ക്ലാസും എനിക്ക് ഓരോ തവണയും പുതിയ അനുഭവലോകമാണ്. ഞാൻ പലയിടത്തും പറഞ്ഞതും, എഴുതിയതുമായ കാര്യമാണ് ‘ഒരധ്യാപകന് ഒരേ ക്ലാസ്മുറിയിൽ ഒന്നിലധികം തവണ പ്രവേശിക്കാൻ കഴിയില്ല.’  ഒരു നല്ല ഫോട്ടോഗ്രാഫ് എന്നത് സെൻസിറ്റീവ് ആയ ഒരു കാഴ്ചയാണ്. ക്യാമറ അതിനെ പകർത്താനുള്ള ഒരുപകരണം മാത്രം. അതുകൊണ്ടുതന്നെ ഞാൻ എന്റെ ഫോട്ടോകൾക്ക് കൊടുക്കുന്ന ടാഗ് ലൈൻ ‘my sensitive camera’ എന്നാണ്.

ഞാൻ ഗസലുകൾ ധാരാളം കേൾക്കുന്നയാളാണ്, പ്രത്യേകിച്ചും മെഹ്ദി ഹസ്സൻ, ഗുലാം അലി, ജഗ്ജിത് സിംഗ്. ഗസലുകളുടെ പോയട്രി. wow!! just amazing.  എന്റെ ബ്ലോഗിലും (www.somatmika.com) സോഷ്യൽ മീഡിയകളിലും അതേപ്പറ്റി ഞാൻ എഴുതിയിട്ടുണ്ട്.  സഞ്ചാരാനുഭവങ്ങൾ മലയാള നാട് എന്ന ഈ മാഗസീനിലും, മാതൃഭൂമി യാത്രയിലും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്.

യാത്രകളിലൂടെയും, എഴുത്തിലൂടെയും, സോഷ്യൽ മീഡിയകളിലൂടെയും നല്ല ചിന്തകളെയും, വ്യക്തികളെയും പരിചയപ്പെടാൻ കഴിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.
സ്കൂൾ ഒരു ചെറിയ ലോകമല്ല എന്നത് പോലെ തന്നെ ലോകവും വലിയ ഒരു സ്‌കൂളാണ്.